
حاشیهنشینان کویر قدر آب را بیشتر میدانند
بازدهی آب کشاورزی در قم و یزد بالاتر از میانگین کشوری
زهره افشار
خبرنگار
آب مایه حیات است اما هر قطره آن برای کشاورزان بویژه در استانهای کویری که در چند سال گذشته با تنش آبی بیشتری مواجه بوده اند حکم طلا دارد. شاید به همین خاطر است که کشاورزان استانهای کویری بویژه قم ویزد قدر آب را بیشتر میدانند و در چند سال گذشته برای مصرف بهینه آب کشاورزی همکاری بیشتری داشتهاند و حالا در استان کویری مانند قم میزان بهرهوری آب کشاورزی بالاتر از سطح میانگین کشوری قرار گرفته است. در حال حاضر در برخی از نقاط استان قم کشاورزانی به کشت و کار مشغولند که میتوانند با آبی که برای تولید گندم لازم است، اقدام به کشت محصولی چون هندوانه کنند.
رکورد شکنی قمیها در صرفهجویی آب
محمدحسین احمدپور، مجری الگوی کشت سازمان جهاد کشاورزی قم به «ایران» میگوید: قم استان کم آبی است و از سال 74 که دو سد غدیر ساوه و 15 خرداد و آن هم در خارج استان روی دو رودخانه جاری در قم یعنی «قمرود» و «قره چای» زده شد این دو رودخانه تقریباً آبی ندارند و خشک شدهاند. از آن زمان تاکنون وضعیت آبی قم در بخش کشاورزی روز به روز بدتر شده لذا کشاورزان مجبور شدند از این تهدید فرصتی بسازند و به سمت بهینه مصرف کردن آب کشاورزی گام بردارند و آمارها هم نشان میدهد کشاورزان قمی در این راه موفق بودهاند.
وی با اشاره به اینکه در استان قم تا قبل از سال 74 تنها 50 هکتار از اراضی به سیستمهای آبیاری نوین مجهز بودهاند، میافزاید: این میزان در حال حاضر به 20 هزار هکتار رسیده که این افزایش قابل توجه نشان میدهد کشاورزان تا چه حد به این موضوع اهمیت میدهند و پای کار بودهاند. زیرا هر قدر هم مسئولان توصیه کنند، امکانات را فراهم کنند و تسهیلات بدهند تا وقتی کشاورز نخواهد کاری از پیش نمیرود. به گفته وی کشاورزان قمی در 4 سال گذشته با کمک روش آبیاری تحت فشار 65 میلیون متر مکعب آب صرفهجویی کردهاند. وی تأکید کرد: این اقدام در کنار توسعه کشت گلخانه ای، لولهگذاری، تسطیح و تجهیزو نوسازی اراضی، کشت نشایی و توسعه کشت گلخانهای سبب شده تا راندمان آب کشاورزی از 12 درصد در اوایل دهه هفتاد به 46 درصد در حال حاضر برسد که از میانگین کشوری بالاتر است. شکی نیست که این موفقیت تنها به واسطه آگاهی و تمایل کشاورزان برای مصرف بهینه آب حاصل شده است. وی تصریح میکند: در قم بهدلیل پایین بودن کیفیت آب در برخی از مناطق سیستم آبیاری تحت فشار جواب نمیدهد و کشاورزان مجبور به لولهگذاری در اراضی میشوند که در این راستا تاکنون 14 هزار هکتار لولهگذاری انجام شده است. تسطیح و تجهیز و نوسازی اراضی راهکار دیگری برای افزایش راندمان آب کشاورزی است، احمدپور گفت: با اجرای این طرح در یکهزارو 800 هکتار از اراضی استان سالانه 47 میلیون متر مکعب صرفهجویی در مصرف آب صورت گرفته است. از سوی دیگر استان قم در بحث اجرای الگوی کشت بهعنوان نمونه آزمایشی انتخاب شده بود که مجری این طرح در استان قم تأکید میکند: این کار در دو دشت ساوه و شریف آباد قم بهصورت آزمایشی آغاز شد که در قالب این طرح به مرور از سطح زیر کشت گیاهان پر آب مانند یونجه کاسته و به سطح زیر کشت گیاه علوفهای «سورگوم» اضافه شد. همچنین جلوی توسعه باغهای پسته گرفته شد و ما با توجه به اینکه استان دامپرور هستیم، ترجیح میدهیم بیشتر روی کشت گیاهان علوفهای تمرکز کنیم. احمدپور خاطرنشان میکند: برآوردها حاکی است کشاورزان قمی در 4 سال گذشته و با رعایت الگوی کشت توانستهاند در مجموع 66 میلیون متر مکعب در مصرف آب صرفهجویی کنند. مجری طرح الگوی کشت سازمان جهاد کشاورزی قم درخصوص توسعه کشت گلخانه در این استان توضیح میدهد: قم در سال 96 تنها 20 هکتار گلخانه داشت که در حال حاضر این میزان به 100 هکتار رسیده و جالب است بدانید سالانه بواسطه این میزان کشت گلخانهای 2.2 میلیون متر مکعب آب صرفهجویی میشود که رقم قابل توجهی است. احمدپور در جریان این گفتوگو به کشاورزانی اشاره میکند که با روی آوردن به کشت نشایی در استان قم توانستهاند با میزان آبی که برای کشت گندم لازم است، هندوانه بکارند. وی میگوید: این شیوه کشت در 100 هکتار از اراضی قم اجرا شده که بیشتر سطح زیر کشت نشایی به هندوانه، ذرت علوفهای و صیفی جات اختصاص دارد. به گفته وی در بخش کشاورزی قم با استفاده از کشت نشایی، سالانه یک میلیون متر مکعب آب صرفهجویی میشود.
افزایش بازدهی آب کشاورزی
در همین حال رضا سرافرازی، مدیر کل دفتر آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی به «ایران» میگوید: بهرهوری آب برای ما بهدلیل خشکسالی و بحث تحریمها و لزوم حفظ امنیت غذایی بسیار حائز اهمیت است. وی میافزاید : خوشبختانه کشاورزان ما در استانهای مرکزی که با کمبود بیشتر منابع آبی مواجه هستند بیشتر قدر آب را میدانند و برای مصرف بهینه آب همکاری میکنند. به گفته وی میانگین راندمان آب کشاورزی کشور از 35 درصد سال 94 به 45 درصد در حال حاضر رسیده است. وی با اشاره به اینکه اجرای طرحهای آب و خاک در سالجاری و نسبت به سال گذشته 10 تا 15 درصد افزایش داشته است افزود: تاکنون در 2.2 میلیون هکتار از اراضی کشور، سیستم آبیاری نوین اجرا شده است. وی طرح تجهیز 46 هزار هکتاری سیستان و بلوچستان و 550 هزار هکتاری خوزستان به سیستمهای آبیاری نوین را از جمله طرحهای شاخص این بخش خواند و تأکید کرد: اجرای این طرح در سیستان و بلوچستان به پایان رسیده واجرای آن در طرح 550 هزار هکتاری خوزستان نیز تا پایان کار دولت تکمیل و به بهرهبرداری میرسد.
توسعه کشت گلخانهای در یزد
در همین حال عباس بشارتی، سرپرست مدیریت آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی یزد هم به «ایران» میگوید: بالغ بر 30 هزار هکتار ازاراضی استان به انواع روشهای آبیاری نوین از جمله تحت فشار، قطرهای و تیب تجهیز شدهاند. انتظار میرود در سالجاری نیز 4 هزار هکتار دیگر به این میزان اضافه شود. وی تأکید میکند: در دهه گذشته فرهنگ کشاورزی استان در مقابل اجرای طرحهای آبیاری نوین مقاومت میکرد اما درحال حاضر و پس از 16 سال خشکسالی استان یزد، کشاورزان بسیاری از این طرح استقبال میکنند و همین عاملی شده تا راندمان آبیاری در استان یزد از میانگین کشوری بالاتر باشد. به گفته وی در حالی که میانگین راندمان آبیاری کشاورزی در کشور 45 درصد است این میزان در استان یزد به 48.7 درصد رسیده است. بشارتی خاطرنشان میکند: 70 هزار هکتار از اراضی کشاورزی یزد قابلیت اجرای این روش های نوین آبیاری دارد که انتظار میرود طی 4 سال آینده همه این اراضی از روشهای نوین آبیاری بهره ببرند. وی همچنین با اشاره به اینکه در یزد بیش از 195 هکتار کشت گلخانهای وجود دارد تصریح میکند: اتفاق خوبی که در گلخانههای یزد افتاده و راندمان آبیاری را بیش از پیش بالا برده استفاده همزمان از روش آبیاری تیب (قطرهای تیوبی) و کشت توأمان است. در این راستا ضمن مصرف بهینهتر آب نسبت به روشهای قبلی، کشاورزان با استفاده از کشت توأمان بهصورت همزمان دو نوع محصول میکارند. بشارتی توضیح میدهد: در کشت توأمان فرضاً یک گلخانه ابتدا خیار میکارد و 40 روز مانده به پایان برداشت کامل این محصول در کنار بوته خیار اقدام به کشت نهال گوجه فرنگی میکند در واقع زمان تولید محصول را کوتاه میکند. وی در پایان با اشاره به اینکه 25 درصد آب پایدار کشاورزی یزد از قنوات تأمین میشود میافزاید: احیای قنوات از اهمیت ویژهای برای ما برخوردار است ولی متأسفانه در سال گذشته با وجود بارندگیهای خوبی که اتفاق افتاد و بسیاری از قنوات را احیا کرد اما همین بارش های فراوان در عین حال موجب ریزش برخی قنوات هم شد که بهصورت ویژه در دست نوسازی است.

خیران مدرسه ساز قدم در راه کوهنورد آلمانی بگذارند
کهگیلویه و بویراحمد نیازمند دهها مدرسه مثل «الیزابت»
پریسا عظیمی
خبرنگار
از زمانی که «برند رز» کوهنورد آلمانی به روستای محروم «لما» در کهگیلویه و بویراحمد آمد و فکر ساختن یک مدرسه برای اهالی روستا به ذهنش رسید حدود 14 سال میگذرد.
دبستان سه کلاسه «الیزابت» ساخته و افتتاح شد اما همین یک دبستان پاسخگوی نیازهای آموزشی روستاهای استان کهگیلویه و بویر احمد نیست. در کنار همه کمبودها بیش از یک سوم مدارس این استان فرسوده و در آستانه تخریب هستند و خیرین مدرسهساز هم سری به این استان نمیزنند.
پیروز کرمی، مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه انسان برای ابراز حس انسان دوستی و خیرخواهی مرزها را درمینوردد، به مدرسه 3 کلاسه روستای محروم «لما» در شهرستان دنا که از سوی توریست آلمانی بهنام «برند رز» ساخته شد، اشاره میکند. «برند رز» کوهنورد و توریست آلمانی بود که زمستان سال ۸۵ به ایران آمد. او یک معلم مدارس استثنایی بود که به قصد کوهنوردی بهسمت کوههای زاگرس حرکت میکند و به روستای«لما» میرسد؛ منطقهای محروم و دورافتاده که حدود 400 نفر جمعیت دارد. محرومیت مردم لما، رز را که در آن سالها خودش نیز معلم بود؛ به فکر کمک به مردم روستا در حد توانش میاندازد.
کرمی میگوید: این گردشگر آلمانی، با حساب بانکی که از حقوق معلمی پسانداز کرده بود به فکر ساخت یک مدرسه برای مردم روستای لما با۶۰ میلیون تومان در آن سال به پول ایران میافتد. رز، این موضوع را با شورای روستا در میان میگذارد و آنها هم با ارائه راهکارهای قانونی و اینکه سازمانی تحت عنوان نوسازی و تجهیز مدارس به او کمک خواهد کرد، راهنمایی اش کردند. مسئولان سازمان نوسازی و تجهیز مدارس استان هم از این پیشنهاد استقبال کردند و اینگونه بود که کودکان «لما»صاحب یک دبستان سه کلاسه شدند. برند رز با اینکه بازنشسته شده بود تا سال 91 چند باری را بههمراه دوستان و شاگردانش به ایران آمده و به مدرسهاش در روستای لما که بهنام دخترش «الیزابت رز» نامگذاری شده، سرکشی کرده و اقلامی را هم بهعنوان کمک و هدیه برای برخی اهالی محروم روستا آورده است.
با هر مبلغی میتوان خیر مدرسه ساز شد
مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان کهگیلویه و بویراحمد میگوید: متأسفانه فرهنگ مدرسهسازی هنوز بین مردم استان جا نیفتاده است، وقتی از مدرسهسازی صحبت میکنیم مردم فکر میکنند باید مبلغ زیادی را هزینه کنند در صورتی که با مبلغ کم هم از کمک آنها استقبال میکنیم. نبود خیرین مدرسه ساز در استان از دیگر مشکلات ماست زیرا بخشی از خیرین ما ساکن تهران هستند و ما در سطح استان خیری برای ساخت مدرسه نداریم. از طرفی استان ما روستاهای پراکنده زیادی دارد که برخی از آنها نیز صعب العبور هستند و یکی از مشکلات ما در این روستاها، نبود مدرسه یا وجود مدرسه بسیارقدیمی است. ما از کمیته فضای آموزش و پرورش استان درخواست کردیم که در شهرستانهای استان، 10 روستا را که نیاز به مدرسه دارند بهعنوان اولویت اول معرفی کنند تا اقدامات لازم برای مدرسهسازی با کمک مردم و مسئولان انجام شود.
وی از مهاجرت روستاییان و سکونت آنها در حاشیه شهرها خبر میدهد و اضافه میکند: با افزایش این مهاجرتها حتی در حاشیه شهرها هم با کمبود فضای آموزشی مواجه شدیم.
مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اجرای طرح «آجر به آجر» که امسال با مشارکتهای مردمی در ساخت مدرسه به اجرا درآمده؛ میگوید: این طرحی کشوری است که هدف از آن فرهنگسازی برای مشارکت در ساخت مدرسه است. این طرح با دو هدف اجرایی میشود. یکی جمعآوری سرمایههای خرد عامه مردم است که طبق این طرح اگر یک خیر حتی برای یک آجر جهت ساخت مدرسه کمک کند ما نیز استقبال خواهیم کرد.
2700 کلاس درس فرسوده
کرمی با بیان اینکه کهگیلویه وبویراحمد
7 هزار کلاس درس دارد که از این تعداد 2 هزار و 700 کلاس نیاز به مقاومسازی و بازسازی دارند، یادآور میشود: پیرو اجرای این طرح، سامانه مهر مدرسه را هم افتتاح کردیم تا مردم در هر استان که متقاضی کمک هستند بتوانند با ورود به این سامانه کمک مالی کنند. در این مورد با خیرین مدرسه ساز هم وارد مذاکره خواهیم شد.
وی همچنین تصریح میکند: در مناطق روستایی استان اگر خیری ۳۰ درصد هم برای مدرسهسازی کمک کند، ۷۰ درصد دیگر هزینه ساخت مدرسه را سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور متقبل میشود. در مناطق شهری هم این طرح بهصورت ۵۰-۵۰ انجام میگیرد یعنی ۵۰ درصد هزینه ساخت از طرف خیرین و ۵۰ درصد هم از سوی سازمان نوسازی مدارس کشور هزینه خواهد شد.
بهگفته کرمی، امسال ۳ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار بهعنوان طرح مشارکتهای مردمی برای ساخت مدارس کشور در نظر گرفته شده که براساس آن هر استانی هر قدر بتواند خیرین را جذب کند اعتبار بیشتری از این بودجه دریافت خواهد کرد. همچنین تا پایان امسال ۱۱۰ پروژه مدرسهسازی را در استان در دست اجرا داریم که از این تعداد ۵۱ پروژه به صورت مشارکتی با بنیادهای برکت و علوی و چند بانک عامل وخیرین است که در قالب ۲۱۵ کلاس درس تحقق خواهد یافت و تلاش میشود با کمکهای مشارکتی تا پایان امسال، ۱۲۳ کلاس تحویل آموزش و پرورش و دانشآموزان شود.
نخلستانهای بوشهر از درون میپوسند
بوشهر- پوسیدگی تنه نخل و شکستن تنه و تاج درخت عارضهای است که بر اثر ابتلای درخت به یک نوع قارچ و آلودگی اتفاق می افتد و پس از آسیب به قسمتهای مختلف آن، در نهایت موجب مرگ درخت میشود. به گزارش ایسنا، دکتر فرزاد کرمپور عضو هیأت علمی گیاه پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان بوشهر در این باره میگوید: قارچ تیلاویوپسیس باعث بروز یک مشکل اساسی یعنی بیماری پوسیدگی تنه نخل خرما و شکستن تنه و تاج درخت شده است، به گونهای که در نخلهای جوان پوسیدگی تنه نخل از پایین به بالا با علائمی مانند پلاکهای سفید رنگ قارچ و در نخلهای مُسنتر، پوسیدگی و مرگ جوانه مرکزی (دل خرما)، خشکیدگی برگ، شکستگی و آویزان شدن تاج درخت را موجب میشود.
وی افزود: پیش از این بیماری را روی نخل خرما در استان بوشهر نداشتیم اما از سال گذشته بهدلیل تغییرات اقلیمی، مثل بارانهای اردیبهشت ماه پارسال و امسال و تغییرات آب و هوایی باعث شده که این قارچ فعالتر شود و برای ما چالش بسازد.
این متخصص بیماریشناسی گیاهی درباره علت ابتلای نخلها به قارچ و بیمار شدن آنها توضیح داد: با وجود اینکه سیستم آبیاری این باغ قطرهای بوده، ولی به جای اینکه لوله آبی که پای تنه آب میریزند را با فاصله یک تا یک و نیم متری از تنه قرار بدهند، قطره چکانها را کاملاً دور تا دور تنه قرار داده بودند که لولههای آبیاری قطرهای باید حتماً جابهجا شوند.
شرکت پالایش گاز ایلام پارسال به 97 درصد اهدافش رسید
ایلام - مدیرعامل شرکت پالایش گاز ایلام از تحقق 97 درصدی اهداف این پالایشگاه در سال گذشته خبر داد و گفت: در حوزه پایداری و ارتقای تولید و فروش محصولات در سال گذشته، شرکت پالایش گاز ایلام عملکرد موفقی داشته است.
دکتر «روحالله نوریان» افزود: این عملکرد در مقایسه با سال 97، با رشد
7 درصدی در گاز ترش بهعنوان خوراک ورودی، ضمن حفظ پایداری تولید و کاهش توقفات، گاز شیرین تزریقی بهخط سراسری10 درصد، میعانات گازی یک درصد و تولید گوگرد نیز 7 درصد افزایش داشته است. وی گفت: در حوزه فروش محصولات تولیدی نیز، میعانات گازی 5 درصد و گوگرد دانهبندی شده (پاستیلی) 20 درصد افزایش داشته و حتی با توجه به اعلام نیاز برق منطقهای غرب و عقد قرارداد با مدیریت شبکه برق، ضمن استفاده از ظرفیت مازاد نیروگاه این شرکت، فروش برق نیز ۷۵ درصد رشد داشته است.
نوریان ضمن اشاره به تحقق اهداف عملیاتی و تعهدات تولید این شرکت در سال گذشته، خاطرنشان کرد: خوشبختانه تولید گوگرد بالاتر از تعهد تولید بوده و تعهدات شرکت در بخش تولید گاز شیرین و دیگر محصولات نیز، حدود 97 درصد محقق شده است.
اهدای گواهینامه ثبت جهانی دوتار به استاد عثمان محمدپرست
مشهد- رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خواف گفت: نسخهای از گواهینامه ثبت جهانی دوتار که به دو زبان انگلیسی و فارسی نگارش شده، به استاد عثمان محمدپرست اهدا شد.
به گزارش ایرنا، محمود باعقیده افزود: این گواهینامه از طرف دکتر بهروز وجدانی که عهدهدار پرونده ثبت جهانی دوتار با عنوان «مهارت سنتی ساختن و نواختن دوتار» در یونسکو بود به استاد عثمان محمدپرست اهدا شده است.
این لوح به نمایندگی از دکتر وجدانی توسط محمود باعقیده رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خواف و علی تاجیک رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی این شهرستان به استاد محمدپرست تقدیم شد.
عثمان محمدپرست در سال ۱۳۰۷ در شهر خواف استان خراسان رضوی متولد شد و از ۱۰ سالگی با دوتار مأنوس گردید.
استاد محمدپرست آثار مطرح و معروفی دارد که از چاوشی و سرحدی گرفته تا دیگر مقامهای این دیار، اجراهای گوناگونی را درعین وحدت آفریده است.
وی همچنین دارای فعالیتهای خیرخواهانه در حوزه مدرسهسازی است.
تعطیلی واحدهای صنعتی در اشتهارد تکذیب شد
کرج - مدیرعامل شهرک صنعتی اشتهارد تعطیلی تعدادی از واحدهای صنعتی و تولیدی در این شهرک را بهدلیل ابتلای کارکنان به کرونا تکذیب کرد.
مجید ثاقبی با بیان اینکه واحدهای تولیدی در این شهرک با تمام توان در حال فعالیت هستند، گفت: هیچ واحد تولیدی در شهرک صنعتی اشتهارد بهدلیل ابتلای کارکنان به کرونا تعطیل نشده است.
وی با اشاره به اینکه در موج اول کرونا، واحدهای صنعتی اشتهارد نقش مؤثری در تولید مواد مورد نیاز کشور در بخش ضدعفونی، گان و پارچه بیمارستانی داشتند، اظهار داشت: هماکنون واحدهای تولیدی در شهرک بدون هیچ مشکلی در حال فعالیت هستند.
ثاقبی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: همچنین با هدف خدماترسانی هر چه بیشتر به مردم، ظرفیت جدید تولید بزرگترین شرکت تولیدکننده ماسک ایران در شهرک صنعتی اشتهارد از هفته دیگر راهاندازی میشود.