سهم آب تالاب در شالیزارهای خوزستان
آب کرخه جوابگوی عطش هورالعظیم نیست
زهره افشار
خبرنگار
با وجود رهاسازی آب از سد کرخه به سوی هورالعظیم که هفته گذشته صورت گرفت این تالاب همچنان تشنه است و مخزن شماره یک که در شمال هورالعظیم واقع شده است هنوز با کمآبی شدید روبهرو است.
رهاسازی مرهم بود ولی کافی نیست
«عبدالله ایزدپناه» رئیس مجمع نمایندگان خوزستان به «ایران» گفت: در بازدیدی که با حضور نمایندگان حفاظت محیط زیست و آب و برق خوزستان و خبرنگاران از بخشهای مختلف تالاب هورالعظیم انجام دادیم کماکان بخشهایی از تالاب بویژه مخزن شماره یک باز با تنش آبی مواجه است. هر چند رهاسازی آب در هفته گذشته تا حدودی توانست وضعیت مخزن شماره یک را که 50 درصد آن آبگیری شده بهبود بخشد ولی قطعاً این میزان رهاسازی کافی نیست. تلاب هورالعظیم 5 مخزن دارد که شیب همه مخازن بهسمت عراق است و حجم مخزن شماره یک که وسعت آن 8 هزار هکتار است در حد نصف است. وی تأکید کرد: اگر وزارت نیرو و سازمان آب و برق خوزستان مجدداً آبی را از کرخه رهاسازی نکنند تنش آبی به یک بحران در تالاب تبدیل میشود. به گفته وی، نمایندگان خوزستان جلسات متعددی را با سازمان آب و برق خوزستان داشته و بهطور جدی پیگیر تخصیص حقابه تالاب هورالعظیم هستند. وی تصریح کرد: در این بازدید مشخص شد که فیلمهای پخش شده در فضای مجازی که حکایت از تلف شدن هزاران ماهی میداد در مرز عراق و عمدتاً در بخش عراقی بوده است. وی همچنین در خصوص حجم شالیکاری در حاشیه بالادست هورالعظیم گفت: در این منطقه حدود 7 هزار هکتار از اراضی زیر کشت شالی است. در دوسال گذشته و بعد از سیلابهایی که در خوزستان روی داد کشاورزان این منطقه هرچه آب میخواستند داشتند و شالیکاری کردهاند و حالا هم توقع دارند همین میزان آب در اختیارشان قرار گیرد که امکان پذیر نیست. نماینده ایذه و باغملک در مجلس افزود: بههر جهت معیشت شالیکاران خوزستان هم با آب هورالعظیم گره خورده و نمیتوانیم روزیشان را قطع کنیم ولی به نظر میرسد هم کشاورزان هم سازمان آب و برق باید کوتاه بیایند تا معیشت این کشاورزان هم بهخطر نیفتد. وی خاطرنشان کرد: انتظار ما تخصیص حقابه هورالعظیم از سوی وزارت نیرو و سازمان آب و برق خوزستان است و اگر مدیریت درستی در این زمینه انجام شود قطعاً به کمک مردم میتوانیم ماههای گرم را پشت سر بگذاریم. حداکثر حقابهای را که بتوانیم به هورالعظیم بدهیم کف نیاز آن را تأمین خواهد کرد.
در همین حال «محمدجواد اشرفی» مدیر کل حفاظت محیط زیست خوزستان به «ایران» گفت: خشکسالی شدید در بیشتر نقاط کشور و تنش آبی یک واقعیت است و تالاب هورالعظیم نیز از این قاعده مستثنی نیست. وی افزود: محیط زیست تلاش میکند در یک فضای تعاملی حقابه همه تالابها از جمله هورالعظیم را اختصاص دهد ولی شرایط خشکسالی و برنامه ما با توجه به محدودیت آب به گونهای است که بیشترین آبی را که بتوانیم به هورالعظیم بدهیم حداقل نیاز آبی آن خواهد بود.
وی درپاسخ به این پرسش که فعالان محیط زیست و کشاورزان انتظار حقابه بیشتر برای هورالعظیم دارند تصریح کرد: براساس قانون تعیین حقابه تالابها برعهده سازمان محیط زیست است و ما نیز برحسب این وظیفه، موضوع تعیین حقابه تالابها را به دانشگاه شهید چمران محول کردهایم. در طرحی که برای تعیین حقابه تالابهای استان خوزستان توسط دانشگاه شهید چمران تهیه شده است، سه سناریو برای تالاب هورالعظیم تعریف شده است. در سناریوی اول شرایط خشکسالی برای تالاب در نظر گرفته شده است که طبق آن مساحت آب مورد نیاز تالاب باید حدود یک میلیارد و 383 میلیون مترمکعب با مساحت 76 هزار هکتار در سال باشد. درشرایط نرمال آب مورد نیاز تالاب یک میلیارد و 600 میلیون مترمکعب با مساحت 87 هزار هکتار است. در شرایط پر آبی یک میلیارد و 800 میلیون مترمکعب است.
تالاب هورالعظیم در دهه های 80 و 90 در برخی سالها وضعیتی بسیار اسفناکتر از وضعیت فعلی داشته و تصاویر ماهوارهای این موضوع را تصدیق میکند اما همین تالاب در سال 98 که نزولات جوی زیاد بود، به طور 100 درصد پر آب شد. وی در خصوص انتقادات وارده به محیط زیست در این خصوص گفت: اگر اقدامات مدیریتی محیط زیست خوزستان از مهرماه 98 تا پایان فروردین 98 نبود، تالاب هورالعظیم امروز کمتر از 40 درصد آب داشت.
اشرفی با اشاره به اینکه تالاب هورالعظیم دارای 5 مخزن است، تصریح کرد: علت اینکه میزان آبگرفتگی مخزن شماره یک نسبت به دو، سه و چهار کمتر است به این دلیل است که شیب زمین شمالی - جنوبی است. بنابراین در قسمتهای شمالی مخزن، آب ماندگار نیست و دوم اینکه بخشهایی از این مخزن حتی در شرایط سیلابی هم آبگیری نشده بود.
گفتنی است، تالاب هورالعظیم برای اینکه شرایط نرمالی داشته باشد به 500 تا 600 میلیون مترمکعب آب نیاز دارد.
تالاب هورالعظیم هنوز در مرحله بحران نیست
اشرفی با تأکید بر تأمین حقابه تالاب هورالعظیم تصریح کرد: اکنون میزان آب رهاسازی شده با توجه به برداشتهای غیرمجازی که در طول مسیر صورت میگیرد و وسعت کشتزارهای برنج که در طول مسیر از بالادست تا رسیدن به تالاب وجود دارد، بسیار کم است. به طور کلی کشت برنج در خوزستان مرسوم نبوده است اما در سالهای 98 و 99 که سالهای آبی خوبی بود، گسترش کشتزارهای برنج شکل گرفت و این انتظار در منطقه ایجاد شده است که در سال 1400 هم میتوان کشت برنج انجام داد ولی شرایط دیگری با خشکسالی بهوجود آمد. وقتی دولت اعلام میکند که کشت برنج در سال 1400 در استان خوزستان در حوزه کارون و کرخه ممنوع است، بنابراین باید ممنوع باشد و همه تابع قانون باشیم اما برداشتهای زیادی در طول مسیر صورت میگیرد که از حقابه تالاب برداشت میشود.
میزان تبخیر آب بیشتر از ورودی آب به تالاب
مدیرکل محیط زیست استان خوزستان ادامه داد: آبی که توسط وزارت نیرو رهاسازی میشود تحت عنوان حقابه تالاب صورت میگیرد که در بالادست تالاب، توسط برداشتهای غیرمجاز از جمله پرورش ماهی، کشت برنج و اراضی کشاورزی برداشت میشود. از طرفی تبخیر نیز وجود دارد و اکنون میزان تبخیر بسیار زیاد است و بیشتر از ورودی آب به تالاب است. این مسائل باعث میشود غلظت آب افزایش یابد. طبق رصدهای محیط زیست، موضوع غلظت آب روندی افزایشی دارد، البته در مخازن دو و سه بحران غلظت هنوز ایجاد نشده است اما پیشبینی این است که اگر این روند ادامه یابد، در این دو مخزن نیز غلظت ایجاد میشود.
وی با بیان اینکه تالاب هورالعظیم برای اینکه شرایط نرمالی داشته باشد به 500 تا 600 میلیون متر مکعب آب نیاز دارد، گفت: در شورای سازگاری با کمآبی استان با توجه موضوعات مختلفی که وجود داشت، جلسات مختلفی با موضوع تالاب برگزار شد که برای تالاب در مقطع چهار ماهه 250 میلیون متر مکعب آب لحاظ شد که معتقدیم این میزان جوابگوی نیاز تالاب نخواهد بود بویژه تبخیر زیادی وجود دارد و در صورتی که تأمین حقابه تالاب انجام نشود این انتظار میرود که در روزهای آتی و ماه آینده تنش آبی به بحران آبی تبدیل شود و این تنش به مرگ و میر گسترده ماهی تبدیل شود. اکنون براساس مشاهدات عینی، مرگ و میر گسترده در تالاب هورالعظیم در حوزه آبزیان صورت نگرفته است.
اشرفی در ادامه با تأکید بر اینکه بازه زمانی حقابه تالاب باید منطبق با نیازهای آبی تالاب باشد، گفت: در فصل زمستان که حداقل نیاز تالابی آب است حقابه رعایت میشود. اینکه در زمستان، پاییز و بهار 90 درصد حقابه تالاب داده شود اما در فصل تابستان 10 درصد حقابه را بدهند، قابل قبول نیست.
وی در پاسخ به سؤالی درباره رهاسازی یک میلیارد و 800 میلیون مترمکعب آب توسط وزارت نیرو در سال آبی 1400 -99 گفت: صحت این عدد را تأیید نمیکنیم. وقتی میگوییم حقابه یعنی حقابه ورودی آب به تالاب از دهانه کانالها و رودخانهها اندازهگیری و تأمین شود. این میزان داده نشده است و با محاسبات آنهاست. برآیند محیط زیست این عدد را تضمین نمیکند و با فرض بر اینکه عدد رهاسازی درست باشد، مشکلی از ما حل نمیشود زیرا تالاب اکنون به آب نیاز دارد.
بندرعباس در وضعیت فوق بحرانی کرونا
بندرعباس - رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با بیان اینکه اکنون شهر بندرعباس در وضعیت فوق بحرانی و شهرستانهای میناب و بندرلنگه در وضعیت بحرانی هستند، اظهار کرد: اگر آمارهای کرونایی همینطور روند افزایشی داشته باشد تا هفته آینده میزان مرگومیر هم افزایش مییابد.
دکتر حسین فرشیدی در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه شمار شهرستانهای با وضعیت قرمز در هرمزگان افزایش یافته است، افزود: اکنون همه شهرستانهای استان بجز شهرستانهای بشاگرد و ابوموسی در وضعیت قرمز کرونایی قرار دارند.وی با بیان اینکه در حال حاضر شهرستانهای بستک، بندرلنگه، بندرعباس، پارسیان، حاجیآباد، بندرخمیر، رودان، سیریک، جاسک، قشم و میناب در وضعیت قرمز کرونایی هستند، اضافه کرد: با کمبود شدید تخت در بیمارستانهای استان روبهرو هستیم و اکنون ۸۳۰ بیمار در بیمارستانهای استان بستری هستند که این آمار بیسابقه است.رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با اشاره به اینکه روزانه ۲۰۰ بیمار در بیمارستانهای استان بستری میشوند و ۱۱۰ بیمار نیاز به تختهای ویژه آیسییو دارند، بیان کرد: در سه هفته اخیر موارد مثبت و موارد بستری در استان افزایش یافته است و در بیمارستان شهیدمحمدی بندرعباس ظرفیت چهار بخش آیسییو تکمیل است.
وی با بیان اینکه در برخی مواقع دستگاههای ونتیلاتور در بخشهای غیر از آیسییو بهکار برده میشود، افزود: اکنون شهر بندرعباس در وضعیت فوق بحرانی و شهرستانهای میناب و بندرلنگه در وضعیت بحرانی هستند.رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با اشاره به اینکه اگر آمارهای کرونایی همینطور روند افزایشی داشته باشد تا هفته آینده میزان مرگومیر هم افزایش مییابد، تصریح کرد: در سال گذشته و در پیک قبلی شمار بستریها حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ بیمار بود، اما در این پیک جدید بیش از ۸۰۰ بیمار بستری داریم.وی ادامه داد: اکنون حدود ۱۰ هزار بیمار قرنطینه هستند و با شرایط فعلی باید محدودیتهای کرونایی شهرهای قرمز در استان اجرا شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با اشاره به اینکه بر این اساس فقط مشاغل گروه یک اجازه فعالیت دارند و حضور کارکنان دستگاههای اجرایی نباید بیشتر از یکسوم باشد، اظهار کرد: پایان طرح برخی از متخصصان و جابهجایی آنها هم یکی دیگر از مشکلات است که در تلاش هستیم این متخصصان تا شهریور در استان باقی بمانند.
کاروانسراهای «تاجآباد» و «فرسفج» در آستانه جهانی شدن
همدان- مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان با اشاره به اینکه منتظر حضور ارزیابان یونسکو برای بازدید از دو کاروانسرای «تاجآباد» و «فرسفج» هستیم، گفت: ارزیابان یونسکو برای ارزیابی این دو کاروانسرا و قرار گرفتن نام آنها در فهرست میراث جهانی بزودی به همدان سفر خواهند کرد.به گزارش ایسنا، علی مالمیر با بیان اینکه پیشبینی میشود این بازدید در هفتههای پیشرو انجام شود، اظهار کرد: هفته قبل کارشناس ذیربط معاونت وزارت میراث فرهنگی آخرین بازدید را از این کاروانسراها داشت.این مقام مسئول درباره چیدمان داخل سایت موزه میدان مرکزی همدان نیز گفت: پس از اتمام ساختمان، چیدمان داخل بر اساس طرح محتوایی توسط میراث فرهنگی انجام میشود. مالمیر افزود: پس از اتمام ساختمان موزه، میراث فرهنگی دو کار باید انجام دهد که یکی آماده کردن طرح محتوایی است و شامل چیدمان، چگونگی و ساماندهی ویترینها است و دیگری مرمت اشیا است.مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان ادامه داد: مرمت اشیا انجام شده و طرح محتوایی هم در دستور کار است و تا زمان اتمام ساختمان موزه به سر انجام میرسد و بهعبارتی پس از تأمین اعتبار به دو تا سه ماه زمان نیاز دارد.
منابع تأمین آب روستاها در اردبیل خشک شده است
اردبیل - معاون بهرهبرداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب استان اردبیل گفت: اکثر منابع تأمین آب روستاها در استان اردبیل خشک شده و مشکلات و چالشها چند برابر شده است.
اکبریفرد در جلسه مدیریت بحران آب در اردبیل اظهار کرد: ما در روستاها برای تأمین آب روستاییان از 279 حلقه چاه، 476 دهنه چشمه، 26 حله قنات و8 تصفیهخانه آب استفاده میکردیم که بخش عمدهای از این منابع به خط پایان رسیده است.
معاون بهرهبرداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب استان اردبیل جمعیت تحت پوشش روستایی را 101 هزار خانوار اعلام کرد و افزود: ما در 997 روستای استان تأسیسات آبرسانی داشته و برای روستانشینان ارائه خدمات میکنیم.
اکبریفرد کمبود آب در 220 روستا را در دو ماه اخیر یادآور شد و گفت: با توجه به نبود منابع آبرسانی به این روستاها عمده فعالیتها از طریق تانکر آبرسانی انجام میشود که به دلیل کفافگو نبودن ناوگان آبرسانی سیار ما از امروز از ظرفیت تانکرهای سپاه و امور عشایری در خدمترسانی به روستاییان استفاده میکنیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: در این اوضاع سخت، ما از مشترکان انتظار داریم در مصرف آب صرفهجویی لازم را داشته باشند تا با بهینه مصرف کردن همه شهروندان از این منابع استفاده کرده و با گذر از تابستان سخت بتوانیم شرایط پایداری را در پاییز و زمستان برقرار کنیم.
افزایش ۵۰ درصدی بیماران سرپایی کرونا در مشهد
مشهد - معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد از افزایش ۵۰ درصدی بیماران سرپایی کرونا در مناطق تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد خبر داد.
به گزارش ایسنا، مهدی قلیان با اشاره به قرمز بودن وضعیت کرونایی مشهد، اظهار کرد: تعداد مرگومیرها در حال حاضر دو رقمی و کمتر از ۲۰ نفر است، اما با توجه به اینکه میزان بستریها رو به افزایش است، مرگومیر نیز در روزهای آینده افزایش خواهد یافت.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: بیماران سرپایی در مشهد نسبت به اواخر خرداد بیش از ۵۰ درصد افزایش یافته است.
وی افزود: براساس آمار بستری در حال حاضر سوش غالب موارد بستری کرونای هندی است.
نجات ماهیهای در حال مرگ رودخانه اترک
بجنورد- مدیر حفاظت محیط زیست شهرستان بجنورد از زندهگیری و رهاسازی ماهیهای در حال مرگ رودخانه اترک به رودخانه باباامان خبرداد.
به گزارش ایسنا، خالقی اظهارکرد: با پیگیری، همکاری و راهنمایی اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بجنورد و همیاری و تلاش کمیته ماهیگیری استان، ماهیهای گرفتار شده (بالغ بر صدها قطعه ماهی از نوع ماهی رودخانهای، کپور و...) که در گودالهای آب در حال خشک شدن رودخانه اترک در محدوده روستاهای قوردانلو و اوخلی دونگل گرفتار شده بودند، زندهگیری شده و در رودخانه بابا امان رهاسازی شدند.
وی افزود: علت اصلی گرفتار شدن صدها ماهی و تلف شدن قسمتی از آنها در محدوده مذکور از رودخانه اترک را میتوان به خشکسالی و کاهش ۴۰ درصدی بارندگی و عدم نظارت و استفاده از آب رودخانه در سایر مصارف از جمله کشاورزی دانست.
قطعی برق خانگی در خوزستان به صفر رسید
اهواز- مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق خوزستان گفت: با تدبیر وزیر نیرو و همراهی بخش صنعت و کشاورزی میزان قطع برق در بخش خانگی این استان به صفر رسید.
به گزارش ایرنا، علی خدری داشت: با تصمیم وزارت نیرو میزان برق صنایع سیمان و فولاد تا سه هفته آینده به ۱۰ درصد کاهش یافت که با این تصمیم برق مورد نیاز خانگی مردم در استان خوزستان تأمین و از روز چهارشنبه تاکنون در هیچ یک از شهرهای استان قطع برق برنامهریزی شده به وجود نیامده است.
وی اضافه کرد: میزان برق مورد نیاز روزانه شهرهای استان به جز کلانشهر اهواز چهار هزار تا چهار هزارو ۵۰۰ مگاوات است که ۸۰ درصد این برق مربوط به بخش خانگی است و خوشبختانه با استفاده از بستههای تشویقی توانستهایم برق صنعت و کشاورزی در استان را مدیریت کرده و اولویت تأمین برق را به بخش خانگی اختصاص دهیم.
مدیرعامل شرکت توزیع برق استان خوزستان گفت: متأسفانه در روزهای اخیر که پیک مصرف برق بالا رفته است، شهروندان در کاهش میزان مصرف برق چندان همکاری نکردهاند که از آنها استدعا داریم برای جلوگیری از قطع برق احتمالی در کاهش مصرف خود مساعدت بیشتری کرده و از حداقل کولرها و وسایل سرمایشی در منازل خود استفاده کنند.
وی گفت: با توجه به اینکه استان خوزستان یکی از استانهای گرم کشور است مردم مجبورند از وسایل سرمایشی استفاده کنند اما به آنان توصیه میکنیم به جای زیر بار بردن کولرهای متعدد از کمترین وسایل سرمایشی استفاده کنند تا میزان مصرف برق در استان مدیریت شده و فشار از روی سیستم پایین بیاید.
وی گفت: در این گرمای طاقتفرسا قطع برق شهروندان مطلوب ما نیست اما اگر شهروندان رعایت نکنند مجبوریم که خاموشی احتمالی داشته باشیم.
خدری اضافه کرد: هر چند در تلاش هستیم تا برق بخش خانگی را در این روزها قطع نکنیم اما جدولهای احتمالی قطعی برق را نیز در پایگاه اطلاعرسانی شرکت توزیع برق استان خوزستان قرار دادهایم تا چنانچه پیک مصرف از نرم آن بالا رفت بر اساس جدول یاد شده اقدام به قطع برق شهرهای استان کنیم.
قطع برق در روزهای گذشته در برخی شهرهای استان بخصوص کلانشهر اهواز باعث گلایه مندی شهروندان شد.
در حال حاضر بار شبکه توزیع در استان خوزستان با یک میلیون و ۱۰۰ هزار مشترک (به جز ۶۰۰ هزار مشترک شرکت توزیع نیروی برق اهواز) چهار هزار و ۴۰۰ مگاوات است در حالی که بار شبکه تهران بزرگ با چهار میلیون مشترک، چهار هزار و ۳۰۰ مگاوات است.
آتش گسترده در جنگلها و مراتع «نارک» گچساران
یاسوج- رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گچساران از آتشسوزی گسترده در جنگلها و مراتع ارتفاعات منطقه نارک این شهرستان خبر داد.
بهگزارش ایسنا ،مجید نظری افزود: این آتشسوزی از ساعت ۲۳ شب جمعه شروع شده است.
وی اظهار کرد: حدود ۸۰ نیرو در حال تلاش برای مهار آتش در این منطقه هستند، برای مهار بموقع و سریعتر درخواست کمک دارم.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان گچساران خاطرنشان کرد: بهجهت سخت گذر بودن منطقه، برای کنترل و مهار بموقع و سریعتر آتشسوزی درخواست بالگرد دادهایم که یک فروند بالگرد در حال اعزام به منطقه است.
نظری در خصوص علت و برآورد اولیه از میزان خسارات وارده تصریح کرد: هنوز علت این آتشسوزی معلوم نیست و میزان خسارات وارده نیز پس از مهار آتش مشخص میشود.
وی بیان کرد: عمده پوشش جنگلی منطقه نارک که دچار آتشسوزی شده درختان بلوط و زالزالک است.