میترا جلیلی
خبرنگار
شیوع کرونا بر صنعت آی تی و تکنولوژی تأثیر شگرفی داشت و نگاه سرمایه‌گذاران و کاربران را به این حوزه تغییر داد. این نگاه و احساس نیاز، سبب رشد میزان سرمایه‌گذاری و همچنین افزایش استفاده کاربران از وسایل دیجیتال و سرویس‌های مختلف آی تی شد. با اینکه بسیاری انتظار داشتند با فروکش کردن بحران کووید19 شاهد روند کاهشی میزان سرمایه‌گذاری در این حوزه باشیم اما ظاهراً شیوع گسترده سویه امیکرون، معادلات را به هم زد و تحقیقات، نشان از افزایش سرمایه‌گذاری‌های فناوری در جهان دارد تا جایی که مؤسسه پژوهشی گارتنر پیش‌بینی کرده است در سال 2022 میزان هزینه برای صنعت آی تی، یک رکورد به جا خواهد گذاشت چراکه نگاه بیشتر صنایع جهان، به آینده‌ای فناورانه است.
کرونا زمینه‌ساز افزایش سرمایه‌گذاری
در «آی‌تی»
مؤسسه پژوهشی گارتنر، رونق بازار دیجیتال را درسال 2022 پیش‌بینی کرده و یادآور شده است که هزینه‌های جهانی صنعت فناوری اطلاعات در سال 2022 به 4.5 تریلیون دلار می‌رسد. با توجه به افزایش دورکاری‌ها، توسعه خرید آنلاین، برگزاری آنلاین جلسات کاری، آموزش دیجیتال و... با شیوع سویه امیکرون، انتظار می‌رود این رقم نسبت به سال 2021 افزایش 5.1درصدی را تجربه کند، چراکه در سال 2021 میزان هزینه‌های جهانی صنعت فناوری اطلاعات حدود 4.2تریلیون دلار بوده است. گفتنی است که این رقم نسبت به سال2020 و آغاز شیوع کرونا هم رشد 9درصدی داشته و این موضوع نشان می‌دهد که بحران کووید 19 تا چه حد بر افزایش میزان سرمایه‌گذاری در صنعت آی‌تی تأثیرگذار بوده است. طبق این گزارش انتظار می‌رود در سال 2023 نیز این روند رشد همچنان ادامه داشته باشد و با رشد 5درصدی، میزان هزینه برای حوزه‌ آی تی در جهان به 4.7تریلیون دلار برسد.همچنین باید گفت که تازه‌ترین گزارش گارتنر نشان از رشد میزان هزینه در سرویس‌های مختلف آی‌تی در سال 2022 دارد اما این بدان معنا نیست که میزان رشد در همه بخش‌های این صنعت به یک اندازه رقم بخورد.
در این گزارش تحلیلی پیش‌بینی شده است که بخش نرم افزار سازمانی(Enterprise Software) در سال 2022 بیشترین رشد را از نظر هزینه و سرمایه‌گذاری به خود اختصاص خواهد داد و احتمالاً با رشد 11درصدی، بیش از 672 میلیارد دلار در این بخش هزینه می‌شود. این بهینه‌سازی و نگاه به آینده، به معنای سرمایه‌گذاری قابل توجه‌تر در بازار ابر (cloud) است. گفتنی است بخش نرم افزار سازمانی که شامل بازار ابر است، بالاترین رشد را در زمینه میزان هزینه در حوزه‌ آی تی خواهد داشت.
گارتنر انتظار دارد تا سال 2025 اندازه بازار ابری دو برابر بازار غیرابری شود، چراکه سازمان‌ها و صنایع بر ارتقای نرم‌افزار خود برای پشتیبانی بیشتر تمرکز می‌کنند. همچنین پیش‌بینی می‌شود که این بخش در سال 2023 نیز رشد 11.9درصدی داشته باشد و بازهم در جایگاه نخست از نظر سرمایه‌گذاری قرار بگیرد.
طبق گزارش پژوهشی گارتنر، سرویس‌ها و خدمات آی تی(IT Services) از جمله سرویس‌ها و خدمات مشاوره و مدیریت هم در سال 2022، دومین بخش ازنظر رشد میزان هزینه در صنعت آی تی محسوب می‌شود. محققان انتظار دارند در سال 2022 این بخش نسبت به سال 2021 رشدی 7.9درصدی را تجربه کند و احتمالاً رقم هزینه شده در این بخش به 1.3تریلیون دلار خواهد رسید. این درحالی است که این سرویس‌ها درسال 2021 رشد 10.7درصدی داشتند و در این حوزه حدود 1.2تریلیون دلار هزینه شده است. طبق پیش‌بینی‌ها این بخش در سال 2023 نیز با رشد 8.8درصدی، همچنان جایگاه دوم خود از نظر میزان سرمایه‌گذاری را حفظ خواهد کرد.
 مراکز نگهداری داده در کانون توجه
سومین بخشی هم که در گزارش گارتنر به آن اشاره شده است، دیتاسنترها (Data Center Systems) هستند. مؤسسه گارتنر پیش‌بینی کرده است که این بخش در سال 2022 با رشد 4.7درصدی نسبت به 2021 روبه رو خواهد شد و میزان هزینه و سرمایه‌گذاری در این زمینه نیز حدود 227میلیارد دلار است. این درحالی است که در سال 2021 میزان هزینه در حوزه دیتاسنترها رشد 11.4درصدی داشت و حدود 216میلیارد دلار در این بخش هزینه شده است. برای این بخش در سال 2023 نیز رشد 4.7درصدی برآورد شده است. با توجه به افزایش استقبال مردم و سازمان‌ها و شرکت‌ها از دنیای دیجیتال و افزایش تولید داده و محتوا، افزایش میزان سرمایه‌گذاری در مراکز داده یا همان دیتاسنترها چندان دور از ذهن نیست.
 افزایش استقبال از دستگاه‌های دیجیتال
محققان گارتنر همچنین پیش‌بینی کرده‌اند که وسایل و دستگاه‌های دیجیتال(Devices) چهارمین جایگاه را برای هزینه کاربران و سرمایه‌گذاری شرکت‌ها و... به خود اختصاص خواهند داد. این گزارش پیش‌بینی می‌کند که این بخش در سال 2022 رشد 3.3درصدی داشته باشد و به رقم 814میلیارد دلار برسد. این رشد درسال 2021 حدود 13درصد بود و 787میلیارد دلاربرای آن هزینه شد. همچنین این مؤسسه پژوهشی انتظار دارد که رقم هزینه و سرمایه‌گذاری برای وسایل دیجیتال در سال 2023 کاهش داشته باشد، چراکه کووید 19 احتمالاً فروکش جدی خواهد داشت. طبق انتظارات این گزارش، میزان رشد هزینه و سرمایه‌گذاری در این حوزه در سال 2023 منفی 1.2درصد خواهد بود و به 804میلیارد دلار می‌رسد.  آخرین بخش هم سرویس‌های مخابراتی(Communications Services) هستند که این مؤسسه پیش‌بینی کرده است میزان هزینه برای این خدمات در سال 2022 به 1.46تریلیون دلار برسد که این رقم نشان از رشد 1.3درصدی دارد.  این حوزه در سال 2021 نیز رشد بالایی را نسبت به دوران قبل از کرونا تجربه کرد و رقم سرمایه‌گذاری با رشد 3.4درصدی به 1.44تریلیون دلار رسیده بود. این رقم در 2023 نیز روبه رشد خواهد بود و با رشد 2.2درصدی به 1.49تریلیون دلار می‌رسد.

محمد خوانساری معاون وزیر ارتباطات درباره تقویت و حمایت از پیام رسان‌های بومی گفت: سیاست مربوط به تقویت پیام رسان‌های بومی را مرکز ملی فضای مجازی معلوم می‌کند و وزارت ارتباطات مسئولیت بخشی از این سیاست را طبق سند طرح کلان شبکه ملی اطلاعات برعهده دارد.
به گزارش مهر، خوانساری افزود: در قالب سند الزامات و معماری کلان شبکه ملی اطلاعات تقسیم کار ملی صورت گرفته و تکالیف وزارت ارتباطات نیز در مورد آن مشخص است. بخشی از این تکالیف مربوط به خدمات شبکه ملی اطلاعات می‌شود و مسئولیت آن به ما در سازمان فناوری اطلاعات ایران محول شده است.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران با تأکید بر اینکه پیام رسان‌های بومی هم اکنون مراحل و مسیر اولیه رشد را طی کرده‌اند، گفت: قاعدتاً برای آنکه پیام رسان‌های بومی به‌صورت گسترده در کشور مورد استفاده قرار گیرند، باید مزیت‌های رقابتی را بر مبنای ظرفیت‌هایی که در دولت و نیز دولت الکترونیک وجود دارد، در اختیارشان بگذاریم.وی افزود: در بسیاری از نقاط دنیا خدمات دولت در پیام رسان‌های بومی تجمیع شده و به نوعی پیام رسان‌های بومی به‌عنوان ابزار خدمت رسان شناخته می‌شوند.
با‌وجود تلاش‌های زیادی که انجام گرفته ما در دولت الکترونیک هنوز به نقطه بلوغ نرسیده‌ایم که خدمات دولت را بتوانیم با ابزارهای دقیق و قابل ارتـــقا و مناسبی روی پیام رسان‌ها ببریم. به همین دلیل نحوه تبدیل پیام رسان‌ها به ابزار خدمات رسان، در دست بررسی و برنامه ما قرار دارد.خوانساری درباره تسهیلاتی که به پیام رسان‌های بومی تعلق خواهد گرفت، گفت: طبق مصوب شورای عالی فضای مجازی تاکنون تسهیلاتی در قالب وام  یا ظرفیت‌های سرور در مراکز داده داخلی برای پیام رسان‌های بومی در نظر گرفته شده و این تکالیف را همچنان دنبال می‌کنیم. با وجود این به نظر می‌رسد که بازار پیام رسان‌های بومی با تنوع خدمات و افزایش ظرفیت‌های زیرساختی در لایه خدمات، گسترش پیدا خواهد کرد.خوانساری با اشاره به اینکه پیام‌رسان‌ها در برخی حوزه‌ها موفق عمل کرده‌اند، افزود: البته ما به تقویت بیشتر این رسانه‌ها نیاز داریم و از این‌رو در قالب خدماتی که برای مردم ارزش افزوده ایجاد می‌کند، می‌توانیم این تقویت را شکل دهیم. در صورتی که نیازهای خدماتی مردم بر بستر پیام‌رسان‌های بومی فراهم شود، این پیام رسان‌ها برای استفاده کاربران، جذاب‌تر خواهند شد.

آمار  مهاجرت نخبگان تکذیب شد

پرویز کرمی، سخنگوی بنیاد ملی نخبگان، آمار منتشر شده از مهاجرت برگزیدگان المپیاد‌های علمی به خارج از کشور را تکذیب کرد و گفت: انتشار خبری مبنی بر خروج 82 نفر از ٨۶ نفر دارنده مدال‌آورندگان المپیادهای علمی از کشور کذب است.به گزارش «ایران»، کرمی افزود: براساس مطالعات آماری انجام شده روی بیش از ٢٨٠٠ نفر از برگزیدگان المپیاد های جهانی و کشوری، (مدال‌های طلا، نقره و برنز) 62 درصد برگزیدگان المپیادهای جهانی در کشور هستند که از این میان 57 درصد قطعی در داخل بوده و 4/4 درصد نیز توسط برنامه بازگشت پس از ادامه تحصیل به کشور بازگشته‌اند.وی در ادامه گفت: در برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در سال‌های اخیر، تمهیدات لازم برای بازگشت آن تعداد از المپیادی‌های دانش‌آموزی جهانی و کشوری (معادل 38 درصد) که مشغول تحصیل یا کار در خارج از کشور هستند  اندیشیده  شده و بستر امکان انجام فعالیت‌های مشترک با این افراد نیز مهیا و در جریان است.
کرمی افزود: اطلاعات دقیق درباره آمار مهاجرت و موارد مذکور در کتاب سالنامه آمار مهاجرت ایران که به همت رصد خانه مهاجرت ایران وابسته به دانشگاه صنعتی شریف تهیه شده موجود است و علاقه‌مندان جهت اطلاعات بیشتر در این‌باره می‌توانند با مراجعه به این کتاب و بویژه (فصل 9 صفحه 260) اطلاعات مستند را کسب و مورد استفاده قرار دهند.

حمایت ۲۶۰ میلیاردتومانی از ۵ طرح کلان ملی فناوری

پنج طرح کلان ملی فناوری در علوم بنیادی با توجه به اهمیت بالای این علوم و کارکردهای فراوان آن با اعتبار ۲۶۰ میلیارد تومانی از سوی مرکز طرح‌های کلان ملی فناوری حمایت شد.به گزارش «ایران»، بررسی‌ها نشان می‌دهد از مجموع ۶ طرح حمایت‌شده از زمان آغاز به کار مرکز طرح‌های کلان ملی فناوری، پنج طرح در بازه زمانی سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ مورد حمایت قرار گرفته است. در مجموع حدود ۲۶۰ میلیارد تومان اعتبار به منظور حمایت از طرح‌ها مصوب شده که از این میزان، رقمی  حدود ۱۱۷ میلیارد تومان سهم معاونت بوده است. ‌همچنین بر مبنای پیشرفت پروژه و شاخه‌های کلیدی عملکرد تعیین‌شده، تاکنون اعتباری  حدود ۱۰۱ میلیارد تومان از سهم معاونت پرداخت شده است.تحلیل‌ها بیانگر آن است از مجموع پنج طرح حمایت‌ شده، بخش نجوم و کیهان‌شناسی، سه طرح را به خود اختصاص داده است. همچنین بررسی نسبت توزیع ریالی حاکی از آن است که از مجموع ۲۶۰ میلیارد تومان اعتبار مصوب، بخش نجوم و کیهان‌شناسی با رقمی  حدود ۲۴۶ میلیارد تومان، بیشترین میزان ریالی حمایت را به خود اختصاص داده است. تاکنون تمام پنج طرح سرمایه‌گذاری‌شده در این حوزه، با موفقیت همراه بوده است.


 کاهش 20 میلیونی مکالمات رومینگ ملی

در مدت سه ماه‌ بیش از ۲۰ میلیون مکالمه از طریق رومینگ ملی صورت گرفته، بدین‌ترتیب که درصورت نبود آنتن یک اپراتور در منطقه‌ای، از آنتن اپراتور دیگر استفاده شده است.به گزاش «ایران»، آخرین آمار منتشر شده از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (رگولاتورب) درباره مکالمات از طریق رومینگ ملی، حاکی از آن است که در سه ماهه‌ سوم سال ۱۴۰۰، در مجموع ۲۰ میلیون و ۸۹۱ هزار و ۳۲۳ مکالمه از طریق رومینگ ملی بین اپراتورهای مختلف تلفن همراه صورت گرفته که البته در مقایسه با آمار ۲۲ میلیونی سه ماهه‌ دوم، کاهش یافته است.گفتنی است رومینگ ملی نخستین بار در خردادماه 93 بین اپراتور رایتل، همراه اول و ایرانسل برقرار شد. اجرای طرح رومینگ ملی با این هدف انجام شد که چنانچه در منطقه‌ای، سیمکارت مشترکان آنتن نداشت، آنها بتوانند از آنتن اپراتورهای دیگر که در آن منطقه پوشش دارند، استفاده کنند. این طرح از سال 97، بین هر سه اپراتور تلفن همراه و دو اپراتور روستایی به‌صورت فراگیر به اجرا درآمد.