چند قاب تاریخی از نویسنده‌ای‌ بزرگ و مرموز

محسن بوالحسنی
خبرنگار
دیر اتفاق افتاد، اما بالاخره یادآوری اسدالله امرایی، باعث شد بنشینم و فیلم مستند و درخشانی درباره نویسنده مورد علاقه‌ام ببینم. نویسنده‌ای مرموز که نه تنها من، بلکه میلیون‌ها نفر را بعد از انتشار مهم‌ترین کتابش «ناطور دشت» شیفته و دلباخته خود کرد.‌ شان سالرنو را باید از معدود کسانی دانست که دوربین‌اش را به خلوت آقای جی‌.دی. سلینجر می‌برد و گوشه‌هایی پنهان از زندگی او را به تصویر می‌کشد. این فیلم از ابتدای تلاش‌های خالق فرنی و زویی برای چاپ و انتشار داستان‌هایش در مجلات معتبری مثل نیویورکر تا شناخته و معروف شدن قلم این نویسنده را به تصویر می‌کشد و اطلاعاتی که شاید کمتر کسی از آن چیزی بداند که یکی از آنها ازدواج معشوقه سلینجر با چارلی چاپلین است و حضور او در جنگ و دیدارش با همینگوی. شرکت سلینجر در جنگ جهانی دوم و تأثیری که رنج جنگ بر انسان‌ها تحمیل می‌کند؛ هم یکی از زوایای زندگی اوست که در این مستند مورد توجه قرار گرفته و از طرف دیگر درباره چگونگی خلق ناطور دشت حرف زده می‌شود و تأثیری که این رمان در بزهکاری و قاتل شدن چند مجرم داشته است. سلینجر سال‌های متمادی از جامعه دوری کرد و کمتر کسی او را دید و با او حرف زد. یک‌نوع جامعه گریزی و انزوا که در این مستند دوستان و علاقه‌مندانش درباره زوایای این انزوا حرف می‌زنند و روایت از عکسی که یکی از عکاس‌های خبری از سلینجر می‌گیرد شروع می‌شود. عکسی پنهانی از سلینجری پیر شده که از دفتر پست‌خانه بیرون می‌آید و سریع سوار ماشین‌اش می‌شود و می‌رود. مستند «سلینجر» روایت‌های ویژه‌ای از زندگی شخصی و روابط عاطفی متفاوتی که سلینجر در طی زندگی خود تجربه می‌کند ارائه می‌دهد و از معمای گاوصندوق این نویسنده می‌گوید و اینکه احتمالاً چندین داستان و رمان منتشر نشده در این گاوصندوق مرموز وجود دارد که در صورت انتشار می‌تواند ادبیات جهان را تحت تأثیر قرار دهد. زنان زندگی سلینجر، دوستان و آشنایان این نویسنده، برخی خبرنگاران و عکاسانی که سعی کرده بودند او را وادار به حضور در رسانه‌ها کنند و چند نفر از هواداران نویسنده گوشه‌گیر از جمله کسانی بودند که در این مستند حضور دارند و از سلینجر می‌گویند. با دیدن این مستند تفاوت سلینجر با تمام نویسنده‌های دوران معاصر را بهتر می‌فهمیم و بیشتر با مردی آشنا می‌شویم که بین سال‌های 1965 تا سال 2010 که فوت کرد هیچ داستانی منتشر نکرد اما همه او را بزرگترین نویسنده زنده زمین می‌دانستند.

کارگردان:‌شان سالرنو
درباره زندگی جی.دی. سلینجر
سال انتشار 2013