امیرعبداللهیان: در زمان مناسب به «باکو» و «ایروان» سفر می‌کنم

گروه سیاسی/ وزیر امور خارجه کشورمان طی روزهای گذشته در دو گفت‌و‌گو با شبکه تلویزیونی روسیه و همچنین نخستین مصاحبه‌اش با رسانه‌های امریکایی به تشریح تحولات سیاست خارجی پرداخت و رویکرد ایران در بحران قفقاز و همچنین مذاکرات برجام را تبیین کرد. حسین امیرعبداللهیان در گفت‌و‌گو با تلویزیون دولتی روسیه درباره وضعیت فعلی جنوب قفقاز و درگیری‌های جمهوری آذربایجان و ارمنستان و صلح و ثبات در این منطقه گفت: از اولویت‌های سیاست خارجی دولت ایران، تمرکز بر همسایگان از جمله همسایگان شمالی است، آذربایجان و ارمنستان دو همسایه خوب جمهوری اسلامی ایران هستند.
امیرعبداللهیان با تأکید بر اینکه نباید اظهارات رسانه‌ها، فضای روابط
تهران - باکو را تحت تأثیر قرار دهد، گفت: همان‌طور که وزیر خارجه ارمنستان به تهران سفر کرد، این فرصت وجود دارد که وزیر خارجه جمهوری آذربایجان هم به تهران سفر کند.
وی ادامه داد: ما اولاً نمی‌توانیم با یکی علیه دیگری کار کنیم، عنوان سیاست خارجی دولت، سیاست خارجه متوازن است یعنی ما در راستای منافع مشترک جمهوری اسلامی ایران با آذربایجان و منافع مشترک جمهوری اسلامی ایران با ارمنستان مناسبات دو کشور را تنظیم می‌کنیم. امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: همان‌طور که همکار من وزیر خارجه ارمنستان به تهران سفر کرد، این فرصت وجود دارد که وزیر خارجه آذربایجان هم به تهران سفر کند، البته من به پایتخت‌های هر دو کشور در زمان مناسب خودش سفر خواهم کرد.
وزیر امور خارجه با اشاره به دیدار خود با همتای آذربایجانی در نیویورک، یادآور شد: گفت‌و‌گوی دوستانه و صریحی با همکاران وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان داشتم، ما در ارتباط با منطقه قفقاز جنوبی چند نگرانی داریم، نگرانی اول اینکه برخی از مداخلات خارجی منطقه را به سمتی ‌ببرد که ژئوپلیتیک منطقه و مرزها تغییر کند و گذرگاه‌های مرزی بسته یا جابه‌جا شود. او با بیان اینکه از زمانی که جنگ در قره‌باغ شروع شد تروریست‌ها وارد منطقه شدند، عنوان کرد: این موضوعی است که در ملاقات‌های دیپلماتیک بین ما و مقامات جمهوری آذربایجان مطرح شده و هفته‌ها قبل به ما قول دادند که اقدامات لازم جهت پاکسازی منطقه از تروریست‌ها را به عمل آورند؛ همچنین رژیم صهیونیستی اقدامات تحریک‌آمیز را در منطقه ما از طریق خاک جمهوری آذربایجان شروع کرده است.
 طرح ۳+۳ برای حل مناقشه در قفقاز
امیرعبداللهیان با تأکید بر اینکه مسائل منطقه را باید کشورهای منطقه حل کنند، درباره طرح «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه با عنوان ۳+۳ برای حل مناقشه در قفقاز گفت: طرح‌های متعددی برای حل مناقشات مطرح است، یکی از آنها ۳+۳ است که از زمان اوج‌گیری بحران قره‌باغ مطرح شد، ما فکر می‌کنیم از مسیر گفت‌و‌گو می‌شود سوءتفاهمات را برطرف کرد. وی ادامه داد: در این گفت‌و‌گوها تمامیت ارضی کشورها می‌تواند مورد تأکید قرار بگیرد و نتیجه آن را هم می‌توانیم روی زمین پیاده کنیم؛ اما یک روش دیگر از گذشته بین ایران و روسیه و آذربایجان وجود داشته است که هدف این روش توسعه همکاری‌ها در ابعاد سه جانبه بوده است. به هرحال این طرح‌ها تقویت کننده رایزنی‌ها، گفت‌و‌گوهای سیاسی و همکاری‌های مشترک و چند جانبه است.  امیرعبداللهیان تأکید کرد: معتقدیم زیادی خواهی‌های جدید، شرایط را پیچیده‌تر می‌کند و نتیجه آن جز بی‌ثباتی نخواهد بود و به نفع هیچ طرفی نیست. او با بیان اینکه گفت‌و‌گوها باید متناسب با ادبیاتی باشد که از همسایه‌ها انتظار می‌رود؛ گفت: برخی اظهارات تندی را که این روزها از سوی مقامات آذربایجانی مطرح می‌شود ، غیرسازنده می‌دانیم و فکر می‌کنم اگر با حکمت با این مسائل برخورد شود می‌توانیم با دو همسایه خوب آذربایجان و ارمنستان مانند سایر همسایگان مسیر رو به جلویی را تجربه کنیم.
در بازگشت به مذاکره تأخیری
 نخواهیم داشت
وزیر امور خارجه همچنین در نخستین گفت‌و‌گویی که با رسانه‌های امریکایی داشت، به تشریح مواضع مذاکراتی ایران در وین پرداخت و به رسانه «ان بی‌سی» پیرامون این موضوع گفت: ما بزودی به مذاکره برمی گردیم. یکی از ویژگی‌های دولت جدید ایران این است که ما عملگرا هستیم. ما در چهارچوب رفتار عملگرایانه پای میز مذاکره خواهیم رفت، نتیجه ملموس برای ما مهم است، نتیجه‌ای که حقوق و منافع ملت ایران را تأمین کند و این بستگی به نیت، اراده و رفتار طرف‌های مقابل دارد.
امیرعبداللهیان در پاسخ به این انتقاد از دولت که برای بازگشت به مذاکرات تأخیر داشته است، گفت: فکر می‌کنم دولت رئیس‌جمهوری بایدن، تقریباً سه ماه اول شروع کار دولت خود توجهی به برجام نکرد. من به همکاران اروپایی‌ام گفتم که آیا آن زمان از آقای بایدن پرسیدید که چرا سه ماه است به مذاکره و برجام فکر نمی‌کنید؟ ما سال‌هاست که از منافع اقتصادی برجام هیچ استفاده‌ای نکرده‌ایم. اما با جدیت در حال بررسی و جمع‌بندی سیاست‌های خود در قبال مذاکرات وین هستیم. می‌توانم بگویم که جلسات فشرده‌ای داریم. پنجره دیپلماسی و مذاکره را باز نگه می‌داریم و بزودی به مذاکره بازمی‌گردیم.
او با تأکید بر اینکه مذاکره‌ای را شروع خواهیم کرد که دستاوردهای ملموس و عملی داشته باشد، افزود: در بازگشت به مذاکره تأخیری نخواهیم داشت، به محض اینکه جمع بندی‌ها قطعی شود آمادگی خود را برای ورود به مذاکره اعلام می‌کنیم. وزیر امور خارجه درباره بروز مشکلاتی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیرامون مسأله دسترسی‌ها گفت: ما قانون مجلس شورای اسلامی را بالای سر خود داریم. این قانونی است که به تصویب پارلمان جمهوری اسلامی ایران رسیده است. ما به همکاری‌های خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه می‌دهیم، ولی متأسفانه آژانس در برخی گزارش‌ها و عملکردهای خود به جای رفتار فنی و حرفه‌ای، رفتار سیاسی از خودش بروز داده است. ما به‌عنوان دولت جدید تاکنون حداقل دو سیگنال مثبت ارسال کرده‌ایم. سیگنال اول که در روز تحلیف رئیس‌جمهوری کشور مان ارسال شد این بود که، آقای «انریکه مورا» در محل پارلمان با من به‌عنوان یکی از اعضای تیم سیاست خارجی دولت جدید ملاقات داشت. من در آن ملاقات گفتم مذاکره را ابزار مهم دیپلماسی می‌دانیم و از مذاکره فرار نخواهیم کرد. دومین سیگنال مثبت این بود که اجازه دادیم آقای گروسی در روزهای گذشته به ایران سفر کند. ایشان ملاقات سازنده و مثبتی با رئیس جدید سازمان انرژی اتمی داشت و توافق خوبی هم بین آنان شکل گرفت. فکر می‌کنم چنانچه آژانس به وظیفه فنی خود عمل کند می‌تواند نقش سازنده و مثبتی را ایفا کند.
تبادل زندانیان ایران و امریکا
امیرعبداللهیان همچنین در پاسخ به سؤالی درباره آخرین وضعیت تبادل زندانیان میان ایران و امریکا گفت: این یک مسأله کاملاً انسانی است که حتی فکر می‌کنیم می‌توان بدون ارتباط با میز مذاکره وین در اقدامی انساندوستانه نسبت به تبادل زندانیان توافق کرد و آن را عملی ساخت. رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سؤال که آیا تبادلات احتمالی شامل آقای نمازی، ‌آقای طاهباز و آقای شرقی که در حال حاضر در ایران زندانی هستند، هم می‌شود؟ یا نه، اظهار داشت: قوه قضائیه در ایران مستقل عمل می‌کند. ما به‌عنوان دولت و به‌عنوان وزارت خارجه از لحاظ انسانی تمام تلاش خود را به عمل می‌آوریم که بتو‌انیم نسبت به آزادی زندانی‌ها پیگیری خودمان را داشته باشیم. طبیعتاً کسانی که در جرایمشان امکان تخفیف وجود داشته باشد می‌توانند در لیست تبادل قرار گیرند.
امیرعبداللهیان در پایان در پیامی برای مردم امریکا هم گفت: ما با مردم امریکا هیچگاه مشکل نداشته‌ایم. فکر می‌کنیم آن چیزی که باعث مشکل در روابط دو کشور شده است سیاست‌های غلط کاخ سفید است. مردم ما در تاریخ قبل از پیروزی انقلاب و در ۴۲ سال گذشته در موارد متعددی رفتارهای غیرسازنده و در مواردی رفتارهای خصمانه از دولت امریکا مشاهده کرده‌اند. ما امروز در نیویورک در حالی صحبت می‌کنیم که حتی برای وارد کردن ضروری‌ترین داروهای خاص کشور مثلاً برای کودکان با بیماری پروانه‌ای که یک مسأله کاملاً انسانی است هیچ کانال مالی وجود ندارد. با وجود اینکه گاهی اوقات مقامات دولت امریکا می‌گویند دارو و تجهیزات پزشکی جزو کالاهای تحریمی نیست عملاً این امکان وجود ندارد.
او تصریح کرد: ما براساس عمل رفتار دولت آقای بایدن قضاوت می‌کنیم، تصمیم می‌گیریم و عمل می‌کنیم. امیدوارم برای یک بار سیاست‌های غلط کاخ سفید به طور جدی مورد بازنگری قرار بگیرد. به جای ادبیات تهدید و تحریم ادبیات احترام به حقوق ملت‌ها مورد توجه قرار گیرد.