حمیده امینی فرد
خبرنگار
٢٤ ساعت یک شهروند ایرانی در شبانه روز چگونه می‌گذرد؟ حتماً فکر می‌کنید جواب این سؤال باید به میزان میلیون‌ها نفری که در شهرهای ایران زندگی می‌کنند متفاوت باشد، یا نه ممکن است فریب افرادی را بخورید که در طول روز مدام نگاه‌شان به شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی است و حدس بزنید اغلب وقت ما در رسانه‌های مجازی سپری می‌شود، اما نه! آمارهای رسمی نشان می‌دهد ما میلیون‌ها شهروند شهرهای مختلف به طور متوسط ١١ ساعت و ١٥ دقیقه از وقت خودمان را صرف رسیدگی و خود مراقبتی از خودمان می‌کنیم! می‌خوابیم، غذا می‌خوریم، می‌آشامیم، حمام می‌رویم، به بهداشت‌مان می‌پردازیم و برای سلامتی‌مان به پزشک مراجعه می‌کنیم! اما این تقریباً نیمی از وقت شبانه روز ما را می‌گیرد با ١٢ ساعت و ٤٥ دقیقه باقیمانده چه می‌کنیم؟ در یک مطالعه آماری که در پاییز سال ٩٨ برای سومین دوره آماری از سوی مرکزآمار ایران انجام شده، الگوی گذران وقت افراد بالای ١٥ سال در مناطق شهری کشور، بر مبنای طبقه‌بندی بین‌المللی ایکاتوس به تصویر کشیده شده و با همین مبنا اولین و دومین دوره آماری طی یک دوره یک ساله ۸۸- ۱۳۸۷ و ۹۴-۱۳۹۳ اجرا شده است. خدیجه کریمی، رئیس گروه آمارهای اجتماعی، دفتر جمعیت و نیروی کار و سرشماری مرکز آمار در گفت‌و‌گو با «ایران» به دومین گروه فعالیت اشاره می‌کند که ایرانی‌ها در آن بیشترین وقت خود را می‌گذرانند. (فرهنگ، فراغت، رسانه‌های گروهی و تمرین‌های ورزشی). او می‌گوید که هر ایرانی بالای ١٥ سال در شهرها به طور متوسط ٤ ساعت و ٦ دقیقه را صرف فعالیت‌های فرهنگی، تفریحی، ورزشی مثل رفتن به بوستان‌ها و پارک‌ها، مشارکت‌های فرهنگی، مطالعه در اوقات فراغت، تماشای تلویزیون، گوش دادن به رادیو، رفتن به سینما و... می کند. اما به گفته کریمی، بعد از گروه دوم، به طور متوسط بیشترین زمان ایرانی‌ها با ٢ ساعت و ٤٩ دقیقه صرف فعالیت‌های شغلی با مزد می‌شود که اشتغال در شرکت‌ها، نهادهای دولتی و مؤسسات غیرانتفاعی، خرید و فروش کالا در بنگاه‌های اقتصادی خانگی، اشتغال در بنگاه‌های اقتصادی خانگی تولید کالا، جست‌و‌جوی شغل، راه‌اندازی شغل به‌عنوان مثال در همین طبقه قرار می‌گیرد. معاشرت، ارتباط، مشارکت اجتماعی و آداب و رسوم دینی هم حدوداً یک ساعت و ٣٩ دقیقه را شامل می‌شود. در یک شبانه روز متوسط زمان صرف شده در فضای مجازی ۲۱ دقیقه بوده که ۱۶ دقیقه آن مربوط به فعالیت فرهنگ، فراغت، رسانه‌های گروهی و تمرین‌های ورزشی است. البته در استفاده از فضای مجازی نوع فعالیت انجام شده مهم است، مثلاً اگر دانش‌آموزی از فضای مجازی به‌منظور آموزش آنلاین استفاده کند در طبقه‌بندی گروه فعالیت «یادگیری» قرار می‌گیرد.
 به‌گفته او البته یکی از اهداف اجرای این طرح در برخی کشورها، محاسبه کار بدون مزد خانگی است که طیف گسترده‌ای از پخت و پز در خانه، نظافت منزل، تولید کالا برای مصرف خانوار، نگهداری از فرزند و سالمند را شامل می‌شود که در ازای آن حقوقی دریافت نمی‌کنند. خدمات خانگی بدون مزد برای اعضای خانواده و خانوار در کشور ما، ٢ ساعت و ٤١ دقیقه بوده است، جالب اینکه کارهای داوطلبانه بدون مزد فقط ٢ دقیقه است.
عموم کشورها از داده‌های پیمایش گذران وقت برای سیاستگذاری، تحلیل‌های جامعه شناسی و روان شناسی و وضعیت سرمایه اجتماعی استفاده می‌کنند و بر مبنای آن کیفیت زندگی و مسائل مختلف را بررسی می‌کنند. مثلاً در جوامع غربی اگر شما ٧٩ سال عمر کنید، به‌طور متوسط ٣٣ سال در رختخواب هستید که از این میزان ٧ ساعت را در تلاش برای خوابیدن به سر می‌برید. یا ١٣ سال و ٢ ماه کار می‌کنید و ١١ سال و ٤ ماه به تماشای تلویزیون می‌نشینید، از این ١١ سال البته ٣ سال در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی صرف می‌شود، ٤ سال و ٦ ماه به خوردن و ٣ سال و یک‌ماه تعطیلات و یک‌سال و ٤ ماه هم ورزش و تحرک دارید، حتی میزان روابط عاشقانه شما هم مشخص است. اما آیا در جامعه ایران هم‌چنین تحلیلی انجام شده است؟ متأسفانه هیچ تحلیل رسمی و دولتی در این زمینه وجود ندارد.
ضرورت ارایه جزییات این پیمایش به مردم
حسین ایمانی جاجرمی، جامعه شناس نیز با مثبت دانستن پیمایش گذران وقت ایرانی‌ها می‌گوید: تحلیل چنین پیمایش‌هایی می‌تواند به بررسی وضعیت جامعه و برنامه‌ریزی برای گروه‌ها منجر شود، درصورتی‌که بتوانیم جزئیات این پیمایش را در دسترس عموم قرار دهیم و حتی نسبت به دوره‌های گذشته مقایسه کنیم و ببینیم در این ٥ سال چه تحولاتی رخ داده است، آیا خود مراقبتی به‌عنوان بیشترین زمان اختصاص داده شده در هر شبانه روز کمتر شده یا بیشتر؟ اگر کمتر شده چه عللی داشته است؟ آیا کیفیت خواب مردم تغییر کرده و عواملی مثل گرانی و تورم در این پیمایش بر چه فاکتورهایی بیشترین تأثیر را گذاشته است؟ مثلاً موجب شده مردم کمتر به تفریح بروند؟ توضیحات مختصر و خطی برای تحلیل این داده‌ها کفایت نمی‌کند، در حوزه کار بدون مزد باید دید سهم زنان تا چه اندازه تغییر کرده است و چقدر بر کیفیت زندگی زنان تأثیرگذار بوده؟
او ادامه می‌دهد: اینکه بیشترین زمان ما صرف خودمراقبتی می‌شود در یک تحلیل می‌تواند نشان دهد ما بیشتر وقت خود را صرف خودمان می‌کنیم تا کارهای داوطلبانه و کمک به دیگران! چراکه در این پیمایش کارهای داوطلبانه ٢ دقیقه بیشتر نیست و این بیشتر حالت مصرفی جامعه ما را نشان می‌دهد تا مولد بودن! و البته اینکه بیشترین وقت ما در خانه صرف می‌شود تا فضای عمومی و انجام کارهای خیریه و داوطلبانه؛ و این به نوعی نشاندهنده درونگرا بودن جامعه ماست. یا مثلاً برای یادگیری رسمی ٤٣ دقیقه بیشتر وقت نمی‌گذاریم که می‌تواند نشاندهنده پایین بودن ابتکار و خلاقیت و تولید باشد، البته همه این فاکتورها نیازمند کار جدی و تحلیل است، اما می‌تواند در بررسی وضعیت سرمایه اجتماعی، قدرت جامعه مدنی، تأثیر سیاست‌ها و فاکتورهای اقتصادی کمک‌کننده باشد.
او می‌گوید: زمانی در گزارش نشریه فایننشیال تایمز می‌خواندم که خواب جوان‌ها و نوجوان‌های امریکایی نسبت به گذشته بیشتر شده و آنها زمان کمتری را در تلویزیون می‌گذرانند، چراکه بیشتر به‌ سمت شبکه‌های اجتماعی گرایش پیدا کرده‌اند، آنها تحلیل جز‌به‌جز شهروندان را دارند و می‌دانند ٢٤ ساعت یک فرد صرف چه مواردی می‌شود.
مقایسه آماری پیمایش ٩٣ نسبت به ٩٨ البته به علت تغییر طیف‌ها از ١٥ به ٩ کار ساده‌ای نیست، اما درباره مراقبت شخصی می‌توان گفت که در ٥ سال گذشته ایرانی‌ها با ١٣ ساعت و ٢٢ دقیقه زمان بیشتری را صرف خودشان می‌کردند، اما اینکه چرا این زمان کاهش یافته، در کدام بخش بوده و این زمان به کدام سمت رفته است، مشخص نیست! البته بهار و تابستان امسال قطعاً نتایج این پیمایش را تحت تأثیر قرار خواهد داد، باید دید پس از بررسی چهار فصل چه نتایجی به‌دست خواهد آمد و نسبت به دو دوره گذشته چه تغییراتی رخ داده است!

مهسا قوی قلب
خبرنگار
آتش‌سوزی‌های سریالی چند روز اخیر، یک بار دیگر این سؤال را مطرح می‌کند که چه عوامل و دلایلی سبب بروز آتش‌سوزی در جنگل‌ها، پارک‌ها و ساختمان‌ها می‌شود. برخی کارشناسان معتقدند، دلایل آتش‌سوزی‌های اخیر می‌تواند عوامل محیطی یا خطای انسانی باشد اما در این میان، دلایل دیگری هم مانند نبود تجهیزات نوین و پیشرفته اطفای حریق، گرمای شدید زود رس بهاری، سهل‌انگاری‌های انسانی و بعضاً غرض ورزی‌ها و اختلافات بومی و محلی نیز می‌تواند در بروز آتش‌سوزی‌ها دخیل باشد. البته ناگفته نماند برخی از آتش‌سوزی ‌های باغ‌ها و مراتع هم به‌دلیل تغییر کاربری فضای مشجر به واحد تجاری و مسکونی است که توسط عده ای از سودجویان انجام می‌شود. از طرفی بروز آتش‌سوزی‌های سریالی اخیر بویژه در جنگل‌های زاگرس و پارک چیتگر و... نشان داد که باید برنامه ویژه‌ای برای مقابله با حریق داشت و با برگزاری دوره‌های آموزشی برای اقشار مختلف مردم و فرهنگ‌سازی جهت حفظ منابع طبیعی و ملی از وقوع آتش‌سوزی‌های گسترده جلوگیری کرد.
آتش‌سوزی بیشتری اتفاق می‌افتد
محمد رضا ذوالفقاری، استاد دانشگاه و متخصص مدیریت بحران‌های طبیعی در این باره به «ایران» می‌گوید: معمولاً بعد از فصل‌های بارندگی یعنی در فصل بهار پدیده آتش‌سوزی امری طبیعی است و در تمام دنیا هم اتفاق می‌افتد تا جایی که در ابتدای فصل تابستان با حجم زیادی از علوفه و بوته‌های خشک مواجه هستیم که سبب ایجاد آتش‌سوزی می‌شود. در این زمینه، سیستم‌های مدیریت بحران و شهرداری‌ها باید این مسأله را مد نظر داشته باشند که مطمئناً آتش‌سوزی‌هایی رخ خواهد داد. پس از اتمام بارندگی‌ها و ایجاد خشکسالی، عوامل متعدد طبیعی یا انسانی، می‌تواند ایجاد آتش‌سوزی کند. حتی شرایط ذره‌بینی نور خورشید هم می‌تواند سبب ایجاد یک آتش‌سوزی گسترده شود تا جایی که آتش‌سوزی در حومه شهرها و جنگل‌ها می‌تواند بسیار خطر آفرین شود.
به گفته او، ناگزیر هستیم که از روش‌های جلوگیری از آتش استفاده کنیم؛ به‌عنوان نمونه باید اصطلاحاً مزارع را تخلیه کرد و علف‌ها را با استفاده از مخازن گاز و آب از بین برد. باید مزارع خالی شوند یا مناطق خلأ ایجاد شوند تا اگر آتش‌سوزی اتفاق افتاد، در یک نقطه خاص قطع شود. در سال‌جاری میزان بارندگی‌ها به نسبت سال‌های گذشته بیشتر بوده تا جایی که حتی در بیابان‌های بین شهری، تقریباً نمایی از سرسبزی را می‌بینیم که در سال‌های پیش نبود. در پایتخت هم در مسیر بزرگراه همت به غرب می‌بینیم که به‌دلیل بارندگی‌های اخیر، سبزی‌ها بیشتر شده‌اند و باید انتظار داشته باشیم که تا سه تا چهار هفته دیگر با خشک شدن کامل علوفه‌ها و گرمتر شدن هوا یعنی در نیمه‌های تیر یا مرداد فرآیند آتش‌سوزی را بیشتر داشته باشیم. در کردستان و زاگرس و حومه‌های شهری هم باید نسبت به پاکسازی‌ها اقدامات بیشتری صورت گیرد و با ایجاد ناپیوستگی بین علوفه‌ها و مناطق مسکونی از بروز فاجعه جلوگیری شود.
برخی دعوا‌های زمیندار‌های شخصی عامل آتش‌سوزی است
جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی هم با اشاره به اینکه میزان آتش‌سوزی‌ها در سال‌های اخیر به‌دلیل بارندگی‌های بسیار، بیشتر شده است، به «ایران» می‌گوید: از صاعقه و رعد و برق گرفته تا میدان الکتریکی کابل های برق فشار قوی و بی‌احتیاطی افراد می‌تواند سبب بروز آتش‌سوزی شود. حتی یکی بطری کوچک می‌تواند با کمک نور خورشید حالت ذره بینی ایجاد کرده و سبب آتش‌سوزی شود. البته کشاورزان هم خوشه‌های باقی مانده یا به اصطلاح کلش‌ها را جابه‌جا نمی‌کنند و همانجا آنها را آتش می‌زنند تا در سال آینده از خاکستر آن هم به‌عنوان کود استفاده شود و این امر که عمدی در آن نیست و ناشی از شیطنت نیست و به‌دلیل نا‌آگاهی است، می‌تواند سبب آتش‌سوزی شود. البته در این حوزه غرض ورزی‌های شخصی هم وجود دارد. مثلاً دعواهایی که بین زمیندارهای شخصی می‌شود و به آتش زدن زمین طرف مقابل می‌انجامد، می‌تواند سبب آتش‌سوزی‌های گسترده شود.  به‌گفته او، در این خصوص نمی‌توان یک نهاد و یک مسئول را متولی کرد. همه افراد جامعه از طبیعت استفاده می‌کنند، پس همگی باید در نگهداری آن کوشا بوده و مسئولیت پذیر باشند. هر ساله در این فصل سال با آتش‌سوزی‌های متعددی درگیر هستیم اما امسال آتش‌سوزی در بوستان‌هایی همچون ولایت و چیتگر سبب شده که نگاه‌ها به این حوزه متمرکز‌تر از گذشته باشد. ملکی، در ادامه اضافه می‌کند: البته نبود تجهیزات آتش‌نشانی و اطفایی در محیط‌های شهری نیز بی‌تأثیر نیستند. چنانچه در محیط‌های شهری و بوستان‌ها، تجهیزات آتش‌نشانی وجود داشته باشد، آتش گسترده نمی‌شود.
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی، در خصوص تجهیزات این سازمان توضیح می‌دهد: در حوزه تجهیزات درون‌شهری مشکلی نداریم؛ اما برای اطفای حریق در ارتفاعات مشکلاتی وجود دارد. هرچند نیروهای ما با هر سختی خود را به ارتفاعات رسانده و آتش را مهار می‌کنند، اما باید توجه داشت که نیروها و تجهیزات خسارات زیادی می‌بینند و بهتر است که نهادهای متولی برای رفع این مشکل نیز فکری کنند.
 ضرورت گره زدن اقتصاد مردم مناطق با جنگل
اسماعیل نجار، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور هم با اشاره به اینکه امسال در اقصی نقاط کشور، به‌دلیل وقوع بارندگی‌ها، مراتع سرسبز و علوفه خوب داشتیم، به «ایران» می‌گوید: به‌دلیل گرمای هوا و خشک شدن علوفه‌ها با کوچکترین مسأله، آتش‌سوزی ایجاد می‌شود. هرچند در مواردی، شنیده‌ها حاکی از این است که، به‌دلیل شکارهای غیر مجاز هم احتمال وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع وجود دارد. در ایام تعطیل نیز مردم آتش‌ افروزی می‌کنند و با بی‌توجهی ممکن است، عامل آتش‌سوزی شوند. گاهی در حاشیه بیابان‌ها، تنها یک ته سیگار، می‌تواند سبب آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع شود یا یک تکه شیشه شکسته که بی‌توجه روی زمین رها می‌شود، سبب شده نورخورشید به‌صورت ذره بینی عمل کرده و منجر به آتش‌سوزی شود.
او در ادامه اضافه می‌کند: البته در مناطقی مانند پایین‌دست‌ها هم ممکن است، کشاورزان به‌صورت عمدی سبب ایجاد آتش‌سوزی‌های گسترده شوند. برخی کشاورزان، اقدام به آتش زدن مرتع خود می‌کنند، تا کشت بعدی خوبی را داشته باشند. همین امر می‌تواند سبب سرایت آتش به زمین‌های مجاور شود و سبب توسعه آتش‌سوزی شود؛ البته چند روز پیش در شبکه‌های مجازی دیدیم که متأسفانه چند نفر برای گرفتن سمور درختان را آتش زدند تا سمورها بیرون آمده و آنها را شکار کنند. به هر جهت کشور ما عمدتاً منطقه خشک است و فقر جنگل داریم. باید دستگاه‌های متولی اطفای حریق آگاهانه‌تر عمل کنند و پیش‌بینی‌های لازم را مدنظر قرار دهند.  نجار در ادامه توضیح می‌دهد: چنانچه اقتصاد مردم منطقه نیز با جنگل گره بخورد، شاهد آتش‌سوزی‌های کمتری خواهیم بود. گاهی برخوردهای نامناسب با دامداران و محلی‌ها می‌شود و آنها شاهدکم لطفی‌ها و کم محلی‌هایی می‌شوند، که این عوامل در ایجاد آتش‌سوزی‌ها بی‌تأثیر نیستند. قوانین ما در این حوزه مشکل دارند و گاهی می‌بینیم که صدها هزار هکتار زمین واگذار می‌شود و جوامع محلی از آن متأثر می‌شوند، این در حالی است که محلی‌ها با جمع کردن مقداری هیزم خشک شاهد برخوردهای سخت هستند. بهبود همین عوامل و گره زدن اقتصاد مردم مناطق با جنگل، می‌تواند، باعث امیدواری آنها شده و در نگهداری جنگل‌ها و مراتع کوشاتر باشند.
نجار معتقد است که برای کاهش آمار آتش‌سوزی‌ها در کشور، آموزش هم نقش مؤثر و مفیدی دارد و با ارتقای سطح آگاهی مردم از میزان آتش‌سوزی‌ها نیز کاسته می‌شود.
ورود پلیس به ماجرای آتش‌سوزی‌های پایتخت
سرهنگ جلیل موقوفه‌ای - جانشین رئیس پلیس پیشگیری تهران بزرگ- درباره آتش‌سوزی‌های بوستان‌های چیتگر و ولایت گفت: پلیس بر حسب وظیفه ذاتی خود علت و ابعاد این آتش‌سوزی‌ها را بررسی کرده و در صورتی که در تحقیقات خود به موارد تخلف یا جرم برسد، حتماً با عاملان و مقصران برخورد خواهد کرد.
وی درباره اینکه آیا عمدی در وقوع این دو آتش‌سوزی در کار بوده یا خیر، اظهار کرد: این موضوع در حال بررسی است و تحقیقات مأموران آتش‌نشانی و پلیس در این زمینه ادامه دارد و به همین دلیل نمی‌توان در حال حاضر اظهارنظری قطعی در این خصوص مطرح کرد و باید تا پایان تحقیقات صبر کرد اما اگر با مورد مشکوکی مواجه شویم حتماً با هماهنگی مقام قضایی با آن برخورد خواهیم کرد.
 سردار حمید هداوند جانشین رئیس پلیس پایتخت نیز گفت: تا به امروز کسی در رابطه با عمدی بودن آتش‌سوزی بوستان‌های پایتخت دستگیر نشده است، همچنین در راستای کنترل آتش‌سوزی‌های احتمالی از شهرداری درخواست‌هایی داشته‌ایم. پلیس پایتخت پیگیر این موضوع است که آیا این آتش‌سوزی‌ها عمدی بوده یا سهوی و دستورات لازم در زمینه شناسایی متخلفان احتمالی را صادر کرده‌ایم اما در آتش‌سوزی‌های بوستان‌ها موردی مبنی بر عمدی بودن به پلیس ثابت نشده و کسی هم در این راستا دستگیر نشده است. ‌جانشین رئیس پلیس پایتخت ادامه داد: البته پلیس دو نفر را در زمینه این آتش‌سوزی‌ها دستگیر کرده اما این دو نفر عمداً به‌دنبال آتش‌سوزی نبودند و برای تفریح در محلی آتش را روشن کرده بودند که پلیس با آنها برخورد کرده است.
ما احتمال می‌دهیم به‌دلیل گرما و همچنین بارش زیاد باران که پیش‌تر موجب رشد بیش از حد علف‌های هرز در بوستان‌ها شده است، این آتش‌سوزی‌ها رخ داده و عمدی نباشند و امکان دارد حتی با یک ته سیگار یک بوستان بزرگ آتش بگیرد. وی ادامه داد: به شهروندان توصیه می‌کنم بعد از روشن کردن آتش ولو در ابعاد کوچک، حتماً از خاموش شدن آن مطمئن شوند و در پارک‌ها و بوستان‌ها، ته سیگار و مواد اشتعالی را رها نکنند. جانشین رئیس پلیس پایتخت در پایان گفت: با شهرداری تهران جلسه گذاشته‌ایم و اعلام کردیم قبل از وقوع حوادث احتمالی دیگر، شهرداری خودش دست به کار شود و علف‌های هرز را از بین ببرد تا از حوادث احتمالی دیگر جلوگیری شود.

وزیر آموزش و پرورش گفت: در صورتی که زودتر به شرایط ایمن کرونا برسیم ممکن است سال تحصیلی آینده زودتر از موعد و درشهریور ماه آغاز ‌شود. به‌گزارش خبرگزاری صدا‌وسیما، محسن حاجی میرزایی درباره شروع سال تحصیلی جدید، گفت: گزینه اول این است که مشکلی برای حضور بچه‌ها در مدرسه نباشد و کلاس‌ها حضوری برگزار شود و گزینه دوم این است که ما مجبور باشیم در مقاطعی از سال تحصیلی مدرسه را تعطیل کنیم. وزیر آموزش و پرورش گفت: برای این حالت کلاس‌های ترکیبی را درنظر گرفته‌ایم که در مواقعی که مشکلی وجود ندارد دانش‌آموزان درمدرسه حاضر خواهند شد و در شرایطی که امکان حضور بچه‌ها در مدرسه‌ها نیست از آموزش تلویزیونی، مجازی یا بسته‌های آموزشی استفاده خواهیم کرد. حاجی میرزایی افزود: ممکن است برخی دروس به‌صورت حضوری و برخی دروس به‌صورت مجازی ارائه شود. در گزینه سوم کلاس‌ها به صورت یک روز در میان تشکیل می‌شود تا امکان فاصله‌گذاری دانش‌آموزان در کلاس‌ها وجود داشته باشد و کمترین آسیب به دانش‌آموزان وارد شود. وزیر آموزش و پرورش بیان کرد: در صورتی که زودتر به شرایط ایمن این بیماری برسیم ممکن است سال تحصیلی آینده زودتر از موعد ودر شهریور آغاز شود. به‌دلیل اهمیت پایه دوازدهم امتحانات این پایه به‌صورت حضوری برگزار می‌شود و برای حفظ سلامتی دانش‌آموزان تعداد حوزه‌های امتحانی را ۵۰ درصد افزایش دادیم تا دانش‌آموزان بتوانند در فاصله‌های مناسب از هم در امتحانات شرکت کنند. حاجی میرزایی درباره برگزاری امتحانات حضوری دانش‌آموزان در استان‌های پرخطر گفت: برگزاری آزمون حضوری برای پایه دوازدهم یک تصمیم سراسری بود، ولی اگر شرایط در برخی استان‌ها حادتر شود تصمیم دیگری خواهیم گرفت.
همه مدارس را باز نکردیم
سخنگوی آموزش‌ و ‌پرورش شهر تهران گفت: ما نام حضور دانش‌آموز در مدرسه را بازگشایی مدارس می‌گذاریم، اما همه مدارس را باز نکردیم بلکه دو پایه نهم و دوازدهم باید در امتحانات حضوری شرکت کنند. مسعود ثقفی در گفت‌و‌گو با برنامه رادیو گفت‌و‌گو درباره ثبت‌نام‌ها نیز افزود: فقط پایه اول و هفتم و دهم نیاز به ثبت‌نام دارند و برای باقی پایه‌ها بعد از ارزیابی به‌صورت خودکار ثبت‌نام صورت می‌گیرد و نیازی به حضور برای ثبت‌نام نیست.