تدبیری برای توقف خروج پول از زنجیره تولید

با استفاده از ظرفیت توسعه تأمین مالی زنجیره‌ای، تنوع‌بخشی به روش‌های تأمین مالی، افزایش سهم بازار سرمایه در تأمین مالی تولید، کاهش تقاضای غیرمولد برای تسهیلات و توسعه ابزارهای تأمین مالی اعتباری، می‌توان به شیوه‌ای غیر تورمی از تولید حمایت کرد.
حمید آذرمند مدیر اداره تأمین مالی زنجیره تولید بانک مرکزی با بیان این مطلب در خصوص ارائه آمارهای کلی تسهیلات توسط بانک مرکزی و گلایه تولیدکنندگان بخش خصوصی به علت عدم تسهیلات‌دهی بانک‌ها، گفت: زمانی که در مورد کلیت سیستم بانکی صحبت می‌کنیم باید این نکته را در نظر بگیریم که چه مقدار تسهیلات اعطا شده و میزان مانده تسهیلات چقدر است. مانده تسهیلات را که نسبت به تولید ناخالص داخلی می‌سنجیم به عددی می‌رسیم که در طول بیست سال گذشته بیش 2.5 برابر شده است. آمارهای منتشر شده از هدایت تسهیلات به بخش‌های مختلف ممکن است که دقیق نباشد و این امکان وجود دارد که حتی این تسهیلات در بخشی غیر از صنعت تزریق شده باشد. طی 15 سال گذشته تولیدناخالص داخلی و تشکیل سرمایه ثابت نه تنها افزایش نداشته بلکه روند نزولی نیز داشته است که تمامی این شاخص‌ها نشان‌دهنده وضعیت تولید و میزان کالاهای تولید شده است. آذرمند افزود: بازار دارایی‌ها مثل ارز و سکه در این 15 سال رشد چشمگیری داشته است. طبیعتاً تسهیلات‌گیرندگان هم دسترسی یکسانی به تسهیلات موجود ندارند. بنگاه‌هایی که قدرت چانه‌زنی و مستغلات بیشتری برای توثیق داشته باشند قطعاً دسترسی بیشتری به منابع بانکی برای اخذ تسهیلات دارند. اگر همه شاخص‌ها و اقدامات را در کنار یکدیگر قرار دهیم این نتیجه حاصل خواهد شد که منابع تسهیلات مبسوط و میزان تسهیلات‌دهی صعودی است اما با عملکرد تولید و میزان تولید کالایی که مدنظر سیاستگذار است تفاوت دارد. مدیر اداره تأمین مالی زنجیره تولید بانک مرکزی با بیان اینکه اقتصاد کشور نیازمند یک اصلاح ساختاری در نظام تأمین مالی است، بیان داشت: اگرچه تأمین مالی سرمایه در گردش نزدیک به 65 درصد از منابع بانکی را صرف می‌کند اما از طرفی اثر چشمگیری هم بر رشد تولید نمی‌گذارد. با ریشه‌یابی این موضوع خواهیم دانست که بخشی از منابع تأمین مالی سرمایه در گردش در حال خارج شدن از شبکه تولید است و در این میان نمی‌توان از نقش تورم و عامل انتظارات در این موضوع چشم‌پوشی کرد. ما راهی جز حرکت به‌سمت ابزارهای نوین تأمین مالی نداریم. عمده تأمین مالی سرمایه در گردش در دنیا به سمت ابزارها و روش‌های تجارت باز و یا روش تأمین مالی زنجیره‌ای و از این دست فرایندها رفته است. طی رویکرد نوینی که بانک مرکزی اتخاذ کرده، بانک‌ها در کنار روش‌های سنتی مانند پرداخت تسهیلات به تولیدکنندگان، از روش‌های نوین تأمین مالی مانند روش‌های اعتباری و شیوه‌های مختلف تأمین مالی زنجیره‌ای نیز برای خرید مواد اولیه استفاده می‌کنند.