احیای ۲۳۷ رشته قنات خراسان جنوبی در یک سال گذشته

بیرجند - رئیس جمهور در سومین سفر استانی دولت سیزدهم که شهریور ۱۴۰۰ به خراسان جنوبی انجام شد، دستور تشکیل ستاد احیا و بازسازی قنوات استان را صادر کرد و با تشکیل این ستاد بعد از سفر رئیس جمهور تاکنون ۲۳۷ رشته قنات از محل این اعتبارات مرمت و احیا شده است. براساس آمار سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی از مجموع ۴۱ هزار رشته قنات در کشور، این استان با ۶ هزار و ۹۴۷ رشته قنات رتبه اول کشور را دارد و سالانه حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب از قنوات استان برای مصارف شرب و کشاورزی برداشت می‌شود. در حال حاضر آب شرب و کشاورزی بیشتر روستاهای استان از کاریز یا همان قنات تأمین می‌شود اما در چند دهه گذشته ساخت و سازهای غیرمجاز در حریم قنوات، استفاده بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی، بی‌توجهی به لایروبی سالانه توسط مالکان قنوات و ۲ دهه خشکسالی مستمر باعث شده تا این ذخایر و منابع آبی یکی پس از دیگری خشکیده یا با کاهش شدید آب مواجه شوند. خراسان جنوبی در سال آبی جاری وارد بیست و سومین سال خشکسالی متوالی شد و کمبود بارندگی در سال آبی جاری نیز خبر از ادامه خشکسالی می‌دهد، از این رو احیای قنوات به عنوان کهن‌ترین مدل مهندسی مقابله با کم‌آبی یک الزام است؛ موضوعی که رئیس جمهور در سومین سفر استانی خود که نوزدهم شهریور پارسال به خراسان جنوبی انجام شد، با توجه به شناخت کامل این منطقه بر آن تأکید کرد و خواستار تشکیل ستاد احیای قنوات به عنوان اولین استان در کشور شد. ۹ روز پس از سفر رئیس جمهور به خراسان جنوبی، اولین جلسه ستاد احیا، بازسازی و مدیریت قنوات خراسان جنوبی با محوریت برنامه‌ریزی به منظور تحقق مصوبه سفر، تعیین راهبردهای ستاد و نیز تکالیف دستگاه‌های متولی ۲۸ شهریور ۱۴۰۰ برگزار شد. مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی درباره رهاورد سفر رئیس جمهور در حوزه قنوات گفت: قبل از سفر استانی اعتبارات مرمت قنوات در قالب اوراق سه ساله بود که با پیگیری مسئولان استانی و دستور آیت‌الله رئیسی اعتبارات نقدی نیز تخصیص یافت. به گزارش ایرنا، اکبر محمدی افزود: یکی از مهمترین مصوبات سفر اول رئیس جمهور در بخش کشاورزی مربوط به مرمت و احیای قنوات است که برای این منظور ۲۷۰ میلیارد تومان اعتبار اختصاص یافت و از این مبلغ ۱۲۰ میلیارد تومان توسط سازمان برنامه و بودجه کشور، ۱۱۰ میلیارد تومان از محل منابع داخلی وزارت جهاد کشاورزی، ۲۰ میلیارد تومان توسط وزارت نفت و ۲۰ میلیارد تومان توسط استان (پنج میلیارد تومان از محل منابع نفت در اختیار استاندار) در سال‌های ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳ تخصیص می‌یابد. وی افزود: ما معتقدیم بیش از هشت هزار رشته قنات در استان داریم که در حال شناسایی و شناسنامه‌دار کردن بقیه قنوات هستیم و تاکنون اطلاعات مکانی هفت هزار و ۳۰۰ رشته قنات در خراسان جنوبی ثبت و شناسنامه‌دار شده است.