فرحناز دهقی
خبرنگار
در حالی که زمزمه‎های از سر‌گیری مذاکرات میان رهبران شورای نظامی انتقالی سودان و رهبران معترضان به گوش می‎رسید، دست‎کم دو کشته و 10 زخمی ماحصل درگیری‎های روز شنبه میان معترضان و نیروهای پلیس در خارطوم پایتخت سودان شد.
به گزارش شبکه الجزیره، روز گذشته کمیته مرکزی دکتران سودانی در بیانیه‎ای نوشتند: «پس از آنکه نیروهای پلیس در خیابان نیل در نزدیکی پل نیل آبی به‌سوی معترضان آتش گشودند و مرتب به سمت آنها شلیک کردند، چند نفر زخمی و به بیمارستان منتقل شدند.» اگرچه تا لحظه نگارش این گزارش، این کمیته هویت زخمی‎شدگان و کشته‎شدگان را مشخص نکرده است اما در بیانیه خود نوشته که حال برخی از زخمی‎شدگان آنقدر وخیم است که هرلحظه بیم افزایش تلفات می‎رود. روز شنبه، هزاران نفر از معترضان سودانی تلاش می‎کردند نیروهای ارتش را از میادین اصلی خارطوم بیرون کنند. با شدت گرفتن اعتراض مردم، نیروهای ارتش به سمت مردم تیراندازی کردند؛ به گفته ناظران این درگیری‎ها حدود چهار ساعت به طول انجامیده بود.
به گزارش شاهدانی که در محل درگیری‎ها حضور داشتند، معترضان با ایجاد موانعی می‎خواستند سد راه پلیس نظامی شوند اما آنها بسرعت موانع را کنار زدند و وارد جمعیت شدند و به مردم تیراندازی کردند.
آتش گشودن پلیس نظامی این کشور با واکنش منفی گروه‎هایی مواجه شد که پیش از این حضور ارتش در رأس قدرت این کشور را آفتی علیه حقوق مردم می‎دانستند. این گروه‎ها که بارها خواستار تسریع روند انتقال قدرت از شورای نظامی انتقالی به دولت مدنی شده‎‎اند، این درگیری‎ها را نقطه آغازین اقدامات ارتش علیه مردم قلمداد کردند. کمیته‌ اقدام میدانی وابسته به ائتلاف گروه‌های آزادی و تغییر، بزرگترین گروه مخالف در سودان با انتشار بیانیه‎ای انتقادی گفت که اقدام ارتش در سرکوب وضعیت خیابان نیل، تصمیمی بوده که بدون مشورت با گروه‎ها و کمیته‎های دیگر گرفته شده است. جمعیت شاغلین سودان نیز با انتشار بیانیه‌ای اقدام نظامیان سودان در تیراندازی با گلوله واقعی به سوی معترضان را محکوم و تأکید کرد: «قتل و تهدید در خیابان نیل تنها مقدمه‌ای با هدف یک کشتار بزرگ برای بر هم زدن تحصن و اعتراضات مردمی است. ما هرگز نمی‎توانیم در برابر چنین فاجعه‎ای سکوت کنیم.»
همچنین آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل هم در این باره سکوت نکرد و در بیانیه‌ای از شورای نظامی و رهبران معترضان در سودان خواست مذاکرات را با هدف دستیابی هرچه سریع‎تر به توافقی برای انتقال قدرت به غیرنظامیان از سر بگیرند. او در این بیانیه از طرفین خواست که بیشتر حد خویشتنداری خود را لحاظ کنند و در تمامی مراحل به حقوق بشر و مردم و آزادی آنها فکر کنند.
محمد حمدان دقلو، معاون رئیس شورای نظامی انتقالی سودان که به‌نام حمیدتی شناخته می‎شود، از شرایط موجود برای پیشبرد هدف خود استفاده کرد و گفت: «تشکیل دولت مدنی در شرایطی که میان تحصن‎کنندگان و نیروهای امنیتی درگیری شدیدی در جریان است، منطقی نخواهد بود. اگرچه ما مشکلی با انتقال قدرت به غیرنظامیان نداریم اما این دولت باید شامل همه گروه‌های مردم سودان باشد. ما برای تشکیل دولت مدنی آتی و اجرای قانون، هر گونه آشوب در کشور را حل و فصل خواهیم کرد.»

گروه جهان – رژیم صهیونیستی در نخستین ساعات دیروز یکشنبه یکبار دیگر به خاک سوریه تجاوز کرد و با دو حمله موشکی به جنوب غرب دمشق جان 3 سرباز سوری را گرفت و 7 سرباز سوری دیگر را زخمی کرد.
به گزارش الجزیره، خبرگزاری دولتی سوریه (سانا) نخستین رسانه‌ای بود که از حمله موشکی رژیم صهیونیستی به قنیطره در جنوب سوریه خبر داد و پس از آن ارتش صهیونیستی در سلسله توئیت‌هایی وقوع این حملات را تأیید اما ادعا کرد، در پاسخ به دو حمله راکتی سوریه به اراضی اشغالی دست به این تجاوز موشکی زده است.
آویخای ادرعی، سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی نیز ادعا کرد، ارتش این رژیم در واکنش به شلیک دو راکت از جبل الشیخ در شمال جولان به سمت اراضی اشغالی، اهدافی نظامی در سوریه را هدف قرار داد.
به گزارش ایسنا، این در حالی است که یک منبع نظامی سوری به خبرگزاری سانا گفت: در ساعت سه و ۲۲ دقیقه بامداد یکشنبه (دیروز) برخی اهداف هوایی دشمن از سمت جولان اشغالی ظاهر شدند و سامانه‌های دفاع هوایی ما فوری آنها را رهگیری و با آنها برخورد کردند و موشک‌های دشمن را که برخی مواضع ما در جنوب غرب دمشق را هدف قرار داده بودند، منهدم کردند. ماه گذشته میلادی نیز سامانه‌های دفاع هوایی سوریه اهداف متخاصم را که به سمت قنیطره می‌آمدند، رهگیری و منهدم کرده بودند.
به گفته این منبع، در ساعت چهار و ۱۰ دقیقه بامداد دیروز دشمن صهیونیستی چندین حمله موشکی به سمت حومه شرقی قنیطره انجام داد که منجر به کشته و زخمی شدن 10 سرباز سوری شد و خسارات مادی نیز به همراه داشت. خبرنگار اسپوتنیک نیز گزارش داد، در اثر حمله موشکی رژیم صهیونیستی به قنیطره منطقه تل الشعار دچار حریق شد. به گفته این خبرنگار، سامانه‌های پدافند هوایی سوریه توانستند چندین موشک رژیم صهیونیستی را که در موج دوم حملات از جولان اشغالی شلیک شده بودند قبل از رسیدن به تل الشعار منهدم کنند.
تل الشعار روز دوشنبه گذشته نیز هدف حمله موشکی رژیم صهیونیستی قرار گرفته بود که منجر به کشته شدن یک افسر و زخمی شدن سه سرباز سوری شد.

■‌ روسیا الیوم: دیده‌بان حقوق بشر سوریه از کشته و زخمی شدن دست کم ۳۰ نفر در یک حمله انتحاری و با خودرویی بمب‌گذاری شده و انفجار دیگری با یک بمب در شهر رقه خبر داد.
■‌ تلویزیون دولتی الجزایر: انتخابات ریاست‌جمهوری الجزایر که قرار بود در تاریخ چهارم جولای برگزار شود، تا زمان نامشخصی به تعویق افتاد.
■‌ آسوشیتدپرس: دولت ایتالیا اعلام کرد حقوق مالکیت را که به اندیشکده‌ای وابسته به استیو بنن، مشاور پیشین کاخ سفید امریکا برای تأسیس دانشکده داده بود، لغو کرده است.
■‌ المیادین: احزاب و گروه‌های عربی و اسلامی در واکنش به کنفرانس بحرین، برای ابراز همبستگی با فلسطین یک دیدار سیاسی تحت عنوان «متحدان علیه معامله قرن» برگزار کردند.
■‌ سومریه نیوز: دستگاه قضایی عراق حکم اعدام دو فرانسوی دیگر از اعضای داعش را صادر کرد.
■‌ دیلی میل: بن والاس، وزیر امور امنیتی و جرایم اقتصادی انگلیس معتقد است، تهاجم روسیه، افراط گرایی، تروریسم نئونازی و جرایم سازمان یافته، جهان را به محلی خطرناک‌تر تبدیل کرده‎اند.
■‌ فلسطین الیوم: در درگیری‌های دیروز مسجد الاقصی، ده‌ها نمازگزار فلسطینی زخمی شده و تعدادی دیگر از آنها بازداشت شدند.

در صفحه 3 ایران عصر این مطالب گروه جهان را نیز بخوانید:
■‌ گزارشی خبری با موضوع واکنش شماری از سیاستمداران انگلیسی به مداخله‌جویی دونالد ترامپ در امور داخلی انگلیس.
■‌ گزارشی از آماده شدن نمایندگان طالبان و امریکا برای آغاز دور جدید مذاکرات با هدف آزادی اساتیدی که سال گذشته در افغانستان ربوده شدند.
■‌ روایتی از یکی از بازماندگان کشتار میدان تیان آنمن در 30 سالگی وقوع این رویداد.

امیر موسوی
کارشناس امور خاورمیانه
با ورود عربستان سعودی، امارات متحده عربی و در پی آنها مصر به بحران سودان، این غائله که دو ماه پیش با کناره‌گیری عمر البشیر از قدرت آغاز شد، تبدیل به کلافی پیچیده شده است و در حالی که مردم سودان خواهان روی کار آمدن دولتی مردمی و غیرنظامی در کشور خود هستند، ریاض و ابوظبی خواهان روی کار آمدن دولتی نظامی مشابه مصر هستند.
بحران سودان از تحصن و اعتراضات گسترده مردم این کشور، در تاریخ ششم آوریل سال‌جاری آغاز شد. نظامیان سودان از عمرالبشیر که بیش از 30 سال روی کرسی قدرت نشسته بود، خواستند از قدرت کناره بگیرد و بیش از این عرصه اعتراضات و خواسته‎های مردمی را به خشونت نکشاند. اما آنچه در این میان حل نشده باقی ماند و اجماعی بر سر آن شکل نگرفت، این بود که نظامیان می‎خواستند رئیس شورای ریاست‎جمهوری سودان شخصی نظامی باشد اما ائتلاف گروه‎های آزادی و تغییر اعتقاد داشتند نظامی بودن رئیس این شورا با خواسته‎های مردم مطابقت ندارد؛ و چند چهره نظامی می‎توانند در این شورا حضور داشته باشند اما در نهایت ریاست این شورا باید بر عهده شخصیتی غیرنظامی باشد. در بحبوحه این اختلاف نظرها، عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز وارد میدان شدند و با جانبداری از شورای نظامی در برابر خواسته‎های مردم سودان ایستادند. این دو کشور اعلام کردند قصد دارند سه میلیارد دلار به شورای نظامی کمک کنند و تاکنون هم هر کدام 500 میلیون دلار کمک کرده‎اند. مصر نیز از این قافله عقب نماند و با اعلام حمایت از شورای نظامی، در موضعی موافق با آل سعود ایستاد. در همین حین، دیدارهایی هم میان رهبران شورای نظامی و سران این کشورهای عربی صورت گرفت و امریکا نیز تلویحاً حمایت خود را از این شورا اعلام کرد که تمام این عوامل منجر به تقویت موضع این شورا در سودان شدند. با وجود گستردگی اعتراضات مردمی، شورای نظامی انتقالی اقتدار پیدا کرد و همان‌طور که امروز شاهد هستیم، برای پیشبرد مقاصد خود از دست زدن به خشونت و زور هم غافل نشد.
عربستان تصور می‎کند اگر در اوضاع داخلی سودان مداخله نکند، دیگر گروه‎های سیاسی سودان به قدرت می‎رسند و در نهایت ارتش این کشور را از یمن خارج می‎کنند. زیرا خوب می‎داند که گروه‎های مخالف روش وسیاست‎های تند عربستان و موافق مقاومت در این کشور بسیار زیاد هستند و اگر از شورای نظامی حمایت نکند، احتمال اینکه گروهی به قدرت برسد که مخالف عربستان است، بسیار زیاد است. از سوی دیگر، این شورا به رهبران ائتلاف گروه‌های آزادی و تغییر گفت که آنها تنها بخشی از گروه‎های سیاسی سودان هستند و آن اندازه از جامعیت برخوردار نیستند که بتوانند نماینده مردم باشند. همزمان رئیس شورای نظامی در خارطوم هم اعلام کرد که محل تحصن‎های مردم در برابر مرکز فرماندهی این شهر تبدیل به لانه تهدیدات و خطرها هم علیه مردم و هم علیه این شورا شده است. شورای نظامی با این ادعا، زمینه را برای اقدامات بعدی خود فراهم کرد. اما گروه‎های سیاسی مخالف سکوت نکردند و گفتند حمله به تحصن‎کنندگان خط قرمز ماست. این شورا که تحت چتر حمایتی عربستان از استفاده کردن از خشونت علیه مردم هیچ ابایی ندارد، به شکاف میان گروه‎های سیاسی و عربستان دامن خواهد زد. از سوی دیگر عربستان با مداخله و اعلام حمایت زودهنگام از این شورا اشتباه استراتژیک بزرگی کرد. زیرا مردم این کشور نشان داده‎اند که قرار نیست تا روی کار آمدن دولتی مدنی از پا بنشینند.