گروه اقتصادی/ بازار داخلی برنج همچنان با رکود نسبی همراه است و این مسأله با توجه به افزایش قیمت‌ها در کنار کاهش تقاضا برای خرید به بی‌رونقی بازار دامن زده است. طبق آمارهای رسمی تولید برنج در سال‌جاری فراتر از 2 میلیون و 400 هزار تن رفته است، درحالی که میزان مصرف این محصول در کشورمان به 3 میلیون و 200 هزار تن می‌رسد. این حجم تولید نسبت به میانگین سال‌های قبل حدود 25 درصد افزایش داشته است و نسبت به سال گذشته که میزان تولید کمتر از میزان طبیعی بود، حدود 30 درصد افزایش پیدا کرده است. سید جواد ساداتی‌نژاد وزیر جهاد کشاورزی هم با تأیید افزایش ۲۵ درصدی میزان تولید برنج طی سال‌جاری، تأکید کرده است که امسال کیفیت برنج بالا رفته و میزان ضایعات به شدت کاهش داشته است.
با توجه به افزایش تولید برنج و کاهش تقاضا برای خرید، صادرات برنج می‌تواند انگیزه کشاورزان را برای تولید افزایش دهد. طبق آمارهای غیررسمی سالانه حدود ۵۰ هزار تن محصول برنج از کشور صادر می‌شود و بررسی‌های کارشناسان حکایت از آن دارد که تجارت خارجی این حجم چندان بر رونق بازارهای داخلی تأثیر نخواهد داشت.
صادرات یکی از راهکارهای برون رفت از رکود
سید محمود حسینی‌پور استاندار مازندران با بیان اینکه نگرانی کشاورزان به مسئولان دولتی اعلام شد و رئیس‌جمهور و وزیر جهاد کشاوزی برای برون‌رفت از این مشکل و نگرانی، راه‌حل‌هایی را پیش‌بینی کردند، گفت: برای برقراری توازن مقرر شد تعرفه صادرات برداشته شود تا صادرکنندگان بتوانند برنج را در بازارهای جهانی عرضه کنند و با حمایت رئیس جمهور، تعرفه صادراتی محصولات کشاورزی برداشته شد. استاندار مازندران با تأکید براینکه کشاورزان نباید دیگر دغدغه تولید برنج را داشته باشند، یکی از راه‌های برون‌رفت از رکود را صادرات برنج بیان کرد و گفت: اولین محموله صادراتی به روسیه انجام شد.
وی با اظهار اینکه برنج مازندران بازارهایی درکشورهای عربی و اروپایی دارد، گفت: با توجه به وجود رقابت در بازار، کیفی‌سازی برنج استان مسأله مهمی به شمار می‌رود و متناسب با استانداردهای بین‌المللی باید برنج تولید کنیم. حسینی‌پور با بیان اینکه یکی از مشکلات در صادرات برنج پرمحصول کیفی‌سازی این ارقام است، گفت: امیدواریم برنج پرمحصول را در تراز بین‌المللی قرار دهیم زیرا وضعیت برنج با صادرات بهتر می‌شود. وی با اشاره به اینکه دولت موظف کرده است که ۵۰ هزار تن برنج پرمحصول از طریق شرکت اتکا خریداری شود، این اقدام را در متعادل شدن بازار برنج مؤثر خواند و گفت: امسال با همت کشاورزان رشد قابل توجهی در تولید برنج داشتیم ولی همزمان با برداشت برای تنظیم بازار، واردات برنج انجام شد و این مسأله سبب نگرانی کشاورزان شده است.
خرید ۵۰ هزار تن برنج داخلی پرمحصول و صادرات برنج از جمله بسته‌های حمایتی دولت برای رونق بازار این محصول در داخل است و کارشناسان و متولیان امر براین عقیده هستند که عملیاتی شدن این طرح‌ها تاحدودی بتواند بازار آشفته برنج را سامان بخشد.
با بازشدن دروازه بازارهای خارجی به روی برنج و صادرات اولین محموله به روسیه اگرچه تا حدودی نگرانی‌های کشاورزان را به‌صورت مقطعی حل می‌کند اما به‌دلیل آنکه در مجموع حجم ناچیزی برنج صادر خواهد شد، این طرح چندان نمی‌تواند در رونق بازار برنج مؤثر باشد.
ارسال اولین محموله برنج ایرانی به روسیه
سید اسماعیل یزدان‌پناه مدیرعامل مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به ایجاد بازارهای هدف صادراتی برای برنج ایرانی گفت: ما قبل از شیوع کرونا اقدام به انجام مذاکراتی با کشور روسیه برای ارسال برنج با کیفیت ایرانی کرده بودیم اما با شیوع کرونا و اعمال تحریم‌ها این موضوع منتفی شد و حالا با توجه به محدودیت‌های به وجود آمده برای کشور روسیه از سوی دیگر کشورها و لغو ممنوعیت صادرات برنج ایرانی، اولین محموله برنج هاشمی ایرانی به روسیه صادر شد.
وی اضافه کرد: ما تلاش می‌کنیم علاوه بر روسیه کشورهای عضو CIS را هم به فهرست کشورهای هدف صادراتی برنج ایرانی اضافه کنیم. با توجه به اینکه در کشور دو میلیون و 400 هزار تن برنج تولید کرده ایم، ارسال چند هزار تن برنج تولید داخل تأثیری بر بازار داخلی ایجاد نخواهد کرد.
یزدان‌پناه با اشاره به رکود در بازار برنج داخلی افزود: در شرایطی که بازار داخلی با کاهش تقاضا روبه‌روست و رکود در آن ایجاد شده است، صادرات چند هزار تنی برنج می‌تواند به ایجاد رونق و افزایش صادرات کمک کند و کمک به افزایش صادرات برنج‌های کیفی نماید. وی درباره کشورهای هدف صادراتی برای برنج ایرانی گفت: در گذشته کشورهای عربی مانند عمان و امارات و کشورهایی مانند کانادا و آلمان خریدار برنج ایرانی بودند و حالا روسیه نیز به فهرست این کشورها اضافه شده است. مسیرهای صادراتی برای روسیه از طریق زمینی است و برای سایر کشورها از طریق زمینی و دریایی انجام می‌گیرد. وی ادامه داد: علاوه بر این مسیرهای حمل و نقل، مذاکراتی مبنی بر ایجاد کریدور هوایی برای ارسال محصولاتی از مازندران به روسیه انجام شده که قرار است با حمایت دولت این اتفاق رخ دهد. در صورتی که چنین اتفاقی رخ دهد گل و گیاه و سایر محصولات کشاورزی مانند انواع میوه هم از این طریق از مازندران به روسیه صادر می‌شوند.
مدیرعامل مرکز تجارت برنج ایران یادآور شد: در حال رایزنی با طرف‌های تجاری هستیم تا بتوانیم برنج را به کشورهای مختلف صادر کنیم و صادرات برنج در رونق بازار داخلی نیز تأثیر بسزایی دارد.
ابــــراهیمــی رئیـــس تعـــاونـــی شالیکوبی‌داران جویبار نیز درباره امکان صادرات از طریق حمل‌ونقل هوایی به «ایران» گفت: صادرات برنج عمدتاً از طریق مسیر دریایی انجام می‌گیرد زیرا حمل‌ونقل از طریق هوایی با هزینه‌های زیادی همراه است و کرایه حمل را افزایش می‌دهد بنابراین صادرات برنج از این طریق توجیه اقتصادی پیدا نمی‌کند.
ابراهیمی اضافه کرد: صادرات برنج عمدتاً از طریق کشتی انجام می‌گیرد که با هزینه کمتر حمل‌ونقل همراه است. در گذشته صحبت‌هایی مبنی بر امکان صادرات از طریق هواپیما صورت گرفته بود اما اجرایی نشد زیرا کالا را با قیمت نهایی بالاتر به کشور هدف می‌رساند.
وی با اظهار امیدواری از تداوم صادرات برنج به روسیه گفت: خوشبختانه اولین محموله صادراتی به روسیه برای ارزیابی این محصول انجام شد و انتظار داریم صادرات برنج‌های کیفی ایرانی ادامه داشته باشد. وزارت جهاد کشاورزی از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم تاکنون اقدام به کشت قراردادی در بسیاری از محصولات کشاورزی از جمله برنج کرده است که این امر طبیعتاً در آینده‌ای نزدیک سبب کنترل بهتر بازار برنج در کشور خواهد شد. در وضعیت فعلی کشت قراردادی برنج در 26 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان مازندران، 15 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان گلستان و 15 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان گیلان صورت گرفته است.از طرف دیگر با توجه به زهکشی اراضی کشاورزی در این سه استان باید شاهد افزایش تولید برنج و رسیدن به خودکفایی در این محصول طی سالیان آینده باشیم.

افزایش عرضه، قیمت مرغ را کاهش داد

مدیر دفتر بازرگانی داخلی کالاهای کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی گفت: در یک مقطع زمانی جوجه‌ریزی افزایش پیدا کرد در نتیجه در حال حاضر عرضه نسبت به تقاضا پیشی گرفته است.
به گزارش مهر، با رصد بازار، شاهد افت قیمت مرغ در سطح کشور بودیم. در برخی فروشگاه‌ها قیمت گوشت سفید به کیلویی ۴۷ هزار تومان رسیده است. همچنین قیمت مرغ در سازمان میادین میوه‌وتره‌بار حدود ۵۴ هزار تومان است.
مجید حسنی‌مقدم، مدیر دفتر بازرگانی داخلی کالاهای کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی درباره وضعیت بازار مرغ گفت: در یک مقطع زمانی جوجه‌ریزی افزایش پیدا کرد در نتیجه تولید و عرضه نسبت به تقاضا افزایش یافت.
وی افزود: طبیعی است هنگامی که عرضه نسبت به تقاضا پیشی می‌گیرد قیمت‌ها روند کاهشی داشته باشد. مدیر دفتر بازرگانی داخلی کالاهای کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی نسبت به همراهی مردم در خرید مرغ مازاد قدردانی کرد و گفت: اگر تولید صرفه اقتصادی نداشته باشد، بخشی از تولیدکنندگان از چرخه تولید خارج می‌شوند بویژه واحدهایی که توانمندی کمتری دارند. در ادامه اگر عرضه کاهش پیدا کند تعادل بازار از بین رفته و نرخ مرغ افزایش می‌یابد. بنابراین همراهی مردم در خرید مرغ مازاد سبب تداوم فعالیت‌ها در تولید گوشت مرغ کشور می‌شود. در نهایت این همراهی کمک به تولید و تولیدکنندگان بوده و بازار متعادل باقی می‌ماند.

 
تنظیم بازار شب عید امسال به بخش خصوصی واگذار شده است

معاون سازمان تعاون روستایی کشور گفت: برای تنظیم بازار میوه شب عید امسال یارانه‌ای در نظر گرفته نشده است و تنها در موارد خیلی خاص با تشخیص کارگروه استانی، نرخ میوه برای اقشار آسیب‌پذیر به‌ صورت دستوری تعیین و یارانه آن پرداخت می‌شود.
مرتضی معتمد معاونت فنی و بازرگانی سازمان تعاون روستایی کشور در گفت‌و‌گو با تسنیم اظهار داشت: برای بازار میوه شب عید برنامه‌ای به سازمان تعاون روستایی ابلاغ نشده و قرار است بخش خصوصی برای تنظیم بازار میوه شب عید اقدام کند.
وی افزود: تنظیم بازار شب عید امسال به بخش خصوصی واگذار شده است و سازمان تعاون روستایی تنها بر اجرای صحیح آن نظارت دارد.
معاونت فنی و بازرگانی سازمان تعاون روستایی کشور ادامه داد: بر این اساس قیمت میوه تنظیم بازار برای مصرف‌کننده در هر استان در کارگروه خود استان مشخص می‌شود اما قیمت خرید تعیین نخواهد شد.
وی در پاسخ به اینکه منظور از بخش خصوصی چه تشکل یا اتحادیه‌ای است آیا منظور اتحادیه باغداران است، گفت: خیر؛ در هر استانی مباشری قدرتمند توسط خود کارگروه استانی مشخص خواهد شد. وی اظهار داشت: با توجه به اینکه قیمتی برای خرید تعیین نشده است خریداران برای خرید ارزان‌تر با یکدیگر رقابت می‌کنند اما باید به نحوی باشد که کشاورزان نیز آسیب نبینند.
معاون سازمان تعاون روستایی کشور ادامه داد: در زمان خرید باید کمک شود که قیمت پرتقال کمی به نفع باغداران بالا برود اما این روند در سیب برعکس است.
وی در پاسخ به اینکه آیا دولت برای تنظیم بازار شب عید امسال یارانه‌ای در نظر گرفته است، گفت: برای تنظیم بازار میوه شب عید امسال یارانه‌ای در نظر گرفته نشده است و تنها در موارد خیلی خاص که کارگروه استان تشخیص دهد قیمت میوه برای اقشار آسیب‌پذیر گران است، با پرداخت یارانه، قیمت دستوری  برای میوه تعیین و یارانه آن پرداخت خواهد شد.