فریبا خان‌احمدی
خبرنگار
13ماه پس از ورود کرونا در ایران، بیمارستان‌ها بار دیگر در جدال با کرونا کم آورده‌اند تا جایی که براساس آمارهای رسمی وزارت بهداشت در 24 ساعت منتهی به روز گذشته 11 هزار و 660 بیمار جدید مبتلا به کووید-19 در کشور شناسایی شدند و رکورد مرگ‌و‌میر نیز پس از سه ماه مجدداً سه رقمی شد و با فوت 117 بیمار دیگر مجموع جان‌باختگان این بیماری به 62 هزار و 876 مرگ رسید. همچنین مطابق رصد‌های ستاد عملیات مقابله با کرونا در استان تهران؛ در یک هفته اخیر ورودی موارد بستری و بیماران سرپایی در بیمارستان‌های تهران حدود 30 تا 35 درصد افزایش پیدا کرده و تخت‌های ویژه بستری مملو از بیمار هستند نکته قابل توجه آنکه در خیز چهارم بیماری بیش از یک‌چهارم بیماران کووید-19 نیازمند تخت آی‌سی‌یو هستند که گفته می‌شود دلیل آن شدت بالای بیماری در مبتلایان به ویروس جهش یافته انگلیسی است. همه اینها در شرایطی است که تا اوایل اسفند سال گذشته روند ابتلا و فوت شیب کندی پیدا کرده بود اما از نیمه دوم اسفند با رسیدن تعداد ابتلاهای روزانه به بالای 10 هزار بیمار در روز، آمار شیوع رسمی بیماری بالای 11 هزار مورد در روز رسیده این یعنی در اتفاقی بی‌سابقه تعداد بیماران جدید مبتلا به کرونا 5 رقمی شده است. منابع رسمی نیز از آغاز رسمی پیک چهارم شیوع کرونا در چهارصد و هشتمین روز از ورود این ویروس به کشور خبر می‌دهند. کوچک‌تر شدن دایره محدودیت‌های کرونایی، افزایش ترددهای پایان سال و از سر گرفتن فعالیت اصناف از جمله دلایلی است که به اذعان متخصصان حوزه سلامت به‌طور مستقیم نمودار شیوع ویروس کرونا را در کشور به سمت خط صعود هدایت کرده است. بر همین اساس معاون درمان ستاد فرماندهی مقابله با کرونا در تهران از آماده باش بیمارستان‌های پایتخت از روز شنبه چهاردهم فروردین خبر می‌دهد و به «ایران» می‌گوید: با شرایط کنونی بخش‌های غیرکرونایی پس از سه ماه فروکش کردن ویروس کرونا دوباره به بخش عفونی و کرونا تغییر کاربری خواهند داد.
از طرفی رکورد بیشترین سرعت افزایش موارد بستری مبتلایان به ویروس کرونا در طول یک هفته نسبت به هفته قبل از ابتدای سال 99 در کشور شکسته شد. تحلیل‌های کارشناسان نشان می‌دهد؛ اگر هر هفته میزان تغییر کل بستری‌های کشور را نسبت به قبل مقایسه کنیم و آن را مبنای «سرعت خیز بیماری» در نظر بگیریم باید بگوییم این هفته با بیشترین سرعت ابتلا نسبت به مدت مشابه یعنی ابتدای سال 99 روبه رو بوده‌ایم. این وضعیت موجب شده هم اینک تهران پشت چراغ قرمز کرونا توقف کند و با توجه به افزایش شیب صعودی موارد بستری بزودی وارد پیک چهارم کرونا می‌شود. علاوه بر تهران خیز چهارم کرونا در تبریز، مشهد، سمنان، قم، سنندج، گرگان و ساری نیز محتمل است. اوضاع کرونا در 46 شهر دیگر کشور نیز قرمز و بحرانی است. تلاش‌ها برای دعوت مردم به رعایت پروتکل‌های بهداشتی و پرهیز از سفر‌های نوروزی و ترددهای پایان سال راه به جایی نبرده است و هم‌اکنون طبق نقشه رنگی اپلیکیشن ماسک که دیروز منتشر شد؛ 119 شهر کشور از وضعیت زرد و آبی به نارنجی تغییر رنگ داده‌اند و تنها 37 شهرستان در کشور در وضعیت آبی باقی مانده‌اند. همچنین246 شهرستان با رنگ‌بندی زرد نیز در آستانه نارنجی شدن هستند. هشدار‌ها بر این نکته تأکید دارند اگر شهروندان ساکن در این شهرها، رعایت نکنند تعداد شهرهای نارنجی و قرمز روز به روز در کشور افزایش می‌یابد این در حالی است که تعداد مبتلایان در تمامی استان‌های کشور بجز خوزستان با سرعت روبه افزایش است.
یک چهارم بیماران کرونا در تهران بدحال هستند
معاون درمان ستاد کرونا استان تهران با اشاره به وضعیت بحرانی شیوع کرونا در استان تهران به «ایران» می‌گوید: «وضعیت خوبی در استان تهران حاکم نیست اغلب شهرهای استان تهران از چند روز مانده به سال جدید قرمز شده‌اند و هنوز هم این روند ادامه دارد. روند موارد بستری و ورودی بیماران سرپایی در استان تهران در یک هفته اخیر نیز 30 تا 35 درصد افزایش پیدا کرده بطوری که بخش‌های مراقبت ویژه تقریباً جا ندارند و حدود یک چهارم یعنی نزدیک به 30 درصد بیماران بدحال‌اند و در آی‌سی‌یو بستری‌اند.
نادر توکلی دو رویداد مهم را دلیل اصلی روند افزایش مبتلایان به ویروس کرونا می‌داند و در ادامه می‌افزاید: «اتفاق اول در نیمه دوم اسفند رخ داد افزایش ترددهای دورن شهری، خریدهای نوروزی، تراکم جمعیت در وسایل حمل و نقل عمومی و مراجعه مردم به آرایشگاه‌ها و اماکن اینچنینی باعث شد موراد بستری بین 15 تا 30 درصد افزایش پیدا کند. دلیل بعدی سفرهای نوروزی است که مردم در هفته اول فروردین عمدتاً با وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس و قطار به خارج از تهران رفتند به گونه‌ای که تراکم جمعیت در این وسایل زیاد بود و پروتکل‌های استاندارد نیز رعایت نمی‌شد این دو مسأله باعث افزایش درگیری و بستری بیماران در مراکز درمانی شد». به گفته توکلی؛ تنها در 24 ساعت منتهی به روز جمعه 13 فروردین 600 بیمار در بیمارستان‌های تهران بستری شدند و 4 هزار و 700 مورد نیز سرپایی به بیمارستان‌ها مراجعه کردند. این یک زنگ خطر است و از امروز ستاد کرونا در تهران دستور آماده باش به بیمارستان‌ها را صادر کرده و رؤسای مراکز درمان مجبوراند ناوگان بیشتری را وارد مدار کنند و تخت‌های بستری را مجدداً افزایش دهند. معاون درمان ستاد کرونای تهران از افزایش بیماران بدحال در پیک اخیر خبر می‌دهد: در 24 ساعت گذشته 600 بیمار بستری شدند و در مقابل 300 بیمار ترخیص شده‌اند که نشان از بدحال بودن مراجعین دارد در کل آنچه مسلم است تهران وارد فاز افزایش میزان موارد بستری شده است.
توکلی به این نکته هم تأکید می‌کند که اغلب بستری‌ها مبتلایان خانوادگی هستند که نشان می‌دهد درگیری به ویروس بیشتر در رفت و آمدهای خانوادگی، دید و بازدید‌ها و عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی در جمع‌های خانوادگی و نشست‌های شبانه ایجاد شده است. البته در این میان گپ و گفت بدون ماسک در رستوران‌ها نیز سهم بیشتری در آلودگی به ویروس دارد. همه اینها دست به دست هم داده‌اند از امروز منتظر روزهای سخت باشیم چرا که مسافرهای نوروزی از شهرستان‌های قرمز به تهران بر می‌گردند و ما در نیمه دوم فروردین وضعیت اصلاً خوبی را برای تهران پیش‌بینی نمی‌کنیم.
معاون درمان ستاد کرونای تهران درباره تغییر رنگ‌بندی استان تهران نیز عنوان می‌کند: در ابتدای سال تنها دو شهر استان تهران قرمز بودند طبق شاخص‌های بستری شهر تهران هم اینک در وضعیت نارنجی است و بزودی قرمز خواهد شد و این هشدار برای نیمه دوم فروردین بسیار جدی است. بیشتر شهرهای اطراف تهران از جمله دماوند و فیروزکوه و اخیراً قسمت‌هایی از ورامین و پاکدشت آمار افزایش بستری را نشان می‌دهد؛ این روند افزایش در شهرهای دماوند و فیروز کوه مربوط به ویلاهای استیجاری و اماکن اجاره موقتی است که آلودگی بیشتری را ایجاد کرده است.
تعداد مراجعین نسبت به یک ماه قبل چهار برابر شده است
 رئیس مجتمع بیمارستانی امام خمینی(ره) در تهران باشاره به اوج‌گیری کرونا، روند نگران‌کننده‌ای را برای تهران پیش‌بینی می‌کند و به «ایران» می‌گوید: در بیمارستان امام خمینی  با توجه به گستردگی مراجعین نه فقط از شهر تهران بلکه از شهر‌های دیگر نیز مراجعات متعدد داریم. ما شاهد دو نوع افزایش بار مراجعه هستیم؛ یکی شاهد افزایش بیماران تا یک هفته قبل عید بودیم که این روند تا چند روز قبل تا حدی ثابت مانده بود اما از سه روز گذشته با پیک جدید مواجه شدیم که عدد مراجعین را بشدت افزایش داده است به‌طوری که تعداد مراجعین ما نسبت به حدود یک ماه قبل به بیش از 4 برابر افزایش پیدا کرده است همچنین تعداد افراد نیازمند به آی‌سی‌یو نیز بشدت افزایشی بوده که این روند نگران کننده است و ما باید بخش‌های متعددی را به اینها اختصاص دهیم و تبدیل به بخش کرونا کنیم.
خسرو صادق نیت در ادامه با اشاره به عدم بررسی دلایل افزایش مبتلایان به کرونا می‌گوید: این بررسی کار ما نیست فعلاً به مراجعین پاسخ تشخیصی درمانی می‌دهیم اما کسانی که الان مراجعه می‌کنند نتیجه ابتلا به بیماری‌شان مربوط به روزهای آخر سال است اما موردی که در بیماران بدحال و نوع مراجعین می‌بینیم، نشان می‌دهد افراد به شکل خانوادگی همزمان مبتلا می‌شوند و ابتلای فردی کمتر است.
او می‌افزاید: مطالعات نشان می‌دهد دوره کمون بیماری 5 تا 7 روز است با توجه به پیک جدید که از 5 روز پیش شروع شده به نظر می‌رسد این موج نتیجه عدم رعایت در روزهای آخر سال است و نتایج رفتارهای مردم همزمان با شروع تعطیلات را بزودی شاهدش خواهیم بود. ما طی چند روز گذشته، روزی بیش از 150 نفر مراجعه کننده داشتیم که حدود یک چهارم‌شان بستری شدند که نشان از بدحالی بیشتر مراجعین دارد، رقم بستری 10 درصد بود الان بیش از 25 درصد مراجعین بستری هستند برخی در بدو ورود نیاز به بخش ویژه دارند برای همین طی روزهای گذشته چند بخش جدید باز کردیم برای اینکه پاسخگوی بیماران بستری باشیم.
رئیس بیمارستان امام خمینی(ره) می‌گوید: فروردین امسال در مقایسه با مدت مشابه سال قبل تعداد مراجعین نیازمند به بستری نسبت به سال قبل درصد بیشتری را به خودش اختصاص می‌دهد امسال بیش از 20 درصد مراجعین نیازمند بستری هستند. امسال افراد خانواده بیشتر درگیر می‌شوند وقتی از پدر و مادر شرح حال می‌گیریم متوجه می‌شویم بچه‌ها نیز درگیر شده‌اند.
عواقب جولان ویروس انگلیسی در شب عید
رئیس بیمارستان سینا نیز درباره تشریح وضعیت اوج‌گیری کرونا در یکی از مراکز درمانی مرجع در تهران به «ایران» می‌گوید: شب عید کلاً 7 بیمار کرونایی در بیمارستان سینا بستری بود و در آی‌سی‌یو نیز 10  مریض داشتیم الان نزدیک به 40 بیمار کرونایی داریم و مجبور شدیم یک بخش دیگر را نیز مجدداً فعال کنیم از روز شنبه نیز دوباره بخش‌های غیرکرونایی به بخش کرونا اختصاص می‌یابند چرا که عملاً تعداد مریض‌های بستری ما 6 برابر شده است. محمد طالب‌پور معتقد است؛ علت افزایش موارد ابتلا بعد از گذشت یک سال از همه‌گیری قابل درک است و هر زمان که پروتکل‌ها رعایت نشود شیوع افزایش پیدا می‌کند این در حالی است که به دلیل بروز اشکال جدید ویروس کرونا که هم تهاجمی‌تر است و هم خطر مرگ‌و‌میر آن به نسبت فرم قبلی ویروس بیشتر است شاهد موج جدید کرونا هستیم. او افزایش روند بستری‌های کرونا را نتیجه فرایندهای دو هفته قبل یعنی شلوغی شب عید بازار می‌داند و در عین حال تأکید می‌کند عواقب سفرهای نوروزی را دو هفته دیگر خواهیم دید یعنی با بازگشت مسافرین نوروزی تهران دو هفته بسیار پر مرگ و میر و پر دردسری را از سر می‌گذراند.

فوتی‌های کرونا سه رقمی شد

سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به ۳ رقمی شدن آمار جان باختگان کرونا، گفت: 117 نفر از هموطنان خود را بر اثر ابتلا به کرونا از دست دادیم. به گزارش ایسنا، سیما سادات لاری گفت: از ظهر 12 فروردین تا ظهر ۱۳ فروردین ۱۴۰۰ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۱۱ هزار و ۶۶۰ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که یک هزار و ۳۳۰ نفر از آنها بستری شدند. به گفته وی، مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به یک میلیون و ۹۰۸ هزار و ۹۷۴ نفر رسیده است. وی افزود: متأسفانه در طول این بازه زمانی، ۱۱۷ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۶۲ هزار و ۸۷۶ نفر رسید.

ادامه از صفحه اول
رشته ارتباطی ارکان اصلی آموزش یعنی دانش‌آموز و معلم در محیط آموزشی از یکدیگر گسسته شد. ما می‌بایست راه جدیدی برای برقراری ارتباط آموزشی بین معلمان و دانش‌آموزان ایجاد کنیم. برقراری ارتباط منظم آموزشی میان قریب به یک میلیون معلم و بیش از پانزده و نیم میلیون دانش‌آموز در پراکندگی جغرافیایی به وسعت ایران بزرگ در شرایط ممنوعیت حضور دانش‌آموزان در مدرسه تجربه‌ای جدید و بسیار پیچیده بود. این ارتباط در شرایط پیش از کرونا به مدد یکصد و پانزده هزار واحد آموزشی برقرار می‌شد و با ممنوعیت حضور دانش‌آموزان در مدرسه باید راه مطمئن دیگری را شناسایی می‌کردیم. فرصتی برای آزمون و ارزیابی راه‌های گوناگون نبود و همزمان باید هم مسیر جدیدی را مشخص می‌کردیم و هم آن مسیر را می‌پیمودیم.
 «آموزش تعطیل نمی‌شود» اولین و مهم‌ترین راهبرد ما در شرایط کرونا بود. در گام نخست با بهره‌گیری از تجربه دوران دفاع مقدس به آموزش تلویزیونی روکردیم. با همکاری مسئولانه و جهادی صداوسیما در همان هفته تعطیلی سراسری مدارس، مدرسه تلویزیونی ایران را راه‌اندازی کردیم. بتدریج و در زمان کوتاهی چهار شبکه تلویزیونی برای نمایش بیش از 40 نوبت کلاس درس در هر روز فعال شدند. با توجه به پوشش فراگیر شبکه‌های تلویزیون، مدرسه تلویزیونی فراگیرترین امکان آموزشی بود که اکثریت قریب به اتفاق دانش‌آموزان در سراسر کشور امکان بهره‌برداری از آن را داشتند. برای درک اندازه و اهمیت ارائه این حجم از خدمات آموزشی در زمان کوتاه باید متخصصان تولیدات تلویزیونی اظهار نظر کنند. تلویزیون هرچند گشایش مهمی ایجاد کرد اما یک‌سویه بودن ارتباط، کم‌رنگ شدن نقش معلم به‌عنوان اصلی‌ترین رکن آموزشی، عدم اطمینان از میزان یادگیری دانش‌آموزان و عدم پاسخ به سؤالات و ابهامات آنان، ضرورت اتخاذ تدبیر دیگری را آشکار کرد. مهم‌ترین اصل در آموزش این است که معلم مسئول آموزش به دانش‌آموزان است. ما می‌بایست با محور قرار دادن معلم، او را در تحقق این نقش مهم و بشدت دشوار یاری می‌کردیم. هر تدبیری که به حذف یا تضعیف نقش معلم در آموزش منجر شود با کاستی‌های جدی توأم خواهد بود.
ما معلمان را به تحقق شعار «آموزش تعطیل نیست» ترغیب کردیم وبه شهادت گزارش‌های متنوعی که در رسانه‌های جمعی انتشار یافت معلمان با خلاقیت‌های ممتاز و مسئولیت‌پذیری مثال زدنی آموزش دانش‌آموزان را به روش‌های گوناگون پی گرفتند. آموزش در روی تخت بیمارستان، استفاده از دیواره یخچال یا در خودرو به‌عنوان تابلوی ارائه درس و تکاپوی مثال زدنی معلمانی که برای اولین بار کار در فضای مجازی را تجربه می‌کردند، نمونه‌هایی از نقش آفرینی معلمان در شرائط کرونا بود.
در فقدان یک بستر یکپارچه، امن و آسان برای ارائه خدمات آموزشی بر بستر اینترنت که در چنین شرایطی به‌عنوان راه حل انحصاری ارتباط معلمان و دانش‌آموزان شناخته شده بود، هر واحد آموزشی یا هر معلم با انتخاب یک طریق ارتباط اینترنتی پیوند خود با دانش‌آموزان را برقرار کرده بود. در چنین شرایطی آموزش و پرورش به‌عنوان مسئول ارائه خدمات آموزشی به دانش‌آموزان در سراسر کشور نمی‌توانست از چگونگی این تعاملات آگاه شود و از دسترسی همه دانش‌آموزان به خدمات آموزشی مطمئن شود علاوه بر اینکه منحصر بودن بستر‌های منتخب به ارائه خدمات آموزشی و وجود محتواهای متنوع غیر آموزشی و بعضاً زیان بار در آن ضرورت ایجاد یک بستر یکپارچه، ایمن و منحصر به ارائه خدمات آموزشی را آشکار کرد.
مجموعه این ملاحظات سبب شد که آموزش و پرورش سامانه شاد را به‌عنوان بستری مستقل برای ارائه آموزش راه‌اندازی کند. در مورد سامانه شاد در فرصتی جداگانه برای خوانندگان روزنامه ایران خواهم نوشت. در اینجا به ذکر همین نکته بسنده می‌کنم که در حال حاضر شاد به‌عنوان بزرگترین بستر تعاملی آموزشی در کشور، محل تشکیل کلاس‌های درس و آموزش بیش از 10 میلیون دانش‌آموز است. با راه‌اندازی شاد بخشی از دغدغه‌های موجود در مورد عدم تعطیلی آموزش برطرف شد. اما بخشی از دانش‌آموزان ما به علت سکونت در منطقه‌ای بدون پوشش اینترنت یا عدم برخورداری از تجهیزات مناسب به آموزش مجازی دسترسی نداشتند. یکی از اصول و راهبردهای جدی ما در این شرایط مراقبت از این نکته بود که عدم دسترسی به اینترنت و یا نداشتن ابزار هوشمند به معنای محرومیت از آموزش نیست. هر یک از ابزارهای پیش‌بینی شده در حقیقت امکان‌هایی برای معلمان بود تا بتوانند نقش خود را بهتر ایفا کنند. در هر صورت معلم و مدرسه مأموریت داشتند که از دسترسی همه دانش‌آموزان به آموزش اطمینان حاصل کنند و حتی مدیران مدارس مسئولیت یافتند که درباره دانش‌آموز سال قبل که امسال در مدرسه ثبت‌نام نکرده است پیگیری کنند ومطمئن شوند که به آموزش دسترسی دارد. برای تحقق این هدف مهم در کنار ارائه خدمات آموزشی بر بستر شاد، آموزش‌های تلویزیونی، تولید و عرضه بسته‌های خود آموز آموزشی در دستور کار کلیه مناطق آموزشی قرار گرفت. جمعی از متخصصان زبده و برجسته تعلیم و تربیت و دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان در هر استان، مبادرت به تولید محتوای خودآموز آموزشی کردند و از طریق راهبران آموزشی یا معلمان در دسترس دانش‌آموزانی که به طرق دیگر آموزشی دسترسی نداشتند، قرار دادند.
ما برای این که بتوانیم این روزهای سخت را بخوبی پشت سر بگذاریم شبکه ارتباطی ستاد با مدیران آموزش و پرورش مناطق و مدیران مدارس را تقویت کردیم. هر هفته با رؤسای مناطق در این باره گفت‌و‌گو کردیم و در اجتماعات مجازی مدیران مدارس حاضر شده و درباره این دغدغه‌ها صحبت کردیم. امکان ارتباط مناطق آموزشی با مدیران مدارس، مدیران مدارس با معلمان و معلمان با دانش‌آموزان را برقرار کردیم.  آموزش و پرورش مجموعه‌ای پهن‌پیکر، با مخاطبین متنوع و گسترده است. ما به بیش از 15.5 میلیون دانش‌آموز خدمات آموزشی و تربیتی ارائه می‌کنیم. قریب به یک میلیون معلم، مدیر و کادر اجرایی مدارس در قالب بیش از 110 هزار مدرسه و 550 هزار کلاس درس ارائه این خدمات را بر عهده دارند. محور همه اقدامات و برنامه‌ها، مدرسه و مبتنی بر حضور دانش‌آموزان بوده و پیوند وثیقی بین معلم و دانش‌آموز و مدرسه برای رقم خوردن آموزش و تربیتی کارآمد برقرار است.
با ممنوع‌شدن حضور دانش‌آموزان در مدرسه به یکباره این شبکه عظیم انسانی که با نظم معینی در کار تجربه‌شده‌ای فعال بودند با چالش جدی مواجه شد و عناصر ارتباط‌ دهنده آنها با یکدیگر از بین رفت. ساماندهی مجموعه گسترده و متنوع مخاطبان به نحوی که چارچوب و انتظام تعلیم و تربیت حفظ شود مهم‌ترین دستاورد ما در سال گذشته است. قدرت یادگیرندگی نظام آموزش و پرورش در اثر تلاش و پشتکار معلمان و سایر کارکنان نظام تعلیم و تربیت در سال گذشته افزایش یافت. صحنه‌های بی‌بدیلی از دلسوزی و مسئولیت‌پذیری جامعه فرهنگی کشور در تربیت فرزندان این مرز و بوم، خلق شد. ما توانستیم در سایه تهدید کرونا، ارتباطات شبکه‌ای خود را در سطحی رضایت‌بخش شکل دهیم. من در نوشتاری دیگر این فرصت عظیم شکل‌گیری شبکه ارتباطات انسانی و اهمیت آن را تشریح خواهم کرد. به اجمال باید گفت به مدد ایجاد شبکه‌های ارتباطی گسترده در بستر شاد، امروز تمام عوامل این مجموعه در تمامی سطوح از وزیر گرفته تا دانش‌آموزان در سریعترین زمان ممکن قادر به ارتباط با یکدیگر هستیم. اکنون آموزش و پرورش قادر است وضعیت دریافت آموزش همه دانش‌آموزان را رصد کند.
برای افزایش دسترسی و بهبود کیفیت ارائه خدمات آموزشی، سامانه شاد به طور مستمر توسعه یافت و قابلیت‌های آن گسترش پیدا کرد. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در تکمیل پوشش جغرافیایی به اینترنت فعال شد وخیرین متعددی اعم از حقیقی و حقوقی برای حمایت از دانش‌آموزانی که به ابزار هوشمند دسترسی نداشتند به میدان آمدند وتا کنون برای بیش از دویست هزار نفر از این دانش با کمک خیرین ابزار‌های هوشمند تهیه و تقدیم شده و این مشارکت همگانی در حال گسترش است.
در انتهای سخن به این نکته مهم اشاره می‌کنم که با وجود همه ظرفیت‌ها و امکانات یادشده، ما معتقدیم هیچ آموزشی جایگزین آموزش حضوری نیست. پژوهش‌های متعدد بیان می‌کند در صورتی که زیرساخت‌های دسترسی به آموزش مجازی به‌صورت حداکثری فراهم باشد، معلم و دانش‌آموز از ابزار و توانمندی لازم در انتقال و دریافت آموزش برخوردار باشند، حداکثر بازدهی آموزش غیرحضوری 50 درصد است.
گرچه آموزش‌و‌پرورش برای استمرار آموزش در کرونا آمادگی لازم را دارد و روز به روز در حال تقویت و توسعه زیرساخت‌ها و توانمندی‌های خود است اما امیدواریم با استمرار روند کاهش شیوع بیماری و در اولویت قرار گرفتن واکسیناسیون معلمان ودانش‌آموزان، هر چه سریع‌تر شاهد برقراری آموزش حضوری باشیم. برقراری سریع‌تر آموزش حضوری حتی برای یک روز در هفته و برای ساعاتی محدود به‌نفع نظام تعلیم و تربیت کشور و آینده تحصیلی دانش‌آموزان است.

خانواده بزرگ فرهنگی مطبوعاتی ایران یکی دیگر از اعضای خود را در نیمه اول فروردین ماه 1400 از دست داد. فرهاد اسفندیاری یکی از نیروهای اخلاق‌مدار و پرتلاش حوزه روابط عمومی و امور بین‌الملل مؤسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران درحالی بیماری را تاب نیاورد و چشم از جهان فروبست که بیش از 46 سال نداشت.
اسفندیاری در حوزه ارتباطات تحصیل کرده بود و فردی مسئولیت‌پذیر و خوش‌رفتار بود. او نه تنها در حوزه فعالیتش از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کرد بلکه همواره برای کمک به همکاران پیشقدم می‌شد. کارنامه درخشان او و احساس غم و اندوه همکاران در پس پیام‌های تسلیت، گواه محبوبیت او در میان اعضای خانواده ایران است.
افسوس که نبودن‌ها و رفتن‌هایی این چنین را گریزی نیست اما مرگ نمی‌تواند پایان همه چیز باشد، چرا که مرگ توان از بین بردن خاطرات را ندارد. اگرچه فرهاد اسفندیاری در جوانی و درحالی که هنوز 10 ماه از تولد فرزند کوچکش نگذشته بود، دار فانی را وداع گفت. شاید او در حالی با این جهان وداع کرد که هنوز نتوانسته بود دخترکش را تا مدرسه همراهی کند و شادی دیدن جمله بابا آمد را در دفتر مشق دخترکش تجربه کند و خانواده‌اش برای همیشه از دیدن لبخند همیشگی‌اش محروم شدند اما نام نیکی که از او باقی مانده است، مایه سرافرازی فرزندانش خواهد بود و البته غم و اندوه اطرافیان از فراق و دوری.  کارکنان  مؤسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران فقدان این همکار شریف و مهربان را  به خانواده و دیگر بازماندگان ایشان تسلیت عرض می‌کنند.