خاطره بازی در «آی‌فیلم»

محدثه واعظی‌پور
روزنامه‌نگار
ساخت برنامه‌هایی با حال و هوای نوستالژیک درباره سریال‌ها و برنامه‌های موفق تلویزیون، مسبوق به سابقه است. در گذشته، که تماشاگران تلویزیون بیشتر بودند، این برنامه‌ها معمولاً گل می‌کردند و مخاطب بالایی داشتند. «نقره» (محمد صوفی- منصور ضابطیان) یکی از نخستین برنامه‌هایی بود که با این هدف ساخته شد و تازگی و طراواتی که داشت باعث می‌شد تماشاگر بسیاری داشته باشد و از آن الگوبرداری و تقلید شود.
به‌تازگی شبکه «آی‌فیلم» که یکی از محبوب‌ترین شبکه‌های تلویزیون و به‌دلیل پخش سریال‌های قدیمی، هنوز پربیننده است، برنامه «14 اینچ» را روی آنتن دارد. برنامه‌ای با اجرای امین زندگانی که در حضور دو میهمان، سریال‌های پربیننده و خاطره‌ساز گذشته را مرور می‌کند. بازیگرهای بسیاری در این سال‌ها، روی صندلی اجرا نشسته‌اند، که اغلب ناموفق بوده‌اند. اجرا، تخصصی است که با راحت بودن مقابل دوربین و بیننده تفاوت دارد. به همین دلیل بازیگران، اغلب مجریان شکست خورده‌ای هستند که می‌توانند عامل انتخاب و امتحان یک برنامه باشند، اما معمولاً قادر نیستند ارتباط با مخاطب را در طولانی‌مدت حفظ کنند.
امین زندگانی، تا اینجا مجری مناسبی برای اجرای این برنامه است. تیتراژ پایانی را هم اگرچه درجه یک اجرا نکرده، اما قابل قبول و پذیرفتنی، خوانده است. او در اداره گفت‌و‌گو با کمند امیرسلیمانی و سیامک اطلسی (بازیگران پدرسالار) نمره قبولی می‌گیرد. دست‌کم، مثل بسیاری از مجری‌های تلویزیون، پرت و بی‌ربط به نظر نمی‌رسد و می‌تواند با اشاره‌هایش، بحث را باکیفیت‌تر کند. (مثل اشاره به رابطه توأم با احترام نادره خیرآبادی و جمیله شیخی در پشت صحنه سریال) نکته آزاردهنده در چنین برنامه‌هایی متن و شکل سؤال‌هاست که ربطی به اجرای مجری ندارد. در یک برنامه که حال و هوای خاطره بازی دارد می‌توان بحث جدی داشت و درست تحلیل کرد، قرار نیست نوستالژی را با سطحی‌نگری اشتباه بگیریم. در برنامه «پدرسالار»، کمند امیرسلیمانی نشان داد بر خلاف اغلب بازیگرها خوب صحبت می‌کند و تحلیل دارد، نکته‌ای که درباره روند ساخت سریال‌ها در گذشته اشاره کرد، موضوع مهم و شاید گل مصاحبه بود. او گفت در دهه هفتاد سریالی 26 قسمتی در 9 ماه ساخته می‌شد و این روزها سریالی سی قسمتی در 2 ماه تولید می‌شود. امیرسلیمانی تلویحاً، روند نزولی تولید در تلویزیون را به یادمان آورد. «14 اینچ»، می‌تواند یکی از پربیننده‌ترین برنامه‌های تولیدی شبکه آی‌فیلم باشد، اگر مجری محترم، مجبور نباشد از جمله‌های تکراری برای سلام و احوال پرسی با مخاطبش استفاده کند و بگوید: «میهمان نگاه شما هستیم» و گروه نویسندگان برای طراحی سؤال‌ها و روند بحث با عوامل یک مجموعه موفق، بیش از کمی مطالعه و تحلیل کنند تا کیفیت مصاحبه و گپ بالاتر برود. رجوع به گذشته و پاسداشت تلاش هنرمندانی که بسیاری از آنها دیگر بین ما نیستند، سنتی نیکوست اما کیفیت این ادای دین و کاوش در گذشته است که این دست برنامه‌ها را دیدنی می‌کند. مهم این است که تعادل میان یک گپ دوستانه و مصاحبه‌ای با سؤال‌های جدی و عمیق، حفظ شود تا بیننده، فقط تصاویر آرشیوی نبیند و آموخته‌ای هم از تماشای «14 اینچ» داشته باشد.