روایت گمشده

فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری

لجاجت اسرائیل در دور دوم مذاکرات
و تأخیر در دور سوم
در دور دوم مذاکرات هم با سرسختی اسرائیل، چرخش در دایره بسته تکرار شد. ایالات متحده در جریان این دور از مذاکرات کوشید اسرائیل را با طرح لغو قطعنامه تاریخی شماره ۳۳۷۹ مجمع عمومی سازمان ملل متحد مصوب سال ۱۹۷۵ مبنی بر برابر دانستن صهیونیسم با نژادپرستی، در تاریخ ۱۶ دسامبر ۱۹۹۱ خشنود سازد. کوشش ما برای قانع کردن کشورهای عربی و اعضای جنبش غیرمتعهدها جهت دادن رأی مخالف به لغو قطعنامه، به نتیجه نرسید زیرا جهان مابین ۱۹۷۵ - سال شکست امریکایی‌ها در ویتنام - و ۱۹۹۱ - سال فروپاشی اتحاد شوروی - بسیار دگرگون شده بود.‌ این دگرگونی آن چنان گسترده بود که ما حتی از تغییر رأی هم پیمان خود شوروی، به موافقت با لغو قطعنامه ۳۳۷۹ غافلگیر نشدیم.
با‌ وجود دادن این امتیاز به تل آویو، دور دوم مذاکرات با سرسختی هیأت مذاکراتی اسرائیل به جایی نرسید؛ هیأتی که بر این باور بود که پذیرش مذاکره با طرف عربی با حضور فلسطینی‌ها، در اندازه خود یک عقب نشینی است. ما اگر چه دلخوری خود از نتایج این دور از مذاکرات را اعلام کردیم، اما سیاست سوریه از آغاز مذاکرات، بستن راه به روی اسرائیل برای فرار از مسئولیت به بن‌بست رساندن مذاکرات بود. از این‌رو با شرکت در دور سوم مذاکرات موافقت کردیم که مقرر شده بود از ۱۳ ژانویه ۱۹۹۲ به مدت سه روز برگزار شود. حکومت شامیر پیش از این تاریخ در یک اقدام سیاسی تحریک آمیز، دوازده شخصیت فلسطینی را از سرزمین‌های اشغالی اخراج کرد، اقدامی که منجر به صدور قطعنامه شماره ۷۲۶ شورای امنیت در محکومیت آن شد. این اقدام اسرائیل در چارچوب مدیریت زیاده خواهی‌های برخی احزاب راستگرای عضو ائتلاف حاکم انجام شد که تهدید کرده بودند به مخالفان حکومت شامیر در کنست خواهند پیوست.
هیأت‌های عرب در اعتراضی نمادین به اقدام اسرائیل، حضور خود را در نشست‌های دور سوم مذاکرات به تأخیر انداختند. این دور نیز ادامه دو دور گذشته مذاکرات صلح بود. موفق العلاف رئیس هیأت ما تحمل شنیدن حرف‌های بن آهارون تندرو را نداشت که کتاب‌های مدرسه‌ای دهه پنجاه سوریه را با خود به میز مذاکرات می‌آورد و نوارهای کاست برنامه‌های ضبط شده رادیو دمشق و روی جلدهایی از مجله سرباز که کاریکاتورهایی را نشان می‌داد که سربازان سوری، دشمن را با لگد به دریا می‌اندازند. هنگامی که علاف در تماس تلفنی از واشنگتن با دمشق از زیاده گویی‌های تحریک کننده بن آهارون گلایه می‌کرد به او می‌گفتم، رهایش کن تا توقف‌ناپذیر ادامه دهد و نوارها را برایت پخش کند و کاریکاتورها را نشانت دهد و اگر باز هم ادامه داد صندلی خود را پشت به او کن و بنشین و اگر باز هم تمام نکرد بگذار ادامه دهد و تنها پشت تو را ببیند تا خود به خود از سخن گفتن باز ایستد. ما نباید بیش از آنها حرص زمان از دست رفته را بخوریم.