جان بولتون / مشاورامنیت ملی سابق ترامپ / مترجمان: مسعود میرزایی و بهجت عباسی
ادامه پاورقی خاطرات بولتون را در سایت ایران آنلاین (ion.ir) بخوانید.

فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری

تلاش برای ترور رئیس‌جمهوری اسد

حسین [سینی] کنچه رئیس‌جمهوری نیجر ۲۴ ژوئن ۱۹۸۰ در پاسخ به دعوت [همتای سوری خود] که در سفر آفریقایی‌ام تقدیم او کرده بودم، از سوریه دیدار کرد. رئیس‌جمهوری کنچه مسلمانی از اعماق قاره آفریقا بود که با نمادهای بزرگ اسلامی پیوندی محکم داشت. او اصرار زیادی به ما کرد تا مقام بلال حبشی مؤذن پیامبر [گرامی اسلام] را در دمشق زیارت کند. ما که از شنیدن وجود چنین مقامی در دمشق، دچار حیرت شده و قبلاً از آن اطلاع نداشتیم بالاخره به این مقام در اطراف دمشق هدایت یافتیم. مقام بلال بی‌هیچ تردیدی، مقامی نمادین بود و نه از مقبره‌های ضریح دار و پذیرای زیارت زوار. رئیس‌جمهوری نیجر با خشوع در برابر مقبره بلال ایستاد و دستان خود را برای قرائت فاتحه بلند کرد. روشن بود که غرق در جذبه‌ای صوفیانه و زیارت مقام برای او به منزله انتقال به مکانی مقدس است. به همین جهت و دلایل مشابه است که از اندونزی تا نیجر، به کشور ما «شام شریف» نام نهاده‌اند.
در پایان دیدار رئیس‌جمهوری نیجر در ۲۶ ژوئن ۱۹۸۰ در کنار او ایستاده و منتظر رسیدن رئیس‌جمهوری اسد بودیم تا او را از کاخ ضیافت تا فرودگاه، بدرقه کنیم. کاخ ضیافت، ساده بود و هیچ نشانه خاصی از شکوه، به استثنای میزبانی از جمال عبدالناصر در ایام اتحاد سوریه و مصر، در این کاخ وجود نداشت. تیم حفاظت از کاخ نیز ساده و مرکب از تعداد محدودی از نیروهای پلیس نظامی بود که به‌صورت متناوب برای حفاظت از کاخ حضور می‌یافتند. رئیس‌جمهوری اسد هم تا آن هنگام تیم حفاظتی همراه درخور یا سیستم حفاظتی خاصی نداشت.
وقتی ما در حال تودیع رئیس‌جمهوری نیجر در پلکان ویژه و کوچک کاخ ضیافت بودیم، انفجاری صورت گرفت. رئیس‌جمهوری اسد بمب [دستی] اول را به‌صورت ناخودآگاه، با پای خود پرت کرد و سرلشکر خالد حسین محافظ ویژه رئیس‌جمهور، با بدنش خود را روی بمب دوم انداخت. رئیس‌جمهوری از ناحیه دو پا و سینه خود جراحت و خراش برداشت و بدن [خالد] حسین به‌طور کامل آش و لاش شد. طبیعتاً راه حل، رساندن فوری مجروحان به بیمارستانی نزدیک بود. در چنین لحظات سرنوشت‌سازی که با حیات و مرگ همراه است، سؤال‌ها و افکار مختلفی در ذهن، سریع‌تر از برق به یکدیگر هجوم می‌آورند. من در آن لحظات، فوراً حادثه ترور عبدالناصر را به یاد آوردم که گلوله‌ای در سال ۱۹۵۴ در قاهره بر سینه‌اش نشست. این دو عملیات ترور متفاوت بود، اما از جنبه‌هایی با یکدیگر شباهت داشت. هنوز دانش‌آموزی دبیرستانی در درعا بودم که این حادثه کوچک اما بزرگ، تصویر باعظمتی از عبدالناصر در ذهن من ترسیم کرد. اسد در صحنه [ترور] دوم، از نظر آرامش خاطر، شبیه عبدالناصر بود. زخم‌های ایجاد شده در بدن اسد بسیار دردناک بود، اما آن قدر عمیق نبود که تسلطش را بر وضعیت از او بازستاند. مجرمان آن طور که به‌نظر می‌رسید، با اعتماد به نفس و به سادگی از دست تیم حفاظت کاخ گریختند و در خیابان‌های باریک مجاور میدان نجمه گم شدند. گشتی‌های سازمان اطلاعات ارتش به‌سرعت رسیدند و تمام منطقه پیرامونی را گشتند، اما هیچ کس را نیافتند. بمب‌ها از نوع ابتدایی و دست ساز بود که کسی را نمی‌کشت، اما زخم‌های متعددی ایجاد می‌کرد. اگر قصد کشتن [رئیس‌جمهوری اسد را]داشتند، چرا از بمب‌های مرگبار که در دسترس آنها بود استفاده نکردند؟ آیا این بمب‌ها پیامی به رئیس‌جمهوری بود که اگر بخواهیم می‌توانیم تو را بکشیم؟ یا استفاده از این بمب‌ها برای مقدمه‌سازی ایجاد آشوب و اغتشاش در چارچوب اجرای یک برنامه بزرگ‌تر بود؟
ارزیابی من این بود که نفوذ به تیم حفاظت کاخ ضیافت، توسط مسئولان امنیتی تسهیل شده بود. این یک رخنه خطرناک در بدنه دولت بود که می‌باید درباره آن تحقیق شود، اما نهادهای امنیتی ترجیح دادند تنها رد عاملان ترور را دنبال کنند و تا مرحله تشکیل کمیته‌های تحقیق پیش نروند.
 شخصی‌سازی سیاست
کنگره قومی سیزدهم [حزب بعث] در اواخر اوت ۱۹۸۰ برای بررسی گزارش رهبری قومی و انتخاب رهبری جدید حزب برگزار شد. من به‌دلیل کارم به‌عنوان سفیر سوریه در ایتالیا عضو فعال حزب نبودم و به‌عنوان عضو ناظر در این کنگره شرکت کردم که بر اساس قانون اساسی حزب فرض بر این است که عالی‌ترین مرجع در سطح تشکیلات قومی حزب بعث است.
رئیس‌جمهوری اسد برخلاف رویه عادی، کنگره را افتتاح نکرد و سخنرانی خود را تا پایان آن به تعویق انداخت تا نتیجه رایزنی‌ها و جهت گیری‌ها مشخص شود. فضای کنگره پر از تنش علیه برخی حکومت‌ها و احزاب کشورهای عربی و اعلام مسئولیت آنها در پشتیبانی از جماعت اخوان [المسلمین] و آموزش آن و تبانی ضمنی با نظام سادات در گذراندن قرارداد‌های کمپ دیوید بود.
در چنین فضایی، عبدالحلیم خدام عضو رهبری حزب، سخنرانی پرسر و صدایی در کنگره ارائه کرد و خواهان حرکت بر اساس مواضع اصولی حزب علیه نیروهای مرتجع عربی و واکنش به کمپ دیوید و قطع روابط با آنها که با جبهه پایداری و مقاومت همراه نیستند و پس گرفتن موافقت سوریه با قطعنامه‌های ۲۴۲ و ۳۳۸شورای امنیت سازمان ملل متحد شد. هنگامی که نوبت به من رسید در پاسخ به سخنرانی خدام، ضمن تقدیر از نیات مبارزه طلبانه او، به عواقب این طرح در سطح عدم التزام سوریه نسبت به قوانین بین‌المللی و در سطح همبستگی عربی اشاره و تأکید کردم این مواضع ما را به دوران چپ‌روی کودکانه بازگردانده و جامعه بین‌المللی را علیه سوریه متحد می‌کند بی‌آنکه برای سوریه جایگزینی برای تمهید آزادی سرزمین‌های اشغالی اش تدارک بیند. همچنین توضیح دادم لیبی تنها کشور عربی است که در چنین وضعیتی با ما خواهد ایستاد، اما چه کسی در این کنگره تداوم این موضع معمر قذافی را برای چند ماه یا یک سال تضمین می‌کند. تأکید کردم الجزایر و یمن طبیعتاً در رویارویی با جامعه بین‌المللی در کنار ما نخواهند ایستاد و اتحاد شوروی مهم‌ترین هم پیمان ما در عرصه بین‌المللی و تأمین کننده اصلی نیازهای تسلیحاتی ما از این موضع راضی نبوده و با آن موافق نخواهد بود، زیرا از کشورهای تأیید کننده دو قطعنامه ۲۴۲ و ۳۳۸ شورای امنیت و حامی جدی منشور ملل متحد است.
سخنان من، خدام را خوش نیامد و آن را نوعی مبارزه‌جویی وزیر جدید مشاور در امور خارجه با خود دید. از همین جا اختلاف میان من و خدام آغاز شد، بویژه که رئیس‌جمهوری اسد هنگامی که [در نشست اختتامیه کنگره] به مدت چهار ساعت سخنرانی کرد، بیش از یک بار از برخی عبارت‌های من استفاده کرد. سخنرانی که در میان شگفتی و تأیید اعضا و پیش‌تر از همه خود خدام انجام شد که بسرعت، هوشمندی و دوراندیشی جناب رئیس‌جمهوری و درستی دیدگاه‌هایش را نسبت به قطعنامه‌های سازمان ملل متحد ستود. رئیس‌جمهوری در بیرون از سالن اجلاس از من خواست که سخنان خدام را جدی نگیرم و او را به شیخ «عین التینه» تشبیه کرد، اما خدام سخنان مرا یک هجوم شخصی علیه خود تلقی کرد و نه ابراز مواضع سیاسی اصولی که می‌توان وفادار به آن ماند و از آن دفاع کرد.

افزایش سقف پذیرش  پناهجویان امریکا

«جو بایدن» برای کاهش انتقادات به دولتش در حوزه مهاجرتی، در بیانیه‌ای سقف پذیرش پناهجویان را از 15 هزار نفر مصوب دوران «دونالد ترامپ» به 62 هزار نفر در سال افزایش داد.به‌گزارش ایرنا، گرچه در بیانیه کاخ سفید تأکید شده است که این رقم در سال مالی آینده تا 125 هزار نفر در سال می‌رسد اما با توجه به اینکه همچنان امریکا از پذیرش پناهجویان از مرز مکزیک امتناع می‌کند تنش‌ها در مرزهای جنوبی حتی پس از انتشار این بیانیه آرام نشده است.
کاخ سفید در حالی که در 100 روز ابتدایی دولت جدید با بحران همه‌گیری کرونا روبه‌رو بود اما با فشار جمهوریخواهان و برخی دموکرات‌ها، برای حل معضل مهاجرت وارد عمل و مجبور به سیاستگذاری صریح در این باره شد. در این میان به گفته یک مقام امریکایی، طبق وعده انتخاباتی «بایدن» در چند روز آینده 4 خانواده مهاجری که در دولت ترامپ در مرز مکزیک از هم جدا شده بودند، نیز بار دیگر به هم می‌رسند.

درخواست لیبی از ترکیه برای خارج کردن شبه نظامیان

نجلاء المنقوش، وزیر امورخارجه لیبی از مولود چاووش اوغلو همتای ترکیه‌ای خواست شبه نظامیان تحت حمایت خود را از لیبی خارج کند. به گزارش ایرنا به نقل از «روسیا الیوم»، المنقوش در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با چاووش اوغلو از حمایت آنکارا از بخش بهداشتی کشورش در مقابله با کرونا قدردانی کرد و با تأکید بر ایجاد روابطی متمایز با آنکارا از ترکیه خواست در جهت اجرای توافق آتش‌بس و نتایج کنفرانس برلین با بیرون بردن نیروهای مزدور از خاک لیبی با این کشور همکاری کند.
 اما اوغلو در پاسخ به المنقوش گفت: نیروهای ترکیه‌ای مستقر در لیبی بخشی از توافق برای آموزش نیروهای لیبیایی هستند که قرارداد آن با دولت پیشین لیبی بسته شد.بنابر گزارش‌ها، ترکیه از زمان حمله ارتش ملی لیبی به سرکردگی خلیفه حفتر به طرابلس در آوریل ۲۰۱۹ اقدام به گسیل بخشی از شبه نظامیان سوریه به طرابلس کرده است که هنوز در این کشور حضور دارند.

بنفشه غلامی/ وزرای خارجه گروه هفت، روز دوشنبه 40 روز مانده به نشست ماه ژوئن سران این گروه، برای دیدار و مذاکراتی سه روزه وارد لندن شدند. دیدارهایی که علیرغم موضوعات متنوعی که درباره آنها در دو روز گذشته به بحث نشستند و امروز به آنها ادامه خواهند داد، بیش از هرچیز اختصاص به رویارویی این گروه با روسیه و چین دارد.
به گزارش سایت شبکه خبری «دویچه وله»، دیدار حضوری وزرای خارجه گروه هفت، شامل کشورهای امریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، ایتالیا، کانادا، ژاپن، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و همین طور وزرای خارجه استرالیا، هند، آفریقای جنوبی، کره جنوبی و دبیرکل آسه‌آن که به عنوان میهمان گروه حضور داشتند، برای اولین بار بود که در دو سال گذشته انجام می‌شد. هرچند دیدار سال گذشته آنها به خاطر پاندمی کرونا به‌صورت مجازی برگزار شده بود، اما امسال نیز کرونا همچنان سایه خود را بر این دیدار حفظ کرد.
از همین رو دیدارها با حفظ تدابیر بهداشتی، بدون دست دادن‌های معمول و با زدن آرنج‌ها به یکدیگر و همین طور رعایت فاصله‌گذاری‌های اجتماعی با کشیدن دیوارهای پلاستیکی بین شرکت کنندگان در نشست و انجام تست کرونا در محل برگزاری آن، برگزار شد. دیدار روز دوشنبه، در واقع فرصتی بود برای طرح مباحث غیر رسمی که عموماً در مذاکرات تلفنی مورد مذاکره قرار نگرفته بودند. آنان در پایان این نشست، در مراسم شام با رعایت فاصله اجتماعی شرکت کردند و پس از آن نیز «دومینیک راب» وزیر خارجه انگلیس و «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه امریکا که مذاکراتی دوجانبه هم در خلال نشست روز نخست داشتند، در یک نشست خبری حاضر شدند. انگلیس که ریاست دوره‌ای گروه هفت را برعهده دارد، از این رویداد استفاده کرد تا یک بار دیگر بر نفوذ و نقش خود در مقابله با تهدیدهای مشترک این گروه شامل تخاصم‌ها و رقابت‌ها با روسیه و چین تأکید و این پالس را ارسال کند که لندن نیز با وجود جدایی از اتحادیه اروپا همچنان دغدغه‌ها و نگرانی‌های سابق خود را حفظ کرده است. از همین رو نیز «راب» در نشست خبری که در پایان روز نخست مذاکرات داشت، پیش از هرچیز به نگرانی‌های اروپا در قبال تحرکات روسیه در مرزهای اوکراین پرداخت و روسیه را به «روشن کردن جرقه نزاع‌ها» متهم کرد و گفت: «دیپلماسی همواره می‌تواند جریان داشته باشد. اما روسیه باید تغییر رفتار دهد، چه در زمینه رفتار با اوکراین، چه در زمینه حملات و کنش‌های سایبری و چه در زمینه مواجهه با مخالفانی مثل ناوالنی.» «بلینکن» نیز در این خصوص با همتای انگلیسی خود همصدا شد و مانند «راب» با تأکید بر اینکه مسکو باید به قوانین بین‌المللی احترام بگذارد، گفت: «اگر روسیه تصمیم بگیرد رفتاری بی پروا پیشه کند، ما نیز پاسخ این رفتارها را خواهیم داد. اما ما به دنبال تنش نیستیم و ترجیح می‌دهیم روابط پایدار و قابل پیش‌بینی داشته باشیم. اگر روسیه نیز در این مسیر حرکت کند، ما هم به این روش ادامه خواهیم داد.» «بلینکن» در ادامه به چین نیز پرداخت و گفت: «هدف ما در مورد چین این نیست که بخواهیم آن را مهار کنیم یا به زیر بکشیم. ما تنها بر آن هستیم نظم مبتنی بر قوانین بین‌المللی را که سال‌ها برای آن سرمایه‌گذاری زیادی کرده‌ایم، اجرا کنیم.»
اما این پایان مذاکرات و نتیجه آنها در قبال روسیه و چین نبود. وزرای خارجه گروه هفت در نشست حضوری دیروز که نشست رسمی تر‌ نسبت به روز نخست بود، تمرکز ویژه در مورد این دو کشور داشتند. آنها نشست صبح را در کنار مسأله میانمار به مسأله چین اختصاص دادند و در نشست عصر به مسائل مشترک درباره روسیه پرداختند.
 بحث های فارغ از روسیه و چین
با این حال چین و روسیه تنها مسائلی نبودند که در نشست‌های دو روز گذشته و امروز وزرای خارجه گروه هفت، مورد بررسی قرار گرفتند. به گزارش خبرگزاری «آسوشیتدپرس»، پرونده هسته‌ای ایران، کودتا در میانمار، بحران تیگرای و خروج نظامیان ناتو و امریکا از افغانستان از دیگر مسائل سیاسی است که وزرای خارجه گروه هفت درباره آنها به بحث و مذاکره نشستند. مسأله آموزش دختران در کشورهای فقیر نیز از جمله مسائل غیر سیاسی بود که در دستور کار این نشست قرار داشت و در مورد آن تصمیم گیری می‌شود. وزرای خارجه گروه هفت بنا است بر سر بودجه‌ای 15 میلیارد دلاری برای آموزش دختران کشورهای فقیر توافق کنند. البته این توافق باید در نشست ماه ژوئن سران گروه هفت نیز به تأیید برسد. نشست سران گروه هفت 11 ژوئن (21 خرداد) در کورن وال یکی از مناطق سواحلی انگلیس برگزار خواهد شد. به جز اینها گروه هفت که سال 1975 با هدف مذاکره درباره مسائل و بحران‌های جهانی مانند بحران در اوپک آغاز به کار کرد، در نشست امسال به طور ویژه بر دو بحران جهانی تغییرات اقلیمی و کووید 19 نیز متمرکز شده است. وزرای خارجه این گروه در این موارد نیز به مذاکره نشستند تا راه نشست ماه ژوئن را هموارتر سازند.
گروه هفت که در شروع کار خود بخش زیادی از ثروت و قدرت جهان را در اختیار داشت، هنوز هم از قدرت قابل توجهی در جهان برخوردار است. این گروه حدود 40 تریلیون دلار نفوذ اقتصادی در جهان دارد و حضور سه عضو این گروه در بین پنج قدرت هسته‌ای، به آن توان نظامی قابل توجه بخشیده است. به لحاظ سیاسی نیز سه عضو از این گروه عضو دائم شورای امنیت که دارای 5 کرسی است، هستند. از بین دو عضو دیگر شورای امنیت یعنی چین و روسیه، روسیه بین سال‌های 1997 تا 2014 که کریمه را به خاک خود ملحق کرد، عضو این گروه بود و از همین رو نام گروه به گروه هشت تغییر کرده بود. اما چین هرگز در گروه هفت عضویت نداشته است.

ال هرالد(کلمبیا)
با تداوم اعتراضات به اصلاح طرح مالیاتی کلمبیا، شهردار منطقه «بارانکیا» در بیانیه‌ای مجوز تظاهرات صلح‌آمیز دانشجویان را داد. این در حالی است که در بسیاری از مناطق این اعتراضات به تجمعات ضد دولتی انجامید و به خشونت کشیده شد که در این میان دست‌کم 19 نفر از نیروهای پلیس و معترضان جان باختند.

یو اس ای تودی (امریکا)
منتقدان، دولت امریکا را به احتکار واکسن کرونا متهم کردند. چرا که «بایدن» همچنان با سکوت در برابر درخواست‌های بیشمار رهبران جهان برای دسترسی به واکسن، با تکرار اینکه اولویت واکسیناسیون داخلی کشور است، جزئیاتی از ساز و کار و زمان ارسال این کمک‌ها نداده است. این در حالی است که کشورهایی مانند هند در بحران به‌سر می‌برند.

دیلی آبزرور(عمان)
دادگاه قانون اساسی سوریه صلاحیت بشار اسد رئیس‌جمهوری فعلی این کشور، وزیر خارجه سابق (2016-2020) و یکی از رهبران حزب مخالف دولت را برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری تأیید کرد. این سه نفر در شرایطی از میان 51 نامزد تأیید صلاحیت شدند که «بشاراسد» 55 ساله بیش از دو رقیبش شانس دارد تا برای چهارمین بار رئیس‌جمهوری کشورش شود.