آخوندی برای همه، حتی معتاد محل

مصطفی وثوق‌کیا
روزنامه نگار

​​​​​​​امروز آخرین روز اکران‌های جشنواره مستند حقیقت است. در این گزارش مختصر چند مستند را بررسی می‌کنیم.
1- آقانعمت/ جنگ با زندگی و طبیعت
کوهستان سرد و خشن است ولی آدم‌هایی که در دل آن رفت و آمد می‌کنند اهل دل هستند و نرم خو. همین آقا نعمت این مستند که برای زندگی‌اش تلاش می‌کند و از آن طرف هم می‌خواهد رکورد صعود چهارجانبه به دماوند را در زمستان هم از خود به جای گذارد ظاهراً که صعود تابستانی این قله آن هم از چهار جهت دلش را راضی نکرده تا به جنگ کوه رفته و در زمستان استخوان‌سوز و در سرمای 35 درجه زیر صفر هم خودش را محک بزند. این عزم و اراده‌ای که در آقا نعمت است که حتی دل نگران فیلمبردار اثرش است شاید زندگی آشفته‌اش را درمان کند و گرفتاری‌هایش را التیام بخشد. مستند با این همه می‌خواهد شرایط صعود را نشان دهد عملاً وارد زندگی راوی می‌شود و بخشی از مسائل و مشکلات وی را هم نمایش می‌دهد.
 2- شهر گمشده/ برای مظلومیت آبادان و یک ناکامی
مهدی افشارنیک در مستند جدیدش هم جنوب را رها نکرده است و این بار سراغ معضلات شهر آبادان رفته و پای حرف و درددل اهالی این شهر نشسته است. مستند اما بار سختی را برمی دارد که نمی‌تواند آن را به زمین بگذارد. کارگردان می‌خواهد همه مسائل و مشکلات آبادان را بررسی کند و برای همه دلیل پیدا کند برای همین تبدیل می‌شود به یک ملغمه که می‌خواهد به هر ریسمانی چنگ بزند. خواه آن ریسمان یک نوستالژی از سالیان دور شهر آبادان باشد خواه یه روایت و خاطره از دوران جنگ. در حال مستند با این نگاه دغدغه شریفی دارد اما در رساندن حرفش ابتر می‌ماند.
3- غیرمسکونی/ یک آخوند همه فن حریف
لابد شنیده‌اید که می‌گویند بهترین امام جمعه امام جمعه‌ای است که امام شنبه هم باشد یعنی فقط روزهای جمعه خطبه نخواند و تا هفته بعد خلاص. حالا شاید این را درباره برخی امامان جماعت مساجد هم  بتوان گفت. برخی‌شان اما امام شب و روز هستند. برای مردم و محله‌شان احساس وظیفه می‌کنند. اگر محله حاشیه نشین باشد که کار دوچندان است و سخت. راوی و سوژه مستند غیرمسکونی هم همین حالت را دارد. در یک محله حاشیه‌ای شهر مشهد امام جمعه است ولی زندگی‌اش را برای آنها وقف می‌کند تا جایی که دچار مشکلات خانوادگی می‌شود. این آقای روحانی شب احیا می‌رود کنار معتادان محله برایشان احیا می‌گیرد و دلسوز آنهاست. برای زنان بی‌سرپرست شغل مهیا می‌کند و حتی برای کودکان و نوجوانان محله هم فکر دارد و مسابقه برگزار می‌کند. خداداد عزیزی را به مسابقات محله می‌کشاند تا انگیزه برای بچه‌ها شود وخودش می‌شود بوقچی مسابقات. مخلص کلام که یک امام جماعت تمام عیار برای یک محله. کاش تکثیر شوند.
4 -تکه‌هایی از بهشت/ جست‌و‌جوی خوشبختی از بقایای شهاب سنگ
الان که این را می‌خوانید مراکش یا رفته فینال جام جهانی یا رده‌بندی اما خب ما می‌خواهیم درباره مستندی از این کشور صحبت کنیم که در بیابان‌های این کشور می‌گذرد. روایت دو مرد که به‌دنبال شهاب سنگ هستند. یکی بیابان نشین و دوره گرد که برای بهتر کردن زندگی‌اش می‌رود دنبال سوخته‌های شهاب سنگ سقوط کرده تا بقایای آن برای زندگی‌اش رفاه و آرامش بیاورد و دیگری دانشمندی که از دل این سوخته به‌دنبال چیز جدید‌تر است اما وجه مشترک هر دو آنها زندگی است و تلاش و کوشش برای آینده‌ای بهتر.