حمله به دشمن فرضی

زهره صفاری
خبرنگار
رجب طیب اردوغان که پیشتر سوریه را به‌خاطر عملیات ادلب و هدف گرفتن تروریست‎ها در این منطقه تهدید به حمله نظامی کرده بود، پس از انتشار خبرهایی درباره کشته شدن شماری از نظامیان ارتش ترکیه در نزدیکی ادلب مدعی شده که فرمان حمله را صادر کرده‎ است. بیانیه‎ای که دیروز وزارت دفاع ترکیه منتشر کرد نیز حاکی از آن بود که واحدهای ارتش ترکیه با حمله به بیش از 40 مقر نیروهای سوری در استان ادلب پاسخ متقابلی به کشته شدن نیروهای خود داده است. این در حالی است که روسیه با تأیید کشته شدن نظامیان ترکیه به‌خاطر ورود بدون اطلاع آنها به این منطقه، ادعای ترکیه درباره حمله جنگنده‌های ارتش این کشور به مواضع ارتش سوریه را رد کرده ‎است.
به‌گزارش شبکه خبری «الجزیره»، کشته شدن این نظامیان تنها یک روز پس از عبور صدها خودرو زرهی و تجهیزات نظامی ارتش ترکیه از مرزهای سوریه، به‌عنوان تهدیدی بازدارنده برای جلوگیری از ادامه حملات ارتش سوریه علیه تروریست‎های مستقر در ادلب که در سال‎های اخیر تحت حمایت ترکیه قرار داشته‎اند، رخ داد. نیروهای سوری از مدت‌ها قبل با حمایت روسیه برای پاکسازی تروریست‌های موسوم به جبهه النصره(هیأت تحریر شام) از استان ادلب در حال پیشروی در این استان هستند.
جزئیات این حمله که ارتش ترکیه مدعی است، بر اثر آن 6 نظامی کشته و دست کم 9 نظامی مجروح شده‎اند، در حالی منتشر شد که اواخر هفته گذشته رئیس جمهوری ترکیه، دمشق را تهدید کرد در صورت شکستن یکطرفه آتش بس یکماهه در استان ادلب، آنکارا اقدام به مداخله نظامی خواهد کرد. سوریه از واپسین روزهای سال گذشته میلادی با پشتیبانی روسیه، با بمباران مواضع تروریست‌ها چندین شهر در استان ادلب را به تصرف درآورده است. در این شرایط اردوغان که مواضع حمایتی آشکاری از هیأت تحریر شام دارد، واکنش سوریه را نقض آتش بسی قلمداد کرد که پیشتر سوریه برای خارج شدن غیرنظامیان از ادلب پذیرفته بود. در حالی که تکفیری‌ها هفته گذشته با تداوم حملات خود دست کم 40 افسر سوری را به شهادت رسانده و 80 تن دیگر را زخمی کرده بودند، ترکیه با عملی کردن تهدیداتش علیه ارتش سوریه، روز شنبه کاروانی زرهی و نظامی را از مرزهای سوریه عبور داد. ساعاتی پس از آن ارتش ترکیه با انتشار بیانیه‌ای نوشت: «در حالی که ما محل استقرار نیروهای پشتیبانی خود را اعلام کرده بودیم نیروهای دولت سوریه، بر مواضع ما آتش گشوده و تلفاتی را بر ما وارد کردند.»
حمله تلافی جویانه
در پی انتشار خبر کشته شدن این نظامیان و تأکید ارتش سوریه بر اینکه حملات به استان ادلب در راستای مواضع قبلی و علیه تروریست‌ها انجام شده است، ارتش ترکیه صبح روز یکشنبه مدعی شد، عملیات تلافی جویانه‎ای را کلید زده و جنگنده‌های F16 خود را بر فرار ادلب به پرواز درآورده ‎است و بیش از 40 مقر سوری را نشانه رفته است.
«رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهوری ترکیه هم ساعاتی بعد در آنکارا مقابل خبرنگاران قرار گرفت و با تأیید این حملات گفت: «در حمله جنگنده‌های ترکیه‌ای به بیش از 40 مقر سوری، دست کم 35 سرباز سوری کشته یا مجروح شدند. این حمله پاسخی به حمله عمدی آنها علیه نظامیان ما بود. ما نمی‌توانیم دست روی دست بگذاریم و هر تجاوزی به مواضع‌مان را پاسخ می‌دهیم.»
اما در گزارشی که مهر به نقل از الجزیره نوشته است، خبر داده، وزارت دفاع روسیه در بیانیه‌ای حمله به نظامیان ترکیه را به‌دلیل ورود غیرمجاز آنها به منطقه کاهش تنش عنوان و ادعاهای ترکیه درباره حمله جنگنده‎هایش به مواضع ارتش سوریه را رد کرد: «جنگنده‌های ارتش ترکیه، آسمان سوریه را نقض نکرده‌اند و حمله‌ای علیه مواضع ارتش سوریه نداشته‌اند.»
افزایش ایست‌های بازرسی ترکیه‌ای
تداوم حضور تروریست‌های افراطی، مداخلات خارجی و منازعات داخلی سوریه، بسیاری از مردم این کشور را مجبور به ترک خانه و کاشانه خود کرده‌ است و در این میان بیش از 3 و نیم میلیون سوری نیز به ترکیه مهاجرت کرده‌اند. مقامات ترکیه نیز که دلایل پشت پرده بسیاری برای مداخله در سوریه دارند، برقراری امنیت در کشور همسایه و کنترل وضعیت مهاجران را توجیه دخالت‌های خود عنوان می‌کنند. در همین راستا نیز با شعار حمایت از غیرنظامیان در ادلب و حومه آن، پست‌های مرزی را بنا کرده‌اند.
خبرنگار شبکه خبری الجزیره از استانبول در پی تحولات اخیر با اشاره به افزایش ایست‌های نظامی و بازرسی در اطراف منطقه سراقب نوشت: «با پیشروی ارتش سوریه از جنوب به شمال ادلب، سه پست دیده بانی از 12 پست نیروهای نظامی ترکیه در محاصره ارتش سوریه درآمده است. در این شرایط ترکیه با هدف توقف نیروهای بشار اسد در اطراف ادلب و در بزرگراه‌های «حلب-دمشق» و «حلب-لاذقیه» تصمیم به افزایش پست‌های دیده بانی کرده است.»
شعارهای حقوق بشری و اقدامات متناقض
در حالی که کشورهایی مانند ترکیه و حامیان آن با ادعای تأمین امنیت غیرنظامیان در برابر تهاجم ارتش سوریه و اخراج تروریست‌ها، از آن سوی مرزهای خود وارد میدان نبرد شده‌اند اما «رویترز» نوشت: حملات هوایی و نظامی این گروه‌ها سبب تخریب بسیاری از بیمارستان‌ها، مدارس و ساختمان‌های مسکونی شده است. علاوه بر این، حمایت‌های پنهان از گروه‌های تروریستی در استان ادلب، بیش از 3 میلیون غیرنظامی ساکن در این منطقه را به‌صورت گروگان‌های بی‌دفاعی درآورده که تکفیری‌ها به‌عنوان سپر انسانی برای مقابله با حملات دشمنانشان استفاده می‌کنند.
سازمان جهانی یونیسف نیز در تازه‌ترین گزارش خود از آواره شدن 6500 کودک در هفته‌های اخیر خبر داده و شمار کودکانی را که نیازمند اقلام ضروری هستند 1.2 میلیون نفر اعلام کرده است. در بیانیه یونیسف آمده است: «ساختمان‌های نیمه کاره و نبود خدمات عمومی، مدرسه و... خانواده‌ها و کودکان را آواره کرده است. در ادلب که بیش از سه چهارم جمعیت را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند. مشکلات بسیار گسترده‌تر است.»