سعید رشیدی نوبندگانی 
خبرنگار

​​​​​​​اولین روز معاملاتی زمستان برای سهامداران خوش‌یمن بود و از مجموع 702 نمادی که در کل بازار مورد معامله قرار گرفت، 590 نماد (84 درصد) با افزایش قیمت روبه‌رو شد و تنها 112 نماد (16 درصد) کاهش قیمت دادند.
براین اساس، روز شنبه، 3 دی‌ماه 1401، شاخص کل بورس به رهبری سهام پالایشی و فلزاتی، بیش از 41 هزار و 800 واحد افزایش ارتفاع داد و ضمن شکستن محدوده مقاومت روانی مهم خود، تا ارتفاع یک میلیون و 538 هزار واحد قد کشید.
همچنین با توجه به سبز پوشی 359 نماد (90 درصد) از 400 نماد معامله شده در بورس، شاخص کل (هم‌وزن) نیز 10 هزار و 550 واحد بالا رفت و با ثبت بازدهی 2.37 درصدی، در محدوده 456 هزار واحد ایستاد.
این روند در فرابورس نیز مشاهده شد و سبز پوشی 229 نماد (75 درصد) در این بازار باعث شد شاخص کل فرابورس نیز بیش از 365 واحد رشد کند و در ارتفاع 19 هزار و 538 واحد معاملات را به پایان برساند.
در این روز افزایش قدرت تقاضا در معاملات سهام به طور محسوس قابل مشاهده بود، به صورتی که در مقابل 210 نمادی که در صف خرید به کار خود پایان دادند، تنها 8 نماد در صف فروش قرار داشت که نشان می‌دهد یک سوم بازار سهام در صف خرید قفل شده و سهامداران با ولع بسیار زیادی برای خرید بیشتر سهام اقدام کرده‌اند.

شروع معاملات زمستان به همراه بازگشت حقیقی‌ها
هرچند که در روزهای پایانی آذرماه، جنب و جوش سهامداران حقیقی در بازار سهام بیشتر شده بود و شاخص ورود و خروج پول حقیقی روزهای بیشتری نسبت به ماه‌های گذشته با تراز مثبت روبه‌رو شد، اما در این ماه بیش از یک هزار میلیارد تومان توسط این طیف از فعالین، از بازار خارج شد؛ رقمی که بیش از 80 درصد نسبت به آبان ماه کاهش یافته بود و از این رو پیش‌بینی می‌شد حقیقی‌ها بتدریج درخصوص خروج سرمایه  از معاملات سهام تجدید نظر خواهند کرد.
این پیش‌بینی  در اولین روز معاملاتی دی ماه حقیقت یافت و در این روز، حقیقی‌ها بیش از 550 میلیارد تومان را به معاملات سهام وارد کردند تا یک بازگشت شکوهمند را به ثبت رسانند.
از نظر کارشناسان، ورود حقیقی‌ها به بازار سهام می‌تواند نشان دهنده تغییر انتظارات معامله‌گران درخصوص بازدهی کوتاه مدت بازار سهام باشد.
در واقع، کارشناسان بر این باورند که سهامداران حقیقی همواره با انگیزه‌های کوتاه‌مدت به معاملات سهام می‌پردازند و ورود حقیقی‌ها نه تنها می‌تواند عامل تأثیرگذار بر افزایش سریع‌تر قیمت‌ها در بازار باشد، بلکه می‌تواند تغییر مثبت انتظارات درخصوص بازدهی بیشتر شرکت‌ها، و خوشبینی درخصوص عملکرد بهتر آنها را نیز نشان دهد، هرچند که کارشناسان طی روزهای گذشته، عوامل مختلفی برای تغییر انتظارات سهامداران درخصوص بازار سهام را برشمرده‌اند، اما بررسی‌ها حاکی از آن است که تغییرات نرخ ارز که بر درآمدهای شرکت‌های صادرات محور، فلزاتی‌ها، پتروشیمی‌ها، برخی بانک‌ها، برخی صنایع معدنی و برخی از شرکت هی خدماتی تأثیرگذار است به عنوان مهم‌ترین عامل تأثیرگذار بر رفتار سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه عمل کرده است.
همچنین کارشناسان به موارد دیگری چون افزایش تولید و فروش شرکت‌ها، افزایش نسبی قیمت جهانی کامودیتی‌ها، توقف روند نزولی قیمت نفت و افزایش و تداوم فروش خودرو در بورس کالا اشاره کرده‌اند و براین باورند این عناوین نیز خوشبینی سهامداران را به دنبال داشته است.
از طرفی، خبرهای منتشر شده درخصوص قطعی گاز و سایر حامل‌های انرژی در کنار کاهش تأمین خوراک مورد نیاز پتروشیمی‌ها، بیشترین نگرانی را در بازار در پی داشته و در صورت تداوم قطعی‌ها و کاهش معنادار تولید صنایع می‌توان انتظار داشت، سهامداران باردیگر در انتظارات خود تجدید نظر کنند.
در کنار این موارد، سیاست‌های آتی دولت  می‌تواند اثرات زیادی بر بازار داشته باشد، به عنوان مثال، تغییر نرخ خوراک  یا تغییر قیمت حامل‌های انرژی، سیاست‌های جدید تعرفه‌ای در بحث صادرات و واردات، بازارگشایی یا از دست دادن بازارها در پی تنش‌های سیاسی، افزایش یا کاهش سرمایه‌گذاری‌های دولتی در زیرساخت‌ها و هرگونه سیاست دیگری که برای سودسازی شرکت‌ها چالش ایجاد کند، می‌تواند اثرات شدیدی  در کوتاه مدت بر بازار داشته باشد. 

خروج حقیقی‌ها از درآمد ثابت‌ها
هرچند که طی روزهای گذشته، شاهد استقبال سرمایه‌ها از معاملات سهام بوده‌ایم، اما به همان نسبت، سهامداران حقیقی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت رویگردان شده‌اند.
آمار نشان می‌دهد، خروج پول حقیقی از درآمد ثابت‌ها با شروع سیاست‌های سازمان بورس برای تضمین اصل و سود 20درصدی سهام بورسی شدت گرفت و در آبان و آذر به ترتیب 3 هزار و 500 و 3 هزار و 800 میلیارد تومان از صندوق‌ها خروج پول به ثبت رسید.
این روند در روز ابتدایی معاملات دی‌ماه  با شدت بیشتری پیگیری شد و بیش از 990 میلیارد تومان خروج پول از طرف حقیقی‌ها به ثبت رسید.
این خروج پول از طرفی می‌تواند چالش‌ صندوق‌های با درآمد ثابت را افزایش دهد و از طرفی دیگر نشان می‌دهد، بخش قابل توجهی از پول‌های حقیقی درحال آزاد شدن است که بازار سهام یکی از مقاصد پول‌های آزاد شده خواهد بود. 

رکورد ارزش معاملات خرد شکسته شد
استقبال سهامداران از بازار دیروزباعث شد حجم و ارزش معاملات  بشدت افزایش یابد و ارزش معاملات خرد  با رشد 65 درصدی نسبت به آخرین روز معاملاتی، از حدود 4 هزار و 500 میلیارد تومان به 7 هزار و 500 میلیارد تومان برسد. بررسی آمار تاریخی معاملات نشان می‌دهد، این رقم طی 6 ماه گذشته بی سابقه بوده و به این ترتیب بالاترین رکورد ارزش معاملات خرد طی شش ماه گذشته به معاملات روز شنبه تعلق می‌گیرد.
افزایش حجم و ارزش معاملات به عنوان شاخصی شناخته می‌شود که کارشناسان با استناد به آن خبر از خروج بازار از وضعیت رکود می‌دهند.
میانگین ارزش معاملات خرد نشان می‌دهد این شاخص در آبان‌ماه  حدود 3 هزار و 600 میلیارد و در آذرماه  حدود 4 هزار و 100میلیارد تومان بوده است.

گروه اقتصادی/ در کشور، کارآفرینی بخش صنعت نسبت به بخش‌های دیگر اقتصادی از روند مطلوبی برخوردار است و این امر افزایش تولید همراه با نوآوری، خلاقیت، رقابت‌پذیری و ایجاد اشتغال پایدار را نوید می‌دهد.
براساس داده‌های دفتر توسعه کارآفرینی و بهره‌وری نیروی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 49 درصد از کارآفرینان برتر کشور در بخش صنعت فعالیت دارند و بعد از این بخش نیز، کشاورزی با 23 درصد در رتبه دوم قرار دارد. کارآفرینان سهم خدمات نیز 28 درصد است.
در مجموع داده‌ها نشان می‌دهند که 77 درصد کارآفرینان در بخش‌های خدمات و صنعت وجود دارند. بنابراین از مجموع 3 هزار کارآفرین شناسایی شده در کشور، یک هزار و 344 کارآفرین در بخش صنعت، 625 کارآفرین در بخش کشاورزی و 785 کارآفرین در بخش خدمات مشغول به فعالیت هستند.
استان‌های فارس، تهران، به ترتیب با 24 درصد و 18 درصد بیشترین نرخ کارآفرینی را به خود اختصاص داده‌اند و استان‌های همدان و کرمان نیز با 10 درصد به‌طور مشترک در رتبه سوم قرار گرفته‌اند.

 پای ثابت اشتغالزایی پایدار، کارآفرینی است
بی‌شک یک پای ثابت اشتغالزایی پایدار، کارآفرینی است. موضوعی مهم و استراتژیک که امروزه همه کشورها در پی کشف و حمایت از آنها هستند، چرا که می‌دانند کارآفرینان مثل پیشران‌های اقتصادی توانایی آن را دارند که اقتصاد را به سمت توسعه هدایت کرده و موجب تعادل در اقتصاد شوند. به‌طور کلی کارآفرینی امروزه در جهان یکی از ابزارهای مهم توسعه است.
در ایران نیز اگر چه بییش از یک دهه است، دولت‌ها به موضوع کارآفرینی ورود کرده‌اند، اما آنگونه که باید در این زمینه برای بسط و گسترش آن برنامه‌ای جامع و مدون نداشته‌اند، چنانچه از کشورهای دیگر جهان، ایران در حوزه مؤلفه‌ای به نام کارآفرینی در مقایسه با دیگر کشورهای در حال توسعه عقب افتاده است، اما از هنگامی که دولت سیزدهم از مرداد ماه سال 1400 روی کار آمده، به این مقوله مهم و تأثیرگذار بها داده است، به‌طوری که در یک اقدام بی‌سابقه در راستای حمایت حقوقی- مادی و معنوی و با هدف توسعه اشتغال پایدار از مسیر کارآفرینی، دولت سیزدهم برای نخستین بار در کشور تهیه و تدوین اساسنامه «کانون کارآفرینان برتر رسمی» را در دستور کار خود قرار داد و اکنون آن را به‌طور رسمی به همه ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی سراسر کشور برای اجرا ابلاغ کرده است.
تعادل اقتصادی، رقابت پذیری، اشتغالزایی، خلاقیت، رشد فناوری، سرمایه‌گذاری در پروژه‌های اقتصادی و افزایش سود خالص ملی از آثار مثبت توسعه کارآفرینی در کشور است که دولت سیزدهم به این موضوع توجه داشته و در این‌باره برای هم‌افزایی آنها اقدام به تهیه اساسنامه کانون مذکور کرده است.

تأثیر کارآفرینی بر تولید و کار
تولیدات کارآفرینان در بخش‌های صنعت و کشاورزی، افزایش رقابت، توسعه بازار، هوش بازاری و مراجعه به بازارهای جدید، منجر به تولید درآمدی بالایی شده که اقتصاد را توانمندتر می‌کند، جمعیت زیادی را از فقر خارج و درعین‌حال برای فعالیت‌های رفاهی - اجتماعی سرمایه تولید می‌کند و درنهایت استانداردهای زندگی شهری را در جامعه بالا می‌برد.
از طرفی افزایش رقابت در بازار کار موجب می‌شود کارآفرینان به‌دنبال بازارهای جدید برای ارائه محصولات و خدمات خود رفته یا با ارائه راهکارهایی خود را با شرایط موجود تطبیق دهند. تمامی این موارد منجر به افزایش تولیدات اقتصادی و تولیدات خانگی می‌شود بنابراین می‌توان گفت با هر کارآفرینی چرخ جدید برای اقتصاد ساخته می‌شود که آن را به جلو هدایت می‌کند.
کارآفرینان خلأ و شکاف‌های ایجاد شده در بازار را شناسایی می‌کنند و در عین‌حال با ارائه راه‌حل، از چنین شکاف و خلأ ایجاد شده، سود می‌برند. این افراد با سیستم کارمندی بیگانه بوده و چنین روش کسب درآمدی را مناسب نمی‌دانند لذا با خلاقیت برای خودشان درآمد ایجاد می‌کنند.
خلاقیت و نوآوری محرک کارآفرینی بوده است و می‌توان گفت: بزرگ‌ترین اثر کارآفرینان بر اقتصاد، نوآوری بوده که آنها ایجاد می‌نمایند.
کارآفرینان در عین‌حال که برای خود درآمد پایداری ایجاد می‌نمایند، افراد دیگر را نیز در کسب‌وکار خود استخدام کرده و بر اساس نوع کسب‌وکار خود مشاغل متعدد ایجاد می‌نمایند. درواقع از اثرات مثبت کارآفرینی برای جوامع، ایجاد اشتغال و کاهش بیکاری است. مطابق با آمارهای رسمی در کشورهای توسعه‌یافته حدود ۵۰ درصد از نیروی کار در کسب‌وکارهای کوچک و متوسط مشغول به فعالیت هستند. به‌عنوان‌مثال در آفریقا، کارآفرینان رده پایین با ایجاد مشاغل متعدد، تا حدودی فقر را کاهش داده‌اند.
اضافه‌شدن کارآفرینان جدید منجر به افزایش سطح رقابت در یک جامعه می‌شود لذا چنین رقابتی نه‌تنها منجر به اشباع بازار نمی‌شود بلکه باعث شده شرکت‌ها مجدداً توانایی‌های خود را ارزیابی کرده، به‌دنبال روش‌های کاهش هزینه رفته و درعین‌حال به‌منظور برتری نسبت به سایر رقبا، به‌دنبال شکاف‌های بازار رفته و به خلق محصول یا ایده جدید بپردازند.

 رشد افزایش سود خالص ملی
از دیگر نقش‌های مهم کارآفرینان در اقتصاد جامعه افزایش سود خالص ملی است. مطابق با تحقیقات صورت‌گرفته، بیش از ۶۷ درصد نوآوری‌ها در زمینه فناوری و حدود ۹۵ درصد از نوآوری‌های که منجر به تحولات بنیادی در حوزه صنعت شده است توسط کسب‌وکارهای کارآفرینانه صورت پذیرفته است. کارآفرینان از طریق ایجاد فناوری و درعین‌حال محصولات و ایده‌های جدید قدرت انتخاب مصرف‌کننده را افزایش داده و درعین‌حال با افزایش بهره‌وری کار، سرگرمی‌های نو، بهبود بهداشت و سلامتی، تسهیل ارتباطات و... منجر به افزایش کیفیت زندگی می‌شوند.
سرمایه‌گذاری در پروژه‌های اجتماعی و حمایت از خیریه‌ها و دیگر سازمان‌های غیردولتی به پیشبرد اهدافی می‌پردازند که منفعت جمعی را در پی دارد.

نحوه عرضه محصولات در بورس کالا برای هفته جاری ابلاغ شد

بورس کالا در نامه‌ای از ابلاغ نحوه عرضه محصولات در هفته منتهی به ۷ دی خبر داد. در نامه احمد رحیمی، مدیر عملیات عرضه بورس کالای ایران آمده است: با توجه به تعطیلی روز سه‌شنبه ۶ دی، تغییراتی در روزهای عرضه برخی محصولات در هفته منتهی به ۷ دی رقم می‌خورد.
به این ترتیب دوشنبه ۵ دی محصولات آف‌گرید پلی‌پروپیلن و پلی‌وینیل کلراید و چهارشنبه ۷ دی میز محصولات پلیمری و آف‌گریدهای آنها (به غیر از پلی‌پروپیلن و پلی‌وینیل کلراید) در تالار پتروشیمی عرضه خواهند شد. عرضه مابقی محصولات طبق روال عادی هر هفته صورت خواهد پذیرفت.

رشد ۵۷ درصدی ارزش معاملات ماهانه در ماه آذر بورس انرژی ایران

بورس انرژی ایران در آذر ۱۴۰۱ میزبان معاملات حامل‌های انرژی و اوراق مبتنی‌بر آنها به ارزشی بالغ بر ۱۱۱ هزار و ۳۵ میلیارد و ۸۶۳ میلیون ریال بود. بدین‌ترتیب ارزش معاملات در این ماه با رشد ۵۷ درصدی همراه بود. به گزارش «ایران» و به نقل از مدیریت ارتباطات بورس انرژی ایران، تابلوی بازار فیزیکی فرآورده‌های هیدروکربوری در ماه پایانی پاییز شاهد معامله ۴۵۴ هزار و ۹۲۲ تن فرآورده به ارزش ۷۵ هزار و ۵۲۵ میلیارد و ۶۳ میلیون ریال بود. در این ماه ۹۴۶ هزار و ۹۴ ورقه سلف موازی استاندارد به ارزش ۳۴ هزار و ۳۶۹ میلیارد و ۵۴۲ میلیون ریال و ۱۲ هزار و ۶۱۶ ورقه گواهی ظرفیت به ارزش ۶۸۱ میلیارد و ۴۸۸ میلیون ریال خرید و فروش شد.
آذر بورس انرژی ایران همچنین شاهد معامله ۶۰۸ میلیون و ۴۰۲ هزار و ۳۵۰ کیلووات‌ساعت برق به ارزش ۴۴۸ میلیارد و ۱۱۴ میلیون ریال و ۸۶ قرارداد آتی به ارزش ۱۱ میلیارد و ۶۵۶ میلیون ریال بود.

افشای جزئیات معاملات با اهمیت شرکت‌ها، تکلیف دستورالعمل جدید حاکمیت شرکتی
​​​​​​​
سنا- محمدجعفر علیخانی گفت: مطابق ماده ۳۱ دستورالعمل جدید حاکمیت شرکتی از این پس به منظور حفظ حقوق سهامداران خرد، سود سهامداران عمده و کنترلی نباید پیش از سایر سهامداران پرداخت شود. همچنین طبق ماده ۷ این آیین‌نامه، هیأت‌مدیره شرکت‌ها می‌بایست ضمن استفاده از گزارش کارشناس رسمی منتخب مراجع ذیصلاح قانونی در معاملات با اهمیت، جزئیات معاملات را نیز افشا کنند.
این کارشناس حقوقی بازار سرمایه در رابطه با تأثیر اجرای دستورالعمل حاکمیت شرکتی بر حفظ حقوق سهامداران خرد، اظهار کرد: حاکمیت شرکتی مجموعه‌ای از قواعد و سازکارهای قانونی و مالی است که اجرای آن ضمن هدایت و کنترل شرکت‌ها و روابط بین سهامداران، موجب اثربخشی، کارآیی، رشد پایدار و ثبات مالی شرکت می‌شود. او افزود: مطابق ماده ۳۱ دستورالعمل جدید حاکمیت شرکتی از این پس، به منظور حفظ حقوق سهامداران، سود سهامداران عمده و کنترلی نباید پیش از سایر سهامداران پرداخت شود. همچنین طبق ماده ۷ این آیین‌نامه، هیأت مدیره شرکت‌ها می‌بایست ضمن استفاده از گزارش کارشناس رسمی منتخب مراجع ذیصلاح قانونی در معاملات با اهمیت، جزئیات معاملات را نیز افشا کنند.

توجه ویژه به بهزیستی در عادلانه‌سازی پرداخت حقوق و دستمزد

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به مسأله معیشت کارکنان سازمان بهزیستی گفت: در عادلانه‌سازی نظام پرداخت حقوق و دستمزد توجه ویژه‌ای به بهزیستی خواهیم داشت.
سیدصولت مرتضوی روز پنجشنبه ( اول دی ماه) در نشست شورای معاونان سازمان بهزیستی کشور که جمعی از معاونان و مدیران ستادی وزارت رفاه نیز حضور داشتند، اظهار داشت: حضور در جایگاه خدمت به مردم نعمت و لطفی بزرگ از جانب خداوند است.
وی با تأکید بر نقش ارزشمند بهزیستی در خدمت به خانواده‌های آسیب‌دیده و دارای معلولیت، افزود: این فرصت را باید غنیمت دانست و از آن برای توسعه رفاه اجتماعی در جامعه بهره‌مند شد.
وزیر کار در ادامه اضافه کرد: نقش ارزشمند سازمان بهزیستی در توسعه رفاه اجتماعی و کاهش آسیب‌ها در کشور پررنگ شود.
مرتضوی با قدردانی از اقدامات و ابتکارات مدیران و کارکنان بهزیستی، گفت: اهتمام ویژه‌ای از سوی دولتمردان و آیت‌الله رئیسی برای خدمت به اقشار آسیب‌دیده جامعه وجود دارد.
وزیر کار به اهمیت توسعه اقدامات پیشگیرانه در حوزه‌های اقدام و خدمات سازمان بهزیستی اشاره کرد و گفت: کاهش جمعیت معلولان، کاهش آسیب‌های اجتماعی و گسترش سلامت همگانی باید با اقدامات فرهنگی و تولید محتوای خلاقانه و اثربخش دنبال شود.
مرتضوی همراهی و مشارکت مردمی را یکی از ارکان توسعه رفاه اجتماعی نام برد و بیان کرد: ابزار گسترش مشارکت و جلب حمایت مادی و معنوی خیرین داخل و خارج از کشور در این سازمان فراهم است.
وی تشکیل گروه‌های حل مسأله را در وزارتخانه مهم عنوان کرد و گفت: حوزه مسائل سازمان بهزیستی و تلاش برای کاهش مشکلات موجود این مجموعه یکی از اولویت‌های ما محسوب می‌شود.

 
بیش از یک میلیون کارگر تحت پوشش خدمات بهداشت کارگری هستند

بر اساس آخرین آمارها نزدیک به ۴۰۰۰ خانه بهداشت کارگری در کشور وجود دارد که بیش از یک میلیون نفر از کارگران تحت پوشش خدمات این مراکز قرار دارند.
گزارش مرکز برنامه‌ریزی و اطلاعات راهبردی وزارت کار از تعداد خانه‌های بهداشت کارگری نشان می‌دهد که در سال گذشته ۳۹۷۶ خانه بهداشت کارگری در کارگاه‌ها و کارخانه‌های کشور در حال فعالیت بوده‌اند. این آمار نسبت به سال ۱۳۹۹ افزایش داشته و به دلیل افزایش سیاست‌های حمایتی کارفرمایان ۱۴۸ خانه بهداشت کارگری جدید نیز با هدف ارائه خدمت به جامعه کار و تولید در سال گذشته تأسیس شده است. پیش از این تا بهمن ماه سال گذشته با همکاری و همراهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت بهداشت و سازمان تأمین اجتماعی، ۳۷۷۷ خانه بهداشت کارگری در کشور راه‌اندازی شده بود.
بر اساس نتایج این گزارش، استان‌های اصفهان، البرز و خراسان رضوی بیشترین تعداد خانه‌های بهداشت کارگری را به خود اختصاص داده‌اند.کمترین تعداد خانه‌های بهداشت کارگری نیز به استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و خراسان شمالی تعلق دارد. همچنین استان‌های اصفهان و ایلام بیشترین تعداد خانه‌های بهداشت کارگری جدیدالتأسیس را به ثبت رسانده‌اند.
برابر اعلام اداره کل امور اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، خانه‌های بهداشت کارگری در سطح بنگاه‌های اقتصادی ۵۰ تا ۵۰۰ نفره بیش از یک میلیون نفر از جمعیت کارگری را تحت پوشش خدمات بهداشتی قرار داده‌اند.