میترا رضایی
خبرنگار
نمایشنامه «برونسی» نوشته مرتضی شاه‌کرم، سال گذشته در مجموعه آثار «قلم روشن» که شامل هشت نمایشنامه از زندگی هشت شهید دفاع مقدس بود، منتشر شد. شاه‌کرم که به‌عنوان یکی از راویان مقاومت شناخته می‌شود و نگارش و کارگردانی آثار زیادی با موضوع دفاع مقدس در کارنامه هنری‌اش به چشم می‌خورد، در این اثر به زندگی یکی از سرداران شهید کشور می‌پردازد که شاید تا کنون آن‌طور که شایسته بوده، شناخته نشده است. این اثر هنری در بخش میهمان سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر به صحنه می‌رود.‌

مرتضی شاه‌کرم نویسنده و کارگردان نمایش«برونسی» درباره شکل‌گیری این اثر هنری گفت: نمایش«برونسی» محصول پروژه‌ای تحت عنوان «قلم روشن» است که به سفارش مرکز هنرهای نمایشی در مورد شهدای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس صورت گرفت که بناداشت چند پرتره در مورد شهدای گرانقدر تولید کند. زمانی که اسامی شهدای بزرگوار اعلام شد، شهید برونسی بیش از باقی شهدا، توجه مرا به خود جلب کرد چرا که به نسبت سایر اسامی، شهید برونسی برای من غریب‌تر بود.
وی افزود: کنجکاوی در مورد مطالعه و پژوهش در مورد زندگی این شهید موجب شد که من او را برای نگارش نمایشنامه انتخاب کنم. تحقیقات فردی زیادی در مورد زندگی و دوران حضورش در دوران دفاع مقدس کردم که منتهی به نگارش این نمایشنامه شد و از آنجایی که همیشه دغدغه کار در حوزه تئاتر انقلاب و دفاع مقدس را دارم در فاصله کوتاهی تمرینات این نمایش آغاز شد تا آماده اجرا شود.
این راوی مقاومت، شعار زدگی را آسیب تئاتر دفاع مقدس دانست و گفت: خیلی تلاش کردیم «برونسی» دچار شعارزدگی نشود. در این نمایش درباره یک قهرمان بسیار ساده صحبت می‌کنیم و تصمیم گرفتیم حرف‌مان را ساده عنوان کنیم، با تماشاگر ساده ارتباط برقرار کنیم. به همین دلیل برهه‌هایی از زندگی او را که دراماتیک‌تر و کمتر دچار شعارزدگی بود نشان‌ دادیم تا چگونه زیستن شهید برونسی را به مخاطب معرفی کنیم.
وی یادآور شد: این اثر نمایشی ۴ مقطع از زندگی سردار شهید عبدالحسین برونسی را که شامل سربازی، زمان انقلاب، بعد از انقلاب و دوران جنگ و شهادت است به تصویر می‌کشد. در این نمایش ۴ موقعیت منفک از زندگی این شهید بزرگوار که به یکدیگر مرتبط هستند در ۴ تابلو به تصویر کشیده می‌شوند.
این کارگردان تئاتر درباره فرم اجرای نمایش «برونسی» گفت: فرم اجرای این نمایش فرمالیستی است. چون نمی‌خواستیم نمایش حالت روایی به‌خود بگیرد به‌سمت اجرای نمایش فرمالیستی رفتیم با این رویکرد که از زندگی واقع گرایانه کمی فاصله بگیریم و ریتم اجرایمان را به گونه‌ای انتخاب کردیم که تماشاگر با ما همراه شود و از روایت جا نماند و جلو هم نزند.
شاه‌کرم به شرایط سخت تمرین اشاره کرد و گفت: ما در شرایط سخت و با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی تمرین کردیم. بازیگران و تیم ما بسیار همدل و همراه صبوری کردند و ادامه دادند تا به اجرای دلخواه برسیم. هر کسی کار تئاتر انجام داده باشد می‌داند که تمرین با ماسک کار آسانی نیست اما عشقی که در گروه وجود داشت کمک کرد تا سختی‌ها را تحمل کنیم و همه گروه به شوق درآغوش کشیدن صحنه پس‌از مدت‌ها، از تمام وجودشان مایه گذاشتند.
این نویسنده و کارگردان که نمایش «برونسی» را پس از بازگشایی سالن‌های تئاتر در مجموعه تئاتر شهر روی صحنه دارد تجربه اجرا برای تماشاگر را نفس کشیدن تئاتر دانست و افزود: تئاتر یک هنر زنده و پویا است. تئاتر وابسته به روح و نگاه و نفس تماشاگر است. اجرای آنلاین هرچند در این شرایط گاهی تنها گزینه است اما برای بازیگر و کارگردان به قدر کافی دلنشین نیست. اجرای زنده و حضور تماشاگر در سالن روح حقیقی را به فضای نمایش بازمی‌گرداند.
وی تصریح کرد: به نظر من در این شرایط نیز امکان اجرای زنده در سالن‌های نمایش استاندارد کشور وجود دارد، چراکه فضا بزرگ است و امکان فاصله‌گذاری وجود دارد. سقف‌ها بلند است و تهویه صحیح انجام می‌شود و تماشاگر و بازیگران به قدر کافی از یکدیگر فاصله دارند. اگر تماشاگران فهیم هم در طول اجرا ماسک خود را برندارند و به رعایت پروتکل‌ها پایبند بمانند ان شاءالله مشکلی پیش نخواهد آمد وجریان تئاتر کشور هم متوقف نمی‌شود.
شاه‌کرم از اینکه جشنواره تئاتر فجر به‌صورت حضوری برگزار می‌شود ابراز خرسندی کرد و افزود: ما با نمایش «برونسی» در جشنواره مقاومت هم حضور داشتیم اما آنجا اجراها به‌صورت آنلاین بود. هرچند من با همان روش هم مخالفتی نداشتم اما خیلی خوشحالم از اینکه قرار است با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در جشنواره تئاتر فجر، نمایش‌ها به‌صورت زنده ‌و با حضور ۵۰ درصدی تماشاگران اجرا شوند.
وی از اینکه جشنواره تئاتر فجر تعطیل نشد، ابراز خرسندی کرد و گفت: خیلی مهم است که جشنواره تئاتر فجر برگزار شود. این جشنواره ویترین تئاتر کشور است. هنرمندان تئاتر بخصوص از شهرستان‌ها یک سال منتظر این رویداد بزرگ تئاتری هستند که دیده شوند. تعطیلی جشنواره تئاتر فجر به طور کلی تئاتر را تعطیل می‌کند. هنرمندان اگر کار نکنند زنده نیستند. امیدوارم سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر جان تازه‌ای برای تئاتر کشور باشد.‌

برش
این نمایش که مدت زمان آن 70 دقیقه است از 2 بهمن ساعت 18، اجرای خود را در سالن سایه مجموعه تئاترشهر آغاز کرده است و براساس توافق‌های صورت گرفته 30 اجرا خواهد داشت که ما چند اجرای آن را از 2 بهمن پیش از آغاز جشنواره تئاتر فجر تجربه کردیم و مجدد اجراهای عمومی این نمایش پس‌از اتمام جشنواره، از سر گرفته می‌شود.
بازیگران نمایش «برونسی» (به ترتیب ورود به صحنه) مسعود شامی خاتونی، ایمان سلگی، فرید کیامرثی، مرتضی شاه کرم، پروا آقاجانی، محسن پوشایی، مائده جلالی، احمد صمیمی، سالار مسیب‌زاده و مجید رحمتی هستند.‌‌

میترا رضایی
خبرنگار
علیرضا معروفی فعالیت خود را در حوزه تئاتر از سال 89 با کارگردانی نمایش «قرمز و دیگران» در کرج شروع کرده‌ و در جشنواره‌های بسیاری حضور داشته و عناوین مختلفی کسب کرده ‌است. او با نمایش «تن‌ها» در بخش مسابقه جشنواره سی‌ونهمین جشنواره تئاتر فجر حضور دارد. معروفی در گفت‌و‌گو با خبرنگار روزنامه ایران، جشنواره تئاتر فجر را مهم‌ترین رویداد تئاتری کل کشور می‌داند و می‌گوید: «این گردهمایی اتفاقی بی‌نظیر و رویدادی است که باید برگزار شود چون اگر نباشد تئاتر مسیرش را گم می‌کند. عرصه خوبی است هم برای جوان‌ها که استعدادشان را نشان بدهند و هم پیشکسوت‌ها که تجاربشان را به اشتراک بگذارند.» او معتقد است جشنواره فجر میزان کیفیت آثار در سالی که گذشته و سالی که پیش رو است را نشان می‌دهد و می‌تواند برای هر هنرمندی یک تلنگر باشد که چه کرده و در رقابت با گروه‌های دیگر چگونه‌است. این کارگردان به امکان حضور 50 درصدی تماشاگران در سالن هم اشاره‌ای می‌کند و می‌گوید: «برگزاری جشنواره به‌صورت آنلاین ما را ازافسردگی و بیکاری نجات داد اما ما هنرمندان اگر دیده نشویم روحمان می‌میرد. خدا را شکر با نارنجی شدن شرایط کرونایی، امکان برگزاری جشنواره با 50 درصد ظرفیت ایجاد شد. من برگزاری فجر را نعمت می‌دانم که اگر تعطیل می‌شد اجراهای عمومی سال بعد هم تحت تأثیر قرار می‌گرفت.»
سرباز کوچک امام
علیرضا معروفی درباره ایده اولیه خلق نمایش «تن‌ها» به خواندن یک کتاب اشاره می‌کند و این‌طور توضیح می‌دهد: «کتابی به‌نام «سرباز کوچک امام» خواندم که درباره خاطرات مهدی تهانیان بود. این رزمنده در 13 سالگی اسیر شده. این کتاب مرا بشدت متأثر کرد و همان‌جا ایده نمایش «تن ها» شکل گرفت. قصه 8 اسیر است که برای تخلیه اطلاعات، سه روز در یک سلول کوچک یک در یک متری در استخبارات عراق نگه‌داشته شده‌اند.» کارگردان نمایش «تن‌ها» از حضور در بخش مسابقه جشنواره امسال ابراز خرسندی می‌کند و معتقد است: «من از سال 91 تلاش می‌کنم در بخش مسابقه جشنواره فجر حضور داشته باشم. هر سالی که در جشنواره استان البرز شرکت کردم رتبه‌های اول و دوم و کارگردانی را کسب می‌کردم و به فجر معرفی می‌شدم اما در کمال ناباوری باوجود اینکه خودم را لایق می‌دانستم، کارم کنار گذاشته‌می‌شد. اما نا امید نشدم و در تمام این سال‌ها تلاش کردم و خدا را شکر امسال در این بخش حضور دارم. هرچند برای هر هنرمند چه شهرستانی چه تهرانی برگزیده شدن خیلی جذاب است اما به نظر من حتی اگر جایزه هم دریافت نکنیم صرفاً حضور در بخش مسابقه به قدر کافی ارزشمند است.»

‌هار یا مردی که به هنگامه تولد هر دو دستش پر از خون بود
  نویسنده و کارگردان: افشین زمانی
  بازیگران: علی پویاقاسمی، محمد‌رضا خادمی، مهسا ظهیری، فائزه حمیدی،
رضا محمدی، آریا تحویلدار، نریمان عابدی، محمدعلی شهریاردوست، سحر دیده‌ور، نیوشا آخشی، ساناز آقایی، نسیم شجاعی، حمیدرضا محمدی
  خلاصه نمایش: سرگذشت مردی که در هنگامه تولد هر دو دستش پر از خون بود.
  مکان و زمان اجرا: تماشاخانه ایرانشهر- سالن استاد سمندریان، ساعت 19
..............................................................................................................................................
‌نسخ
  کارگردان: امیرحسین غفاری
  نویسنده: امید غفاری
  بازیگران: حمیدرضا بداغی، آوا شریفی، بردیا رحیمی، مریم نجار، صادق مرادی، سارا رستم
  خلاصه نمایش: نَسَخ محصول سرکوب ناتمامی‌ است که کلام را عقیم می‌کند. نَسَخ به معنی از بین بردن است؛ از بین می‌بریم یا از بین می‌برندمان.‌ نَسَخ زوال زمانه‌ زودگذری است که دیر می‌گذرد. زیستن در دنیایی سراسر تناقض و چند پارگی.
  مکان و زمان اجرا: تالار حافظ، ساعت 19
...............................................................................................................................................
اجراهای خیابانی
...............................................................................................................................................
‌خودم شروع می‌کنم
  نویسنده و کارگردان: مجید امینی
  مکان و زمان اجرا: پهنه رودکی- مقابل تالار وحدت، ساعت 15:30 و ایران مال- محوطه آب نما، ساعت 18:30
...............................................................................................................................................




‌V.A.R
  نویسنده و کارگردان: احمد صمیمی و مارال ایزدبخش
  مکان و زمان اجرا: پهنه رودکی- مقابل تالار وحدت، ساعت 16
...............................................................................................................................................
‌نبردبام
  کارگردان: مهدی ضیاییان پور
  نویسنده: احمد صمیمی
  مکان و زمان اجرا: پهنه رودکی- مقابل تالار وحدت، ساعت 16:30  و ایران مال- محوطه آب نما، ساعت 19
..............................................................................................................................................



 روز آرمیتا
  کارگردان: امیرمحمد رادمنش
  نویسنده: فاطمه رادمنش
  مکان و زمان اجرا: پهنه رودکی- مقابل تالار وحدت، ساعت 18
 ..............................................................................................................................................
 ترور آفتاب
  کارگردان: مرتضی اسدی مرام
  نویسنده: هومن روح تافی
  مکان و زمان اجرا: پهنه رودکی- مقابل تالار وحدت، ساعت 18:30 و مترو میدان ولیعصر- ایوان انتظار، ساعت 11:30
 ..............................................................................................................................................
‌مضحکه در مضحکه
  نویسنده و کارگردان: سمیه مهری
  مکان و زمان اجرا: مترو میدان ولیعصر- ایوان انتظار، ساعت 11‌
‌گراز گریزان
  کارگردان: حسین پوریزدان
  نویسنده: پارسوآ پاکیزه
  مکان و زمان اجرا: آمفی تئاتر زندان اوین، ساعت 10 و 14
 .............................................................................................................................................
‌دیگرگونه های اجرایی
...............................................................................................................................................
 ‌‌دموکراسی سفارشی
  نویسنده و کارگردان: میلاد جباری مولانا
  مکان و زمان اجرا:  باغ موزه قصر، ساعت 18:30
 ..............................................................................................................................................
‌تناسخ
  کارگردان: مهیار جوادی‌ها
  مکان و زمان اجرا: به صورت گردشی، ساعت 15‌

«این نمایش همان‌طور که از نامش پیداست درباره آرمیتا دختر شهید رضایی‌نژاد است ،اما در اصل به موضوع ترور پدر او یعنی داریوش رضایی‌نژاد می‌پردازد؛ در کنار این موضوع نمایش به فواید انرژی هسته‌ای و تأثیرش در پزشکی هسته‌ای و نقش آن  در کمک به بیماران ، نیز اشاره دارد، البته بخش دراماتیک و تأثیرگذار نمایش به چگونگی ترور شهید رضایی‌نژاد و تأثیری که بر آرمیتا و همسر شهید گذاشته است، اختصاص دارد؛  این  نمایشنامه از بستر رویدادهای واقعی شکل گرفته است که در کنار داستان اصلی ما قصه دیگری را هم روایت می‌کنیم که مربوط به کمک و حمایت‌های این شهید از کودکان مبتلا به سرطان است و اینکه پزشکی هسته‌ای تا چه اندازه می‌تواند در درمان این بیماران مؤثر باشد؛ در این نمایش با وجه انسانی و جهانی شهید رضایی‌نژاد به دور از شعار و فضای کلیشه‌ای آشنا می‌شویم.»
فاطمه رادمنش نویسنده نمایش «روز آرمیتا» درباره موضوع روز نمایش اش صحبت کرد.

«ما به یک باره با بحرانی مواجه شدیم که همه فعالیت‌های تئاتری را به صفر رساند و عملاً بچه‌های تئاتری همه عشق و درآمد خود را از دست دادند ،به‌طوری که ما فکر می‌کردیم شاید حالا حالاها نتوانیم کاری کنیم،البته کار دیگری هم غیر از تئاتر بلد نبودیم که بخواهیم انجام دهیم؛زمانی که شرایط به‌گونه‌ای پیش رفت که توانستیم با همین وضعیت به‌ کار تئاتر بپردازیم، روزنه امیدی برای ما شد. به‌نظرم حتی با همین شرایط کار کردن بهتر از کار نکردن است ،چراکه این وضعیت برای همه گروه‌های تئاتری بود.»
ویدا موسوی کارگردان نمایش «بهشت حبیب‌الله» از شرایط سخت گروه‌های تئاتری در بحران بیماری کرونا گفت.