بهای اندک زندگی در قرن خطرناک

نگاه
مائورا فارست و مائو لیوزا مک‌نامارا
مترجم: وصال روحانی


پیام بزرگ گوین دایر که یک روزنامه‌نویس و تاریخ نگار امریکایی است در کتاب تازه‌اش تحت عنوان «هول نشوید» این است که نباید از داعش ترسید ولی این شعار از سوی برخی‌ها قابل هضم و باور کردن نبوده است. پس از حملات تروریستی مخوف داعش در پاریس، بروکسل و همچنین در سطح هلند و انگلیس و اقدامات انتحاری آنها این باور به وجود آمده که پیام مرگ داعش غیر قابل مهار است.
دان لانگ سناتور امریکایی نیز یورش‌های داعش را ناقض اصول آزادی و ارزش‌های انسانی برشمرده است اما اینها را به گوین دایر نگویید زیرا او به طور کلی معتقد است جهان تسلیم این امواج تندرو نخواهد شد. او می‌گوید حملات داعش و پیامدهای آن بخشی از بهای طبیعی است که بشر باید بابت زندگی در قرن خطرناک بیست و یکم بپردازد. وی می‌افزاید: نباید سراسیمه شد زیرا این همان خصلتی است که داعش دوست دارد در مردم شوکه شده از حملات تروریستی آنها ببیند. مردم باید خود را حفظ کنند و پس‌از هر فاجعه احتمالی برای زندگی راحت‌تری در آینده آماده شوند زیرا هر قربانی که داعش می‌گیرد عمر خودش را کوتاه و زمینه پذیرش مردمی این سارقان مخوف تروریستی را کمتر می‌کند.
جنگ روی زمین ممنوع
دایر می‌گوید مبارزه با داعش را نباید تنها روی زمین و در عرصه جنگ رویارویی‌ پی گرفت. زیرا آنها محل زیست خود را بهتر از مخالفان خویش می‌شناسند. وی اظهار می‌دارد: پس از واقعه 11 سپتامبر برآوردهای غلطی از سوی نیروهای غربی صورت گرفت. آنها تصور کردند اگر به خاستگاه نیروهای تندرو هجوم ببرند آنها ریشه‌کن خواهند شد اما وسعت حضور و ریشه قوی آنها در منطقه (خاورمیانه) فقط باعث فرسایش بیشتر نیروهای غربی به سرکردگی امریکای پر اشتباه شد.
نقش عظیم غرب در پیدایش داعش
دایر همسو با بسیاری از نظریه پردازان غربی معتقد است غربی‌ها همان قدر در پردازش سازمان‌های جهنمی مانند داعش و القاعده دخیل بوده‌اند که دولت‌هایی مانند عربستان در تسلیم این سازمان‌ها سهیم بوده‌اند.دایر می‌گوید: سؤال بزرگ من این است که چرا باید به جنگ داعش برویم. این وظیفه گریز‌ناپذیر نیروهای منطقه است و بهتر است خود آنها این قسمت قضیه را درست کنند و نه ما.
بسط تروریسم در منطقه به حدی است که حتی اگر غیر ممکن، ممکن و داعش ریشه کن شود، این تضمینی بر پایان حرکات تروریستی در سطح جهان نخواهد بود. پیشتر هم این گونه حرکات بود و در آینده هم کم و زیاد خواهد بود. بهتر است غربی‌ها امنیت محل زندگی خود را بالا ببرند و به سوریه و افغانستان و عراق نروند. زیرا بردی در آنجا در انتظارشان نیست. اگر غربی‌ها وارد کارزار موجود در خاورمیانه شوند فقط خود‌شان را در دریای خون غرق خواهند کرد.
مقابله به مثل
دایر معتقد است انگیزه‌های داعش برای حملات کور به غربی‌ها پس از اوجگیری در سه چهار سال اخیر به‌ناچار رو به کاهش خواهد رفت. زیرا بخشی از اهداف آنها را برآورده نکرده است و اگر مطمئن شوند، غرب به روی آنها آتش نگشوده است، آنها نیز سلاح‌های خود را به سوی غربی‌ها نخواهند گرفت. وی همچنین می‌گوید: داعش یک سازمان ضد انسانی است که باید سرکوب شود اما جنگیدن با آنها روی زمین اشتباه بزرگی است. البته غربی‌ها چون خودشان داعش را ساخته و تقویت کرده‌اند، راه‌های نابود‌سازی آن را هم می‌شناسند اما براثر تجهیز چشمگیر داعشی‌ها آنها نیروی ویران‌کنندگی چشمگیری پیدا کرده‌اند.
غربی‌ها را چه‌کار به داعش؟
منتقدان حرف‌های دایر و مخالفان وی می‌گویند اگر قرار باشد کاری به‌کار داعش نداشته باشیم، آیا این مقدمات تجهیز بیشتر آنها نیست؟ اما دایر معتقد است: داعش از یک سطح معین عبور نخواهد کرد و حتی بخشی از خاک‌های تصرف شده توسط خود را در یکی دو سال اخیر از دست داده است اما لازمه کم تأثیرکردن داعش و همین طور القاعده سپردن آنها به دست خودشان و دولت‌ها و سایر نیروهای منطقه است. اگر غربی‌ها جزئی از زندگی سیال داعش نباشند، داعش هم دلیلی برای تقابل با آنها نخواهد داشت.
نظرات دایر در شرایطی در سطح اروپا بسط یافته که ترس ریشه‌ای و اساسی از این سازمان پلید دایماً در حال افزایش است و ایرلندی‌ها که سال‌ها به سبب فعالیت گروه سیاسی «IRA» (ارتش جمهوریخواه ایرلند) و شاخه نظامی آن با ترور و خون و مرگ آشنا هستند، می‌پندارند که پس از انفجارهای اخیر شهر منچستر لابد قربانیان بعدی این روند هستند و می‌کوشند تدابیر بازدارنده لازم را به کار گیرند. روی در و دیوارهای شهر دوبلین، پایتخت ایرلند جنوبی که به لطف «IRA» سال‌ها پیش از قید حکومت سلطنتی انگلیس رها و به یک جمهوری تبدیل شد و همین‌طور شهر بلفاست ایرلند شمالی همچنان با دولت مرکزی لندن چالش دارد، انواع شعارها پیرامون داعش نقش بسته و روح مشترک آنها ترس از دیوانگانی است که هیچ منطق روشنی را در ارتباط با اقدامات تروریستی‌شان ندارند.
حتی در مراکز جنایت
موضوع وقتی جالب‌تر و حساس‌تر می‌شود که در نظر بگیریم حتی در کشورهای جنایت خیز مانند برزیل، آفریقای‌جنوبی و البته کلمبیا هم از اقدامات داعش بیم دارند و آن را یک عامل بشدت نگران‌کننده می‌دانند. ایجاد ترس از مسلمان و اقدامات آنها در اروپا در حالی در دستور کار دولت‌های غربی قرار گرفته که آمار به وضوح می‌گویند که از 10 واقعه انفجار بزرگ سال‌های اخیر در سطح امریکا فقط در یکی می‌شد رد پای مسلمانان را یافت و آن یک مورد هم مربوط به داعش و القاعده نبود. به‌واقع ترس در غرب نسبت به اعمال تروریستی اخیر به‌قدری شدت گرفته که پایه‌های استدلال در آن سست و گم شده و فقط نام‌ها و سابقه‌ها کافی است تا مردم درباره هر چیزی به نتیجه‌گیری نهایی برسند.
برخوردهای دوگانه
آمار و وقایع تاریخی خلاف این را می‌گویند زیرا مشکل سازترین گروه و افراد در جامعه امریکا مسیحیان تندرو و شاخه‌هایی از این مذهب هستند که اعتقادات خاصی را دارند و بر همان اساس اقدام می‌کنند. یکی از نمونه‌های بزرگ آن بمب‌گذاری در محل شهرداری اوکلاهما در سال 1995 بود که 168 کشته برجای نهاد ولی حتی آن مسأله نیز سبب نشد مردم امریکا و غرب ایرادی را به آیین مسیحیت وارد بدانند. اما در تضاد با آن نوع برخورد امروز می‌کوشند اسلام‌گرایی را عامل مؤثری برای نا‌آرام‌سازی جوامع غربی توصیف کنند. این برخورد دوگانه‌ای است که بدون شک وجاهت رفتاری و صلاحیت نقد اجتماعی را از غربی‌ها می‌گیرد بخصوص که داعشی‌های بازداشت شده یا کشته شده در بروکسل، آمستردام، پاریس، برلین و لندن نه اعراب و اتباع کشورهای خاورمیانه، بلکه مردمان همین کشورهای اروپایی بوده‌اند.