تئاتر در عصر پاندمی

 علی مددی
نویسنده

شماره یازدهم «نمایش‌شناخت» با یک پرونده ویژه آغاز می‌شود که این‌بار به موضوع پرفورمنس لکچر یا به تعبیری اجرا‌گفتار اختصاص یافته. این پرونده که به همت دکتر رحمت امینی جمع شده و حاوی مطالب متعددی در رابطه با این فرم تئاتری مدرن است که چندان در ایران به آن پرداخته نشده. از جمله مطالب این پرونده می‌توان به ترجمه مقاله‌ای تحت عنوان «وقتی فرم شروع به صحبت می‌کند...» توسط سحر مشکین قلم اشاره نمود. همچنین آذین محمد علی دانشجوی دکترای تئاتر در دانشگاه سوربن جدید در یادداشتی به موضوع مزبور پرداخته است. از دیگر مقالات ترجمه شده نیز می‌‌توان به «مقدمه‌ای بر اجرا-گفتار و کارکرد تئاتر در حوزه آموزش» اشاره کرد که بهار بنی‌جمالی و رحمت امینی به ترجمه آن پرداخته‌اند. دکتر آزاده گنجه استادیار گروه هنرهای نمایشی دانشگاه تهران نیز در یادداشتی با عنوان «لکچرپرفورمانس-دستاوردهای برابری‌خواهانه یک ترکیب» از زاویه دیدی متفاوت به تحلیل و تبیین این فرم نمایشی پرداخته‌. مصاحبه دکتر پژمان دادخواه با دکتر رامتین شهبازی در باب اجرا-گفتار هم از دیگر مطالب خواندنی این پرونده ویژه است. همچنین دکتر سارا نوری که از چند شماره پیش با ترجمه‌های خود نشریه «نمایش‌شناخت» را همراهی کرده در این پرونده نیز در جستاری «به تحلیل ساختار آموزشی و اهمیت پارامترهای اجرا-گفتار در تجربه یادگیری» پرداخته است. «تئاتر در عصر پاندمی» عنوان یکی دیگر از پرونده‌های شماره یازدهم است و چنانکه از عنوانش پیداست به تأثیرات پاندمی کرونا بر تئاتر جهان خاصه ایران می‌پردازد. در آغاز این پرونده امیرحسین بابایی در مقاله‌ای مفصل به دامنه تأثیرات این بیماری بر هنر تئاتر در کشورهای مختلف پرداخته و نوع مواجهه هر یک از این کشورها و شیوه‌های حمایتی آنها از نهاد تئاتر را مورد ارزیابی قرار داده و بالاخره تئاتر کرونازده ایران را نیز از وجوه مختلف بررسی نموده است. در این پرونده نیز گفت‌و‌گویی مفصل با دکتر مسعود دلخواه انجام گرفته و او در این مصاحبه که تنها به موضوع کرونا و تئاتر اختصاص یافته، به تجزیه و تحلیل این پدیده هولناک پرداخته و پیرامون پیامدها و تبعات درازمدت این بیماری سخن گفته است. مهدی معصومی کارورز تئاتری مقیم امریکا نیز در گزارشی اختصاصی از فعالیت‌های جالب توجه و متفاوت گروه صدا (به سرپرستی خانم نغمه ثمینی در خارج از ایران) به عنوان الگویی موفق از اجرا و تمرین تئاتر در دوران اپیدمی سخن گفته. و از جانب دیگر دکتر فرشته وزیری نسب هنرمند ساکن آلمان نیز در یادداشت خود ضمن سخن از سنگینی سایه کرونا بر سر تئاتر از یک تجربه متفاوت و تازه دیگر یعنی نمایش آنلاین و اجرا در کلاب هاوس پرده برداشته است. گفتنی است «نمایش‌شناخت» از جمله نشریات تخصصی و خصوصی تئاتر ایران است که به سردبیری نظر احمدی و مشاوره فرهاد ناظرزاده‌کرمانی، حسین اسماعیلی، مسعود دلخواه و سعید فرهودی منتشر می‌شود.