دکتر فرهت از زندان‌های کابل تا بیمارستان‌های مشهد

مصطفی وثوق‌کیا
روزنامه نگار

​​​​​​​مستندهای کوتاه بخش ملی جشنواره حقیقت از آن دسته آثاری است  که مخاطب‌های خاص خودش را دارد. در این برش چهار مستند انتخاب شده است و درباره‌اش نوشتم.
 1- ماهر/ ارثیه امریکا برای خبرنگار عراقی
یک کرد عراقی بعد از حمله امریکایی‌ها با آنها همراه می‌شود تا علیه رژیم بعث بجنگد. بعد از سقوط صدام وی در اثر انفجار نابینا می‌شود و خانه‌نشین می‌شود و در پی مهاجرت به امریکا است. وی که خبرنگاری هم کرده متوجه می‌شود یکی ازاقوام همسرش مادری گمشده درایران داشته و این سرآغازی می‌شود برای دنبال کردن ماجرا توسط وی تا این مادر و دختر را بعد از 25 سال بهم برساند. روایت این ماجرای جذاب اگر چه با تعجیل کارگردان از دست رفته است چرا که هر دو قصه‌ای که وی در کنار یکدیگر انتخاب کرده خود قابلیت ساخت یک اثر مجزا را داشته اما تلفیق این دو قصه با هم به اصطلاح باعث شده که از دیگر قصه کم گذاشته شود.
2- آستان خورشید/ روایت تصویری جذاب از شکل‌گیری حرم رضوی
آستان قدس رضوی در این مستند کوتاه که به شیوه انیمیشن کار شده است سیر مراحل تکمیلی حرم رضوی را از دوران مامون به‌صورت تاریخی بررسی کرده و پله پله به مخاطب سیر این تغییرات را نشان می‌دهد. در کنار این کمی از تغییرات سیاسی و اجتماعی هر دوره که در شکل‌گیری حرم مؤثر بوده است را نیز بیان می‌کند. استفاده درست از نریشن در این کار باعث شده است که گوش در کنار چشم هر دو در خدمت مستند وروایت  باشد. خلاصه گویی و ایجاز مشخصه اصلی این مستند است و باعث جذابیت کار شده است.
3- روایت فرهت/ زدودن غبار از چهره مهاجران
پزشکی افغانستانی برای فرار از جنگ‌های داخلی کشورش به ایران فرار می‌کند اما به‌دلیل نداشتن اوراق هویتی رد مرز می‌شود با این حال او دوباره به ایران می‌آید و تلاش‌هایش در رشته پزشکی به جایی می‌رسد که تبدیل به یکی از بهترین پزشکان ایران در زمینه اطفال و نوزادان می‌شود. روایت مستند با استفاده از یکی از مریض‌های فرهت که او نجات داده و در ادامه شاگردش می‌شود جلوه‌ای زیبا از انسانیت و همدلی را به رخ می‌کشد و از طرفی دیگر در صدد است با معرفی یکی از نخبگان کشور همسایه ایران کمی از غبار نشسته به رخ این مهاجران را بزداید. مهاجرانی که بواسطه تصویر ساخته شده توسط رسانه عموماً به گونه‌ای دیگر معرفی می‌شوند.
 4- بازمانده / چه مقصر است؟
بازمانده روایتی از مبارزه ورزشکاران ایرانی با رژیم صهیونیستی در میادین بین‌المللی است. کارگردان با تمرکز بر محمد محمدی بریمانلو، جودوکار ملی‌پوش ایران که به‌رغم داشتن سهمیه المپیک 2020 توکیو، به علت تعلیق فدراسیون جودوی ایران، از رفتن به المپیک بازمی‌ماند مهاجرت او را دنبال می‌کند و در خلال آن به اتفاقات دو ورزش کشتی و جودو در مواجهه با ورزشکاران رژیم صهیونیستی می‌پردازد. مستند بدون سوگیری خاصی روایت سعید مولایی که بعد از آن ماجرا پناهنده کشورهای خارجی شد را دنبال می‌کند و از سوی دیگر به ماجرای معروف «باید ببازی» علیرضا کریمی در کشتی هم می‌پردازد. مستند با اینکه موضع مشخصی درباره مسابقه ندادن ورزشکاران ایرانی با ورزشکاران رژیم صهیونیستی دارد اما در ماجرای تعلیق 4 ساله فدراسیون جودو نوک انتقاداتش را به سمت مدیران این فدراسیون می‌گیرد و از زبان مصاحبه شوندگانی چون رودکی و مربی سابق تیم ملی آنها را مقصر تعلیق جودو می‌داند. از سویی با مقایسه رفتار فدراسیون کشتی برای فرار از تعلیق نشان می‌دهد که چگونه برخورد درست با این مسأله و حمایت از ورزشکاران آنها را برای آینده کشور حفظ کرده است اتفاقی که در ورزش جودو رخ نداد و ایران چند تن از بهترین‌های ورزش خود را از دست داد.