باشگاه‌های اروپایی در خطر ورشکستگی

وصال روحانی
مترجم
به اعتراف اکثر کارشناسان، مهم‌ترین لطمه بیماری کرونا به ورزش فوتبال، نزدیک شدن باشگاه‌ها به ورشکستگی و از بین رفتن بنیه اقتصادی آنها بوده است. با اینکه لیگ آلمان چند هفته ای است بازگشایی شده و ر‌قابت های ایتالیا و اسپانیا هم شروع شده اما ضررهای حاصل از تعطیلی سه ماهه این مسابقات، باشگاه‌ها را نالان ساخته و با اینکه ضربه‌های اصلی به باشگاه‌های کوچک وارد شده اما باشگاه‌های بزرگ‌تر هم بخش قابل توجهی از درآمدهایی را که پیش‌تر به دست می‌آوردند، اینک در اختیار خویش نمی‌بینند. برگزاری مسابقات در استادیوم‌های فاقد تماشاگر هم که دلیل آن پرهیز از اشاعه «کووید 19» است، مزید بر علت شده و کم رونقی مالی را بیشتر کرده است. گوردان گوداسیچ، یک مقام ارشد فوتبال کرواسی می‌گوید: «امثال رئال مادرید و بارسلونا به هر حال امرار معاش می‌کنند و دغدغه‌ای هم ندارند اما باشگاه‌های کوچک‌تر در اروپا با خطر انحلال مواجه هستند و در خوشبینانه‌ترین نگاه هم وابسته به کمک‌هایی همچون قرضه‌های ملی و ارقام پرداختی فرمانداری‌های منطقه‌ای و امثال آن شده‌اند. تصور موجود این است که حداکثر تا اکتبر 2020 (مهر 1399) دست‌کم 150 باشگاه کوچک‌تر و کم استقبال‌تر در سطح قاره سبز به سوی ورشکستگی سوق داده خواهند شد. ابهام همه جا حکم می‌راند و با اینکه بازار نقل و انتقال‌های فصل بعدی پیش رو قرار دارد و باشگاه‌های اروپایی قادرند نفرات متعددی را جابجا کنند اما نه شوق سابق در این زمینه مشاهده می‌شود و نه تیم‌ها بودجه‌هایی نجومی دارند تا در سایه آن خریدهای بزرگ ساماندهی و اجرا شود.»
یک فصل نقل و انتقالاتی متفاوت
این رویداد سبب شده دست‌اندرکاران فوتبال اروپا پیشنهاد بدهند فصل سنتی نقل و انتقال‌های تابستانی این قاره که معمولاً طی ماه‌های خرداد تا شهریور شکل می‌گیرد، بیش از پیش بسط یابد و امسال به طور استثنایی از همان روز پایان مسابقات لیگ آغاز شود و تا 6 ماه ادامه یابد. فایده و حسن این سیستم این است که تیم‌ها را قادر می‌سازد در مدت زمانی طولانی‌تر به تدوین و اجرای برنامه‌های تقویتی خود بپردازند و برای خریدن بازیکنانی که به کارشان می‌آیند، مهلت فزون‌تری داشته باشند. با اینکه باشگاه‌های بزرگ‌تر فوتبال اروپا با تکیه بر اندوخته‌های قبلی خویش به این زودی‌ها و به سرعت از پای درنمی‌آیند اما حتی سران یوونتوس در دهه دوم خردادماه اعتراف کردند که بحران مالی خطر بزرگی است که گرداگرد معتبرترین باشگاه‌ها هم حرکت می‌کند. آندریا انیلی که در عین ریاست بر یوونتوس (رکورددار قهرمانی در «سری A») ریاست نهاد موسوم به اتحادیه باشگاه‌های اروپایی را هم برعهده دارد، گفته است: «معضلات برخاسته از بسط کرونا بزرگ‌ترین چالشی است که طی سال‌های معاصر در فوتبال مشاهده و این پایانی هم بر قضایا نیست زیرا این بیماری با وجود راکد شدن در برخی کشورها تا آینده نزدیک در دنیا حاضر و فعال خواهد بود و به مکانیسم منفی خود استمرار خواهد بخشید. اگر باشگاه‌های ولو بزرگ هم تصور کنند پس از بازگشایی لیگ‌های داخلی و لیگ‌های قاره‌ای به یک نقطه امن رسیده‌اند، اشتباه کرده‌اند زیرا کرونا به فصل بعدی فوتبال اروپا هم ضرباتی را وارد خواهد کرد و فصول بعدی نیز از این عوارض مصون نخواهند ماند.
دوران بدون حق پخش
بدتر از هر چیزی برای باشگاه‌های متضرر، لغو و به واقع عدم دریافت حق پخش تلویزیونی مسابقات‌شان است. مسأله‌ای که وقتی برقرار باشد، بخش قابل توجهی از هزینه‌های یک باشگاه را تأمین می‌کند و زمانی که نیست، هر تیمی را و حتی در دوران تعطیلی و عدم برگزاری مسابقات بشدت محتاج می‌سازد. در ماه «مه» (اردیبهشت) و بویژه 15 روز نخست آن که مسابقات باشگاهی در اروپا به ناچار و به سبب پیامدهای رواج کرونا تعطیل بود، هیجانی که معمولاً بر اثر تعیین سیمای تیم‌های قهرمان در لیگ‌های مختلف یا سقوط کننده‌ها به دسته‌ای پایین‌تر احساس می‌شد، غایب بود و رکود و خاموشی بر هر چیز دیگری سایه انداخته بود و حتی شروع لیگ آلمان از واخر اردیبهشت ماه نیز بر این سکون سایه نینداخت و رونق را به فوتبال اروپا برنگرداند، زیرا سایر لیگ‌ها همچنان تعطیل بودند و استادیوم‌های خالی و تمرین ناقص تیم‌ها در چنین محیط‌هایی طبعاً نمی‌توانست بی‌فروغی موجود را بی‌اثر سازد و شکوه و هیاهو را به این ورزش بازگرداند. با اینکه میزان غنا و ثروت باشگاه‌های اروپایی در قیاس با سایر قاره‌ها بسیار بیشتر است اما در گزارش‌هایی که آنان پس از درخواست‌های فیفا منتشر کردند، مشخص شد که حتی آنها هم در تأمین ملزومات انجام تمرین و بازی‌ها مشکل دارند و نه می‌توان در تمامی شرایط فاصله‌گذاری‌های فردی و اجتماعی را در تمرین‌ها و مسابقات رعایت کرد و نه استادیوم‌ها و هواپیماها و هتل‌هایی که مورد استفاده باشگاه‌ها قرار می‌گیرد، آنقدر ظرفیت و شرایط لازم را دارند که بتوان در آنها تمامی مسائل مربوط به خودمراقبتی و پرهیز از ابتلا به کرونا را تأمین و اجرایی کرد.
بدترین قسمت ماجرا
اینک اکثریت با تیم‌هایی-بویژه در شرق اروپا- است که نه بودجه لازم برای اجاره هواپیماهای دربست را دارند و نه ساز و کارهای لازم را برای تأمین ملزومات و شروط برگزاری مجدد مسابقات و انواع خودمراقبتی‌ها را. در حالی که لیگ برتر پرتغال پس از لیگ آلمان به دومین لیگ مهم فوتبال اروپا تبدیل شد که بازگشایی شده، گزارش‌های رسیده حاکی از آن است که در این کشور و در برخی ایالات آن و از سوی بعضی باشگاه‌ها مراقبت‌های پزشکی لازم اعمال نشده است. یوناس بائر هافمن، دبیرکل اتحادیه بازیکنان حرفه‌ای فوتبال جهان (موسوم به Fifpro) گفته است: «همزمان با بازگشایی لیگ‌های اروپایی، نگرانی‌های ما در مورد احتمال سرایت کرونا از بازیکنی به بازیکن دیگر همچنان برقرار است و با توجه به زندگی آنها کنار خانواده‌هایشان، ابعاد این ماجرا می‌تواند بسیار بیش از اینها باشد. این بسیار بد است که با سرایت‌هایی از این دست، فوتبال ورزش و وسیله‌ای شناخته شود که از آن خطر و بیماری‌های مهلک می‌بارد و نه مظهر آرامش و لذت بلکه نماد دردسر و بدحالی باشد. ما قدرت مدیریت تمامی این موضوعات را نداریم و این بدترین قسمت ماجرا است.»
* منابع: Daily Telegraph و  Observer