نسخه Pdf
ایران عصر
یک نکته پیرامون نوروز
اسماعیل آذر
پژوهشگر، مجری و استاد دانشگاه
بارها شنیده‌ایم دوستان در تعارفات ایام نوروز از خداوند برای یکدیگر 120سال عمر تمنا می‌کنند، اما آیا از خودمان پرسیده‌ایم که چرا 120 سال و نه 130 و یا 110 سال؟ خواستم چرایی آن را برایتان نقل کنم: گاه‌شماری ایرانی مانند بسیاری از سرزمین‌های دیگر، براساس «ماه آسمان» محاسبه و تعیین می‌شد، چون ماه قابل رؤیت بود و کوچک و بزرگ شدن آن با محاسبه روزها مقدور می‌شد. اگرچه خورشید درخشان‌تر بود ولی ماه برای انسان‌ها رازورمز بیشتری در پی داشت. در گاه‌شماری مورد‌نظر ما، سال را 360 روز محاسبه میکردند، به‌گونه‌ای که متضمن 12ماه باشد. 5 روز زیاد می‌آمد که به آن «کبیسه» و یا «پنجه مسترقه» می‌گفتند.
به غیراز آن در جریان حرکت انتقالی زمین به دور خورشید، حدود چهل‌وهشت دقیقه و چهل‌وشش ثانیه هم باقی می‌ماند. پس چه میکردند؟ روزهای ماه را هر چهار سال، یک روز به عقب می‌بردند. این کسری‌ها با هم جمع می‌شد و هر 120سال یک ماه اضافی را تشکیل می‌داد؛ بنابراین هر 120سال، به جای 12ماه 13ماه داشتند. در آن ماه سیزدهم مردم از مالیات معاف بودند. خوراک و پوشاک و همه آنچه مشمول هزینه می‌شد در این یک ماه رایگان به مردم ارائه میکردند. بنابراین همه برای یکدیگر صد‌وبیست سال عمر از خداوند تمنا میکردند که بتوانند از مزایای آن یک ماه بهره بگیرند. دیگر اینکه نوروز جشن زمان است.
این جشن را نه فقط ایرانیان با شکوه هرچه تمام‌تر طی روزگارانی که تاریخ مشخص و معینی هم ندارد انجام می‌دادند، بلکه کم‌وبیش اکثر کشورهای جهان برای نوروز و در جشن‌های نوروز سهم داشتند. بنده حلول آفتاب در بُرج حَمَل عینی، آغاز نوروز و سال شمسی نو را به همه هموطنانم خرم باد عرض می‌کنم.
آید بهار و پیرهن بیشه نو شود/ نوتر برآورد گل اگر ریشه نو شود
زیباست روی کاکل سبزت کلاه نو/ زیباتر آن که در سرت اندیشه نو شود
پژوهشگر، مجری و استاد دانشگاه
بارها شنیده‌ایم دوستان در تعارفات ایام نوروز از خداوند برای یکدیگر 120سال عمر تمنا می‌کنند، اما آیا از خودمان پرسیده‌ایم که چرا 120 سال و نه 130 و یا 110 سال؟ خواستم چرایی آن را برایتان نقل کنم: گاه‌شماری ایرانی مانند بسیاری از سرزمین‌های دیگر، براساس «ماه آسمان» محاسبه و تعیین می‌شد، چون ماه قابل رؤیت بود و کوچک و بزرگ شدن آن با محاسبه روزها مقدور می‌شد. اگرچه خورشید درخشان‌تر بود ولی ماه برای انسان‌ها رازورمز بیشتری در پی داشت. در گاه‌شماری مورد‌نظر ما، سال را 360 روز محاسبه میکردند، به‌گونه‌ای که متضمن 12ماه باشد. 5 روز زیاد می‌آمد که به آن «کبیسه» و یا «پنجه مسترقه» می‌گفتند.
به غیراز آن در جریان حرکت انتقالی زمین به دور خورشید، حدود چهل‌وهشت دقیقه و چهل‌وشش ثانیه هم باقی می‌ماند. پس چه میکردند؟ روزهای ماه را هر چهار سال، یک روز به عقب می‌بردند. این کسری‌ها با هم جمع می‌شد و هر 120سال یک ماه اضافی را تشکیل می‌داد؛ بنابراین هر 120سال، به جای 12ماه 13ماه داشتند. در آن ماه سیزدهم مردم از مالیات معاف بودند. خوراک و پوشاک و همه آنچه مشمول هزینه می‌شد در این یک ماه رایگان به مردم ارائه میکردند. بنابراین همه برای یکدیگر صد‌وبیست سال عمر از خداوند تمنا میکردند که بتوانند از مزایای آن یک ماه بهره بگیرند. دیگر اینکه نوروز جشن زمان است.
این جشن را نه فقط ایرانیان با شکوه هرچه تمام‌تر طی روزگارانی که تاریخ مشخص و معینی هم ندارد انجام می‌دادند، بلکه کم‌وبیش اکثر کشورهای جهان برای نوروز و در جشن‌های نوروز سهم داشتند. بنده حلول آفتاب در بُرج حَمَل عینی، آغاز نوروز و سال شمسی نو را به همه هموطنانم خرم باد عرض می‌کنم.
آید بهار و پیرهن بیشه نو شود/ نوتر برآورد گل اگر ریشه نو شود
زیباست روی کاکل سبزت کلاه نو/ زیباتر آن که در سرت اندیشه نو شود
آدرس مطلب
http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/7875/20/607534/0
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه
ویژه نامه ها
.jpg)
