روایتی هولناک از صفحات سیاه تاریخ

مریم شهبازی
خبرنگار
«پسری با پیژامه راه‌راه» داستان زندگی دو پسر هشت‌ساله است؛ یکی زندانی و دیگری فرزند فرمانده ارتش نازی. این کتاب را یکی از مشهورترین نوشته‌های «جان بوین»، نویسنده 49 ساله ایرلندی می‌دانند. نوشته‌ای که نه‌تنها در دنیای ادبیات با کسب جوایزی از جمله بهترین رمان سال ایرلند، استقبال زیادی از آن شد بلکه در قالب یک فیلم سینمایی تراژدی و درام تاریخی به کارگردانی «مارک هرمن»، به عرصه سینما هم راه یافت. رمان پیرامون نسل کشی یهودیان در آلمان نازی شکل گرفته، برونو یکی از این دو، پسر فرمانده نازی و نزدیک به شخص پیشوا است که در جنگ جهانی دوم، طی اتفاقی سر از اردوگاه مرگ درمی آورد.البته نه به‌عنوان زندانی! پدر برونو فرمانده این اردوگاه است و آنچه خانه‌شان را از زندان جدا می‌کند حصاری است که تا چند متری‌اش زندانی‌ها حق رفت‌وآمد ندارند؛ همان جایی که برای نخستین مرتبه خود را مقابل شموئیل، پسری به سن و سال خودش می‌بیند. هر دو متولد یک روز، ماه و حتی سالی مشابه اما با روزگاری متفاوت. شموئیل به جرم یهودی بودن به همراه دیگر اعضای خانواده‌اش گرفتار این اردوگاه شده است. برونو قهرمان اصلی داستان، بی‌خبر از آنچه پیرامونش می‌گذرد به‌یک‌باره چهره عریانی از جنگ را مقابل خود می‌بیند. هنوز درکی از اتفاقات آن سوی حصار ندارد که شموئیل و آنچه بر او گذشته برونو را به دنیای واقعی هل می‌دهند، پسرک نحیفی که آن سوی سیم‌های خاردار چمباتمه زده و این آغاز ماجرایی است که بوین به تصویر کشیده. با اینکه کم نیستند آثاری که پیرامون هولوکاست و اردوگاه‌های مرگ و... شکل گرفته‌اند اما این کتاب تفاوت عمده‌ای با دیگر آثار مرتبط با این موضوع دارد؛ اینکه تمام داستان را از دریچه چشم یک کودک و نگاه معصومانه‌اش می‌خوانید. با مطالعه «پسری با پیژامه راه‌راه» فرصت بیشتری برای آشنایی با نسل‌کشی یهودیان خواهید داشت. می‌توانید قدم‌به‌قدم با برونو همراه شوید و بخشی از آن چیزی را ببینید که برای اغلب ما در نهایت به تصاویری بازمانده از یک واقعه تلخ تاریخی محدود می‌شود.
پسری با پیژامه راه‌راه
نویسنده: جان بوین
مترجم: پروانه فتاحی
نشر هیرمند