پرداخت سودهای نامتعارف در برخی مؤسسات مالی مجاز

گروه اقتصادی/ درشرایطی که بسیاری از صاحبنظران و همچنین مسئولان اقتصادی دولت اعتقاد دارند که نرخ‌های سود بانکی نسبت به تورم بالاست و باید کاهش یابد و از سوی دیگر شبکه بانکی درآینده‌ای نه چندان دور درخصوص کاهش نرخ سود تصمیم‌گیری خواهند کرد، مؤسسات مالی و اعتباری غیرمجاز و برخی از بانک‌های مجاز از نرخ‌های مصوب شورای پول و اعتبار برای سپرده‌ها که حداکثر 18 درصد تعیین شده، عبور می کنند و باعث شده تا کارساماندهی بازارپول دشوار شود و درعین حال فشار بر تولیدکنندگان را افزایش داده‌اند.
سودهای 28 درصدی در مؤسسات مجاز
گرچه درحدود سه ماه گذشته با مصوبه شورای پول و اعتبار گزارش‌های بانک مرکزی و حتی بررسی‌های میدانی حاکی از انطباق سود اکثر بانک‌ها و مؤسسات با نرخ‌های جدید است و به نظر می‌رسد شبکه بانکی این‌بار نسبت به دوره‌های گذشته به‌طور منظم‌تری سودهای مصوب را اجرا کرده است، اما در این بین همچنان هستند مؤسسات مجازی که از مجموعه شبکه بانکی پیروی نکرده و نرخ‌هایی متفاوت در رقابت با بانک‌ها اجرا می‌کنند. جالب اینجاست که حتی عنوان می‌شود تا پیش از سال جدید سودهای پرداختی از 28درصد تا 32 درصد نیز بوده است. در عین حال که در مقابل این سؤال که آیا با توجه به احتمال کاهش نرخ سود ممکن است نرخ‌های فعلی تغییر کند، عنوان می‌کنند که حتی اگر نرخ‌ها کاهش یابد حتماً نرخ سود در این مؤسسه چند درصد بالاتر از بانک‌ها و مؤسسات دیگر است. در برخی شعبات بانکی مسئول شعبه به صراحت اعلام می‌کند که ما بیشترین نرخ سود را در شبکه بانکی پرداخت می‌کنیم! رفتار تخریبی این مؤسسات مجاز در حالی است که پیش تر بیشترین اختلال در اجرای سود از سوی مؤسسات غیرمجاز ایجاد و موجب خروج سپرده از بانک‌ها و حرکت به سمت این مؤسسات می‌شد که سودهای جذاب تری برای مشتریان داشتند. رفتاری که تحریک بانک‌ها را برای خروج از اجرای سودهای مصوب به همراه داشته و در مجموع رقابتی مخرب ایجاد می‌کرد. اما اکنون برخی مؤسسات مجاز هستند که نقش غیر مجازها را در رقابت مخرب بازی کنند.
ابهام در دستور کار کاهش نرخ سود بانکی
در حالی که بر اساس اظهارات مسئولان بانکی انتظار کاهش نرخ سود در اردیبهشت ماه می‌رفت، رئیس کانون بانک‌های خصوصی گفت: دستور کار نشست بعدی بانک‌ها، بررسی موضوعات صنفی شبکه بانکی است. کورش پرویزیان در گفت‌وگو با فارس، درخصوص زمان تشکیل جلسه کانون بانک‌های خصوصی و شورای هماهنگی بانک‌های دولتی، اظهارداشت: تا قبل از آغاز ماه رمضان این جلسه برگزار خواهد شد.
وی پاسخ این سؤال را که بنابراین کاهش نرخ سود در دستور کار بانک‌ها نیست، این‌گونه جواب داد که نمی‌گویم در دستور کار نیست؛ اما دستور کار جلسه موضوعات صنفی بانک‌ها است که شامل مسائل مختلفی می‌شود سخنان پرویزیان در حالی است که نرخ سود بانکی اعم از تسهیلات و سپرده در سال گذشته یک بار در اردیبهشت‌ماه و بار دیگر در اسفندماه کاهش یافت و بانک‌ها موظف به اجرای مصوبه‌ای مبنی بر سود روزشمار 10 درصد و سالانه 18 درصد در سپرده و همچنین سود تسهیلات تا 24 درصد شده بودند.
اما در مقابل در بسیاری دیگر از بانک‌ها و حتی مؤسسات مجاز سودهای سالانه تا همان 18 درصد مصوب شورای پول و اعتبار پرداخت می‌کنند که البته هرچقدر هم میزان منابع سپرده‌گذاری بالا باشد تغییری در پرداخت سود ندارد.این در حالی است که در دوره‌های قبل مشاهده می‌شد بانک‌ها در مقابل افزایش منابع میزان سود پرداختی را نیز افزایش می‌دادند.
با این حال در پرداخت سود روز‌شمار که حداکثر پرداختی آن 10 درصد تعیین شده گاه مشاهده می‌شود که نرخ‌ها تا مرز 18 درصد نیز افتتاح حساب می‌شود که به گونه‌ای جبران رعایت سود 18 درصد بلندمدت خواهد بود.در حوزه تسهیلات نیز گرچه عنوان می‌شود که نرخ سود تا 24 درصد است ولی در برخی موارد برای وام‌های سنگین تر و حتی در وام‌های با سقف متوسط، میزان سود دریافتی از 24 درصد بالاتر است.