سردار امیرعلی حاجیزاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در توضیح علت اصلی عشق جبهه مقاومت به شهید سلیمانی و رهبری معظم انقلاب مطرح کرد
در جبهه مقاومت، بهدنبال تصرف سرزمین نبوده و نیستیم
گروه سیاسی/ سردار امیرعلی حاجیزاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران با حضور در برنامه «ملک سلیمان» که به مناسبت سومین سالگرد شهادت سپهبد شهید حاجقاسم سلیمانی از شبکه یک سیمای ملی پخش شد، طی سخنانی از رشادتهای حاجقاسم سلیمانی در جبهه مقاومت گفت و در بیان خصوصیات اخلاقی و سیاسی وی عنوان کرد: شهید سلیمانی میگفت اگر یک ناهنجاری و یا مشکلی وجود دارد، باید آن را داخل خانواده حل کرد.
نحوه آشنایی با حاج قاسم
سردار حاجیزاده در ابتدای این برنامه درباره نحوه آشنایی خود با سردار سلیمانی گفت: آشنایی ما با شهید حاجقاسم سلیمانی به سالهای ابتدایی دفاع مقدس باز میگردد البته جوانان آنموقع هم دنبال چهرهها و سلبریتیهای آندوران بودند و سلبریتیهای ما فرماندهان لشکرها و تیپها بودند. ما با نام افرادی مانند شهیدان سلیمانی، همت، طهرانیمقدم، باکری، خرازی و بسیاری دیگر آشنا بودیم و با نامشان زندگی میکردیم. وی افزود: ما با ایشان آشنا بودیم و شاید آنزمان ایشان ما را نمیشناخت و عمده همکاری ما بعد از جنگ شروع شد و وقتی ایشان به عنوان فرمانده نیروی قدس منصوب شدند، بهمرور ارتباطات، گستردهتر و دوستیها بیشتر شد. 12 سال پایانی که ختم به شهادت ایشان شد، همزمان با کار ما در نیروی هوافضا بود و ارتباطاتمان روزانه و دائمی بود و به اوج خود رسید.
جنگ برایش تمام نشد
فرمانده نیروی هوافضای سپاه درباره ویژگیهای شخصیتی حاج قاسم، بیان کرد: ایشان از جمله افراد نادری بود که بعد از دوران جنگ، جنگ برایش تمام نشد. در حالیکه شاید جنگ برای بسیاری از رزمندگان و فرماندهان تمام شد، او 40 سال جنگید. سردار حاجیزاده بیان کرد: خصوصیات ایشان از تعالیم اسلامی گرفته شده بود و نگاهش به جهاد، توأم با اخلاص در کنار ایثار بود. خصلتهایش او را بهجایی رسانده بود که با ولایتمداری انجام وظیفه میکرد.
وی درباره مجاهدتهای شهید سلیمانی عنوان کرد: کار ایشان در آندوره سخت بود و شرایط نسبت به جنگ متفاوت بود. در دوران جنگ همه این حس را داشتیم که صدام آمده و همه پای کار بودند، وقتی ایشان از سوریه و مناطق مختلف میآمد مانند آندوران حرف میزد و در آن فضا تنفس میکرد. شاید کسی در جلسات متوجه حس او نمیشد و این، کار را برای شهید سلیمانی سخت میکرد. صبر و ایستادگی برای همراه کردن مسئولان کار را دشوار میکرد.
تأکیدهای شهید سلیمانی بر وحدت ملی
فرمانده نیروی هوافضای سپاه درباره تأکیدهای شهید سلیمانی بر وحدت ملی تصریح کرد: حاج قاسم سلیمانی تفسیر عملی و مصداقی «أَشِدّاءُ عَلَى الکفّارِ» در برابر دشمنان «رُحَماءُ بَینَهُم» بین خودیها بود. او در داخل خانواده کشور معتقد بود ما 85 میلیون جمعیت هستیم که همه در دایره نظام هستند. در این بین افرادی هستند که شاید مشکلاتی داشته باشند و به برخی تکالیف درست عمل نکنند، ولی او معتقد بود نباید اینان را سریع از دایره انقلاب کنار گذاشت. او این را یاد گرفته بود و به این عمل میکرد. شهید سلیمانی میگفت اگر یک ناهنجاری و یا مشکلی وجود دارد، باید آن را داخل خانواده حل کرد.
مردم ما همانانی هستند که در تشییع شهید سلیمانی آمدند
سردار حاجیزاده در ادامه اظهار داشت: شهید سلیمانی میگفت دخترانی که به هر حال بعضاً برخی مسائل اسلامی را رعایت نمیکنند خواهران، دختران و ناموس ما هستند و باید مسأله را حل کنیم. او بیشتر به اقدام ایجابی اعتقاد داشت و میگفت اگر در خانوادهای یک فرزند مشکلی دارد، نباید او را حذف کنیم، نگاه اسلام هم همین است. اگر به سلیقه خودمان عمل نکنیم، مردم ما همانانی هستند که در تشییع شهید سلیمانی آمدند و گروههای مختلف با گرایشهای سیاسی متفاوت، طوایف، اقوام و مذاهب حضور یافتند. مردم ما همینها هستند.
نباید دایره نظام را آنقدر تنگ گرفت که عدهای بیرون بمانند
وی با بیان اینکه نگاه شهید سلیمانی اینگونه بود که نباید دایره نظام را آنقدر تنگ گرفت که عدهای بیرون بمانند، خاطر نشان کرد: دشمن بهصورت گسترده تبلیغات میکند و امروز رسانههایش توسعه یافته است. قبلاً پایگاههای دشمن مشخص بود و امروز پایگاههای دشمن رسانههایش است و ایراناینترنشنال، بیبیسی و تلویزیون منافقین با تبلیغات میخواهند شکاف در جامعه را بزرگ کنند.
مردم ما همراه یکدیگر و دلسوز هستند
فرمانده نیروی هوافضای سپاه اضافه کرد که مردم ما همراه یکدیگر و دلسوز هستند؛ ما جلوهای از این را در کرونا و کمک مؤمنانه دیدیم. در برخی از مناطق دنیا مسابقه غارت فروشگاهها بود ولی مردم ما مشغول کمک مؤمنانه بودند.
«تبلیغات خارجی» در کشور ما فاصله انداخته است
سردار حاجیزاده بیان کرد: چیزی که در کشور ما فاصله انداخته است، بیشتر بهخاطر تبلیغات خارجی است که متأسفانه اثر گذاشته است. اگر بخواهیم این ناهنجاریها از بین برود، مسأله دوجانبه است و هم مسئولان و هم مردم باید درست عمل کنند. دشمن ایران را هدف قرار داده و شهید سلیمانی این را او خوب متوجه شده بود.
وی با اشاره به منشأ درگیریها و جنگ در سوریه اظهار داشت: آن قضایا با تظاهرات داخلی شروع شده و بلافاصله تبدیل به درگیری مسلحانه شد. اما در اغتشاشات اخیر از ابتدا با درگیری و حمله به بسیج شروع کردند تا نیروهای نظامی و بسیج را خشمگین کنند و آنها هم درگیر شوند. در اینصورت بود که کشتهسازی میکردند و مردم را از هم تفکیک و تجزیه میکردند و درگیریها گسترش مییافت.
نقشه دشمن در سوریه
فرمانده نیروی هوافضای سپاه ادامه داد: حاج قاسم سلیمانی درباره مسائل سوریه از ابتدا میگفت من تلاش میکنم به ارتش سوریه این را یاد بدهم که این نقشه دشمن است و در تله آنها نیفتید. البته این نگرانی درستی بود.
اغتشاشگران زدند و ما جواب ندادیم
سردار حاجیزاده بیان کرد: ما در اغتشاشات اخیر از این تجربه استفاده کردیم و علت این تعداد شهدای ما به اینخاطر بود و آنها زدند و جواب ندادیم و اگر جواب میدادیم، فاجعه ملی رخ میداد.
سردار سلیمانی میگفت با وحدت میتوانیم بر مشکلات غلبه کنیم
وی در ادامه سخنان خود درباره تأکیدهای شهید سلیمانی درباره وحدت ملی، تصریح کرد: او ایران را یکپارچه میدانست و میگفت با وحدت میتوانیم بر مشکلات غلبه کنیم. دشمن الان وحدت ملی ما را هدف قرار داده و یکی از اهداف اصلی او، تجزیه است. پیروزی ما در دفاع مقدس در برابر 30 کشوری که از صدام حمایت کردند، بهخاطر وحدت ملیمان بود.
فرمانده نیروی هوافضای سپاه در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: برای حاجقاسم سلیمانی فرقی نداشت که فلسطینیها اهل تسنن هستند. او دنبال شیعه کردن سنیها نبود بلکه دنبال ایجاد وحدت برای مقابله با دشمن بود. او دشمن را خوب میشناخت.
ما دنبال تصرف سرزمین نبوده و نیستیم
سردار حاجیزاده بیان کرد: عشق اهالی جبهه مقاومت به شهید سلیمانی و رهبری معظم انقلاب بهخاطر این است که ما دنبال تصرف سرزمین نبوده و نیستیم. رفتار حاج قاسم سلیمانی با فلسطینیها طوری بود که آنان عکس او و مقام معظم رهبری را بالا میبرند، چون دیدند ما پایکار دفاع از اسلام و مظلوم هستیم.
اگر رهبری مراقبت نمیکردند، تا الان چندینبار درگیر جنگ بزرگ میشدیم
وی در ادامه با تأکید بر اینکه باید بر ایرانی بودن و تبعیت از ولایت متحد باشیم، خاطر نشان کرد: حضرت آقا در این سه دهه رهبری و راهبری، ما را از حوادث بزرگ نجات دادهاند. قرار بود درگیر جنگ ائتلاف علیه صدام در ماجرای آزادسازی کویت شویم و بسیاری از بزرگان داخلی ما را سوق به آن جنگ میدادند و حضرت آقا فرمودند هر دو طرف باطل هستند و وارد این جنگ نشدیم.
فرمانده نیروی هوافضای سپاه افزود: همچنین بودند کسانی که بعد از شهادت برخی دیپلماتها در افغانستان گفتند باید بجنگیم و ایشان اجازه ندادند. اگر مقام معظم رهبری مراقبت نمیکردند، تا الان چندینبار درگیر جنگ بزرگ میشدیم.
دشمن از درگذشت خانم امینی خوشحال شد
سردار حاجیزاده گفت: دشمن در قضایای اخیر نشان داد هیچیک از اقوام و گروهها را قبول ندارد. همه مردم بر اثر درگذشت خانم مهسا امینی ناراحت شدند ولی دشمن از این اتفاق خوشحال شد و فرصت طلایی بهدست آورد.
نباید اجازه داد اختلاف ایجاد شود
وی با تأکید بر اینکه باید دشمنشناسی را خوب بلد باشیم، تصریح کرد: شهید سلیمانی مسائل را دقیق میدید و سخنش این بود که باید حول دشمن وحدت کنیم و نباید اجازه داد اختلاف ایجاد شود، که در اینصورت کشور فرو میریزد.
ماجرای تذکر حاج قاسم به روحانی
فرمانده نیروی هوافضای سپاه اظهار داشت: شهید سلیمانی در اصول محکم و یک فرد انقلابی بود و روحیه سازشکاری نداشت ولی درباره مسائل سلیقهای میگفت مردم حق دارند. اگر کسی نوعی حرکت میکرد که موجب خدشه به اصول میشد، ورود میکرد. در دور دوم ریاست جمهوری آقای روحانی، جلسهای گذاشتیم و شهید سلیمانی برادرانه به آقای روحانی تذکر داد و گفت ما آمدیم که به شما کمک کنیم و در کنار شما هستیم ولی حرفهایی که زدید، درست نیست و او هم تا مدتها رعایت کرد. سردار حاجیزاده ادامه داد: در جایی که کسی پایش را از اصول بیرون میگذاشت و وارد خطوط قرمز میشد، حاج قاسم محکم بود.
شهید سلیمانی از خود هزینه میکرد
وی اضافه کرد: شهید سلیمانی وقتی آقای روحانی ضدامریکایی صحبت کرد، به او گفت من دست تو را میبوسم، با این سخن، به بسیاری از حزباللهیها برخورد ولی او حاضر بود برای تشویق یک فرد که به مسیر انحرافی نرود، از خودش هزینه بدهد. بعد از آن، در جلسهای خصوصی به ایشان گله هم کردند ولی او حاضر بود هزینه بدهد تا فرد را تشویق کند. مقام معظم رهبری سالهای سال فرمودند که مشکل ما با رفتن به سمت غرب حل نمیشود و نباید دست بهسوی آنان دراز کنیم.
دشمن میخواست بعد از تغییر منطقه به دنبال ایران بیاید
فرمانده نیروی هوافضای سپاه درباره آغاز درگیریها در مناطقی از جمله سوریه و عراق، گفت: برآورد سپاه و نیروی قدس و شهید سلیمانی این بود حرکتهایی که در منطقه شروع شده، منشأ اتفاقات بزرگی خواهد بود ولی رهبری معظم انقلاب تحلیل دقیقی از مسأله داشتند. برخی مطالبی که ایشان میفرمودند را شاید امثال ماها آنطور درک نمیکردیم ولی آن تحرکات برای این بود که منطقه را تغییر دهند و نهایتاً دنبال ایران بیایند.
حاج قاسم استاد تبدیل تهدید به فرصت بود
سردار حاجیزاده بیان کرد: حاج قاسم سلیمانی لایههای زیرین طرحهای دشمن را خوب میشناخت و زیرک بود، او استاد تبدیل تهدید به فرصت بود. وی گفت: زمانی که گروههای تفکیری اکثر مناطق سوریه، بهغیر از دمشق را گرفتند، رهبری معظم انقلاب فرمودند همه آن مناطق باید آزاد شود و اگر جلویشان گرفته نشود به ایران سرایت میکند. فرمانده نیروی هوافضای سپاه اظهار داشت: حاج قاسم عاشق مقام معظم رهبری بود و ایشان را خوب شناخته بود، حضرت آقا هم نسبت به این شهید علاقهمند بود. این بهخاطر اوج درک متقابل بود؛ مثلاً وقتی در جلسات یک نظری داشت، وقتی نظر مقام معظم رهبری را متوجه میشد، دیگر نظرش را اعمال نمیکرد.
ارتباط بین فرماندهان در سپاه و ارتش صمیمی است
سردار حاجیزاده درباره تعامل بین فرماندهان جبهه مقاومت اظهار داشت: ارتباط بین فرماندهان در سپاه و ارتش صمیمی است. در محور مقاومت نیز همینطور است و کارهایی که حاج قاسم در عمر با برکت خود انجام داد، این فضای برادری را در جبهه مقاومت شکل داد. در جبهه مقاومت، مرزها کنار رفته است. بههمین خاطر میگفت حاضرم عمرم را بدهم تا شهید عماد مغنیه را ببینم.
شهادت، مزد 40 سال جهاد حاج قاسم
وی درباره شهادت سپهبد سلیمانی بهدست تروریستهای امریکایی تصریح کرد: ما از رفتار او در دوران جنگ سوریه متوجه میشدیم که شاید او در آن درگیریها شهید شود ولی او بعد از درگیریها احساس میکرد که گویا جامانده است. بعضاً خودش میگفت «بد است که انسان با بیماری یا در بستر بمیرد، همه رفتند و من ماندم»؛ اتفاق عجیبی افتاد و گویا خداوند میخواست مزد 40 سال جهاد و تلاش را در این نوع شهادت بدهد.
امریکاییها برای شهادت سردار سلیمانی یک ارتش را پایکار آوردند
فرمانده نیروی هوافضای سپاه با بیان اینکه در جهان اتفاق نادری است که یک ارتش پایکار بیاید، تصریح کرد: سفر شهید سلیمانی به عراق یک سفر کاملاً رسمی بود و از دمشق با هواپیمای سوریه وارد بغداد شد، نه از راه زمینی و پنهانی، بلکه رسماً دعوت شده بود. با اطلاعاتی که بعداً کنار هم گذاشتیم و رصدهایی که انجام دادیم، دریافتیم فرمانده مهم امریکا، فرمانده سنتکام، مکنزی که قاتل حاج قاسم است این کار را انجام داد. آنها «اف 15»، آپاچی، هواپیماهای بدون سرنشین را مهیا کرده و آمادهباش سراسری و امکانات قوی اطلاعاتی را بهکار گرفتند و یک ارتش را آوردند تا یک نفر را بزنند. سردار حاجیزاده افزود: رئیس جمهور امریکا با سینه ستبر گفت که من این دستور را دادم، این نشاندهنده عظمت شهید سلیمانی است.
دکان فروش تسلیحات امریکاییها با رونمایی از موشکهای ما، بسته خواهد شد
وی در پاسخ به سؤالی درباره موشک جدید ایران(هایپرسونیک) که واکنشهای زیادی داشت،گفت: ما فعلاً چیزی رونمایی نکردیم و انشاءالله رونمایی خواهیم کرد. واکنشها معنادار است و واکنش امریکا جالب بود. آنها گفتند تردید داریم. چون دکان فروش تسلیحاتشان بسته میشود و قدرت آنها بهعنوان سپر موشکی و غیره و همچنین سرمایهگذاریشان در کشورهای عربی باطل است.
یادآوری نکات بدیهی قطعنامههای هستهای شورای امنیت
علیرضا کریمی
فعال رسانه ای
در روزهای اخیر برخی رسانهها با بازنشر فایل صوتی مصاحبه آقای جواد ظریف با سعید لیلاز ادعای تکراری قرار داشتن پرونده هستهای ایران ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد را مطرح کردند. وزیر امور خارجه دولت روحانی در این فایل صوتی ادعا میکند به علت وجود عبارت «ذیل ماده 41 فصل هفتم اقدام میکند» (7 acting under article 41 of chapter)، قطعنامههای صادر شده علیه ایران پیش از برجام ذیل فصل هفتم قرار داشته و بنابراین اظهارات دکتر جلیلی(رئیس اسبق تیم مذاکرهکننده هستهای) نهتنها دروغ بلکه فاجعه است!با بازنشر این صوت، رضا نصری نیز که «رسانههای برجامی» وی را حقوقدان بینالمللی میخوانند با بیان اینکه در قطعنامههای شورای امنیت علیه ایران از سال 2006 تا 2010 عبارت «تحت فصل هفتم» نگاشته شده است، این ادعا را تکرار کرد.
اما این استدلال را از لحاظ حقوقی، باید سطحی نامید. چرا که:
اولاً؛ اگر ذیل عبارت «ذیل ماده 41 فصل هفتم اقدام میکند»، نگارش «اقدام میکند» (acting) به معنی قرار داشتن پرونده ایران ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد باشد، بنابراین قطعنامه 2231 شورای امنیت هم ذیل فصل هفتم است، چرا که در قطعنامه 2231 نیز همه تصمیمهای شورای امنیت تحت ماده 41 درج شده و 10 مرتبه به ماده 41 استناد شده است. مخاطبان محترم میتوانند با یک جستوجوی ساده عبارت «acting under article 41 of chapter» در قطعنامه 2231 دریابند که بر مبنای استدلال آقای ظریف، قطعنامه 2231 نه تنها ایران را از فصل هفت خارج نکرده بلکه ایران را در فصل هفتم قرار داده است. بنابراین قطعنامهای که مدعی خروج از فصل هفتم منشور ملل متحد است، با این سبک استدلال ناشیانه در ذیل فصل هفتم قرار میگیرد.
ثانیاً؛ برای اینکه پرونده کشوری ذیل فصل هفتم منشور ملل قرار بگیرد، ادعاهای ظریف یا روحانی را نمیتوان ملاک قرار داد. باید رویههای مرسوم شورای امنیت را مشاهده کرد. رویه شورای امنیت برای قرار دادن پرونده هر کشور تحت «فصل هفتم منشور ملل متحد» بدین ترتیب است که باید در پاراگرافهای مقدماتی قطعنامه به دو مسأله اشاره کند:
1- اعلام کند که اقدامات کشور مذکور یا منجر به نقض صلح و امنیت بینالملل شده یا موجب تهدید صلح و امنیت بینالملل شده است.
2- پس از احراز تهدید یا نقض صلح و امنیت بینالملل، شورای امنیت قطعنامهای تحت فصل 7 منشور ملل متحد صادر کند.
برای نمونه در قطعنامه 2216 شورای امنیت علیه یمن شورای امنیت ابتدا اعلام میکند:
«وضعیت یمن یک تهدید برای صلح و امنیت بینالمللی است»
the situation in Yemen constitutes a threat to international peace and security
و سپس مینویسد:
«تحت فصل هفتم از منشور ملل متحد» اقدام میکند
Acting under Chapter VII of the Charter of the United Nations
اما پیرامون پرونده هستهای ایران، شورای امنیت سازمان ملل عدم تعلیق غنیسازی توسط ایران را تهدید یا نقض صلح و امنیت بینالملل نشناخته بود، برهمین اساس از آنجا که شرط اول محقق نشده و پرونده هستهای ایران تهدید یا نقض صلح و امنیت بینالملل شناخته نشد، شورای امنیت سازمان ملل هیچ یک از قطعنامهها علیه ایران را تحت فصل 7 منشور ملل متحد صادر نکرده است. مخاطبان با یک جستوجوی ساده میفهمند که عبارت «پرونده هستهای ایران تهدید یا نقض صلح بینالملل است» در هیچ قسمتی از قطعنامههای صادر شده علیه ایران نیامده است.
از همین رو شورای امنیت تنها و تنها برای اینکه ایران را ملزم به تعلیق نماید، در قطعنامه 1696به «ماده40 از فصل هفتم منشور ملل متحد» جهت الزام استناد نموده و سپس برای مجازات و وادارسازی ایران به تعلیق، در قطعنامههای 1737، 1747، 1803، و 1929 به «ماده 41 از فصل هفتم منشور ملل متحد» که تحریم را دربردارد، استناد کرده بود. در قطعنامه 2231 نیز همه تصمیمهای شورای امنیت تحت ماده 41 درج و 10 مرتبه به ماده 41 استناد شده است.
در همین راستا دکتر علی باقری معاون وزیر امور خارجه و مذاکره کننده ارشد ایران با حضور در برنامه دستخط درباره ادعای حضور ایران در فصل هفتم منشور ملل متحد میگوید:«این یک بحث دقیق حقوقی است. آنهایی که این مطلب را بیان میکنند یا نمیدانند یا کم لطفی میکنند. فصل هفتم منشور فصلی است که اجبار در اجرای آن است. ماده ۴۱ آن درباره تحریمهای سیاسی و اقتصادی است. ماده ۴۲ درباره جنگ است. با رایزنی که با روسها و چینیها صورت گرفت، یک اتفاق ظریف حقوقی رخ داد. بحث ما این بود شما که میخواهید قطعنامه بدهید چرا میخواهید به فصل هفت بیایید؟ گفتند برای اجبار به فصل هفت میآییم. گفتیم اگر اجبار میخواهید باشد بگویید ماده ۴۱، نگویید فصل هفت! چون اگر فصل هفت بگویید امریکاییها با استفاده از همین فرصت، بدون مشورت و هماهنگی با شما میتوانند سراغ ماده ۴۲ هم بروند. وقتی این را بیان کردیم این نکته را قبول و بیان کردند فصل هفت نشود، بلکه ماده ۴۱ شود. ماده ۴۱ تحت فصل هفت هست و قطعنامه تحت فصل هفت نیست. اگر قطعنامه تحت فصل هفت بود ماده ۴۲ هم ذیل آن بود. اتفاقاً بند ۳۸ قطعنامه ۱۹۲۹ به این مسأله تصریح دارد؛ میگوید اگر ایران هیچ یک از اینها را اجرا نکرد، نمیتوان از ظرفیت ماده ۴۲ فصل هفت استفاده کرد. در قطعنامه این را بیان کردند.»
ثالثاً؛ جدای از نخنما بودن ادعاهایی از قبیل قرار داشتن ایران ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد، باید درنظر داشت که قطعنامههای قبلی توسط دشمنان ایران و قطعنامه 2231 شورای امنیت توسط تیم مذاکره کننده وقت هستهای ایران، بر ایران تحمیل شده است. در همین راستا دکتر علی باقری در سال 94 و در کمیسیون برجام در این باره میگوید:«به نظر من این بحث مقایسه بین قطعنامه 1929 و 2231 کلاً غلط است. این دوتا فقط یک فرق دارند. قطعنامه 1929 توسط نظام سلطه علیه جمهوری اسلامی وضع شده است، قطعنامه 2231 توسط جمهوری اسلامی ایران بهواسطه نظام سلطه وضع شده است. فرقش این است.»
رابعاً؛ بنابر موارد روشن فوقالذکر، آقای ظریف، اطرافیان و رسانههای نزدیک به آنها باید بهجای دستاورد تراشی، نسبت به عملکرد ناشیانه خود در هشت سال مذاکرات هستهای دولت روحانی پاسخگو باشند. براستی چگونه میتوان توافقی امضای کرد که حتی در صورت شکایت ایران، تمام تحریمها علیه خود ایران بازخواهد گشت؟ چگونه انعقاد برجام و اجرای تمام و کمال آن از جانب ایران، منجر به بازگشت تحریمهای امریکا و وضع نزدیک 700 تحریم جدید علیه ایران شد؟ اینها سؤالاتی که است هیچگاه به آن پاسخ ندادند.