قوز بالا قوز

وصال روحانی
روزنامه‌نگار
فصل 2024-2023 لیگ فوتبال قهرمانان آسیا از همین حالا بانی دردسرهایی برای ایران شده است. تا شروع آن مسابقات هنوز دو سال مانده اما چون انتخاب نمایندگان شماری از کشورها را به فدراسیون‌های همان کشورها سپرده‌اند، به این نهادها فشاری بیش از حد برای انجام این کار وارد خواهد شد. فرایندی که فدراسیون ایران را در صورت انجام هر انتخابی و رویکرد به هر تیمی، به نادیده گرفتن حق سایر باشگاه‌ها متهم خواهد ساخت و بدیهی است که فدراسیون‌نشینان از همین امروز از آن بیم داشته باشند. برای فصل بعدی لیگ آسیا که در بافت و قالب‌های فعلی انجام می‌پذیرد، مشکلی وجود ندارد اما چون قرار است «AFC» از دو فصل بعد در همان بازه زمانی به برپایی لیگ قهرمانان آسیا همت گمارد که سال‌ها است پیکارهای اروپایی برگزار می‌شود (و به تبع آن بازی‌ها از شهریور شروع می‌شود و در اواخر اردیبهشت سال بعد به اتمام برسد) فدراسیون‌های بعضی کشورها که لیگ‌شان در ایامی بجز این و در پیروی از زمان‌های مطلوب خودشان برگزار می‌گردد، نمی‌دانند کدام تیم‌ها را به کنفدراسیون فوتبال آسیا معرفی کنند؛ تیم‌هایی که در فصل قبلی قهرمان شده‌اند یا در همان فصلی که لیگ قهرمانان آسیا در جدول زمانی جدید آن پیگیری می‌شود، جزء پیشتازان جدول هستند. «AFC» پس از تقابل با این مشکل به کشورهای درگیر شامل عربستان، قطر، امارات، بحرین، کویت و البته ایران اعلام کرده هر طور که خود صلاح می‌دانند، اقدام کنند و از بین دو راه مورد بحث، یکی را برگزینند. چنین مشکلی برای سایر کشورها و بویژه شرق آسیایی‌ها مصداق ندارد زیرا آنها سال‌ها است که طبق مدل‌های اروپایی عمل کرده و لیگ‌های خود را در همان بازه زمانی قاره سبز شروع و تمام می‌کنند و به واقع شروع لیگ‌هایشان از اواخر مرداد یا اوایل شهریور (ماه آگوست) است و پایانش هم در اواخر اردیبهشت سال بعد (ماه مه).
 البته فدراسیون فوتبال ایران هم سال‌ها است که لیگ خود را از اوایل مرداد شروع می‌کند و حتی سابقه آغاز آن در تیرماه و در اوج گرمای ابتدای تابستان را هم دارد اما از وقتی کرونا آمد و تأخیرهایی را در اجرا و اتمام لیگ ایجاد کرد، شرایط عوض شد و شروع لیگ به اواخر شهریور و اوایل مهر ارجاع گشت و لیگ امسال با رکوردشکنی در این زمینه از اواخر مهر آغاز به حرکت کرد. حتی اگر سازمان لیگ بتواند به تاریخ‌های مقرر و معمول قبلی رجعت کند یا طوری در پایان آن تسریع نسبی را اعمال نماید که کار در مردادماه به پایان برسد، باز با مشکلی در فصل 2024-2023 لیگ قهرمانان آسیا مواجه خواهد بود که شرحش را آوردیم. زیرا وقتی قرعه‌کشی این لیگ انجام و گروه‌بندی‌ها مشخص می‌شود، یا قهرمان لیگ ما مشخص نشده یا اگر قهرمان شناسایی شده باشد، فقط چند روز از آن می‌گذرد و تیم فاتح آمادگی ذهنی و شرایط اولیه روحی را ندارد که بلافاصله وارد چرخه لیگ آسیا شود. به این ترتیب فدراسیون شاید این ضرورت را حس کند که به جای ورود به این ماجرای سخت قهرمانان و برگزیدگان فصل پیش لیگ و جام حذفی را به «AFC» معرفی کند. بدیهی است که در چنان صورتی هم صدای عده‌ای درخواهد آمد. شاید تیم‌هایی که در اواخر بهار و اوایل تابستان 2023 (1402) در لیگ و جام حذفی ایران قهرمان شده و همچنین تیمی که در لیگ دوم شده، ادعای آمادگی حضوری سریع در لیگ آسیا را هم داشته باشند و از فدراسیون بخواهند که در زمان قرعه‌کشی لیگ آسیا بدون ذکر نام شرکت داده شوند و به محض اتمام کار و مشخص شدن نام‌شان وارد چرخه لیگ آسیا گردند. فدراسیون با این معضل احتمالی هم مواجه است که اگر به برگزیدگان فصل پیش روی بیاورد، آن تیم‌ها در فصل مؤخر دور از آمادگی قرار داشته و به میانه‌های جدول سقوط کرده باشند و نمایندگان قدرتمند و مناسبی برای کشور نباشند و همه اینها یک سرگیجه احتمالی برای فدراسیون و حتی سران ورزش کشور است. برای فدراسیونی که از طریق خود یا سازمان لیگ هر تصمیمی که می‌گیرد حمل بر جهت‌گیری به سود بعضی تیم‌های خاص می‌شود و برای وزارت ورزشی که به دفعات متهم به رنگی بودن و ارجح شمردن یکی دو تا از تیم‌های پرطرفدار نسبت به سایرین شده است. شاید هم همه اینها ناشی از خوشبینی افراطی باشد و پس از حوادث تلخی که سوء‌مدیریت‌ها در دو باشگاه استقلال و پرسپولیس آفرید و معرفی تیم‌هایی بجز آنها را از جانب ایران به دوره بعدی (2022) لیگ قهرمانان آسیا موجب گشت، «AFC» که معمولاً محرومیت‌هایی از این دست را از یک سال به دو سال بسط می‌دهد، هیچ تیم ایرانی را به فصل بعد لیگ آسیا راه ندهد و برای فصل بعد از آن همچنان روی مجوز و ضوابط حرفه‌ای باشگاه‌ها به عنوان شرط حضور آنها پافشاری کند که انتخاب تیم‌های واجد شرایط از سوی ما تابع قواعدی شود که ناقض جایگاه آنها در جدول رده‌بندی لیگ باشد. هرگونه به ماجرا نگاه کنیم، به این نتیجه واحد می‌رسیم که دیرکردها و ایرادات متعدد در ساختار فوتبال ما و ضعف سازمان لیگ در مدیریت امور سبب‌ساز مسائلی شده که می‌بینیم و جایگاه ایران را در لیگ قهرمانان آسیا سست‌تر از هر زمانی کرده است. سران این سازمان حتی در هماهنگ‌سازی خواسته‌های مربیان تیم ملی و برنامه‌های این تیم با جدول فعالیت‌های لیگ مشکل دارند و انجام یکی دو دیدار دوستانه هم کافی است که لیگ را برای 15 تا 20 روز به تعطیلی بکشانند و سپس برای جبران زمان از دست رفته هر چهار، پنج روز یک بار برای تیم‌های لیگ مسابقه بگذارند و همه را فرسوده کرده و صدای تیم‌ها را دربیاورند. همه اینها در یک کلام، یعنی قوز بالا قوز.