گمرک جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که در اجرای جزء (۶) بند(ع) تبصره (۶) قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور، بر اساس عملکرد پنج ماه نخست سال ۱۴۰۱ موضوع معافیت‌ها و تخفیفات گمرکی و مالیاتی مبلغ بالغ بر ۱۳۱ هزار و ۵۱۱ میلیارد ریال از درآمد گمرکی و مالیاتی خود چشم پوشی کرد. این مبلغ شامل بالغ بر ۳۸ هزار و ۹۹۳ میلیارد ریال تخفیفات و معافیت‌های حقوقی ورودی و مبلغ بالغ بر ۶۱ هزار و ۳۵۱ میلیارد ریال معافیت و تخفیف مالیات بر ارزش افزوده و بالغ بر ۳۱ هزار و ۱۶۵ میلیارد ریال معافیت و تخفیف عوارض شهرداری مجموع درآمدی است که گمرک از آن صرف‌نظر کرده است. جزء (۶) بند(ع) تبصره (۶) قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور وزارت امور اقتصادی و دارایی را موظف می‌کند در راستای هدفمندسازی معافیت‌های مالیاتی و گمرکی و شفاف‌سازی حمایت‌های مالی، سیاست اعتبار مالیاتی و گمرکی با نرخ صفر را جایگزین معافیت‌های قانونی مالیاتی کرده و فهرست تمامی معافیت‌های مالیاتی و گمرکی و میزان معافیت آنها را مشخص کند.

 بررسی عملکرد دولت در تحقق منابع بند «الف» تبصره ۱۸ قانون بودجه ۱۴۰۱ در دستور کار دیروز مجلس شورای اسلامی قرار داشت. وکلای ملت مدعی بودند که دولت منابع این تبصره را محقق نکرده است اما وزیر امور اقتصادی و دارایی اعلام کرد که ۴۳ هزار طرح اشتغالزایی از منابع این طرح تسهیلات دریافت کرده‌اند و رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز نسبت به منابع غیر واقعی این بند انتقاد کرد. میرکاظمی در صحن علنی مجلس از نمایندگان خواهش کرد منابع درآمدهای غیر واقعی بودجه را افزایش ندهند زیرا تحقق نمی‌یابد، عملکرد سال گذشته تبصره ۱۴ حدود ۳۴۰ همت بوده است. در سال ۱۴۰۱ هیچ افزایش قیمتی در حامل‌های انرژی و حجم تولید نداشته‌ایم، چطور شما این درآمد را از ۳۳۰ به ۶۴۰ همت افزایش دادید!
رهبر انقلاب با افزایش 10 درصدی سهم دولت از درآمدهای نفتی موافقت کرد
رئیس سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه امسال تنها سالی است که ۴۰ درصد از درآمدهای نفتی به حساب صندوق توسعه ملی واریز می‌شود، گفت: خدمت رهبری نامه‌ای از طرف رئیس‌جمهور داده شده است و از ایشان اجازه خواسته‌ایم که اجازه دهند از ۲۰ درصد این درآمدها در دو موضوع تملک و اشتغال استفاده کنیم که ایشان نیز با برداشت ۱۰ درصد موافقت فرمودند.
به گزارش ایرنا، در ادامه جلسه علنی روز سه‌شنبه-۱۷ آبان- مجلس شورای اسلامی و در جریان بررسی عملکرد دولت در اجرای بند «الف» تبصره ۱۸ قانون بودجه ۱۴۰۱ رئیس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به گلایه قالیباف در مورد عدم حضورش در این جلسه گفت: امروز (سه‌شنبه) همایش دو روزه برنامه و بودجه و برنامه هفتم را با رؤسای سازمان‌ها داشتیم، اطلاع نداشتم که باید در صحن حضور یابم، سخنرانی‌ام را قطع کردم و در صحن مجلس حضور یافتم.
وی ادامه داد: سال گذشته در تبصره ۱۴ حدود ۳۳۰ همت منابع و مصارف دیده شده بود که باید ۳۲ همت بابت اشتغال پرداخت می‌شد، زمانی که من سازمان را تحویل گرفتم منابع و مصارف همخوانی نداشت و به‌رغم مشکلات ۱۹ همت به اشتغال اختصاص دادیم.
برنامه‌ریزی دولت برای رشد اقتصادی شهرستان‌ها
میرکاظمی گفت: در جلسه‌ای که امروز(سه‌شنبه) با رؤسای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها داشتیم بحث اشتغال یکی از محورها بود که مفصل در این زمینه توضیح دادم و دوستان توجیه شدند بخصوص در ارتباط با رشد اقتصادی که ما امروز اعداد رشد اقتصادی را تا سطح شهرستان محاسبه کردیم و در اختیار استان‌ها قرار گرفته و حتی برخی استان‌های ما تا شهرستان هم رفته‌اند و مشخص کرده‌اند برای رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصد چه بخشی در صنعت، چه بخشی در کشاورزی و چه بخشی در خدمات باید رشد کنند. رؤسای سازمان‌ها مکلف بودند که پروژه‌هایشان را براساس این رشد و براساس آمایش سرزمین آماده کنند که بحمدالله بالغ بر ۹۰ درصد تکالیف‌شان را انجام داده‌اند و شاید ۱۰ درصد از اینها باقی مانده که در ماه‌های آتی قرار است کامل کنند.
انتقاد میرکاظمی در افزایش غیر واقعی منابع بودجه ۱۴۰۱ در مجلس
رئیس سازمان برنامه و بودجه افزود: شما در نظر بگیرید که چگونه می‌شود مجلس بدون اینکه ما قیمت انرژی را تغییر بدهیم، بدون اینکه تولید را افزایش بدهیم، اعتبارات یک تبصره را از ۳۳۰ یا ۳۴۰ همت به ۶۴۰ همت افزایش دهد! از روز نخست مشخص بود که این منابع قابل وصول نیست. وقتی تبصره ۱۴ در سال ۱۴۰۰، ۳۴۰ همت منابع دارد، حداکثر در سال ۱۴۰۱ می‌توانستیم قیمت گاز را برای برخی صنایع افزایش بدهیم و ۱۰۰ همت اضافه شود و این منابع افزایش یابد ولی منابع به هیچ عنوان به ۶۴۰ همت نمی‌رسد و نخواهد رسید و حالا در قبال آن هم مصارف دیده شده است.
وی ادامه داد: بارها از دوستان تقاضا کردیم که منابع و مصارف را به‌گونه‌ای ببینیم که با ۵ یا ۲ درصد خطا اتفاق بیفتد. چگونه می‌شود با وجود اینکه قیمت گاز و فرآورده تغییر نکرده و میزان تولید افزایش پیدا نکرده، منابع یک تبصره از ۳۴۰همت به ۶۴۰ همت افزایش یابد؟!
وی افزود: بالاخره یک حساب منطقی وجود دارد و ما براساس آن تنظیم و حرکت می‌کنیم. تا جایی که وسع‌مان می‌رسد پرداخت‌های کمیته امداد و بهزیستی را انجام داده‌ایم ولی واقعیت این است وقتی که ۲۰۰ همت عدم تحقق است، قاعدتاً باید قدری مدارا کرد.
میرکاظمی ادامه داد: از طرفی خود عزیزان بحث معیشت را مهم می‌دانستند. آقای قالیباف بارها در جلسات مشترک دولت و مجلس به معیشت تأکید کردند و گفتند معیشت را جدی بگیریم. یارانه مردمی از همین محل پرداخت می‌شود. اگر خود بنده می‌خواستم در این زمینه تصمیم بگیرم ممکن است عدد دیگری را تصمیم بگیرم اما وقتی مجموعاً تصمیم گرفته شده که این یارانه با این حجم داده شود از محل تبصره ۱۴ است.
وی گفت: در حال حاضر از محل تبصره ۱۴، ماهی ۲۸ همت یارانه ماهانه پرداخت می‌کنیم، یارانه که پرداخت مستقیم به مردم است. شما اگر همین را جمع بزنید، می‌بینید چقدر منابع و مصارف داریم و آیا می‌توانیم برای اشتغال کار جدی انجام بدهیم، البته باید انجام بدهیم اما از محل تبصره ۱۴ نمی‌توانیم. من آن زمانی که با دوستان مخالفت می‌کردم و می‌گفتم فکر اشتغال هم باشیم همه عزیزان تأکیدشان این بود که معیشت امروز محور است و باید به معیشت رسیدگی کنیم و اشتغال و رشد اقتصادی بحث دوم است.
رئیس سازمان برنامه و بودجه عنوان کرد: امیدواریم با همه این احوال در نیمه دوم سال بتوانیم اجازه‌ای بگیریم. از طرف رئیس جمهور خدمت مقام معظم رهبری نامه‌ای داده شده است زیرا می‌دانید امسال تنها سالی است که ۴۰ درصد درآمد‌های صادرات نفت به حساب صندوق توسعه ملی می‌رود یعنی ما ۱۴.۵ درصد به شرکت ملی نفت می‌دهیم، ۴۰ درصد به حساب صندوق می‌رود. به این معنا که از هر ۱۰۰ دلار نفتی که می‌فروشیم ۴۵.۵ دلار به دولت می‌رسد. میرکاظمی بیان کرد: امروز اجازه‌ای را از مقام معظم رهبری خواسته‌ایم که اجازه بدهند آن ۲۰ درصد را فقط برای دو موضوع استفاده کنیم؛ یکی بحث تملک و دیگری بحث اشتغال است. یعنی حتی در نامه‌ای که رئیس‌جمهور تدوین کرده‌اند به هیچ عنوان بحث جاری قید نشده و اجازه‌ای بابت جاری گرفته نشده است. ایشان با ۱۰ درصد موافقت کرده‌اند و امیدواریم بانک مرکزی این را تبدیل و واریز کند تا بتوانیم به بحث تملک و اشتغال کمک جدی کنیم.
چند نکته درباره انتقاد قالیباف از عملکرد تبصره ۱۸ بودجه
روزگذشته در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی، محمدباقر قالیباف انتقاداتی از عملکرد دولت در حوزه اشتغال مطرح کرد که بررسی‌ها نشان می‌دهد بدون در نظر گرفتن واقعیت‌های موجود و غیرکارشناسی بوده است.
به گزارش ایرنا، محمدباقر قالیباف در جلسه علنی روز سه‌شنبه مجلس و در جریان بررسی گزارش مشترک دو کمیسیون برنامه و بودجه و کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید، درباره عملکرد دستگاه‌ها در خصوص بند الف تبصره ۱۸ قوانین بودجه ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، گفت: ما در برنامه ششم و بودجه سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ منابعی را برای اشتغال و معیشت پیش‌بینی کردیم. در سال ۱۴۰۰ از بند ۳۸ تبصره ۱۴، ۳۲ همت برای بحث مربوط به تبصره ۱۸ و اشتغال پیش‌بینی شد. طبق گزارش تفریغ بودجه، ۱۰۰ درصد منابع تبصره محقق شد. شما ۱۰۰ درصد منابع را برای معیشت دادید اما چرا منابع را به اشتغال ندادید؟ به جای ۳۲ همت حدود ۱۹ همت پرداخت شد، یعنی ۱۳ همت از درآمد قطعی به بخش اشتغال پرداخت نشده است، حال اینکه باید سازمان برنامه و بودجه این ۱۳ همت را به وزارتخانه‌های مربوطه برای اشتغال پرداخت می‌کرد.
رئیس مجلس درباره عملکرد سازمان برنامه و بودجه در خصوص بند الف تبصره ۱۸ قانون بودجه ۱۴۰۱ نیز گفت: ما سال گذشته منابع تبصره ۱۸ را در اختیار وزارت امور اقتصادی و دارایی قرار دادیم و آن را در صندوقی گذاشتیم که سازمان برنامه و بودجه با آن مخالف بود. امسال این منابع در اختیار سازمان برنامه و بودجه گذاشته شده که تا الان  این سازمان  قرانی از آن را نداده است.
وی خطاب به رئیس سازمان برنامه و بودجه و وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود: این ۱۹ هزار میلیارد تومان به دلیل اینکه در حساب مسدودی قرار می‌گیرد، بانک‌ها نیز دو برابر آن تسهیلات تعیین کردند. در حقیقت سال گذشته  ۱۳ هزار میلیارد تومان پرداخت نشده، از این رو اگر این اعتبار نیز بود، دو برابر آن را نیز بانک‌ها می‌گذاشتند و حدود ۷۵ هزار میلیارد تومان باید برای اشتغال مردم اختصاص پیدا می‌کرد اما اکنون ۴۶ هزار میلیارد تومان پرداخت شده است.
وی خطاب به خاندوزی افزود: احساس می‌کنم شما یا خسته شده‌اید یا اینکه رودربایستی دارید. شما مسئول بودید این موضوع را مطالبه‌گرانه پیگیری کنید اما انجام ندادید. همانند سال گذشته که پیگیری کردید، در سال‌ جاری نیز باید پیگیری‌ها را انجام می‌دادید و شما مسئول این کار بودید.
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به توضیحات دوباره میرکاظمی با بیان اینکه قبول داریم دولت قبل بابت تبصره ۱۸ مبلغی پرداخت نکرده است، گفت: دولت باید بپذیرد که امسال قانون بودجه را رعایت نکرده است. ما در یارانه‌ای که دیده شد، ۹ میلیارد دلار ارز با همان ارز یارانه ۴۲۰۰ تومانی دادیم و علاوه بر آن، ریال را در نظر گرفتیم، همچنین دولت سامانه ETS ارزی را راه‌اندازی نکرد.
چند نکته درباره انتقاد رئیس مجلس از سازمان برنامه و بودجه در مورد تبصره ۱۸ قانون بودجه وجود دارد که باید در بررسی عملکرد این سازمان در نظر گرفته شود.
اول اینکه دست‌کم نیمی از مسئولیت بودجه ۱۴۰۰ به عهده دولت سیزدهم نیست. دولت سیزدهم در عمل از نیمه دوم سال عهده‌دار قوه مجریه و نهادهای اقتصادی همچون سازمان برنامه و بودجه شد. بنابراین باید این مورد را در قضاوت درباره تحقق یا عدم تحقق اهداف قانون بودجه ۱۴۰۰ در نظر داشت.  مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه که در این جلسه در مجلس شورای اسلامی حضور داشت، در پاسخ به رئیس مجلس عنوان کرد: سال گذشته در تبصره ۱۴ قانون بودجه رقمی معادل ۳۳۰ هزار میلیارد تومان (همت) منابع و مصارف دیده شده بود که باید معادل ۳۲ همت برای اشتغال پرداخت می‌شد و زمانی که سازمان را تحویل گرفتم، ریالی بابت اشتغال پرداخت نشد و منابع و مصارف موجود نیز با کسری مواجه بود. به گفته میرکاظمی در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ و در دولت سیزدهم ۱۹ همت برای اشتغال پرداخت شد که این رقم علاوه بر سایر پرداختی‌ها در تبصره ۱۴ بوده است.
نکته دوم و مهم‌تر، امکان تحقق منابع برآورد شده توسط نمایندگان مجلس است. این موضوع مختص دولت سیزدهم نبوده است و در سال‌های گذشته و دولت‌های قبل نیز نمایندگان ادوار مختلف مجلس، برآوردی فراتر از توان و ظرفیت‌های دولت‌ها از درآمدهای بودجه داشته‌اند و به همین خاطر همیشه عدم تحقق منابع درآمدی منجر به عدم اختصاص بودجه‌ بخش‌های مختلف از جمله اشتغال می‌شود.
ادامه در صفحه 8