زنده نگه داشتن راه آقای مصباح واجب است

رئیس جمهور با اشاره به ابعاد شخصیتی علامه مصباح‌یزدی تأکید کرد عمار ولایت بود پیام سیدحسن نصرالله به مناسبت دومین سالگرد فقدان آیت‌الله محمدتقی مصباح‌یزدی در خط مقدم دفاع از ولایت فقیه بود بررسی جایگاه آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی در جغرافیای فکری ایران درمیزگرد «ایران» فیلسوفی با بصیرت انقلابی

گروه سیاسی/ بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار خانواده آیت‌الله مصباح یزدی که پنجم دی‌ماه انجام شد، روز گذشته به‌ مناسبت دومین سالگرد درگذشت این عالم ربانی، منتشر شد. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار بزرگداشت آیت‌الله مصباح یزدی را یکی از واجبات کارهای حوزه و روحانیت برشمرده و تأکید کردند مرحوم آقای مصباح خصوصیات منحصربه‌‌فردی داشتند که جامع این خصوصیات را در کسی مثل مرحوم آقای مصباح، مشاهده نمی‌کنم. ایشان ضمن اشاره به تقوا و نیز کارهای علمی، فقهی و فلسفی آیت‌الله مصباح، بر ضرورت انتشار و اشاعه افکار، کتب و سخنرانی‌های این علامه بویژه در صداوسیما و فضای مجازی تأکید کردند. مشروح بیانات رهبر معظم انقلاب را که در پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای منتشر شده است، می‌خوانید.

جایگاه منحصربه‌فرد مرحوم مصباح در میان فضلا
بسم‌الله الرحمن الرحیم
و الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی سیدنا ابی‌القاسم المصطفی محمد و آله الطیبین الطاهرین سیما بقیة‌الله فی‌الارضین.
خیلی خوش‌ آمدید. بعد از مدت‌ها آقایان را و بعضی از خانم‌ها را زیارت کردیم. بزرگداشت جناب آقای مصباح یکی از واجبات کارهای حوزه و روحانیت و ماها و همه است و بزرگداشت ایشان به معنای زنده نگه داشتن جهت‌گیری ایشان و راه ایشان است. مرحوم آقای مصباح (رضوان‌الله ‌علیه) یک خصوصیات منحصربه‌‌فردی داشتند که من در مجموعه فضلای برجسته قم که از قدیم می‌شناختیم و حالا هم بحمدالله برکات بعضی‌شان ادامه دارد، نگاه می‌کنم، جامع این خصوصیات را در کسی مثل مرحوم آقای مصباح مشاهده نمی‌کنم؛ علم فراوان، فکر خوب و نوآور، بیان رسا و واضح، انگیزه تمام‌نشدنی و بی‌نظیر، خلقیات و رفتارهای شایسته و برجسته، سلوک و معرفت و توجه معنوی و مانند اینها؛ مجموع اینها را واقعاً انسان نمی‌تواند پیدا کند. اینها در آقای مصباح جمع بود.
ابتکارات ایشان نباید تعطیل شود
بالاخره رفتن برای همه هست: اِنَّک مَیتٌ وَ اِنَّهُم مَّیتُون؛اگر چه خسارت است اما بالاخره چاره‌ای نیست، ناگزیریم؛ علاج این است که آن راه ادامه پیدا کند؛ آن ابتکار و آن کارهایی که ایشان کرده‌اند: همین «طرح ولایت» یکی از ابتکارات ایشان است؛ همین تشکیلات عظیم مرکز تحقیقات امام خمینی یکی از همان ابتکارات است؛ کتاب‌هایی که ایشان نوشته‌اند، چه کتاب‌های علمی، چه آنچه مربوط به اخلاقیات و معنویات و [برای] استفاده عموم و مانند اینها است، یکی از‌ آن کارها است؛ اینها را نباید گذاشت تعطیل بشود. الحمدلله آثار ایشان از همه جهت خوب است؛ آثار صوتی ایشان خیلی آثار خوبی است. سخنرانی‌های ایشان را یک مدتی که در آن حسینیه سخنرانی داشتند، در عصرهای ماه رمضان تلویزیون پخش می‌کرد؛ من می‌نشستم پای تلویزیون گوش می‌کردم؛ نمی‌دانم کی بود. حالا من عصری می‌نشستم گوش می‌کردم؛ عصر ماه رمضان بود. به ایشان گفتم؛ گفتم اینها خیلی برجسته است، واقعاً خیلی خوب است؛ آدم می‌نشیند گوش می‌کند، واقعاً استفاده می‌کند. خب اینها نبایستی متوقف بشود؛ نباید مسکوت بماند، فراموش بشود. ایشان آثار صوتی دارند، آثار مکتوب دارند، آثار مؤسسه و بنیان‌های مؤسساتی، مثل آنهایی که اسم آوردیم ــ یا شاید هم غیر آنها که من خبر ندارم ــ دارند، الحمدلله فرزندان خوبی دارند، آقازاده‌های خوبی دارند؛ وَ بَثَّ مِنهُما رِجالاً کثیراً وَ نِساء؛الحمدلله؛ برکات نسلی‌شان هم برکات خوبی است.
مأموریت‌ها درباره کتب مرحوم مصباح
در مورد حفظ آثار، نکته‌ای که وجود دارد این است که نگذاریم این آثار کهنگی پیدا کند. یعنی آن روزی که ایشان این مؤسسه امام خمینی را راه انداختند، یک کار تازه‌ای بود. آیا امروز هم اگر به همان شکلی که اول راه افتاده، اداره بشود، باز هم تازه است؟ این جای سؤال است؛ این به عهده شماها است. آقای رجبی و شما آقایان ببینید چکار باید کرد که آن تازگی و طراوت حفظ بشود. آن اولی که ایشان این کار را شروع کردند، خب یک کار خیلی نوی جدیدی بود، توجه‌هایی را به خودش جلب کرد؛ حالا هم باید همان جور باشد. یا مثلاً کتاب‌های ایشان. خب حالا بعضی از کتاب‌ها، کتاب‌های علمی است، کتاب درسی است، مثلاً فرض کنید فلسفه؛ خب حفظش به این است که در حوزه در جاهایی که مقتضی است تدریس بشود، اما برخی از آثار مکتوب ایشان آثاری است که باید در ذهن‌ها جایگزین بشود؛ بحث علم و فن و مانند اینها نیست؛ فکر است، باید در ذهن مخاطب بنشیند. چه جوری می‌شود نشاند؟ امروز با صرف اینکه حالا تعداد نسخه‌هایی که از یک کتاب چاپ می‌شود، بالا باشد یا پایین باشد، مسأله تمام نمی‌شود؛ یعنی این جور کتاب‌های فکری [این جوری حفظ نمی‌شود]. چرا، بعضی از کتاب‌ها هست که وقتی تعداد و تیراژ بالا برود، این یک موفقیت است؛ فرض کنید کتاب‌هایی که در شرح حال شهدا می‌نویسند؛ خب هر چه افراد بیشتر بخوانند، بیشتر بهره‌مند می‌شوند. کتاب‌های فکری این جوری نیست؛ کتاب‌های فکری لازم است در فکر رسوخ کند و این صرفاً با نشر کتاب حاصل نمی‌شود. شما نگاه کنید غربی‌ها در این کارها خوب واردند، خوب بلدند؛ ببینید مثلاً فرض کنید فلان متفکر، حالا مثلاً هِگل مگر چند کتاب نوشته؟ افکارش را از داخل این کتاب‌ها استخراج می‌کنند و درمی‌آورند، تخلیص می‌کنند، خلاصه می‌کنند، آن فکر را با بیان‌های مختلف، با زبان‌های مختلف، با شیوه‌های مختلف پخش می‌کنند، منتشر می‌کنند. این کار [در مورد ایشان هم] باید انجام بگیرد.
روی افکار آیت‌الله مصباح کار کنید
من البته گمان می‌کنم قبل‌ها به خود مرحوم آقای مصباح (رضوان‌الله علیه) یا شاید به بعضی از شاگردهای ایشان راجع به ملاصدرا این حرف را زدم که کتاب ملاصدرا تدریس می‌شود، اما لب حرف‌های ملاصدرا چیست؟ ملاصدرا چند مسأله اساسی دارد؛ اینها را پیدا کنید، بکشید بیرون، روی اینها بحث بشود، کار بشود، کتاب نوشته بشود، مباحثه بشود؛ این لازم است. در مورد خود آقای مصباح همین جور است و باید این جوری بشود. نگاه کنید، ببینید آن جهت‌گیری فکری ایشان، آن نقطه تمرکز فکری ایشان چیست، چه در مسائل فلسفی، چه در مسائل اجتماعی، چه در مسائل اعتقادی و فکری، در فضای مجازی و از این قبیل پخش می‌شود- یک تکه حرف را پخش کنید، این منتشر بشود، در ذهن‌ها بماند، به زبان‌ها بیاید، تکرار بشود؛ و مثل مَثَلِ سائرکه در زبان‌ها تکرار می‌شود و می‌مانَد، این فکر بماند، معلوم بشود این، فکر آقای مصباح است؛ تا افراد اسم آقای مصباح را می‌آورند، هر کسی که دیده این تکه‌ها را، این نوشته‌ها را، ذهنش به یکی از اینها متوجه بشود، یادش بیاید. مثلاً یکی از راه‌های پخش فکرِ یک آدمِ متفکر برجسته عمیقی مثل آقای مصباح این است.
صوت هم خیلی خوب است. حالا شاید لازم نباشد از اول تا آخرِ یک سخنرانی را پخش کنیم - ‌آن [کار] شاید یک مقداری تأثیر را هم کم کند - اما بالاخره می‌توان از یک صوتِ یک ساعته یا مثلاً سه ربع ساعته‌ای که مستمع را کاملاً جذب می‌کرده، مثلاً یک ربع ساعت مطلب درآورد.
ایشان چه دارد که دل‌ها را مجذوب می‌کرد؟
یکی از چیزهایی که در این جلساتِ داخل حسینیه ایشان نظر مرا خیلی جلب می‌کند، این است که وقتی [فیلم آن را] پخش می‌کنند، آدم می‌بیند اولاً مستمعین که متراکم نشسته‌اند، همه جوانند، یعنی مثلاً یک آدم مسن بالای چهل سال شاید در اینها دیده نمی‌شود؛ همه جوانند. و [ثانیاً] همه همین‌طور محوند! این خیلی مهم است. من چون خودم سخنرانم، ده‌ها سال [سخنرانی کرده‌ام]، به این نکات توجه دارم. چه زمانی هست که سخنران احساس می‌کند موفّق است؟ این نگاه‌ها و برخوردها و به‌اصطلاح آن نمایش‌هایی که از رفتار مستمع وجود دارد، نشان‌دهنده یک حقیقتی است؛ این را شما در سخنرانی‌های ایشان مشاهده می‌کنید، یعنی این مرا خیلی جلب می‌کند. ایشان چه دارد می‌گوید که این جور همه دل‌ها را، چشم‌ها را مجذوب کرده، مبهوت کرده؟ این تکه‌های خاص را پیدا کنید، مکرر پخش کنید.
دیدن ایشان آدم را به یاد خدا می‌انداخت
خوشبختانه صدا و سیما نسبت به این قضیه روی خوش نشان داده. حالا گاهی اوقات هست مسئولان رسانه‌ها و مانند اینها روی خوش به یک چیزی نشان نمی‌دهند، [ولی] نسبت به کارهای ایشان الحمدلله صدا و سیما گرایش خوبی دارد و در ساعات مختلف [پخش می‌کند]. من گاهی عبور می‌کنم، [وقتی] نگاه می‌کنم می‌بینم، یا گاهی نشسته‌ام می‌بینم که از ایشان چیزهای زیادی را پخش می‌کنند؛ حیات آقای مصباح این است، زنده بودن آقای مصباح این است.
خب جسم ایشان رفت، حیف هم بود، خیلی حیف بود، یعنی وجود ایشان واقعاً مایه برکت بود، آدم از دیدن ایشان استفاده می‌کرد؛ یکی از این کسانی [بود] که ما در طول عمر دیدیم از دوره جوانی‌شان، نه حالا؛ آن وقت که ایشان شاید هنوز ازدواج هم نکرده بود - من قبل از اینکه بیایم قم، در مشهد با ایشان آشنا شدم؛ گمان می‌کنم مثلاً سال ۳۶، ۳۷ بود - از آن وقت آدم می‌فهمید ایشان یک مرد متدین، اهل دین و اهل تقوا بودند. از جمله آن کسانی بود که «مَن یذَکرُکمُ‌الله رُؤیتُه»بود؛ رؤیت ایشان هم آدم را کمک می‌کرد، پیش می‌بُرد، به یاد خدا می‌انداخت. خب هر چه از آن جوانی گذشت، ایشان بهتر هم شد؛ اگرچه هر چه هست، مال همان دوره جوانی است. شما جوان‌ها قدر این دوره را بدانید؛ آنچه آن آخرِ کار به درد آدم می‌خورد و گیر آدم می‌آید و برای آدم می‌ماند، همین [چیزی] است که حالا شماها کسب کرده‌اید و دارید کسب می‌کنید. جوان‌ها قدر جوانی‌شان را بدانند.
خدا ان‌شاءالله درجاتشان را عالی کند. بله، دو سال از درگذشت‌شان گذشت؛ دوازدهم دی بود. خداوند ان‌شاءالله درجات ایشان را عالی کند و ایشان را مشمول مغفرت و رحمت خودش قرار بدهد.
والسّلام علیکم و رحمةالله و برکاته

​​​​​​​گروه سیاسی/ آیت‌الله رئیسی پیش از ظهر شنبه در دومین کنگره گرامیداشت علامه محمدتقی مصباح‌یزدی، به ایراد سخنرانی پرداخت. رئیس جمهور با تبیین شخصیت این عالم برجسته، فقه را دارای سه بعد فقه اکبر یعنی باورهای الهی، فقه اوسط یعنی علم نسبت به اخلاق فاضله و کریمه و فقه اصغر یعنی علم به احکام و بایدها و نبایدهای الهی دانست و افزود: علامه مصباح یزدی در حوزه فکر و اخلاق و عمل و شناخت احکام، فقیهی برجسته بود که اندیشه‌، گفتار و کردارش، جلوه فقه داشت.
عملکرد درخشان در شناخت انحرافات
آیت الله رئیسی در ادامه تبیین شخصیت علمی و عملی آیت‌الله مصباح یزدی زمان شناسی و عمل به وظیفه را از دیگر ویژگی‌های این شخصیت برجسته دانست و گفت: علامه مصباح پیش از پیروزی انقلاب اسلامی با انکر منکرات که حکومت ستمشاهی بود، مبارزه می‌کرد و بعد از پیروزی انقلاب نیز با همه وجود از اعرف معروفات که نظام جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی است حمایت کرد. رئیس جمهور با اشاره به عملکرد درخشان آیت‌الله مصباح یزدی در شناخت انحرافات و ایستادگی در مقابل انحراف و التقاط افزود: علامه مصباح یزدی درعرصه فکر و اندیشه، اخلاق و فقه، هم مسائل را خوب می‌شناخت و هم خوب تبیین می‌کرد و از این رو می‌توان ایشان را عمار انقلاب اسلامی و عمار ولایت معرفی کرد.
بسیج نیروها برای مقابله با فتنه‌ها
رئیس جمهور با بیان اینکه علامه مصباح در حوزه جهاد تبیین هر آنچه را درست تشخیص می‌داد، بیان می‌کرد، تصریح کرد: ایشان به عنوان عمار انقلاب و ولایت و شهید سلیمانی به عنوان مالک اشتر انقلاب و ولایت در عرصه اعلام مواضع، دشــمن‌شناســـــی، دشمن‌ســـــتیزی، شناخت و بسیج نیروها برای مقابله با فتنه‌ها و توطئه‌گران به آنچه وظیفه خود تشخیص دادند، به درستی عمل کردند.
الگوی حل مسأله برای حوزه
دکتر رئیسی با اشاره به تأکیدات رهبر معظم انقلاب برای الگوگیری از شخصیت علامه مصباح‌یزدی اظهار داشت: ایشان از همان سال‌های پیش از پیروزی انقلاب به مسأله‌شناسی، حل مسأله و شناخت گره‌های ذهنی محافل علمی، دانشگاهی و حوزوی توجه داشتند و این برای طلاب، دانشمندان، فضلا و دانش‌پژوهان الگو می‌باشد. رئیس جمهور با اشاره به اتفاقات اخیر کشور، مسأله‌شناسی، تدوین نظام مسائل و ارائه راهکار را از وظایف مسئولان مربوط هم در حوزه علمی و فرهنگی و هم حوزه اجرا و عمل دانست.
عمل به تکلیف بدون واهمه از فضاسازی‌ها
وی در ادامه توجه به نیاز جامعه و عمل به تکالیف دینی و انقلابی، بدون واهمه از فضا سازی‌ها و اتهام‌زنی‌ها را از دیگر ویژگی‌های برجسته آیت‌الله مصباح برشمرد و تصریح کرد: این تعریف درست و صحیح از یک چهره سیاسی است و بر این اساس طلبه سیاسی و دانشجوی سیاسی کسی است که اول جامعه را بشناسد، دوم نیاز جامعه را به خوبی درک کند و سوم آماده خطرپذیری، مسئولیت‌پذیری و ایفای نقش باشد.

​​​​​​​