ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
پخش زنده سخنرانی رهبر معظم انقلاب در سالروز قیام ۲۹ بهمن مردم تبریز
حضرت آیتالله خامنهای به مناسبت سالروز قیام ۲۹ بهمن مردم تبریز در سال ۱۳۵۶، از طریق ارتباط تصویری با مردم آذربایجان شرقی سخن خواهند گفت.
بهگزارش ایسنا، این برنامه ساعت ۱۰:۳۰ روز چهارشنبه ۲۹ بهمن، بهصورت زنده از شبکههای رسانه ملی و همچنین از پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR و حسابهای این پایگاه در شبکههای اجتماعی پخش خواهد شد.
هر سال به مناسبت سالروز قیام مردم تبریز در ۲۹ بهمن ۱۳۵۶، هزاران نفر از اقشار مختلف مردم استان آذربایجان شرقی، با حضور در حسینیه امام خمینی(ره) با رهبر معظم انقلاب دیدار میکردند که به علت رعایت دستورالعملهای بهداشتی مقابله با ویروس کرونا، این دیدار از طریق ارتباط تصویری با مردم حاضر در مصلای تبریز انجام خواهد شد.
بهگزارش ایسنا، این برنامه ساعت ۱۰:۳۰ روز چهارشنبه ۲۹ بهمن، بهصورت زنده از شبکههای رسانه ملی و همچنین از پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR و حسابهای این پایگاه در شبکههای اجتماعی پخش خواهد شد.
هر سال به مناسبت سالروز قیام مردم تبریز در ۲۹ بهمن ۱۳۵۶، هزاران نفر از اقشار مختلف مردم استان آذربایجان شرقی، با حضور در حسینیه امام خمینی(ره) با رهبر معظم انقلاب دیدار میکردند که به علت رعایت دستورالعملهای بهداشتی مقابله با ویروس کرونا، این دیدار از طریق ارتباط تصویری با مردم حاضر در مصلای تبریز انجام خواهد شد.
رئیسی در جلسه شورای عالی قضایی اعلام کرد
شرط باز کردن در زندانها به روی مدعیان حقوق بشر
رئیس قوه قضائیه گفت: آمادگی داریم در زندانهای خود را باز کنیم تا مدعیان حقوق بشر، هر زندانی را که در ایران میخواهند، ببینند، مشروط به اینکه بگذارند ما هم هر زندانی را که در کشور آنها میخواهیم ببینیم.
بهگزارش مرکز رسانه قوه قضائیه، آیتالله سیدابراهیم رئیسی در جلسه شورای عالی قوه قضائیه با تشکر از حضور متفاوت مردم در مراسم ۲۲ بهمن امسال با بیان اینکه متن اصلی این مراسم در سراسرکشور، ابراز وفاداری مردم به انقلاب و ارزشها بود لذا نباید دچار حاشیه شد، گفت: انتظار مردم از مسئولان، کنترل قیمتها در بازار شب عید و مدیریت زنجیره تأمین و تولید تا مصرف کالاهاست. رئیس قوه قضائیه اجرای عدالت را یکی از مصادیق قدردانی از حضور مردم در عرصههای مختلف دانست و گفت: مسئولان در همه حوزهها بویژه در دستگاه قضایی باید در مسیر اجرای عدالت بکوشند و این مسیر به هیچ عنوان نباید دچار حاشیه شود.
رئیسی در بخش دیگری از سخنان خود به سفر هفته گذشته هیأت قضایی عالیرتبه ایرانی به عراق که با دعوت مسئولان عالی قضایی این کشور صورت گرفت اشاره کرده و گفت: این سفر روشن کرد که بیش از هر زمان دیگری توطئه مستکبران برای جدایی و اختلاف ایران و عراق نقش بر آب شده است. رئیس دستگاه قضا با بیان اینکه امروز دلدادگی به نظام، انقلاب و رهبری در میان مردم عراق موج میزند، افزود: یکی از جلوههایی که در سفر به عراق دیده شد آن بود که تمام مردم و مسئولان عراقی نسبت به هدایتهای رهبری و خدمات صادقانه سپاه اسلام توجه بسیار زیادی داشته و دارند.
رئیس دستگاه قضا همچنین مسأله پیگیری پرونده ترور شهید سلیمانی و شهید ابومهدی را مسأله امت اسلامی عنوان کرد و با اشاره به اقدامات مثبت طرف عراقی در زمینه پیگیری این پرونده، گفت: قرار شد همکاری دو کشور در این موضوع تا زمان حصول نتیجه ادامه پیدا کند.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به برخی اقدامات، اطلاعیهها و بیانیهها تحت عنوان «دفاع از حقوق بشر» که در گوشه و کنار جهان صادر میشود، اظهار کرد: من اخیراً از مقتل شهید سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس آمدهام. چرا برخی کشورها و مجامع بینالمللی که امروز احساس وظیفه میکنند نسبت به یک دیپلمات ایرانی یا یک زندانی اطلاعیه بدهند، نسبت به تروریسم رسمی دولتی اظهار نظر نمیکنند؟ رئیسی با اشاره به آمار بسیار بالای مرخصی زندانیان کشورمان در دوران شیوع کرونا گفت: هرکشوری مدعی است در جریان کرونا به اندازه جمهوری اسلامی ایران به زندانیانش مرخصی داده و به اندازه ما نسبت به زندانیان با رأفت و مهربانی برخورد کرده است، اعلام کند.
رئیس دستگاه قضا ادامه داد: ما آمادگی داریم درهای زندانهایمان را برای دیدن هر کشوری در عالم که بخواهد درون آنها را ببیند باز کنیم مشروط بر اینکه اجازه دیدن هر زندانی در هر کشوری که ما هم اراده کردیم، داده شود؛ اگر این اتفاق بیفتد مشخص خواهد شد که کجا به حقوق بشر توجه شده و در کجا این حقوق نادیده گرفته میشود. وی افزود: امروز آزادگان عالم، توجه غربیها به حقوق انسان را باور نمیکنند و میدانند که این اقدامات غربیها سیاسی است و آنها حقوق بشر را دستاویزی برای فشار بر کشورهای مستقل و در حال توسعه دنیا در آوردهاند.
رئیس دستگاه قضا با تأکید بر این نکته که توجه به حقوق انسانها و زندانیان که از آموزههای دین مبین اسلام است، همواره مورد توجه نظام جمهوری اسلامی ایران بوده و خواهد بود، خاطرنشان کرد: در قانون اساسی و در رأس آن شرع انور، توجه به حقوق انسان و حقوق بشر جزو مبانی اصلی است و اگر تخلفی هم در گوشهای اتفاق بیفتد، بیش و پیش از هر کسی، سازوکار اداری کشور مدعی آن خواهد بود.
بازدید اعضای کمیسیون اصل نود از زندان تهران بزرگ
در همین روزی که رئیس قوه قضائیه بهصورت مشروط اعلام کرد در زندانها را باز میکنیم، مهدی حاج محمدی رئیس سازمان زندانها هم از بازدید اعضای کمیسیون اصل 90 مجلس از یکی از زندانهای کشور خبر داد و گفت که با وجود آنکه از برنامه این بازدید مطلع بودم، اما همکارانم را در جریان نگذاشتم تا این عزیزان با اطمینان به زندانها بروند و نقاط ضعف و قوت را به چشم خود ببینند. با اعلام این خبر، علی خضریان عضو کمیسیون اصل نود هم جزئیاتی از این بازدید سرزده ارائه کرد. او در گفتوگو با ایسنا توضیح داد: با توجه به پروندههای مطروحه در کمیسیون اصل ۹۰ پیرامون مسائل زندانیان و زندانبانها و همین طور شکایات مطرح شده درباره امکانات رفاهی زندانیان، کمیسیون مذکور بهصورت سرزده از ندامتگاه تهران بزرگ بازدیدی را انجام دادهاند؛ ضمن اینکه بدون واسطه با تعدادی از زندانیان به گفتوگو پرداختند و پس از آن نیز نشستی را با مسئولان زندان برگزار کردهاند.
نماینده تهران افزود: در بررسی میدانی اعضای کمیسیون اصل ۹۰ مشکلاتی از قبیل کمبود امکانات رفاهی، دو برابر بودن جمعیت کیفری زندانها نسبت به محیط زندان و همچنین عدم دسترسی برخی از زندانیان به سیستم قضایی که عموماً کسی پیگیر احوالاتشان نبوده مشاهده میشد. او در پایان تأکید کرد: کمیسیون اصل نود بهدنبال این است که با کاهش جمعیت کیفری زندانها و ساز و کارهایی از این قبیل بتواند بسیاری از مشکلات را در بعد سازمان زندانها حل کند.
بهگزارش مرکز رسانه قوه قضائیه، آیتالله سیدابراهیم رئیسی در جلسه شورای عالی قوه قضائیه با تشکر از حضور متفاوت مردم در مراسم ۲۲ بهمن امسال با بیان اینکه متن اصلی این مراسم در سراسرکشور، ابراز وفاداری مردم به انقلاب و ارزشها بود لذا نباید دچار حاشیه شد، گفت: انتظار مردم از مسئولان، کنترل قیمتها در بازار شب عید و مدیریت زنجیره تأمین و تولید تا مصرف کالاهاست. رئیس قوه قضائیه اجرای عدالت را یکی از مصادیق قدردانی از حضور مردم در عرصههای مختلف دانست و گفت: مسئولان در همه حوزهها بویژه در دستگاه قضایی باید در مسیر اجرای عدالت بکوشند و این مسیر به هیچ عنوان نباید دچار حاشیه شود.
رئیسی در بخش دیگری از سخنان خود به سفر هفته گذشته هیأت قضایی عالیرتبه ایرانی به عراق که با دعوت مسئولان عالی قضایی این کشور صورت گرفت اشاره کرده و گفت: این سفر روشن کرد که بیش از هر زمان دیگری توطئه مستکبران برای جدایی و اختلاف ایران و عراق نقش بر آب شده است. رئیس دستگاه قضا با بیان اینکه امروز دلدادگی به نظام، انقلاب و رهبری در میان مردم عراق موج میزند، افزود: یکی از جلوههایی که در سفر به عراق دیده شد آن بود که تمام مردم و مسئولان عراقی نسبت به هدایتهای رهبری و خدمات صادقانه سپاه اسلام توجه بسیار زیادی داشته و دارند.
رئیس دستگاه قضا همچنین مسأله پیگیری پرونده ترور شهید سلیمانی و شهید ابومهدی را مسأله امت اسلامی عنوان کرد و با اشاره به اقدامات مثبت طرف عراقی در زمینه پیگیری این پرونده، گفت: قرار شد همکاری دو کشور در این موضوع تا زمان حصول نتیجه ادامه پیدا کند.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به برخی اقدامات، اطلاعیهها و بیانیهها تحت عنوان «دفاع از حقوق بشر» که در گوشه و کنار جهان صادر میشود، اظهار کرد: من اخیراً از مقتل شهید سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس آمدهام. چرا برخی کشورها و مجامع بینالمللی که امروز احساس وظیفه میکنند نسبت به یک دیپلمات ایرانی یا یک زندانی اطلاعیه بدهند، نسبت به تروریسم رسمی دولتی اظهار نظر نمیکنند؟ رئیسی با اشاره به آمار بسیار بالای مرخصی زندانیان کشورمان در دوران شیوع کرونا گفت: هرکشوری مدعی است در جریان کرونا به اندازه جمهوری اسلامی ایران به زندانیانش مرخصی داده و به اندازه ما نسبت به زندانیان با رأفت و مهربانی برخورد کرده است، اعلام کند.
رئیس دستگاه قضا ادامه داد: ما آمادگی داریم درهای زندانهایمان را برای دیدن هر کشوری در عالم که بخواهد درون آنها را ببیند باز کنیم مشروط بر اینکه اجازه دیدن هر زندانی در هر کشوری که ما هم اراده کردیم، داده شود؛ اگر این اتفاق بیفتد مشخص خواهد شد که کجا به حقوق بشر توجه شده و در کجا این حقوق نادیده گرفته میشود. وی افزود: امروز آزادگان عالم، توجه غربیها به حقوق انسان را باور نمیکنند و میدانند که این اقدامات غربیها سیاسی است و آنها حقوق بشر را دستاویزی برای فشار بر کشورهای مستقل و در حال توسعه دنیا در آوردهاند.
رئیس دستگاه قضا با تأکید بر این نکته که توجه به حقوق انسانها و زندانیان که از آموزههای دین مبین اسلام است، همواره مورد توجه نظام جمهوری اسلامی ایران بوده و خواهد بود، خاطرنشان کرد: در قانون اساسی و در رأس آن شرع انور، توجه به حقوق انسان و حقوق بشر جزو مبانی اصلی است و اگر تخلفی هم در گوشهای اتفاق بیفتد، بیش و پیش از هر کسی، سازوکار اداری کشور مدعی آن خواهد بود.
بازدید اعضای کمیسیون اصل نود از زندان تهران بزرگ
در همین روزی که رئیس قوه قضائیه بهصورت مشروط اعلام کرد در زندانها را باز میکنیم، مهدی حاج محمدی رئیس سازمان زندانها هم از بازدید اعضای کمیسیون اصل 90 مجلس از یکی از زندانهای کشور خبر داد و گفت که با وجود آنکه از برنامه این بازدید مطلع بودم، اما همکارانم را در جریان نگذاشتم تا این عزیزان با اطمینان به زندانها بروند و نقاط ضعف و قوت را به چشم خود ببینند. با اعلام این خبر، علی خضریان عضو کمیسیون اصل نود هم جزئیاتی از این بازدید سرزده ارائه کرد. او در گفتوگو با ایسنا توضیح داد: با توجه به پروندههای مطروحه در کمیسیون اصل ۹۰ پیرامون مسائل زندانیان و زندانبانها و همین طور شکایات مطرح شده درباره امکانات رفاهی زندانیان، کمیسیون مذکور بهصورت سرزده از ندامتگاه تهران بزرگ بازدیدی را انجام دادهاند؛ ضمن اینکه بدون واسطه با تعدادی از زندانیان به گفتوگو پرداختند و پس از آن نیز نشستی را با مسئولان زندان برگزار کردهاند.
نماینده تهران افزود: در بررسی میدانی اعضای کمیسیون اصل ۹۰ مشکلاتی از قبیل کمبود امکانات رفاهی، دو برابر بودن جمعیت کیفری زندانها نسبت به محیط زندان و همچنین عدم دسترسی برخی از زندانیان به سیستم قضایی که عموماً کسی پیگیر احوالاتشان نبوده مشاهده میشد. او در پایان تأکید کرد: کمیسیون اصل نود بهدنبال این است که با کاهش جمعیت کیفری زندانها و ساز و کارهایی از این قبیل بتواند بسیاری از مشکلات را در بعد سازمان زندانها حل کند.
تمام خواستههای مجلس در لایحه بودجه 1400 اعمال شد
11 اصلاح بربودجه 1400
گروه اقتصادی/ روز گذشته اصلاحیه لایحه بودجه سال آینده دوباره به مجلس بازگشت. این درحالی است که در روز 12 آذرماه دولت سه روز زودتر از موعد قانونی لایحه بودجه خود برای سال آینده را تقدیم مجلس کرده بود، اما پس از دو ماه اصلاح لایحه در کمیسیون تلفیق مجلس، نمایندگان نه به اصلاحات این کمیسیون رأی مثبت دادند و نه به کلیات لایحه دولت. بر همین اساس و با وجود ابهامات حقوقی که درباره سرنوشت لایحه بودجه وجود داشت، دولت برای اینکه کشور در سال آینده بدون بودجه مصوب نباشد، پذیرفت که لایحه خود را براساس خواستههای مجلس در مهلت دو هفتهای اصلاح و دوباره به مجلس بازگرداند که دیروز این اصلاحیه دراختیار نمایندگان مجلس قرار گرفت و قرار است که امروز درباره آن تصمیمگیری شود.
براساس آنچه دراصلاحیه دولت آمده است، عمده خواسته مجلسیان در لایحه اعمال شده است و انتظار میرود با تصویب آن در مجلس، بودجه در مسیر تصویب قرار گیرد تا در مهلت باقیمانده از سالجاری نهایی و در دستور اجرا قرار گیرد.
جزئیات اصلاحات بودجه
هرچند برای اصلاح لایحه بودجه سال آینده دولت تنها دو هفته زمان داشت، اما جزئیات اصلاحیه بودجه نشان میدهد که لایحه ضمن حفظ شاکله کلی خود با اصلاحات زیادی همراه شده است.
با توجه به اصلاحات صورت گرفته در بخش بودجه عمومی، پیشبینی منابع و مصارف بودجه عمومی در سقف 854 هزار میلیارد تومان انجام شده است که به تفکیک شامل 366 هزار میلیارد تومان درآمد عمومی، 225 هزار میلیارد تومان واگذاری دارایی سرمایهای و 262 هزار میلیارد تومان واگذاری داراییهای مالی است. اصلاح مهمی که درلایحه بودجه 1400 اعمال شده و در ماههای اخیر یکی از نقاط افتراق دولت و مجلس بوده، نرخ تسعیر ارز است. دولت برای حمایت از معیشت مردم و جلوگیری از فشار بر رفاه آنها، همچنان نرخ 4 هزار و 200 تومانی را برای واردات تعداد محدودی از اقلام مانند نهادههای دام و طیور و دارو اختصاص داده است. این درحالی است که کمیسیون تلفیق دراصلاحات خود این رقم را به 17 هزار و 500 تومان افزایش داده بود. اما در اصلاحیه بودجه دولت، قرار است در شش ماهه نخست سال آینده براساس شرایط اقتصادی نرخ تسعیر ارز برای تمام یا برخی از کالاهای مشمول ارز ترجیحی به نرخ سامانه معاملات الکترونیکی (ETS) تغییر و مابهالتفاوت آن صرف معیشت مردم شود. بنابراین طبق شرایط اقتصادی کشور درباره تغییر نرخ تسعیر ارز دولت تصمیم خواهد گرفت.
از سوی دیگر برای اجرای طرح متناسبسازی و همسانسازی حقوق بازنشستگان و کارکنان دولت و همچنین پرداخت مطالبات صندوقهای بازنشستگی دولت مبلغ 125 هزار میلیارد تومان اختصاص داده است که این رقم 35 هزار میلیارد تومان نسبت به لایحه ابتدایی دولت افزایش یافته است. این رقم قرار است از محل فروش اموال و داراییهای مازاد دولت تأمین شود.
یکی دیگر از اصلاحات انجام شده در لایحه بودجه سال آینده کاهش 40 هزار میلیارد تومانی مصارف از طریق صرفهجویی در هزینههاست. این درحالی است که درآمدهای مالیاتی نیز در بودجه سال آینده 25 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. بدینترتیب کسری تراز عملیاتی بودجه 34 هزار میلیارد تومان بهبود یافته است. علاوه بر این، بودجه عمرانی نیز در اصلاحیه جدید بودجه از 104 هزارمیلیارد تومان به 109 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.
حذف و اضافه در ۹ تبصره بودجه
در اصلاحیه لایحه بودجه ۱۴۰۰ در ۹ تبصره از ماده واحده بودجه تغییراتی اعمال شده است. در ماده واحده آمده است، بودجه 1400 از حیث منابع و مصارف بالغ بر 24 میلیون و چهارصد و نود و نه هزار و پانصد و شصت و هشت میلیارد و هشتصد میلیون ریال (تقریباً 2450 هزار میلیارد تومان) است. همچنین منابع عمومی بودجه 854 هزار میلیارد تومان لحاظ شده است. درآمد اختصاصی دستگاهها نیز نزدیک به 85 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. بر اساس اصلاحیه لایحه بودجه 1400، جمع کل مصارف بودجه به 854.6 هزار میلیارد تومان تغییر کرده است، در ابتدا مصارف بودجه 841 هزار میلیارد تومان بود که بعد از نامه رئیس جمهوری به مجلس این رقم به 855 هزار میلیارد تومان افزایش یافته بود اما با اصلاحات انجامشده این رقم کاهش یافته است. اعتبارات هزینهای در لایحه اصلاحی به 652 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است و اعتبارات هزینهای ملی و استانی 556 هزار میلیارد تومان بوده و 10 درصد رشد کرده و ردیفهای متفرقه نیز 96 هزار میلیارد تومان لحاظ شده که رشد 5 درصدی داشته است.
در تبصره 1 اصلاحیه آمده است، الف- سهم صندوق توسعه ملی از منابع حاصل از صادرات نفت خام و میعانات گازی (تا سقف یک میلیون بشکه در روز) و خالص صادرات گاز 20درصد و مازاد بر یک میلیون بشکه در روز نفت خام و میعانات گازی 38درصد تعیین میشود. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است با وصول منابع، بلافاصله نسبت به واریز این وجوه و سهم 14.5 درصد شرکت ملی نفت ایران از کل صادرات نفت خام و میعانات گازی (معاف از تقسیم سود سهام دولت) و سهم 14.5 درصد شرکت دولتی تابعه وزارت نفت از محل خالص صادرات گاز طبیعی (معاف از تقسیم سود سهام دولت و مالیات با نرخ صفر) و همچنین سهم سه درصد موضوع جدول شماره(5) این قانون اقدام کند. مبالغ مذکور به صورت ماهانه واریز و از ماه یازدهم سال محاسبه و تسویه میشود. مابهالتفاوت سهم 20 درصد از سقف یک میلیون بشکه صادرات مذکور تا سهم قانونی 38 درصد صندوق توسعه ملی از محل ورودی این صندوق به نسبت سهم صندوق و دیگر اجزا در سال 1400 به عنوان بدهی دولت و وام تلقی میشود و بازپرداخت آن به صندوق با سازوکاری است که هیأت امنای صندوق توسعه ملی مشخص میکند.
در ادامه ذکر شده است، دولت موظف است براساس گزارش هیأت امنای صندوق توسعه ملی، تسهیلات سررسید شده از این صندوق را پرداخت کند.
گزارش هزینهکرد وجوه سهم 14.5درصد مربوط به سهم شرکت ملی نفت ایران و شرکت دولتی تابعه وزارت نفت هر سه ماه یکبار توسط وزارت نفت به مجلس شورای اسلامی و کمیسیونهای برنامه و بودجه و محاسبات و انرژی مجلس شورای اسلامی و سازمان برنامه و بودجه کشور ارائه میشود.
در تبصره 2 آمده است؛ بهمنظور کمک به صندوقهای بازنشستگی، رد بخشی از بدهی دولت به سازمان تأمین اجتماعی، تأمین بخشی از پاداش پایان خدمت کارکنان دستگاههای اجرایی، رتبهبندی معلمان، تأمین بخشی از مطالبات ایثارگران و بیمههای تکمیلی، تأمین پاداش پایان خدمت و ذخیره مرخصی شهدا و ایثارگران بازنشسته مشمول قانون حالت اشتغال و متناسبسازی حقوق شهدای بازنشسته و همسانسازی حقوق اعضای هیأت علمی، مطالبات قانون حمایت از حقوق معلولان و نظام تأمین اجتماعی فراگیر به دولت اجازه داده میشود تا سقف 125 هزار میلیارد تومان از محل ارائه حقالامتیاز، واگذاری سهام و حقوق مالکانه، واگذاری طرحهای تملک داراییهای سرمایهای و طرحهای سرمایهگذاری متعلق به دولت و شرکتهای دولتی و همچنین واگذاری اموال و داراییهای غیرمنقول مازاد تأمین کند. واگذاریها در چارچوب قوانین و مقررات به تأیید هیأت وزیران میرسد. واگذاریها از محل این بند به صندوقهای بازنشستگی، بهعنوان مطالبات دولت از این صندوقها قلمداد میشود.
در تبصره 5 اصلاحی آمده است، ب - به دولت اجازه داده میشود برای تأمین مالی مصارف این قانون از جمله طرحهای تملک داراییهای سرمایهای موضوع این قانون تا مبلغ 65.5 هزار میلیارد تومان، اوراق مالی اسلامی (ریالی- ارزی) منتشر و منابع حاصل را به جدول شماره (5) این قانون واریز کند. منابع واریزی با رعایت ماده (30) قانون برنامه و بودجه کشور برای تخصیص اعتبارات این قانون و مطابق موافقتنامه متبادله با سازمان برنامه و بودجه کشور هزینه شود. اصل، سود و هزینههای مربوط به انتشار اوراق مذکور در جداول شماره (8) و (9) این قانون پیشبینی شده و یا به پشتوانه فروش نفت قابل پرداخت است.
همچنین در اصلاحات تبصره 12 آمده است، 1- افزایش ضریب حقوق گروههای مختلف حقوق بگیر در دستگاههای اجرایی موضوع ماده (29) قانون برنامه ششم توسعه و همچنین نیروهای مسلح، وزارت اطلاعات و سازمان انرژی اتمی، (به استثنای مشمولین قانون کار جمهوری اسلامی ایران) از قبیل کارکنان کشوری و لشکری، اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و قضات و افزایش حقوق بازنشستگان، وظیفهبگیران و مشترکان صندوقهای بازنشستگی به میزان 25 درصد است که ضریب ریالی آن بهطور جداگانه توسط دولت تعیین میگردد. تفاوت تطبیق تبصره (3) ماده (71) قانون مدیریت خدمات کشوری با ارتقاهای بعدی مستهلک و تفاوت تطبیق موضوع ماده (78) قانون مدیریت خدمات کشوری در حکم حقوق، بدون تغییر باقی میماند.
اعمال ضریب فوق در سال 1400 باید به نحوی باشد که جمع مبلغ حکم کارگزینی هریک از افراد شاغل و جمع حکم حقوقی هریک از بازنشستگان و متوسط ماهیانه قرارداد هریک از نیروهای قراردادی، کار معین و مشخص از دو برابر سقف تبصره ذیل ماده (75) قانون مدیریت خدمات کشوری بیشتر نگردد. حکم حقوقی سال 1400 افرادی که احکام حقوقی آنها در سال 1399 از سقف فوقالذکر بالاتر بوده معادل سال 1399 خواهد بود.
ج- 1- دستگاههای اجرایی موضوع ماده (29) قانون برنامه ششم توسعه مکلفند اطلاعات ساختمانها، فضاهای اداری، غیراداری و سایر اموال و داراییهای غیرمنقول از جمله انفال در اختیار خود (اعم از دارای سند مالکیت و یا فاقد سند مالکیت، اجارهای، وقفی) در سامانه جامع اموال دستگاههای اجرایی (سادا) ثبت و تکمیل نمایند. استانداران نسبت به ثبت و تکمیل و صحت سنجی اطلاعات استانی نظارت مینمایند.
همچنین در انتها در قسمت 6 تبصره14- ذکر شده است، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است برای پرداخت بموقع مصارف هدفمندی و بر اساس درخواست سازمان برنامه و بودجه کشور معادل یک درصد جمع مصارف جدول تبصره (14) را به صورت تنخواه در اختیار سازمان هدفمندسازی یارانهها قراردهد. تنخواه مذکور باید حداکثر تا دو ماه پس از دریافت از محل منابع جدول مذکور تسویه گردد. شرط استفاده مجدد از این تنخواه، تسویه تنخواه قبلی است. این حکم مشمول تنخواه خزانهداری کل کشور نمیشود.
برش
تغییر سهم صندوق
یکی از اصلاحات صورت گرفته که در راستای نامه مقام معظم رهبری انجام شده است، سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی و صادرات گاز است. بر این اساس با اصلاحات جدید دولت، وابستگی بودجه به صندوق توسعه ملی 40 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. بهطوری که میزان استفاده از منابع این صندوق از 75 هزار میلیارد تومان به 36 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. طبق این اصلاحیه تا سقف فروش یک میلیون بشکه نفت 20 درصد از درآمدها به صندوق توسعه ملی واریز میشود و برای مازاد براین سقف این سهم به 38 درصد افزایش مییابد.
کاهش اعتبارات تملک دارایی
اعتبارات تملک دارایی سرمایهای از 104 هزار میلیارد تومان به 109 هزار میلیارد تومان تغییر کرده است که این فصل شاهد افزایش 4.8 درصدی بوده است، همچنین مجموع اعتبارات تملک سرمایهای ملی نیز 45 هزار میلیارد تومان و اعتبارات سرمایهای استانی 17.5 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. اعتبارات تملک دارایی ملی نیز از 100 هزار میلیارد تومان به 93 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است، بر این اساس بازپرداخت اصل اوراق اسلامی از 80 هزار میلیارد تومان به 70 هزار میلیارد تومان تنزل یافته است.
براساس آنچه دراصلاحیه دولت آمده است، عمده خواسته مجلسیان در لایحه اعمال شده است و انتظار میرود با تصویب آن در مجلس، بودجه در مسیر تصویب قرار گیرد تا در مهلت باقیمانده از سالجاری نهایی و در دستور اجرا قرار گیرد.
جزئیات اصلاحات بودجه
هرچند برای اصلاح لایحه بودجه سال آینده دولت تنها دو هفته زمان داشت، اما جزئیات اصلاحیه بودجه نشان میدهد که لایحه ضمن حفظ شاکله کلی خود با اصلاحات زیادی همراه شده است.
با توجه به اصلاحات صورت گرفته در بخش بودجه عمومی، پیشبینی منابع و مصارف بودجه عمومی در سقف 854 هزار میلیارد تومان انجام شده است که به تفکیک شامل 366 هزار میلیارد تومان درآمد عمومی، 225 هزار میلیارد تومان واگذاری دارایی سرمایهای و 262 هزار میلیارد تومان واگذاری داراییهای مالی است. اصلاح مهمی که درلایحه بودجه 1400 اعمال شده و در ماههای اخیر یکی از نقاط افتراق دولت و مجلس بوده، نرخ تسعیر ارز است. دولت برای حمایت از معیشت مردم و جلوگیری از فشار بر رفاه آنها، همچنان نرخ 4 هزار و 200 تومانی را برای واردات تعداد محدودی از اقلام مانند نهادههای دام و طیور و دارو اختصاص داده است. این درحالی است که کمیسیون تلفیق دراصلاحات خود این رقم را به 17 هزار و 500 تومان افزایش داده بود. اما در اصلاحیه بودجه دولت، قرار است در شش ماهه نخست سال آینده براساس شرایط اقتصادی نرخ تسعیر ارز برای تمام یا برخی از کالاهای مشمول ارز ترجیحی به نرخ سامانه معاملات الکترونیکی (ETS) تغییر و مابهالتفاوت آن صرف معیشت مردم شود. بنابراین طبق شرایط اقتصادی کشور درباره تغییر نرخ تسعیر ارز دولت تصمیم خواهد گرفت.
از سوی دیگر برای اجرای طرح متناسبسازی و همسانسازی حقوق بازنشستگان و کارکنان دولت و همچنین پرداخت مطالبات صندوقهای بازنشستگی دولت مبلغ 125 هزار میلیارد تومان اختصاص داده است که این رقم 35 هزار میلیارد تومان نسبت به لایحه ابتدایی دولت افزایش یافته است. این رقم قرار است از محل فروش اموال و داراییهای مازاد دولت تأمین شود.
یکی دیگر از اصلاحات انجام شده در لایحه بودجه سال آینده کاهش 40 هزار میلیارد تومانی مصارف از طریق صرفهجویی در هزینههاست. این درحالی است که درآمدهای مالیاتی نیز در بودجه سال آینده 25 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. بدینترتیب کسری تراز عملیاتی بودجه 34 هزار میلیارد تومان بهبود یافته است. علاوه بر این، بودجه عمرانی نیز در اصلاحیه جدید بودجه از 104 هزارمیلیارد تومان به 109 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.
حذف و اضافه در ۹ تبصره بودجه
در اصلاحیه لایحه بودجه ۱۴۰۰ در ۹ تبصره از ماده واحده بودجه تغییراتی اعمال شده است. در ماده واحده آمده است، بودجه 1400 از حیث منابع و مصارف بالغ بر 24 میلیون و چهارصد و نود و نه هزار و پانصد و شصت و هشت میلیارد و هشتصد میلیون ریال (تقریباً 2450 هزار میلیارد تومان) است. همچنین منابع عمومی بودجه 854 هزار میلیارد تومان لحاظ شده است. درآمد اختصاصی دستگاهها نیز نزدیک به 85 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. بر اساس اصلاحیه لایحه بودجه 1400، جمع کل مصارف بودجه به 854.6 هزار میلیارد تومان تغییر کرده است، در ابتدا مصارف بودجه 841 هزار میلیارد تومان بود که بعد از نامه رئیس جمهوری به مجلس این رقم به 855 هزار میلیارد تومان افزایش یافته بود اما با اصلاحات انجامشده این رقم کاهش یافته است. اعتبارات هزینهای در لایحه اصلاحی به 652 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است و اعتبارات هزینهای ملی و استانی 556 هزار میلیارد تومان بوده و 10 درصد رشد کرده و ردیفهای متفرقه نیز 96 هزار میلیارد تومان لحاظ شده که رشد 5 درصدی داشته است.
در تبصره 1 اصلاحیه آمده است، الف- سهم صندوق توسعه ملی از منابع حاصل از صادرات نفت خام و میعانات گازی (تا سقف یک میلیون بشکه در روز) و خالص صادرات گاز 20درصد و مازاد بر یک میلیون بشکه در روز نفت خام و میعانات گازی 38درصد تعیین میشود. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است با وصول منابع، بلافاصله نسبت به واریز این وجوه و سهم 14.5 درصد شرکت ملی نفت ایران از کل صادرات نفت خام و میعانات گازی (معاف از تقسیم سود سهام دولت) و سهم 14.5 درصد شرکت دولتی تابعه وزارت نفت از محل خالص صادرات گاز طبیعی (معاف از تقسیم سود سهام دولت و مالیات با نرخ صفر) و همچنین سهم سه درصد موضوع جدول شماره(5) این قانون اقدام کند. مبالغ مذکور به صورت ماهانه واریز و از ماه یازدهم سال محاسبه و تسویه میشود. مابهالتفاوت سهم 20 درصد از سقف یک میلیون بشکه صادرات مذکور تا سهم قانونی 38 درصد صندوق توسعه ملی از محل ورودی این صندوق به نسبت سهم صندوق و دیگر اجزا در سال 1400 به عنوان بدهی دولت و وام تلقی میشود و بازپرداخت آن به صندوق با سازوکاری است که هیأت امنای صندوق توسعه ملی مشخص میکند.
در ادامه ذکر شده است، دولت موظف است براساس گزارش هیأت امنای صندوق توسعه ملی، تسهیلات سررسید شده از این صندوق را پرداخت کند.
گزارش هزینهکرد وجوه سهم 14.5درصد مربوط به سهم شرکت ملی نفت ایران و شرکت دولتی تابعه وزارت نفت هر سه ماه یکبار توسط وزارت نفت به مجلس شورای اسلامی و کمیسیونهای برنامه و بودجه و محاسبات و انرژی مجلس شورای اسلامی و سازمان برنامه و بودجه کشور ارائه میشود.
در تبصره 2 آمده است؛ بهمنظور کمک به صندوقهای بازنشستگی، رد بخشی از بدهی دولت به سازمان تأمین اجتماعی، تأمین بخشی از پاداش پایان خدمت کارکنان دستگاههای اجرایی، رتبهبندی معلمان، تأمین بخشی از مطالبات ایثارگران و بیمههای تکمیلی، تأمین پاداش پایان خدمت و ذخیره مرخصی شهدا و ایثارگران بازنشسته مشمول قانون حالت اشتغال و متناسبسازی حقوق شهدای بازنشسته و همسانسازی حقوق اعضای هیأت علمی، مطالبات قانون حمایت از حقوق معلولان و نظام تأمین اجتماعی فراگیر به دولت اجازه داده میشود تا سقف 125 هزار میلیارد تومان از محل ارائه حقالامتیاز، واگذاری سهام و حقوق مالکانه، واگذاری طرحهای تملک داراییهای سرمایهای و طرحهای سرمایهگذاری متعلق به دولت و شرکتهای دولتی و همچنین واگذاری اموال و داراییهای غیرمنقول مازاد تأمین کند. واگذاریها در چارچوب قوانین و مقررات به تأیید هیأت وزیران میرسد. واگذاریها از محل این بند به صندوقهای بازنشستگی، بهعنوان مطالبات دولت از این صندوقها قلمداد میشود.
در تبصره 5 اصلاحی آمده است، ب - به دولت اجازه داده میشود برای تأمین مالی مصارف این قانون از جمله طرحهای تملک داراییهای سرمایهای موضوع این قانون تا مبلغ 65.5 هزار میلیارد تومان، اوراق مالی اسلامی (ریالی- ارزی) منتشر و منابع حاصل را به جدول شماره (5) این قانون واریز کند. منابع واریزی با رعایت ماده (30) قانون برنامه و بودجه کشور برای تخصیص اعتبارات این قانون و مطابق موافقتنامه متبادله با سازمان برنامه و بودجه کشور هزینه شود. اصل، سود و هزینههای مربوط به انتشار اوراق مذکور در جداول شماره (8) و (9) این قانون پیشبینی شده و یا به پشتوانه فروش نفت قابل پرداخت است.
همچنین در اصلاحات تبصره 12 آمده است، 1- افزایش ضریب حقوق گروههای مختلف حقوق بگیر در دستگاههای اجرایی موضوع ماده (29) قانون برنامه ششم توسعه و همچنین نیروهای مسلح، وزارت اطلاعات و سازمان انرژی اتمی، (به استثنای مشمولین قانون کار جمهوری اسلامی ایران) از قبیل کارکنان کشوری و لشکری، اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و قضات و افزایش حقوق بازنشستگان، وظیفهبگیران و مشترکان صندوقهای بازنشستگی به میزان 25 درصد است که ضریب ریالی آن بهطور جداگانه توسط دولت تعیین میگردد. تفاوت تطبیق تبصره (3) ماده (71) قانون مدیریت خدمات کشوری با ارتقاهای بعدی مستهلک و تفاوت تطبیق موضوع ماده (78) قانون مدیریت خدمات کشوری در حکم حقوق، بدون تغییر باقی میماند.
اعمال ضریب فوق در سال 1400 باید به نحوی باشد که جمع مبلغ حکم کارگزینی هریک از افراد شاغل و جمع حکم حقوقی هریک از بازنشستگان و متوسط ماهیانه قرارداد هریک از نیروهای قراردادی، کار معین و مشخص از دو برابر سقف تبصره ذیل ماده (75) قانون مدیریت خدمات کشوری بیشتر نگردد. حکم حقوقی سال 1400 افرادی که احکام حقوقی آنها در سال 1399 از سقف فوقالذکر بالاتر بوده معادل سال 1399 خواهد بود.
ج- 1- دستگاههای اجرایی موضوع ماده (29) قانون برنامه ششم توسعه مکلفند اطلاعات ساختمانها، فضاهای اداری، غیراداری و سایر اموال و داراییهای غیرمنقول از جمله انفال در اختیار خود (اعم از دارای سند مالکیت و یا فاقد سند مالکیت، اجارهای، وقفی) در سامانه جامع اموال دستگاههای اجرایی (سادا) ثبت و تکمیل نمایند. استانداران نسبت به ثبت و تکمیل و صحت سنجی اطلاعات استانی نظارت مینمایند.
همچنین در انتها در قسمت 6 تبصره14- ذکر شده است، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است برای پرداخت بموقع مصارف هدفمندی و بر اساس درخواست سازمان برنامه و بودجه کشور معادل یک درصد جمع مصارف جدول تبصره (14) را به صورت تنخواه در اختیار سازمان هدفمندسازی یارانهها قراردهد. تنخواه مذکور باید حداکثر تا دو ماه پس از دریافت از محل منابع جدول مذکور تسویه گردد. شرط استفاده مجدد از این تنخواه، تسویه تنخواه قبلی است. این حکم مشمول تنخواه خزانهداری کل کشور نمیشود.
برش
تغییر سهم صندوق
یکی از اصلاحات صورت گرفته که در راستای نامه مقام معظم رهبری انجام شده است، سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی و صادرات گاز است. بر این اساس با اصلاحات جدید دولت، وابستگی بودجه به صندوق توسعه ملی 40 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. بهطوری که میزان استفاده از منابع این صندوق از 75 هزار میلیارد تومان به 36 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. طبق این اصلاحیه تا سقف فروش یک میلیون بشکه نفت 20 درصد از درآمدها به صندوق توسعه ملی واریز میشود و برای مازاد براین سقف این سهم به 38 درصد افزایش مییابد.
کاهش اعتبارات تملک دارایی
اعتبارات تملک دارایی سرمایهای از 104 هزار میلیارد تومان به 109 هزار میلیارد تومان تغییر کرده است که این فصل شاهد افزایش 4.8 درصدی بوده است، همچنین مجموع اعتبارات تملک سرمایهای ملی نیز 45 هزار میلیارد تومان و اعتبارات سرمایهای استانی 17.5 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. اعتبارات تملک دارایی ملی نیز از 100 هزار میلیارد تومان به 93 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است، بر این اساس بازپرداخت اصل اوراق اسلامی از 80 هزار میلیارد تومان به 70 هزار میلیارد تومان تنزل یافته است.
رئیس جمهوری ایران و وزیر خارجه قطر تأکید کردند
امنیت منطقه با ابتکار صلح هرمز
-روحانی: هر زمان امریکا تحریمهای غیرقانونی را لغو کند، ایران به تعهدات خود در برجام بازخواهد گشت
- وزیر خارجه قطر: از هرگونه مساعدت برای بازگشت امریکا به برجام دریغ نخواهیم کرد
گروه سیاسی / وزیر امور خارجه قطر در سفر به تهران با حسن روحانی رئیس جمهوری و محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان دیدار و گفتوگو کرد. روابط دوجانبه، منطقهای و بینالمللی مهمترین محورهای مذاکرات او با مقامهای کشورمان بود.
«محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی» در حالی به ایران سفر کرده است که کشورش سعی دارد در عین قرار داشتن در مسیر عادیسازی روابط با کشورهای عربی همسایه از وقوع هرگونه تأثیر نامطلوب این عادیسازی بر رابطه دوحه با تهران جلوگیری کند. خرداد 1396 وقتی چهار کشور عربستان، امارات، بحرین و مصر با ادعای حمایت قطر از تروریسم با این کشور قطع رابطه کردند و تمام مرزهای زمینی، دریایی و هوایی خود را به روی قطر بستند، جمهوری اسلامی ایران یگانه کریدور حمل و نقلی بود که باقی ماند و همین امر در حالی که ایران تأکید داشت که برای هرگونه کمک انساندوستانه به مردم قطر آمادگی دارد به دلیل مهمی برای تقویت روابط دو کشور تبدیل شد که پیش از آن نیز در طول تاریخ خود هیچ گاه روی تنش به خود ندیده بود. طی این مدت میانگین مبادلات تجاری ایران و قطر افزایش قابل توجهی پیدا کرد و بر اساس بیانیههای رسمی افزایش مبادلات تجاری دو کشورشریک در یکی از بزرگترین میدانهای گازی جهان تا رقم 5 میلیارد دلار پیشبینی شده است.
پس از گذشت بیش از سه سال از آن بحران و در شرایطی که کشورهای تحریم کننده دوحه در چهل و یکمین نشست سران شورای همکاری خلیج فارس پایان اختلافات خود با قطر را اعلام کرده وبه سمت عادی سازی روابط و بازگشایی مرزها حرکت میکنند این مقامات دیپلماتیک قطر هستند که نه تنها تأکید دارند به این دلیل تغییری در روابطشان با دو کشور حامی خود در این سالها یعنی ایران و ترکیه ایجاد نخواهند کرد بلکه اعلام کردند برای تقویت و توسعه همکاری با جمهوری اسلامی ایران مصمماند.
سویه دیگر سفر روز گذشته وزیر امورخارجه قطر به تهران را باید در تمایل این کشور برای ایفا نقش میانجیگر منطقهای و بینالمللی جستجو کرد. نقشی که در سالهای گذشته و پیش از درگذشت سلطان قابوس پادشاه عمان برعهده مسقط قرار داشت. قطر که در این مدت میزبانی مذاکرات صلح افغانستان را برعهده داشته، بارها ابراز تمایل کرده که به عنوان واسطهای میان ایران و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس عمل کند. همچنان که با روی کار آمدن دولت جو بایدن در امریکا دولت قطر از آمادگی خود برای رد و بدل کردن پیام و میانجیگری بین ایران و امریکا خبر داده است. پیشنهادی که دیروز و ساعاتی پیش از سفر محمد آل ثانی به ایران سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان درباره آن اینگونه موضع گرفت که «ما از کمک دیگر کشورها استقبال میکنیم و قطر نیز در میان دوستان و همکاران نزدیک منطقهای ایران قرار دارد و همواره رایزنیها و گفتوگوهای نزدیکی بین تهران و دوحه در سطوح مختلف در مورد موضوعات برگزار شده است و ما از هر حرکتی که به کاهش تنش کمک کند استقبال میکنیم.»
استقبال ایران از گفتوگو با کشورهای حوزه خلیج فارس
حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی در دیدار وزیر امور خارجه قطر، با اشاره به تحولات اخیر در منطقه و ضرورت توسعه همکاریهای مشترک بین تهران و دوحه اظهار داشت: روابط دو کشور در سالهای گذشته بسیار خوب بوده و با ایجاد شرایط جدید بینالمللی باید از فرصتهای ایجاد شده برای توسعه و تعمیق روابط و همکاریها استفاده شود.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، روحانی همچنین با اشاره به توافقات حاصل شده در جلسه کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور بر ضرورت تسریع در اجرایی و عملیاتی شدن این توافقات تأکید کرد و گفت: ایران و قطر میتوانند در زمینههای مختلف اقتصادی، تجاری، فرهنگی، علمی و گردشگری همکاریها را گسترش دهند و بخشهای خصوصی دو کشور نقش مهمی در این راه ایفا میکنند.
رئیس جمهوری با بیان اینکه پیشرفت هر کشوری در منطقه با برقراری صلح و ثبات و آرامش در منطقه حاصل خواهد شد، با استقبال از گفت و گو و همکاری با کشورهای حوزه خلیج فارس، تأکید کرد: همچنان بر طرح ابتکار صلح هرمز پایبند هستیم و معتقدیم صلح و ثبات در منطقه جز در سایه همکاری، همراهی و گفت و گو میان کشورهای منطقه بدست نخواهد آمد و این کشورهای منطقه هستند که باید برای سرنوشت خود تصمیم بگیرند.
وی در ادامه با اشاره به تحولات اخیر در کشور امریکا و پایان ترامپیسم در این کشور و اعلام سیاستهای متفاوت از سوی دولت جدید این کشور از جمله تمایل به بازگشت به برجام، اظهار داشت: امروز برای همه دنیا ثابت شده که سیاست فشار حداکثری شکست خورده و دولت جدید امریکا چارهای جز جبران اشتباهات دولت قبل و عمل به تعهدات قانونی ندارد.
رئیس جمهوری با تأکید بر ضرورت لغو تحریمها از سوی امریکا و بازگشت به قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل از سوی این کشور، گفت: هر زمانی که امریکا تحریمهای غیرقانونی را لغو و به قانون بازگردد، بلافاصله ایران هم به همه تعهدات خود در قالب برجام بازخواهد گشت.
وزیر امور خارجه قطر نیز در این دیدار، از ایران به عنوان یک کشور دوست در منطقه نام برد و بر توسعه و تعمیق روابط دو جانبه در همه زمینه ها بویژه همکاری های تجاری و اقتصادی تاکید کرد.
«محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی» در دیدار با رئیس جمهور کشورمان، پس از تقدیم پیام کتبی امیر قطر به دکتر روحانی، از جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور قدرتمند و تاثیرگذار منطقه یاد کرد و بر ضرورت همکاری و همفکری کشورهای منطقه و خلیج فارس برای حل مشکلات تاکید کرد.
بن جاسم آل ثانی افزود: همواره معتقد به حفظ آرامش و ثبات و گفت و گو میان کشورهای منطقه بوده ایم و ما نیز در تداوم طرح ابتکار صلح هرمز و طرح امید، خواستار گفت و گوهای منطقه ای برای حل مشکلات میان کشورهای منطقه هستیم.
وزیر امور خارجه قطر با قدردانی از همراهی و همکاری ایران در دوره تحریم ها علیه این کشور، اظهار داشت: امیدواریم هرچه سریعتر با بازگشت آمریکا به برجام ، مشکلات و تحریم ها در چارچوب این توافق حل و فصل شود و در این راه قطر از هرگونه مساعدت برای شکل گیری این اتفاق دریغ نخواهد کرد.
قدردانی قطر از کمک های ایران
وزیر خارجه کشورمان هم در دیدار با محمد بن ثانی ضمن خوشامدگویی و تبریک موفقیتهای اخیر قطر در پایان بخشیدن به محاصره این کشور، اهمیت روابط دوجانبه با قطر از دیدگاه دولت و ملت ایران را مورد اشاره و آمادگی کشورمان برای گسترش همکاریها در حوزههای مختلف را مورد تأکید قرار داد. محمد جواد ظریف با تشریح سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران در مخالفت با سیاستهای مبتنی بر زور و اجبار در منطقه بر ضرورت همکاریهای کشورهای منطقه برای حل و فصل مسائل و رسیدن به یک ترتیبات منطقهای و با ثبات تأکید و روابط دوجانبه ایران و قطر را حائز نقش مهمی در این مسیر ارزیابی کرد.
به گزارش ایرنا، وزیر امور خارجه قطر هم که در رأس هیأتی متشکل از وزیر راه این کشور به تهران سفر کرده بود در این دیدار آمادگی دوحه برای گسترش روابط دوجانبه در همه سطوح از جمله حوزههای اقتصادی را مورد اشاره قرار داد و با قدردانی از تمامی کمکهایی که جمهوری اسلامی ایران در طول دوران محاصره قطر انجام داده است، این سفر را در راستای گسترش روابط دوجانبه و در چارچوب رایزنیهای منظم میان دو طرف دانست. او همچنین نیاز منطقه به رویکردی جدید و همکاریهای همهجانبه را مورد تأکید قرار داد و آمادگی قطر برای ایفای نقش کلیدی و مؤثر را اعلام و ابراز امیدواری کرد هرچه زودتر مسائل موجود در چارچوب ابتکارات منطقهای حل و فصل پیدا کند.
«محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی» در حالی به ایران سفر کرده است که کشورش سعی دارد در عین قرار داشتن در مسیر عادیسازی روابط با کشورهای عربی همسایه از وقوع هرگونه تأثیر نامطلوب این عادیسازی بر رابطه دوحه با تهران جلوگیری کند. خرداد 1396 وقتی چهار کشور عربستان، امارات، بحرین و مصر با ادعای حمایت قطر از تروریسم با این کشور قطع رابطه کردند و تمام مرزهای زمینی، دریایی و هوایی خود را به روی قطر بستند، جمهوری اسلامی ایران یگانه کریدور حمل و نقلی بود که باقی ماند و همین امر در حالی که ایران تأکید داشت که برای هرگونه کمک انساندوستانه به مردم قطر آمادگی دارد به دلیل مهمی برای تقویت روابط دو کشور تبدیل شد که پیش از آن نیز در طول تاریخ خود هیچ گاه روی تنش به خود ندیده بود. طی این مدت میانگین مبادلات تجاری ایران و قطر افزایش قابل توجهی پیدا کرد و بر اساس بیانیههای رسمی افزایش مبادلات تجاری دو کشورشریک در یکی از بزرگترین میدانهای گازی جهان تا رقم 5 میلیارد دلار پیشبینی شده است.
پس از گذشت بیش از سه سال از آن بحران و در شرایطی که کشورهای تحریم کننده دوحه در چهل و یکمین نشست سران شورای همکاری خلیج فارس پایان اختلافات خود با قطر را اعلام کرده وبه سمت عادی سازی روابط و بازگشایی مرزها حرکت میکنند این مقامات دیپلماتیک قطر هستند که نه تنها تأکید دارند به این دلیل تغییری در روابطشان با دو کشور حامی خود در این سالها یعنی ایران و ترکیه ایجاد نخواهند کرد بلکه اعلام کردند برای تقویت و توسعه همکاری با جمهوری اسلامی ایران مصمماند.
سویه دیگر سفر روز گذشته وزیر امورخارجه قطر به تهران را باید در تمایل این کشور برای ایفا نقش میانجیگر منطقهای و بینالمللی جستجو کرد. نقشی که در سالهای گذشته و پیش از درگذشت سلطان قابوس پادشاه عمان برعهده مسقط قرار داشت. قطر که در این مدت میزبانی مذاکرات صلح افغانستان را برعهده داشته، بارها ابراز تمایل کرده که به عنوان واسطهای میان ایران و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس عمل کند. همچنان که با روی کار آمدن دولت جو بایدن در امریکا دولت قطر از آمادگی خود برای رد و بدل کردن پیام و میانجیگری بین ایران و امریکا خبر داده است. پیشنهادی که دیروز و ساعاتی پیش از سفر محمد آل ثانی به ایران سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان درباره آن اینگونه موضع گرفت که «ما از کمک دیگر کشورها استقبال میکنیم و قطر نیز در میان دوستان و همکاران نزدیک منطقهای ایران قرار دارد و همواره رایزنیها و گفتوگوهای نزدیکی بین تهران و دوحه در سطوح مختلف در مورد موضوعات برگزار شده است و ما از هر حرکتی که به کاهش تنش کمک کند استقبال میکنیم.»
استقبال ایران از گفتوگو با کشورهای حوزه خلیج فارس
حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی در دیدار وزیر امور خارجه قطر، با اشاره به تحولات اخیر در منطقه و ضرورت توسعه همکاریهای مشترک بین تهران و دوحه اظهار داشت: روابط دو کشور در سالهای گذشته بسیار خوب بوده و با ایجاد شرایط جدید بینالمللی باید از فرصتهای ایجاد شده برای توسعه و تعمیق روابط و همکاریها استفاده شود.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، روحانی همچنین با اشاره به توافقات حاصل شده در جلسه کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور بر ضرورت تسریع در اجرایی و عملیاتی شدن این توافقات تأکید کرد و گفت: ایران و قطر میتوانند در زمینههای مختلف اقتصادی، تجاری، فرهنگی، علمی و گردشگری همکاریها را گسترش دهند و بخشهای خصوصی دو کشور نقش مهمی در این راه ایفا میکنند.
رئیس جمهوری با بیان اینکه پیشرفت هر کشوری در منطقه با برقراری صلح و ثبات و آرامش در منطقه حاصل خواهد شد، با استقبال از گفت و گو و همکاری با کشورهای حوزه خلیج فارس، تأکید کرد: همچنان بر طرح ابتکار صلح هرمز پایبند هستیم و معتقدیم صلح و ثبات در منطقه جز در سایه همکاری، همراهی و گفت و گو میان کشورهای منطقه بدست نخواهد آمد و این کشورهای منطقه هستند که باید برای سرنوشت خود تصمیم بگیرند.
وی در ادامه با اشاره به تحولات اخیر در کشور امریکا و پایان ترامپیسم در این کشور و اعلام سیاستهای متفاوت از سوی دولت جدید این کشور از جمله تمایل به بازگشت به برجام، اظهار داشت: امروز برای همه دنیا ثابت شده که سیاست فشار حداکثری شکست خورده و دولت جدید امریکا چارهای جز جبران اشتباهات دولت قبل و عمل به تعهدات قانونی ندارد.
رئیس جمهوری با تأکید بر ضرورت لغو تحریمها از سوی امریکا و بازگشت به قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل از سوی این کشور، گفت: هر زمانی که امریکا تحریمهای غیرقانونی را لغو و به قانون بازگردد، بلافاصله ایران هم به همه تعهدات خود در قالب برجام بازخواهد گشت.
وزیر امور خارجه قطر نیز در این دیدار، از ایران به عنوان یک کشور دوست در منطقه نام برد و بر توسعه و تعمیق روابط دو جانبه در همه زمینه ها بویژه همکاری های تجاری و اقتصادی تاکید کرد.
«محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی» در دیدار با رئیس جمهور کشورمان، پس از تقدیم پیام کتبی امیر قطر به دکتر روحانی، از جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور قدرتمند و تاثیرگذار منطقه یاد کرد و بر ضرورت همکاری و همفکری کشورهای منطقه و خلیج فارس برای حل مشکلات تاکید کرد.
بن جاسم آل ثانی افزود: همواره معتقد به حفظ آرامش و ثبات و گفت و گو میان کشورهای منطقه بوده ایم و ما نیز در تداوم طرح ابتکار صلح هرمز و طرح امید، خواستار گفت و گوهای منطقه ای برای حل مشکلات میان کشورهای منطقه هستیم.
وزیر امور خارجه قطر با قدردانی از همراهی و همکاری ایران در دوره تحریم ها علیه این کشور، اظهار داشت: امیدواریم هرچه سریعتر با بازگشت آمریکا به برجام ، مشکلات و تحریم ها در چارچوب این توافق حل و فصل شود و در این راه قطر از هرگونه مساعدت برای شکل گیری این اتفاق دریغ نخواهد کرد.
قدردانی قطر از کمک های ایران
وزیر خارجه کشورمان هم در دیدار با محمد بن ثانی ضمن خوشامدگویی و تبریک موفقیتهای اخیر قطر در پایان بخشیدن به محاصره این کشور، اهمیت روابط دوجانبه با قطر از دیدگاه دولت و ملت ایران را مورد اشاره و آمادگی کشورمان برای گسترش همکاریها در حوزههای مختلف را مورد تأکید قرار داد. محمد جواد ظریف با تشریح سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران در مخالفت با سیاستهای مبتنی بر زور و اجبار در منطقه بر ضرورت همکاریهای کشورهای منطقه برای حل و فصل مسائل و رسیدن به یک ترتیبات منطقهای و با ثبات تأکید و روابط دوجانبه ایران و قطر را حائز نقش مهمی در این مسیر ارزیابی کرد.
به گزارش ایرنا، وزیر امور خارجه قطر هم که در رأس هیأتی متشکل از وزیر راه این کشور به تهران سفر کرده بود در این دیدار آمادگی دوحه برای گسترش روابط دوجانبه در همه سطوح از جمله حوزههای اقتصادی را مورد اشاره قرار داد و با قدردانی از تمامی کمکهایی که جمهوری اسلامی ایران در طول دوران محاصره قطر انجام داده است، این سفر را در راستای گسترش روابط دوجانبه و در چارچوب رایزنیهای منظم میان دو طرف دانست. او همچنین نیاز منطقه به رویکردی جدید و همکاریهای همهجانبه را مورد تأکید قرار داد و آمادگی قطر برای ایفای نقش کلیدی و مؤثر را اعلام و ابراز امیدواری کرد هرچه زودتر مسائل موجود در چارچوب ابتکارات منطقهای حل و فصل پیدا کند.
وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی در نامهای به معاون اول رئیس جمهوری مطرح کرد
زنگ خطر مصوبه حذف الزام دولتیها به انتشار آگهی در روزنامهها
در پی مصوبه هیأت وزیران مبنی بر حذف الزام دولتیها به انتشار آگهی در روزنامهها، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نامهای به معاون اول رئیسجمهوری نوشت: این مصوبه زنگ خطر نهایی برای مطبوعات کشور بوده و نگرانی جدی و گستردهای در میان اصحاب مطبوعات و رسانه ایجاد کرده است.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در متن نامه سید عباس صالحی به اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهوری در خصوص مصوبه حذف الزام دولتیها به انتشار آگهی در روزنامهها آمده است: همانگونه که مستحضر هستید هیأت وزیران به موجب ماده (14) مصوبه شماره 136159/ت 055289 مورخ 25/11/99 تحت عنوان «آییننامه نحوه فعالیت دستگاههای اجرایی در سامانه تدارکات الکترونیکی دولت» مقرر نموده است «در اجرای ماده (50) قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور مبنی بر انجام تمامی مراحل برگزاری معاملات دستگاههای اجرایی بهصورت الکترونیکی، انتشار دو تا سه نوبت فراخوان موضوع بند(ب) ماده(13) قانون برگزاری مناقصات صرفاً بهصورت الکترونیکی از طریق ستاد معتبر و مکفی و مورد پذیرش میباشد و باید از انجام آن به کاغذ خودداری گردد». در ارتباط با مصوبه فوق نکات زیر مطرح است:
1- آییننامه یاد شده، اصولاً برای بررسی و اظهارنظر کارشناسی و حضور در کمیسیون مربوطه به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارجاع نگردیده است. با آنکه در تمامی موارد بویژه ماده 14 اخذ نظرات این وزارتخانه ضروری بوده است. 2- در جلسه یکشنبه مورخه 15 بهمن، اینجانب دو ساعت اولیه جلسه را حضور داشتم و بواسطه برنامههای جشنوارههای فجر، جلسه را زودتر ترک کردم. آییننامه فوق در ساعت پایانی مطرح شد با آنکه در دستور جلسه، موضوعات متعددی قبل از آن مطرح بود، مطمئناً ترتیب رعایت میشد نوبت به این دستور نمیرسید! 3- مصوبه فوق الذکر، نگرانی جدی و گستردهای را در میان اصحاب مطبوعات و رسانه ایجاد کرده است، چه اینکه در شرایط جاری سخت و عسرت اصحاب رسانه، میتواند زنگ خطر نهایی برای مطبوعات کشور باشد. 4- ماده 50 قانون احکام دائمی برنامههای توسعه بر رعایت قانون برگزاری مناقصات تأکید میکند و هیچ صراحتی در خصوص عدم انتشار فراخوان در روزنامههای کثیرالانتشار ندارد. 5- ماده 14 مصوبه یاد شده، با قوانین زیر مغایرت روشنی دارد: 1/5- قانون مربوط به نشر آگهیهای دولتی مصوب 13/04/1336 با اصلاحات بعدی: به موجب ماده (1) این قانون «از تاریخ تصویب این لایحه قانونی وزارتخانهها و سازمان برنامه و بنگاه راهآهن و بانکها و سایر بنگاههای دولتی و مؤسسات و شرکتهایی که به سرمایه دولت اداره میشوند، مکلفند تمامی آگهیهای دولتی را برای درج در جراید مستقیماً به اداره کل انتشارات و تبلیغات ارسال دارند و همچنین آگهیهایی که به هزینه اشخاص باید به وسیله دولت منتشر شود.» 2/5- بند «5» ماده (2) قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که مقرر داشته: «اجرای قوانین مربوط به مطبوعات و نشریات و تعیین ضوابط و مقررات مربوطه و تمرکز، توزیع و نشر انواع آگهیهای دولتی و اجرای آن در داخل و خارج کشور.» 3/5- الزام به چاپ آگهیهای دادگستری در روزنامههای کثیرالانتشار: - مواد (210) و (343) قانون امور حسبی - مواد (174)، (344)، (394) و (616) قانون آیین دادسری کیفری 4/5- ماده (13) قانون برگزاری مناقصات مصوب 03/11/1383 مجمع تشخیص مصلحت نظام: «ب- فراخوان مناقصه عمومی باید به تشخیص مناقصه گزار در دو تا سه نوبت حداقل در یکی از روزنامههای کثیرالانتشار کشوری یا استان مربوط منتشر گردد.» 5/5- بند (ج) ماده (11) قانون برگزاری مناقصات: صالحی همچنین در این نامه تأکید کرده است: ج- در معاملات بزرگ به یکی از روشهای زیر عمل میشود: 1- برگزاری مناقصه عمومی از طریق انتشار فراخوان در روزنامههای کثیرالانتشار. 2- برگزاری مناقصه محدود؛ با عنایت به مراتب یاد شده خواهشمند است دستور فرمایید اصلاح مصوبه پیش گفته هیأت محترم وزیران برابر قوانین یاد شده با فوریت و خارج از نوبت در دستور کار هیأت محترم وزیران قرار گیرد.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در متن نامه سید عباس صالحی به اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهوری در خصوص مصوبه حذف الزام دولتیها به انتشار آگهی در روزنامهها آمده است: همانگونه که مستحضر هستید هیأت وزیران به موجب ماده (14) مصوبه شماره 136159/ت 055289 مورخ 25/11/99 تحت عنوان «آییننامه نحوه فعالیت دستگاههای اجرایی در سامانه تدارکات الکترونیکی دولت» مقرر نموده است «در اجرای ماده (50) قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور مبنی بر انجام تمامی مراحل برگزاری معاملات دستگاههای اجرایی بهصورت الکترونیکی، انتشار دو تا سه نوبت فراخوان موضوع بند(ب) ماده(13) قانون برگزاری مناقصات صرفاً بهصورت الکترونیکی از طریق ستاد معتبر و مکفی و مورد پذیرش میباشد و باید از انجام آن به کاغذ خودداری گردد». در ارتباط با مصوبه فوق نکات زیر مطرح است:
1- آییننامه یاد شده، اصولاً برای بررسی و اظهارنظر کارشناسی و حضور در کمیسیون مربوطه به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارجاع نگردیده است. با آنکه در تمامی موارد بویژه ماده 14 اخذ نظرات این وزارتخانه ضروری بوده است. 2- در جلسه یکشنبه مورخه 15 بهمن، اینجانب دو ساعت اولیه جلسه را حضور داشتم و بواسطه برنامههای جشنوارههای فجر، جلسه را زودتر ترک کردم. آییننامه فوق در ساعت پایانی مطرح شد با آنکه در دستور جلسه، موضوعات متعددی قبل از آن مطرح بود، مطمئناً ترتیب رعایت میشد نوبت به این دستور نمیرسید! 3- مصوبه فوق الذکر، نگرانی جدی و گستردهای را در میان اصحاب مطبوعات و رسانه ایجاد کرده است، چه اینکه در شرایط جاری سخت و عسرت اصحاب رسانه، میتواند زنگ خطر نهایی برای مطبوعات کشور باشد. 4- ماده 50 قانون احکام دائمی برنامههای توسعه بر رعایت قانون برگزاری مناقصات تأکید میکند و هیچ صراحتی در خصوص عدم انتشار فراخوان در روزنامههای کثیرالانتشار ندارد. 5- ماده 14 مصوبه یاد شده، با قوانین زیر مغایرت روشنی دارد: 1/5- قانون مربوط به نشر آگهیهای دولتی مصوب 13/04/1336 با اصلاحات بعدی: به موجب ماده (1) این قانون «از تاریخ تصویب این لایحه قانونی وزارتخانهها و سازمان برنامه و بنگاه راهآهن و بانکها و سایر بنگاههای دولتی و مؤسسات و شرکتهایی که به سرمایه دولت اداره میشوند، مکلفند تمامی آگهیهای دولتی را برای درج در جراید مستقیماً به اداره کل انتشارات و تبلیغات ارسال دارند و همچنین آگهیهایی که به هزینه اشخاص باید به وسیله دولت منتشر شود.» 2/5- بند «5» ماده (2) قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که مقرر داشته: «اجرای قوانین مربوط به مطبوعات و نشریات و تعیین ضوابط و مقررات مربوطه و تمرکز، توزیع و نشر انواع آگهیهای دولتی و اجرای آن در داخل و خارج کشور.» 3/5- الزام به چاپ آگهیهای دادگستری در روزنامههای کثیرالانتشار: - مواد (210) و (343) قانون امور حسبی - مواد (174)، (344)، (394) و (616) قانون آیین دادسری کیفری 4/5- ماده (13) قانون برگزاری مناقصات مصوب 03/11/1383 مجمع تشخیص مصلحت نظام: «ب- فراخوان مناقصه عمومی باید به تشخیص مناقصه گزار در دو تا سه نوبت حداقل در یکی از روزنامههای کثیرالانتشار کشوری یا استان مربوط منتشر گردد.» 5/5- بند (ج) ماده (11) قانون برگزاری مناقصات: صالحی همچنین در این نامه تأکید کرده است: ج- در معاملات بزرگ به یکی از روشهای زیر عمل میشود: 1- برگزاری مناقصه عمومی از طریق انتشار فراخوان در روزنامههای کثیرالانتشار. 2- برگزاری مناقصه محدود؛ با عنایت به مراتب یاد شده خواهشمند است دستور فرمایید اصلاح مصوبه پیش گفته هیأت محترم وزیران برابر قوانین یاد شده با فوریت و خارج از نوبت در دستور کار هیأت محترم وزیران قرار گیرد.
وزیر علوم:
یادگیری در عصر کرونا تعطیلی بردار نیست
یک سال از ظهور ویروس کووید 19 گذشته است. ویروسی که با همه کوچکیاش، بزرگترین نظامهای سیاسی، اقتصادی و درمانی را به طور اساسی به چالش کشیده است. در این میان اما نهادهای مرتبط با آموزش و یادگیری شرایط بسیار ویژهای را تجربه کردهاند.
وزیر علوم در پیامی درخصوص کنفرانس آموزش و توسعه منابع انسانی در عصر کرونا گفت: یادگیری در عصر کرونا تعطیلیبردار نیست.
منصور غلامی در پیام خود افزود: یک سال از ظهور ویروس کووید 19 گذشته است. ویروسی که با همه کوچکیاش، بزرگترین نظامهای سیاسی، اقتصادی و درمانی را به طور اساسی به چالش کشیده است. در این میان اما نهادهای مرتبط با آموزش و یادگیری شرایط بسیار ویژهای را تجربه کردهاند. به طوری که در برخی از کشورها از جمله کشور خودمان با وجود کاستیهای فراوان در زیرساختهای فرهنگی، فنی و مدیریتی گویی ناچار شدیم ره صد ساله را یک شبه بپیماییم.
وی گفت: کمبودهای فراوان در راستای تحقق هدفهای آموزشی و پرورشی داشتیم و داریم؛ طراحیهای آموزشی متناسب با شرایط؛ راه درازی در پیش داشته و دارد، بدنه و کادر آموزشی قریب به یک میلیون نفری در نهادهای رسمی آموزش اساساً به این سرعت آمادگی لازم را برای ورود به این دنیای جدید نداشته و آموزشهای لازم را ندیده بودند. مسائل و نقصهای فنی ناشی از بستر اینترنت و پهنای باند و نرمافزارها همه به خودی خود مزید بر علت بود.
به گفته غلامی، با این احوال جریان آموزش و توسعه تعطیل نشد و تا حد زیادی توانست خود را با جریان تغییرات همسو و هماهنگ کند و این همه محقق نمیشد اگر جریانهای خلاق و نوآوری و کار جهادی و مسئولانه در جای جای نظامهای مرتبط با آموزش و توسعه در سطح کشور در حرکت نبود و امروز جای بسی خرسندی است که یکی از این مبتکران جریانساز که سکاندار آموزش و توسعه سرمایه انسانی است و در قالب انجمن علمی آموزش و توسعه فعالیت میکند، علیرغم محدودیتهای فراوان، دست از تلاش و تکاپو برنداشته و در تداوم بیش از یک دهه فعالیت مستمر و مؤثر تریبون آموزش و توسعه سرمایه انسانی را برای بسط و پراکنش دانشهای کاربردی در جهت توسعه یادگیری در کشور فعال نگه داشته است؛ جا دارد به نمایندگی جامعه علمیکشور پاسدار این گونه تلاشهای ارزشمند و اثربخش باشم و برای متولیان آن آرزوی توفیق روزافزون کنم. وزیر علوم اظهار داشت: وقتی به مفاهیم عمیقی همچون آموزش و یادگیری میاندیشیم، آنچه مسلم است و نباید از نظر دور داشت، نیاز به یادگیری است. بر اساس تجربیات و مطالعات متعدد «یادگیری»، بزرگترین قابلیت انسان برای زندگی بهتر است؛ به عبارت دیگر همه موجودات و بویژه انسان تنها با یادگیری است که میتواند، زیستن و چگونه زیستن را بیاموزد، از مباحث متعدد فکری و فلسفی تا روابط بین فردی و حتی مدیریت بر خویشتن همه و همه نیازمند یادگیری است و در این میان اما آنچه بیش از پیش ملموس است، شایستگیهای انسان است برای تولید ثروت؛ برای توفیق در کسب و کار و همراهی برای حرکت چرخهای اقتصادی کشور. وی خاطرنشان کرد: واضح است که وقتی از سرمایههای انسانی سخن میگوییم، مقصود چکیده دانشها و تجربیات و ویژگیهای منحصر به فرد افراد جامعه است. برای این که با کاربست آنها جریان تولید و اقتصاد کشور و سازمانهای مختلف فعال در آن به سوی ارزشافزایی حرکت کند و روشن است که اصطلاح «سرمایههای انسانی» بیش از بودن؛ با شدن قرابت دارد و این یعنی انسانها بدون آموزش و به خودی خود سرمایه نیستند بلکه باید یک جریان هدفمند، درست و بهنگام به «سرمایه شدن» انسانها کمک کند و این جریان همان سازوکارهای آموزش و توسعه است. خواه در نهادهای رسمی آموزشی و پرورشی در سطوح مختلف از پیش دبستان تا مدارس و تحصیلات عالی و خواه در نهادهای غیررسمی آموزش و یادگیری که در بستر جامعه در قالب مراکز آموزشی درون سازمانهای دولتی و خصوصی و صنعتی و خدماتی و ... فعالیت میکنند.
وی در ادامه اظهار داشت: از آنجا که جریان «سرمایه شدن» انسانها کاری کلیدی و همیشگی است، کار آموزش افراد برای تبدیل شدن به سرمایه انسانی نیز کاری کلیدی و همیشگی است. لازم است در کنار توسعه یادگیریها در جهت شکوفایی سرمایههای انسانی به دیگر انواع سرمایههای نامشهود از جمله سرمایه روانشناختی و سرمایه اجتماعی هم بیش از پیش توجه کنیم. بطور مثال در بحث سرمایه روانی که در برگیرنده مولفههای چهارگانه امید، خوشبینی، خودکارآمدی و تابآوری است؛ میدانیم که این مؤلفهها به تقویت زیرساختهای سرمایه انسانی کمک میکند و در این صورت انتظار میرود ما یک متخصص یا فرد ماهر در یک رشته خاص داشته باشیم که ضمن تسلط به کار فنی و تخصصی خود، امیدوار هم هست، تابآوری خوبی هم دارد و در مسیر حرکت خودکارآمدی و امید را از دست نمیدهد و این همه قابل یاد دادن و یادگرفتن است.
به گفته غلامی؛ به نظر میرسد در جهانی با چالشهای فراوان نظیر کرونا و .... توسعه انسان در ابعاد مختلف فنی، روانی، اجتماعی و معنوی باید در دستور کار باشد تا ضمن پیشبرد اهداف و برنامههای عادی اقتصادی، برآیند انسانهای جامعه از سلامت روانی برخوردار باشند و رضایتمندی از زندگانی را در سایه توانایی درست اندیشیدن و درست تحلیل کردن به دست آورند. با تکیه بر سلاح تخصص و مهارت و صلاح اخلاق حرفهای و سلامت معنوی نقش خود را در این جریان متغیر و پرچالش بیابند و آموختن را همواره اولین وظیفه خود بدانند و تنها در این صورت است که جریان «شدن» در توسعه سرمایه انسانی محقق میشود. وزیر علوم بیان داشت: هر کس با هر جایگاه و سطحی از دانش و شغل و طبقه اجتماعی که قرار دارد دمی از آموختن نیاساید؛ چرا که افروزش و گدازش جان که اصل و اساس هستی آدمی است تنها با آموختن محقق میشود و توجیه دیگرش که در ارجمندی جایگاه دانش است و بالطبع این گونه اقدامات و گردهماییهای علمی، مأموریت دارند که همین آموزه را در گوش ما بخوانند تا هیچ گاه از دانش دور نباشیم و باور کنیم که مقام دانایی که مسیری الهی است همواره از مسیر دانشاندوزی و یادگیری میگذرد.
منصور غلامی در پیام خود افزود: یک سال از ظهور ویروس کووید 19 گذشته است. ویروسی که با همه کوچکیاش، بزرگترین نظامهای سیاسی، اقتصادی و درمانی را به طور اساسی به چالش کشیده است. در این میان اما نهادهای مرتبط با آموزش و یادگیری شرایط بسیار ویژهای را تجربه کردهاند. به طوری که در برخی از کشورها از جمله کشور خودمان با وجود کاستیهای فراوان در زیرساختهای فرهنگی، فنی و مدیریتی گویی ناچار شدیم ره صد ساله را یک شبه بپیماییم.
وی گفت: کمبودهای فراوان در راستای تحقق هدفهای آموزشی و پرورشی داشتیم و داریم؛ طراحیهای آموزشی متناسب با شرایط؛ راه درازی در پیش داشته و دارد، بدنه و کادر آموزشی قریب به یک میلیون نفری در نهادهای رسمی آموزش اساساً به این سرعت آمادگی لازم را برای ورود به این دنیای جدید نداشته و آموزشهای لازم را ندیده بودند. مسائل و نقصهای فنی ناشی از بستر اینترنت و پهنای باند و نرمافزارها همه به خودی خود مزید بر علت بود.
به گفته غلامی، با این احوال جریان آموزش و توسعه تعطیل نشد و تا حد زیادی توانست خود را با جریان تغییرات همسو و هماهنگ کند و این همه محقق نمیشد اگر جریانهای خلاق و نوآوری و کار جهادی و مسئولانه در جای جای نظامهای مرتبط با آموزش و توسعه در سطح کشور در حرکت نبود و امروز جای بسی خرسندی است که یکی از این مبتکران جریانساز که سکاندار آموزش و توسعه سرمایه انسانی است و در قالب انجمن علمی آموزش و توسعه فعالیت میکند، علیرغم محدودیتهای فراوان، دست از تلاش و تکاپو برنداشته و در تداوم بیش از یک دهه فعالیت مستمر و مؤثر تریبون آموزش و توسعه سرمایه انسانی را برای بسط و پراکنش دانشهای کاربردی در جهت توسعه یادگیری در کشور فعال نگه داشته است؛ جا دارد به نمایندگی جامعه علمیکشور پاسدار این گونه تلاشهای ارزشمند و اثربخش باشم و برای متولیان آن آرزوی توفیق روزافزون کنم. وزیر علوم اظهار داشت: وقتی به مفاهیم عمیقی همچون آموزش و یادگیری میاندیشیم، آنچه مسلم است و نباید از نظر دور داشت، نیاز به یادگیری است. بر اساس تجربیات و مطالعات متعدد «یادگیری»، بزرگترین قابلیت انسان برای زندگی بهتر است؛ به عبارت دیگر همه موجودات و بویژه انسان تنها با یادگیری است که میتواند، زیستن و چگونه زیستن را بیاموزد، از مباحث متعدد فکری و فلسفی تا روابط بین فردی و حتی مدیریت بر خویشتن همه و همه نیازمند یادگیری است و در این میان اما آنچه بیش از پیش ملموس است، شایستگیهای انسان است برای تولید ثروت؛ برای توفیق در کسب و کار و همراهی برای حرکت چرخهای اقتصادی کشور. وی خاطرنشان کرد: واضح است که وقتی از سرمایههای انسانی سخن میگوییم، مقصود چکیده دانشها و تجربیات و ویژگیهای منحصر به فرد افراد جامعه است. برای این که با کاربست آنها جریان تولید و اقتصاد کشور و سازمانهای مختلف فعال در آن به سوی ارزشافزایی حرکت کند و روشن است که اصطلاح «سرمایههای انسانی» بیش از بودن؛ با شدن قرابت دارد و این یعنی انسانها بدون آموزش و به خودی خود سرمایه نیستند بلکه باید یک جریان هدفمند، درست و بهنگام به «سرمایه شدن» انسانها کمک کند و این جریان همان سازوکارهای آموزش و توسعه است. خواه در نهادهای رسمی آموزشی و پرورشی در سطوح مختلف از پیش دبستان تا مدارس و تحصیلات عالی و خواه در نهادهای غیررسمی آموزش و یادگیری که در بستر جامعه در قالب مراکز آموزشی درون سازمانهای دولتی و خصوصی و صنعتی و خدماتی و ... فعالیت میکنند.
وی در ادامه اظهار داشت: از آنجا که جریان «سرمایه شدن» انسانها کاری کلیدی و همیشگی است، کار آموزش افراد برای تبدیل شدن به سرمایه انسانی نیز کاری کلیدی و همیشگی است. لازم است در کنار توسعه یادگیریها در جهت شکوفایی سرمایههای انسانی به دیگر انواع سرمایههای نامشهود از جمله سرمایه روانشناختی و سرمایه اجتماعی هم بیش از پیش توجه کنیم. بطور مثال در بحث سرمایه روانی که در برگیرنده مولفههای چهارگانه امید، خوشبینی، خودکارآمدی و تابآوری است؛ میدانیم که این مؤلفهها به تقویت زیرساختهای سرمایه انسانی کمک میکند و در این صورت انتظار میرود ما یک متخصص یا فرد ماهر در یک رشته خاص داشته باشیم که ضمن تسلط به کار فنی و تخصصی خود، امیدوار هم هست، تابآوری خوبی هم دارد و در مسیر حرکت خودکارآمدی و امید را از دست نمیدهد و این همه قابل یاد دادن و یادگرفتن است.
به گفته غلامی؛ به نظر میرسد در جهانی با چالشهای فراوان نظیر کرونا و .... توسعه انسان در ابعاد مختلف فنی، روانی، اجتماعی و معنوی باید در دستور کار باشد تا ضمن پیشبرد اهداف و برنامههای عادی اقتصادی، برآیند انسانهای جامعه از سلامت روانی برخوردار باشند و رضایتمندی از زندگانی را در سایه توانایی درست اندیشیدن و درست تحلیل کردن به دست آورند. با تکیه بر سلاح تخصص و مهارت و صلاح اخلاق حرفهای و سلامت معنوی نقش خود را در این جریان متغیر و پرچالش بیابند و آموختن را همواره اولین وظیفه خود بدانند و تنها در این صورت است که جریان «شدن» در توسعه سرمایه انسانی محقق میشود. وزیر علوم بیان داشت: هر کس با هر جایگاه و سطحی از دانش و شغل و طبقه اجتماعی که قرار دارد دمی از آموختن نیاساید؛ چرا که افروزش و گدازش جان که اصل و اساس هستی آدمی است تنها با آموختن محقق میشود و توجیه دیگرش که در ارجمندی جایگاه دانش است و بالطبع این گونه اقدامات و گردهماییهای علمی، مأموریت دارند که همین آموزه را در گوش ما بخوانند تا هیچ گاه از دانش دور نباشیم و باور کنیم که مقام دانایی که مسیری الهی است همواره از مسیر دانشاندوزی و یادگیری میگذرد.
یادآوری سوم اسفند به طرفهای برجام
تحریمها لغو نشود پروتکل الحاقی متوقف میشود
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران بار دیگر هشدار داد که اگر تعهدات طرفهای برجامی تا هفته اول اسفند انجام نشود، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی قطعاً متوقف خواهد شد. سعید خطیبزاده در نشست هفتگی با خبرنگاران درباره اجرای مصوبه مجلس در خصوص توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی در سوم اسفند ماه گفت: در هفته اول اسفند مطابق بررسیهای فنی قطعاً اگر تا آن روز تعهدات طرفهای مقابل انجام نپذیرفته باشد دولت مکلف است براساس قانون مصوب مجلس اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند. این زمانبر نیست و هر روزی فرا برسد میتواند اجرا شود.
خطیبزاده بیان کرد: نظارتهای فراپادمانی متوقف میشود که نظارتهایی است که ایران در چارچوب پروتکل پذیرفته و به معنی توقف تمامی نظارتها نیست. ایران بخشی از نظارتها را نگه خواهد داشت. پروتکل الحاقی قطعاً متوقف خواهد شد. سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: همکاری ایران با آژانس ادامه خواهد داشت و ایران طی نامهای همه موارد را به اطلاع آژانس خواهد رساند و همه این اقدامات ایران به سادگی برگشت پذیر هستند به شرطی که طرفهای مقابل به تعهداتشان برگردند.
از میانجیگری همه استقبال میکنیم
خطیبزاده درباره آمادگی کشورها برای میانجیگری بین ایران و امریکا از جمله اظهارات مقامات قطری در این زمینه گفت: ما از کمک همه استقبال میکنیم و قطر در بین دوستان و همکاران نزدیک منطقهای ایران قرار دارد و همواره رایزنیهای نزدیکی بین دو کشور در سطوح مختلف برقرار بوده است. وی با ذکر این نکته که اجرای تعهدات امریکا خیلی نیازمند پیام بردن نیست، اظهار داشت: امریکا فردای روزی که بخواهد از مسیر شکست خورده دولت قبلی فاصله بگیرد راهش باز است و به سادگی میتواند چنین کند. این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: تأسف اینجاست که دولت فعلی شریک نقض و گردنکشی دولت قبلی علیه ایران شده و این روند سازندهای نیست و امیدواریم متوقف شود. سخنگوی وزارت خارجه همچنین گفت که هیچ اتفاقی در خصوص اجرای تعهدات توسط امریکا رخ نداده است.
پیام رهبر انقلاب به جایی که میباید رفته است
سخنگوی وزارت خارجه درباره اظهارات «محمدحسین فرهنگی» سخنگوی هیأت رئیسه مجلس در خصوص سفر قالیباف به مسکو و اینکه وزارت خارجه نتوانست هماهنگی لازم را برای تحویل پیام رهبر انقلاب انجام دهد، با رد این اظهارات و با اشاره به اظهارات دستیار مجلس در این خصوص عنوان کرد: وزارت خارجه و خود آقای قالیباف میدانند وزارت امور خارجه در چه ابعاد و سطحی و با چه تلاشی برای این سفر هماهنگی داشته است.
خطیبزاده اضافه کرد: خوب نیست از تریبون سخنگویی ریاست مجلس حرفی زده بشود که درست نیست. اگر مصالح ملی اجازه نمیدهد وزارت خارجه بیش از این ورود کند به این معنا نیست ادعاهای پراکنده مطرح شده، درست است. اگر دوستان اصرار دارند مباحث در فضای عمومی گفته شود میتوان در صحن مجلس بیان کرد. سفر خوبی بود و پیام رهبر انقلاب به جایی که میباید رفته و انشاءالله برکات و اثرات خود را خواهد داشت.
هیچ کارمند سرکنسولگری ایران بازداشت نشده است
خطیبزاده درباره ادعای مطرح شده در رسانههای ترکیه مبنی بر بازداشت یکی از کارمندان سرکنسولگری ایران در استانبول گفت: هیچ کارمند سرکنسولگری ایران بازداشت نشده و آنچه رخ داده بازداشت یکی از اتباع ایرانی هنگام ورود است، با دولت ترکیه در تماس هستیم و نتیجه را خواهیم گفت. این موضوع باید در مسیر خود حل شود.
فتوای رهبر معظم انقلاب در جای خود باقی است
وی در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات علوی وزیر اطلاعات درباره برنامه هستهای ایران تصریح کرد: موضع ایران تغییر نکرده و بر صلحآمیز بودن همه فعالیتهای هستهای است و فتوای رهبر معظم انقلاب در حرمت سلاحهای هستهای در جای خود باقی است.
تست کرونای ظریف منفی بود
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در واکنش به اخبار منتشر شده مبنی بر کسالت محمدجواد ظریف گفت: ایشان کسالت مختصری داشتند که موجب نگرانی شده بود ولی تست یکشنبه و دوشنبه ایشان منفی اعلام شده، ایشان کرونا ندارند ولی آن کسالت را باید از ناحیه دیگری پیگیری کنند. خطیبزاده درباره ادعای مصادره یک نفتکش ایرانی و فروش نفت ایران از سوی امریکا هم توضیح داد: چند ماه پیش خبری در این زمینه منتشر شد که من در همان موقع گفتم که نفت ایران فروخته شده است و آنچه امریکاییها مدعی آن هستند متعلق به ایران نیست. آنچه این روزها در مورد نفتکش دیگر هم گفته میشود این است که این متعلق به دولت ایران نیست. متعلق به بخش خصوصی است اما این موضوع واقعیت را تغییر نمیدهد که امریکاییها با این اقدامات راهزنی دریایی میکنند.
خطیبزاده بیان کرد: نظارتهای فراپادمانی متوقف میشود که نظارتهایی است که ایران در چارچوب پروتکل پذیرفته و به معنی توقف تمامی نظارتها نیست. ایران بخشی از نظارتها را نگه خواهد داشت. پروتکل الحاقی قطعاً متوقف خواهد شد. سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: همکاری ایران با آژانس ادامه خواهد داشت و ایران طی نامهای همه موارد را به اطلاع آژانس خواهد رساند و همه این اقدامات ایران به سادگی برگشت پذیر هستند به شرطی که طرفهای مقابل به تعهداتشان برگردند.
از میانجیگری همه استقبال میکنیم
خطیبزاده درباره آمادگی کشورها برای میانجیگری بین ایران و امریکا از جمله اظهارات مقامات قطری در این زمینه گفت: ما از کمک همه استقبال میکنیم و قطر در بین دوستان و همکاران نزدیک منطقهای ایران قرار دارد و همواره رایزنیهای نزدیکی بین دو کشور در سطوح مختلف برقرار بوده است. وی با ذکر این نکته که اجرای تعهدات امریکا خیلی نیازمند پیام بردن نیست، اظهار داشت: امریکا فردای روزی که بخواهد از مسیر شکست خورده دولت قبلی فاصله بگیرد راهش باز است و به سادگی میتواند چنین کند. این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: تأسف اینجاست که دولت فعلی شریک نقض و گردنکشی دولت قبلی علیه ایران شده و این روند سازندهای نیست و امیدواریم متوقف شود. سخنگوی وزارت خارجه همچنین گفت که هیچ اتفاقی در خصوص اجرای تعهدات توسط امریکا رخ نداده است.
پیام رهبر انقلاب به جایی که میباید رفته است
سخنگوی وزارت خارجه درباره اظهارات «محمدحسین فرهنگی» سخنگوی هیأت رئیسه مجلس در خصوص سفر قالیباف به مسکو و اینکه وزارت خارجه نتوانست هماهنگی لازم را برای تحویل پیام رهبر انقلاب انجام دهد، با رد این اظهارات و با اشاره به اظهارات دستیار مجلس در این خصوص عنوان کرد: وزارت خارجه و خود آقای قالیباف میدانند وزارت امور خارجه در چه ابعاد و سطحی و با چه تلاشی برای این سفر هماهنگی داشته است.
خطیبزاده اضافه کرد: خوب نیست از تریبون سخنگویی ریاست مجلس حرفی زده بشود که درست نیست. اگر مصالح ملی اجازه نمیدهد وزارت خارجه بیش از این ورود کند به این معنا نیست ادعاهای پراکنده مطرح شده، درست است. اگر دوستان اصرار دارند مباحث در فضای عمومی گفته شود میتوان در صحن مجلس بیان کرد. سفر خوبی بود و پیام رهبر انقلاب به جایی که میباید رفته و انشاءالله برکات و اثرات خود را خواهد داشت.
هیچ کارمند سرکنسولگری ایران بازداشت نشده است
خطیبزاده درباره ادعای مطرح شده در رسانههای ترکیه مبنی بر بازداشت یکی از کارمندان سرکنسولگری ایران در استانبول گفت: هیچ کارمند سرکنسولگری ایران بازداشت نشده و آنچه رخ داده بازداشت یکی از اتباع ایرانی هنگام ورود است، با دولت ترکیه در تماس هستیم و نتیجه را خواهیم گفت. این موضوع باید در مسیر خود حل شود.
فتوای رهبر معظم انقلاب در جای خود باقی است
وی در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات علوی وزیر اطلاعات درباره برنامه هستهای ایران تصریح کرد: موضع ایران تغییر نکرده و بر صلحآمیز بودن همه فعالیتهای هستهای است و فتوای رهبر معظم انقلاب در حرمت سلاحهای هستهای در جای خود باقی است.
تست کرونای ظریف منفی بود
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در واکنش به اخبار منتشر شده مبنی بر کسالت محمدجواد ظریف گفت: ایشان کسالت مختصری داشتند که موجب نگرانی شده بود ولی تست یکشنبه و دوشنبه ایشان منفی اعلام شده، ایشان کرونا ندارند ولی آن کسالت را باید از ناحیه دیگری پیگیری کنند. خطیبزاده درباره ادعای مصادره یک نفتکش ایرانی و فروش نفت ایران از سوی امریکا هم توضیح داد: چند ماه پیش خبری در این زمینه منتشر شد که من در همان موقع گفتم که نفت ایران فروخته شده است و آنچه امریکاییها مدعی آن هستند متعلق به ایران نیست. آنچه این روزها در مورد نفتکش دیگر هم گفته میشود این است که این متعلق به دولت ایران نیست. متعلق به بخش خصوصی است اما این موضوع واقعیت را تغییر نمیدهد که امریکاییها با این اقدامات راهزنی دریایی میکنند.
گزارش «ایران» از چرایی افزایش ورودی مراکز درمانی پایتخت
نگرانی کادر بیمارستانها از ورود موج چهارم کرونا
فریبا خان احمدی
خبرنگار
ویروس کرونا پس از سه مرحله اوج و رسیدن آمار به قله مرگ و میر بار دیگر وارد خط صعودی شد. اگرچه هنوز آمار مرگ و میر کرونا دورقمی است و نسبت به یک ماه و نیم پیش کاهش آمار جانباختگان آشکار است اما خبرها حکایت از این دارد که تختهای بیمارستانی در حال پر شدن هستند و آی سی یوها که در چند هفته اخیر تقریباً خالی از بیمار کرونایی بودند، یک به یک اشغال میشوند. در همین حال و مطابق اعلام مسئولان، ایران وارد پیک چهارم کرونا شده است که البته زنگ هشدار ورود به موج چهارم ازهفتههای گذشته نواخته شده بود. زمانی که رنگ شهرها به سمت خطر نزدیک شدند. به گونهای که پس از افزایش مراجعات سرپایی در برخی شهرها، از تعداد شهرهای آبی کاسته شد و در عوض شهرها از آبی به زرد و از زرد به نارنجی و از نارنجی به قرمز تغییر رنگ دادند. با این همه، ایران در حالی به تعبیر مدیران وزارت بهداشت در اول گردنه پرالتهاب خیز چهارم کرونا است که ویروس جهش یافته انگلیسی نیز در همه نقاط آن چرخیده است و به باور متخصصان حوزه سلامت؛ شیوع این ویروس جهشیافته در صورت عدم پایبندی مردم به دستورالعملهای بهداشتی میتواند منجر به ایجاد موج خیلی وحشتناکی شود.
به هر ترتیب، موج چهارم کرونا در حالی نزدیک شده و در حال رقم خوردن است که چرخش ویروس جهشیافته انگلیسی چاله جدیدی را دراین موج ایجاد کرده است. موضوعی که در کنار غفلت و بیتوجهی مردم به رعایت دستورالعملهای بهداشتی نگرانیهای شدیدی را برای حوزه سلامت ایجاد کرده است.
معاون درمان ستاد مقابله با کرونا در استان تهران درباره تظاهرات بالینی کرونای انگلیسی به «ایران» میگوید: «تظاهرات بالینی کرونای انگلیسی با ویروس قبلی تفاوت خاصی ندارد به جز اینکه درصد سرایت ویروس جهشیافته بیشتر است و از طرفی در افراد جوان شدت بیماریزایی بیشتری ایجاد میکند. اینکه مردم چکار کنند تا به کرونای انگلیسی گرفتار نشوند، پاسخش شفاف است. پروتکلهای بهداشتی همان قبلیها هستند و هیچ چیزی تغییر نکرده است اما اهمیت کرونای جهشیافته از نظر رصد بهداشتی و مراکز درمانی است؛ ما نگران این هستیم خیز جدیدی که اتفاق افتاده چقدر مرتبط با ویروس جهشیافته است و از طرفی باید بتوانیم میزان شناسایی را بالا ببریم.»
دکتر نادر توکلی در ادامه با بیان اینکه در رابطه با ویروس جهشیافته انگلیسی دو نکته حائز اهمیت است، میافزاید: آگاهی و اطلاعرسانی مردم مهم است. به هر حال به نظر میرسد؛ میزان سرایت ویروس جهشیافته بالا است و چون 80 درصد انتقال و میزان بروز بیماری در مجامع خصوصی و جمعهای خودمانی مانند رستورانها و پاساژها و... اتفاق میافتد، بنابراین شانس ابتلا افزایش مییابد. وقتی انتقال ویروس راحت میشود زنجیره انتقال ویروس سادهتر شده و با ادامه سادهانگاریهای مردم بیماریزایی ویروس جهشیافته بالاتر میرود.
توکلی در همین زمینه اضافه میکند: ویروس جهشیافته بیشتر افراد جوان را درگیر میکند و با توجه به اینکه قشر جوان جامعه در این جمعها شرکت میکنند ریسک ابتلا برای قشر جوان و فعال جامعه زیاد است.
درمان مبتلایان با مراجعه زودهنگام
معاون درمان ستاد مقابله با کرونا در تهران با اشاره به اینکه ویروس جهشیافته در کل کشور پخش شده است در ادامه از آمادهباش مراکز درمانی و حوزه بهداشت در کشور برای کنترل این ویروس خبر میدهد و عنوان میکند: ستاد مقابله با کرونا دستورالعملهای مشخصی را به بیمارستانها داده است از جمله اینکه اگرکسی سابقه سفر به کشورهای اروپایی را داشته باشد و همچنین اگر افراد جوان با شدت درگیری بالا به مراکز درمانی مراجعه کنند، نمونهگیری انجام میدهیم. از طرفی حوزه بهداشت نیز از تمام افراد خانواده مبتلایان و کسانی که در دو هفته اخیر سابقه تماس داشتند، تست میگیرد و در صورت ابتلا به ویروس جهشیافته ایزوله و قرنطینه میشوند.
توکلی در پاسخ به اینکه آیا اعضای خانواده 7 نفر از مبتلایان به ویروس جهشیافته انگلیسی در تهران قرنطینه شدهاند، میگوید: همه اعضای خانواده این مبتلایان تست دادند، مواردی از اعضای خانواده این افراد که نتایج تستشان مثبت بود با نظارت حوزه بهداشت قرنطینه شدهاند. به گفته او، با نزدیک شدن به 15 اسفند بیمارستانها فعالیتهای الکتیوشان را تعطیل کردهاند. بنابراین مشکلی در تأمین تخت و تجهیزات پزشکی و دارو برای مبتلایان جدید نخواهیم داشت گرچه اعلام آمادهباش داده شده است ما از مردم میخواهیم چنانچه درگیر بیماری شدند زودهنگام مراجعه کنند تا درمان مناسب را دریافت کنند. توکلی درباره شیب مبتلایان به کرونا هم میگوید: «وضعیت شیب ابتلا با خیزشی رو به بالا همراه است. تعداد بستریهای روزانه در تهران در هفته گذشته نزدیک به دو هزار نفر بود که در هفتههای اخیر این رقم به هزار و 600 نفر افت پیدا کرده بود روزانه بین 250 تا 300 نفر بستری داریم که با کاهش پیک این رقم به 90 نفر در روز هم رسیده بود. نکته مهم درباره افزایش آمار مبتلایان در رنج سنی 10 تا 20 سال است. آمارهای ما نشان میدهد روند ابتلا درافراد 10 تا 20 سال از میزان 6.5 درصد به 10 درصد رسیده است. این رقم در افراد 30 تا 40 سال از 25 درصد به 28 درصد افزایش یافته است با این حال بیشترین افزایش ابتلا را در گروه سنی 10 تا 20 سال شاهد هستیم که شاید بخشی از آن منتسب باشد به کاهش سن بروز بیماری بر اثر ابتلا به ویروس جهشیافته یعنی همان نکتهای که خیز چهارم را به مسأله نگرانکننده بدل کرده است.
دو ظرفیت مهم برای کنترل پیک چهارم کرونا
مدیر اورژانس بیمارستان سینا نیز درباره روند تغییرات اپیدمی کرونا و چرایی افزایش ورودیهای بیمارستانهای پایتخت طی روزهای اخیر به «ایران» میگوید: در اواسط دی ماه شیب نزولی ورودی بیمارستانها بخصوص در پایتخت به چشم میخورد. یعنی به صورت خیلی شفاف ورودی بیمارستانها بسیار پایین آمد. حتی در برخی روزها تعداد موارد بستری در تهران به صفر رسید. این خبر خیلی خوبی بود، اولاً؛ کادر درمان تمدید روحیه کردند دوم اینکه بخشهای درمانی غیرکرونایی که مدتها تعطیل شده بود و بیماران قلبی، سرطان و غدد ماهها پشت صف منتظر درمان بودند، با خلوت شدن بیمارستانها روند درمانشان ادامه یافت و با شروع جراحیها و پیگیری وضعیت درمان مبتلایان به سرطان، امید به زندگی نیز بالا رفت.
دکتر حسین کرمانپور در ادامه میافزاید: مردم یک سال است از طریق رسانههای گروهی، مکتوب و شبکههای اجتماعی چهار موضوع شستوشوی دستها، استفاده از ماسک، دوری از دورهمی و سفر، رعایت فاصله گذاری اجتماعی را آموزش دیدهاند و اگر قرار بود سر کلاس باشند الان مدرک دکترای این آموزشها را گرفته بودند. با وجود این از اواسط بهمن ماه ورودی بیمارستانها به شکل بارانریز شروع شد. دلیل این اتفاق را باید در 20 تا 25 روز قبل جست وجو کرد. یعنی باید ببینیم دی ماه چه اتفاقی افتاد که عوارضش اکنون آشکار میشود. کرمانپور میگوید: طبق بررسیهای اپیدمیولوژیک چند عامل منجربه افزایش موارد بستری در امروز شده است. اول، یک سال درگیری با ویروس مردم را خسته کرده است، مدعیترین کشورها هم هنوز نتوانستهاند بیماری را کنترل و مدیریت کنند. این مسأله حوصله مردم را سر برده است از طرفی مردم منتظرند دیگران معجزه کنند یعنی یکی پیدا شود و برایشان کاری کند. در حالی که خودمان جزو این جمع هستیم. به این معنا که دولت اختیار و توان خودش را در این یک سال نشان داده که تا چه حدی میتواند در میدان کمک به مردم باشد. مردم هم خودشان را در این یک سال آزمودهاند. خستگی یکساله مردم مثل فنر جمع شده و هر لحظه شل کردن موضوع که در 25 روز گذشته اتفاق افتاد مثل برگزاری کنسرت در کیش یا برداشتن محدودیتهای سفر میتوانست به بحران دامن بزند. به عبارتی اجازه سفر به جزایر جنوبی کشور نه تنها باعث آلودگی مسافران میشود بلکه در افرادی که سفر هم نرفتند این ذهنیت را ایجاد میکند که وقتی مقررات را سفت و سخت اجرا نمیکنند، پس میشود کاری کرد. همینها باعث میشود مردم در مناطق خودشان حرکتهای جمعی را شروع کنند. به هر حال فصل کاسبی و کشاورزی است در نتیجه این فنر به سمت میزان اشکالی که در آدمها به وجود آمده، آزادسازی میشود. به گفته او، شل کردن و سفت کردن محدودیتها و نیاز مردم به بازسازی وضعیت روانیشان در دی ماه موجب میشود تظاهرات بالینی چنین رفتارهایی در بهمن و اسفندماه بروز پیدا کند. پیشبینی ما این است هنوز در آغاز پیک چهارم قرار داریم و همانطور که رئیس جمهوری هم اعلام کرده است، موج چهارم اواسط اسفند است. مدیر کل روابط عمومی سازمان نظام پزشکی در ادامه درباره علت تغییر رفتار مردم در پیک اخیر نیز عنوان میکند: مشاهدات ما در اورژانس که از نزدیک بیماران را میبینیم نشان میدهد شل شدگی (عادی انگاری) در مردم مثل پیک اول و دوم و سوم بیماری نیست. به نظر میرسد مردم بااحتیاط شل شدهاند و منتظرند یک نفر محکم بگوید شل نشوید. در حالی که دورههای قبل کاری به حرفهای دیگران نداشتند.
او با بیان اینکه ما اکنون دو ثروت مهم برای کنترل پیک چهارم کرونا داریم، میگوید: جامعه پزشکی در این یک سال پای کار بوده و امتحانش را پس داده است. اعتماد مردم به جامعه پزشکی اگر پیش از کرونا 50 بود الان به عدد 90 درصد رسیده است. پس لازم است جامعه پزشکی با آموزشهای متقن جلو بیایند. مردم حرف این گروه از پزشکان را که ارتباط حکومتی ندارند، گوش میدهند. دوم استفاده از ظرفیت سلبریتیها است. به نظرم وقت آن رسیده که در آستانه شب عید با توصیههای دلسوزانه در کنار مردم قرار بگیرند و در شبکههای اجتماعی تولید محتوا کنند پیش از آنکه بیمارستانها شلوغ شود، هر اندازه بیمارستانها شلوغ شود انتظار مرگ و میر هم بالا میرود. به هر حال خدمترسانی در بیمارستان شلوغ مثل بیمارستانهای خلوت نیست.
کرمانپور تأکید میکند: ثروت بعدی آگاهی مردم است. اینکه مردم بخواهند شب عید آرامی داشته باشند باید به دانستههای خودشان تکیه کنند. تحقیقات نشان میدهد امسال میزان آنفلوانزا و سرماخوردگی تا 70 درصد کاهش یافته است که نشان دهنده تأثیرگذاری و آگاهی از استفاده ماسک است.
او در پایان به این نکته هم اشاره میکند که اگرچه واکسن میآید اما از آنطرف نیز جهشهای ویروس شروع شده یعنی ویروس وارد فاز دفاعی شده و به سمت بیماریزایی و انتقال بیشتر میرود. بنابراین ورود واکسن سد دفاعی ویروس را میشکند.
از طرفی این روزها باید حواسمان به کودکان بیشتر باشد. کودکان چون ناقلان بیعلامتند، خطرشان بیشتر است. خانوادهها مراقب باشند از جا در رفتن فنر باعث نشود نقل و انتقالات ویروس بیشتر شود. منتظر باشیم تا عید امسال بگذرد، واکسن هم بیاید و مردم هم رعایت کنند تا این موج برخلاف موجهای قبلی زودتر کنترل شود. به گفته مسئولان وزارت بهداشت، به دلیل جهشهای مکرر کرونا این موج اخیر شاید سرکش باشد و کنترلش آسان نباشد. این مشکل همه ما مردم است. پس باید با خود ملت و برای همه ملت حل شود.
خبرنگار
ویروس کرونا پس از سه مرحله اوج و رسیدن آمار به قله مرگ و میر بار دیگر وارد خط صعودی شد. اگرچه هنوز آمار مرگ و میر کرونا دورقمی است و نسبت به یک ماه و نیم پیش کاهش آمار جانباختگان آشکار است اما خبرها حکایت از این دارد که تختهای بیمارستانی در حال پر شدن هستند و آی سی یوها که در چند هفته اخیر تقریباً خالی از بیمار کرونایی بودند، یک به یک اشغال میشوند. در همین حال و مطابق اعلام مسئولان، ایران وارد پیک چهارم کرونا شده است که البته زنگ هشدار ورود به موج چهارم ازهفتههای گذشته نواخته شده بود. زمانی که رنگ شهرها به سمت خطر نزدیک شدند. به گونهای که پس از افزایش مراجعات سرپایی در برخی شهرها، از تعداد شهرهای آبی کاسته شد و در عوض شهرها از آبی به زرد و از زرد به نارنجی و از نارنجی به قرمز تغییر رنگ دادند. با این همه، ایران در حالی به تعبیر مدیران وزارت بهداشت در اول گردنه پرالتهاب خیز چهارم کرونا است که ویروس جهش یافته انگلیسی نیز در همه نقاط آن چرخیده است و به باور متخصصان حوزه سلامت؛ شیوع این ویروس جهشیافته در صورت عدم پایبندی مردم به دستورالعملهای بهداشتی میتواند منجر به ایجاد موج خیلی وحشتناکی شود.
به هر ترتیب، موج چهارم کرونا در حالی نزدیک شده و در حال رقم خوردن است که چرخش ویروس جهشیافته انگلیسی چاله جدیدی را دراین موج ایجاد کرده است. موضوعی که در کنار غفلت و بیتوجهی مردم به رعایت دستورالعملهای بهداشتی نگرانیهای شدیدی را برای حوزه سلامت ایجاد کرده است.
معاون درمان ستاد مقابله با کرونا در استان تهران درباره تظاهرات بالینی کرونای انگلیسی به «ایران» میگوید: «تظاهرات بالینی کرونای انگلیسی با ویروس قبلی تفاوت خاصی ندارد به جز اینکه درصد سرایت ویروس جهشیافته بیشتر است و از طرفی در افراد جوان شدت بیماریزایی بیشتری ایجاد میکند. اینکه مردم چکار کنند تا به کرونای انگلیسی گرفتار نشوند، پاسخش شفاف است. پروتکلهای بهداشتی همان قبلیها هستند و هیچ چیزی تغییر نکرده است اما اهمیت کرونای جهشیافته از نظر رصد بهداشتی و مراکز درمانی است؛ ما نگران این هستیم خیز جدیدی که اتفاق افتاده چقدر مرتبط با ویروس جهشیافته است و از طرفی باید بتوانیم میزان شناسایی را بالا ببریم.»
دکتر نادر توکلی در ادامه با بیان اینکه در رابطه با ویروس جهشیافته انگلیسی دو نکته حائز اهمیت است، میافزاید: آگاهی و اطلاعرسانی مردم مهم است. به هر حال به نظر میرسد؛ میزان سرایت ویروس جهشیافته بالا است و چون 80 درصد انتقال و میزان بروز بیماری در مجامع خصوصی و جمعهای خودمانی مانند رستورانها و پاساژها و... اتفاق میافتد، بنابراین شانس ابتلا افزایش مییابد. وقتی انتقال ویروس راحت میشود زنجیره انتقال ویروس سادهتر شده و با ادامه سادهانگاریهای مردم بیماریزایی ویروس جهشیافته بالاتر میرود.
توکلی در همین زمینه اضافه میکند: ویروس جهشیافته بیشتر افراد جوان را درگیر میکند و با توجه به اینکه قشر جوان جامعه در این جمعها شرکت میکنند ریسک ابتلا برای قشر جوان و فعال جامعه زیاد است.
درمان مبتلایان با مراجعه زودهنگام
معاون درمان ستاد مقابله با کرونا در تهران با اشاره به اینکه ویروس جهشیافته در کل کشور پخش شده است در ادامه از آمادهباش مراکز درمانی و حوزه بهداشت در کشور برای کنترل این ویروس خبر میدهد و عنوان میکند: ستاد مقابله با کرونا دستورالعملهای مشخصی را به بیمارستانها داده است از جمله اینکه اگرکسی سابقه سفر به کشورهای اروپایی را داشته باشد و همچنین اگر افراد جوان با شدت درگیری بالا به مراکز درمانی مراجعه کنند، نمونهگیری انجام میدهیم. از طرفی حوزه بهداشت نیز از تمام افراد خانواده مبتلایان و کسانی که در دو هفته اخیر سابقه تماس داشتند، تست میگیرد و در صورت ابتلا به ویروس جهشیافته ایزوله و قرنطینه میشوند.
توکلی در پاسخ به اینکه آیا اعضای خانواده 7 نفر از مبتلایان به ویروس جهشیافته انگلیسی در تهران قرنطینه شدهاند، میگوید: همه اعضای خانواده این مبتلایان تست دادند، مواردی از اعضای خانواده این افراد که نتایج تستشان مثبت بود با نظارت حوزه بهداشت قرنطینه شدهاند. به گفته او، با نزدیک شدن به 15 اسفند بیمارستانها فعالیتهای الکتیوشان را تعطیل کردهاند. بنابراین مشکلی در تأمین تخت و تجهیزات پزشکی و دارو برای مبتلایان جدید نخواهیم داشت گرچه اعلام آمادهباش داده شده است ما از مردم میخواهیم چنانچه درگیر بیماری شدند زودهنگام مراجعه کنند تا درمان مناسب را دریافت کنند. توکلی درباره شیب مبتلایان به کرونا هم میگوید: «وضعیت شیب ابتلا با خیزشی رو به بالا همراه است. تعداد بستریهای روزانه در تهران در هفته گذشته نزدیک به دو هزار نفر بود که در هفتههای اخیر این رقم به هزار و 600 نفر افت پیدا کرده بود روزانه بین 250 تا 300 نفر بستری داریم که با کاهش پیک این رقم به 90 نفر در روز هم رسیده بود. نکته مهم درباره افزایش آمار مبتلایان در رنج سنی 10 تا 20 سال است. آمارهای ما نشان میدهد روند ابتلا درافراد 10 تا 20 سال از میزان 6.5 درصد به 10 درصد رسیده است. این رقم در افراد 30 تا 40 سال از 25 درصد به 28 درصد افزایش یافته است با این حال بیشترین افزایش ابتلا را در گروه سنی 10 تا 20 سال شاهد هستیم که شاید بخشی از آن منتسب باشد به کاهش سن بروز بیماری بر اثر ابتلا به ویروس جهشیافته یعنی همان نکتهای که خیز چهارم را به مسأله نگرانکننده بدل کرده است.
دو ظرفیت مهم برای کنترل پیک چهارم کرونا
مدیر اورژانس بیمارستان سینا نیز درباره روند تغییرات اپیدمی کرونا و چرایی افزایش ورودیهای بیمارستانهای پایتخت طی روزهای اخیر به «ایران» میگوید: در اواسط دی ماه شیب نزولی ورودی بیمارستانها بخصوص در پایتخت به چشم میخورد. یعنی به صورت خیلی شفاف ورودی بیمارستانها بسیار پایین آمد. حتی در برخی روزها تعداد موارد بستری در تهران به صفر رسید. این خبر خیلی خوبی بود، اولاً؛ کادر درمان تمدید روحیه کردند دوم اینکه بخشهای درمانی غیرکرونایی که مدتها تعطیل شده بود و بیماران قلبی، سرطان و غدد ماهها پشت صف منتظر درمان بودند، با خلوت شدن بیمارستانها روند درمانشان ادامه یافت و با شروع جراحیها و پیگیری وضعیت درمان مبتلایان به سرطان، امید به زندگی نیز بالا رفت.
دکتر حسین کرمانپور در ادامه میافزاید: مردم یک سال است از طریق رسانههای گروهی، مکتوب و شبکههای اجتماعی چهار موضوع شستوشوی دستها، استفاده از ماسک، دوری از دورهمی و سفر، رعایت فاصله گذاری اجتماعی را آموزش دیدهاند و اگر قرار بود سر کلاس باشند الان مدرک دکترای این آموزشها را گرفته بودند. با وجود این از اواسط بهمن ماه ورودی بیمارستانها به شکل بارانریز شروع شد. دلیل این اتفاق را باید در 20 تا 25 روز قبل جست وجو کرد. یعنی باید ببینیم دی ماه چه اتفاقی افتاد که عوارضش اکنون آشکار میشود. کرمانپور میگوید: طبق بررسیهای اپیدمیولوژیک چند عامل منجربه افزایش موارد بستری در امروز شده است. اول، یک سال درگیری با ویروس مردم را خسته کرده است، مدعیترین کشورها هم هنوز نتوانستهاند بیماری را کنترل و مدیریت کنند. این مسأله حوصله مردم را سر برده است از طرفی مردم منتظرند دیگران معجزه کنند یعنی یکی پیدا شود و برایشان کاری کند. در حالی که خودمان جزو این جمع هستیم. به این معنا که دولت اختیار و توان خودش را در این یک سال نشان داده که تا چه حدی میتواند در میدان کمک به مردم باشد. مردم هم خودشان را در این یک سال آزمودهاند. خستگی یکساله مردم مثل فنر جمع شده و هر لحظه شل کردن موضوع که در 25 روز گذشته اتفاق افتاد مثل برگزاری کنسرت در کیش یا برداشتن محدودیتهای سفر میتوانست به بحران دامن بزند. به عبارتی اجازه سفر به جزایر جنوبی کشور نه تنها باعث آلودگی مسافران میشود بلکه در افرادی که سفر هم نرفتند این ذهنیت را ایجاد میکند که وقتی مقررات را سفت و سخت اجرا نمیکنند، پس میشود کاری کرد. همینها باعث میشود مردم در مناطق خودشان حرکتهای جمعی را شروع کنند. به هر حال فصل کاسبی و کشاورزی است در نتیجه این فنر به سمت میزان اشکالی که در آدمها به وجود آمده، آزادسازی میشود. به گفته او، شل کردن و سفت کردن محدودیتها و نیاز مردم به بازسازی وضعیت روانیشان در دی ماه موجب میشود تظاهرات بالینی چنین رفتارهایی در بهمن و اسفندماه بروز پیدا کند. پیشبینی ما این است هنوز در آغاز پیک چهارم قرار داریم و همانطور که رئیس جمهوری هم اعلام کرده است، موج چهارم اواسط اسفند است. مدیر کل روابط عمومی سازمان نظام پزشکی در ادامه درباره علت تغییر رفتار مردم در پیک اخیر نیز عنوان میکند: مشاهدات ما در اورژانس که از نزدیک بیماران را میبینیم نشان میدهد شل شدگی (عادی انگاری) در مردم مثل پیک اول و دوم و سوم بیماری نیست. به نظر میرسد مردم بااحتیاط شل شدهاند و منتظرند یک نفر محکم بگوید شل نشوید. در حالی که دورههای قبل کاری به حرفهای دیگران نداشتند.
او با بیان اینکه ما اکنون دو ثروت مهم برای کنترل پیک چهارم کرونا داریم، میگوید: جامعه پزشکی در این یک سال پای کار بوده و امتحانش را پس داده است. اعتماد مردم به جامعه پزشکی اگر پیش از کرونا 50 بود الان به عدد 90 درصد رسیده است. پس لازم است جامعه پزشکی با آموزشهای متقن جلو بیایند. مردم حرف این گروه از پزشکان را که ارتباط حکومتی ندارند، گوش میدهند. دوم استفاده از ظرفیت سلبریتیها است. به نظرم وقت آن رسیده که در آستانه شب عید با توصیههای دلسوزانه در کنار مردم قرار بگیرند و در شبکههای اجتماعی تولید محتوا کنند پیش از آنکه بیمارستانها شلوغ شود، هر اندازه بیمارستانها شلوغ شود انتظار مرگ و میر هم بالا میرود. به هر حال خدمترسانی در بیمارستان شلوغ مثل بیمارستانهای خلوت نیست.
کرمانپور تأکید میکند: ثروت بعدی آگاهی مردم است. اینکه مردم بخواهند شب عید آرامی داشته باشند باید به دانستههای خودشان تکیه کنند. تحقیقات نشان میدهد امسال میزان آنفلوانزا و سرماخوردگی تا 70 درصد کاهش یافته است که نشان دهنده تأثیرگذاری و آگاهی از استفاده ماسک است.
او در پایان به این نکته هم اشاره میکند که اگرچه واکسن میآید اما از آنطرف نیز جهشهای ویروس شروع شده یعنی ویروس وارد فاز دفاعی شده و به سمت بیماریزایی و انتقال بیشتر میرود. بنابراین ورود واکسن سد دفاعی ویروس را میشکند.
از طرفی این روزها باید حواسمان به کودکان بیشتر باشد. کودکان چون ناقلان بیعلامتند، خطرشان بیشتر است. خانوادهها مراقب باشند از جا در رفتن فنر باعث نشود نقل و انتقالات ویروس بیشتر شود. منتظر باشیم تا عید امسال بگذرد، واکسن هم بیاید و مردم هم رعایت کنند تا این موج برخلاف موجهای قبلی زودتر کنترل شود. به گفته مسئولان وزارت بهداشت، به دلیل جهشهای مکرر کرونا این موج اخیر شاید سرکش باشد و کنترلش آسان نباشد. این مشکل همه ما مردم است. پس باید با خود ملت و برای همه ملت حل شود.
قرنطینه در قاره سبز
بنفشه غلامی/ با شیوع گونههای جدید کرونا در اروپا، مقامات بهداشتی قاره سبز در حال تدوین مقررات جدید کرونایی هستند. انگلیس از راهاندازی هتلی به منظور رسیدگی به وضعیت مسافرانی که از سایر مناطق جهان وارد این کشور میشوند، خبر داده است و آلمان ترجیح داده مرزهای خود را به روی همسایگانش ببندد. سایر کشورها نیز به تناسب مقرراتی جدید وضع کردهاند.
به گزارش سایت شبکه خبری «دویچهوله»، «مت هنکوک»، وزیر بهداشت بریتانیا که کشورش خاستگاه نوع جدید ویروس کرونا با نام «کرونای انگلیسی» است، دیروز ضمن تأکید بر اینکه خود آنها نیز نگران ورود بیماران کرونایی به کشورشان هستند، خبر داد، لندن با توجه به ادامه روند واکسیناسیون در این کشور نگران آن است که مسافران گونههای جدید کرونا را وارد انگلیس کنند و از همین رو تصمیم گرفته شده است با تأسیس «هتل قرنطینه» تمام کسانی را که از آفریقای جنوبی و برزیل وارد بریتانیا میشوند، به مدت 10 روز قرنطینه کند و پس از اطمینان از سلامتی آنها به آنان اجازه ورود به کشور را بدهد. این افراد باید پول هتل را خود بپردازند. مطابق آمارها تاکنون یکچهارم مردم انگلیس دوز نخست واکسن کرونا را دریافت کردهاند. اما مسئولان بهداشت و سلامت مردم این کشور نگران آن هستند که این واکسن کارایی لازم را مقابل گونههای جدید کرونا بویژه نوع آفریقایی آن نداشته باشد. در حالی که دولت مرکزی بریتانیا این محدودیت را تنها برای آفریقای جنوبی و برزیل گذاشته و تأکید کرده است ورود مسافران 33 کشور به انگلیس با دقت بیشتری انجام خواهد شد. در اسکاتلند که به صورت خودمختار از دولت مرکزی عمل میشود، این قانون در مورد ورود همه مسافران اعمال خواهد شد. لندن اعلام کرده تاکنون 5 هزار اتاق در هتلهایی مخصوص این کار آماده شده و58 هزار اتاق نیز به همین منظور در حالت آماده باش هستند.
در همین حال در فرانسه نیز آژانسهای بهداشتی و بیمارستانهای محلی، به حالت آمادهباش رفتهاند تا با افزایش احتمالی مبتلایان به ویروس کرونا برای خدمت رسانی آماده باشند. به همین منظور عملهای جراحی غیر ضروری متوقف شده و تختهای بیمارستانی افزایش پیدا کردهاند.
اما «آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان که چند روز پیش اقرار کرده بود نتوانسته در مبارزه با کرونا پیروز شود و خود را مسئول این ناکامی دانسته بود، مرزهای کشور خود را به روی جمهوری چک و منطقه تیرول شامل غرب اتریش و شمال ایتالیا بست. طبق این قانون جدید تنها کارگران بخشهای ضروری مثل بهداشت و درمان و یا حمل و نقل و فعالانی که بستههای بشردوستانه جابهجا میکنند، اجازه عبور از این مرزها را دارند. همچنین تمام کسانی که وارد آلمان میشوند باید تست کرونا بدهند. دیروز این بررسیهای مرزی باعث تشکیل صفهای طویل در جادههای جمهوری چک به سمت آلمان شده بود. این در حالی است که جمهوری چک به مدت دو هفته اعلام وضعیت اضطراری کرونایی کرده است. اقدام آلمان باعث انتقادات زیادی در اروپا شده است. کمیسیون اروپا که تأکید دارد برای مبارزه با کرونا در اروپا باید به طور جمعی عمل کرد و کشورها باید از اقدامهایی که به تنهایی صورت میگیرد بپرهیزند، اقدام آلمان را محکوم کرده و از سران این کشور خواسته است مانع عبور و مرور مسافران نشوند. در همین ارتباط «استلا کریاکیدیس»، کمیسر بهداشت اتحادیه اروپا به روزنامه «آسبورگر آلگمانیه» چاپ آلمان گفت: «نگرانیها بابت کرونای جهش یافته قابل درک است، اما واقعیت این است که نمیتوان با بستن مرزها جلوی ویروس را گرفت. واکسن و رعایت پروتکلهای بهداشتی تنها راه حل مؤثر در مبارزه با کرونا است.»
اتریش نیز دیروز اعلام کرد قصد دارد کیتهای خانگی مربوط به تست کرونا را به طور رایگان در اختیار مردم خود قرار دهد. بر اساس این قانون هر اتریشی میتواند ماهانه حداکثر 5 بسته تست کرونا از داروخانهها دریافت کند.
ایتالیا هم که هر سال در چنین ایامی میزبان گردشکران اسکیباز بود، اعلام کرده محدودیتهای قابل توجهی در پیستهای اسکی اعمال کرده است.
به گزارش سایت شبکه خبری «دویچهوله»، «مت هنکوک»، وزیر بهداشت بریتانیا که کشورش خاستگاه نوع جدید ویروس کرونا با نام «کرونای انگلیسی» است، دیروز ضمن تأکید بر اینکه خود آنها نیز نگران ورود بیماران کرونایی به کشورشان هستند، خبر داد، لندن با توجه به ادامه روند واکسیناسیون در این کشور نگران آن است که مسافران گونههای جدید کرونا را وارد انگلیس کنند و از همین رو تصمیم گرفته شده است با تأسیس «هتل قرنطینه» تمام کسانی را که از آفریقای جنوبی و برزیل وارد بریتانیا میشوند، به مدت 10 روز قرنطینه کند و پس از اطمینان از سلامتی آنها به آنان اجازه ورود به کشور را بدهد. این افراد باید پول هتل را خود بپردازند. مطابق آمارها تاکنون یکچهارم مردم انگلیس دوز نخست واکسن کرونا را دریافت کردهاند. اما مسئولان بهداشت و سلامت مردم این کشور نگران آن هستند که این واکسن کارایی لازم را مقابل گونههای جدید کرونا بویژه نوع آفریقایی آن نداشته باشد. در حالی که دولت مرکزی بریتانیا این محدودیت را تنها برای آفریقای جنوبی و برزیل گذاشته و تأکید کرده است ورود مسافران 33 کشور به انگلیس با دقت بیشتری انجام خواهد شد. در اسکاتلند که به صورت خودمختار از دولت مرکزی عمل میشود، این قانون در مورد ورود همه مسافران اعمال خواهد شد. لندن اعلام کرده تاکنون 5 هزار اتاق در هتلهایی مخصوص این کار آماده شده و58 هزار اتاق نیز به همین منظور در حالت آماده باش هستند.
در همین حال در فرانسه نیز آژانسهای بهداشتی و بیمارستانهای محلی، به حالت آمادهباش رفتهاند تا با افزایش احتمالی مبتلایان به ویروس کرونا برای خدمت رسانی آماده باشند. به همین منظور عملهای جراحی غیر ضروری متوقف شده و تختهای بیمارستانی افزایش پیدا کردهاند.
اما «آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان که چند روز پیش اقرار کرده بود نتوانسته در مبارزه با کرونا پیروز شود و خود را مسئول این ناکامی دانسته بود، مرزهای کشور خود را به روی جمهوری چک و منطقه تیرول شامل غرب اتریش و شمال ایتالیا بست. طبق این قانون جدید تنها کارگران بخشهای ضروری مثل بهداشت و درمان و یا حمل و نقل و فعالانی که بستههای بشردوستانه جابهجا میکنند، اجازه عبور از این مرزها را دارند. همچنین تمام کسانی که وارد آلمان میشوند باید تست کرونا بدهند. دیروز این بررسیهای مرزی باعث تشکیل صفهای طویل در جادههای جمهوری چک به سمت آلمان شده بود. این در حالی است که جمهوری چک به مدت دو هفته اعلام وضعیت اضطراری کرونایی کرده است. اقدام آلمان باعث انتقادات زیادی در اروپا شده است. کمیسیون اروپا که تأکید دارد برای مبارزه با کرونا در اروپا باید به طور جمعی عمل کرد و کشورها باید از اقدامهایی که به تنهایی صورت میگیرد بپرهیزند، اقدام آلمان را محکوم کرده و از سران این کشور خواسته است مانع عبور و مرور مسافران نشوند. در همین ارتباط «استلا کریاکیدیس»، کمیسر بهداشت اتحادیه اروپا به روزنامه «آسبورگر آلگمانیه» چاپ آلمان گفت: «نگرانیها بابت کرونای جهش یافته قابل درک است، اما واقعیت این است که نمیتوان با بستن مرزها جلوی ویروس را گرفت. واکسن و رعایت پروتکلهای بهداشتی تنها راه حل مؤثر در مبارزه با کرونا است.»
اتریش نیز دیروز اعلام کرد قصد دارد کیتهای خانگی مربوط به تست کرونا را به طور رایگان در اختیار مردم خود قرار دهد. بر اساس این قانون هر اتریشی میتواند ماهانه حداکثر 5 بسته تست کرونا از داروخانهها دریافت کند.
ایتالیا هم که هر سال در چنین ایامی میزبان گردشکران اسکیباز بود، اعلام کرده محدودیتهای قابل توجهی در پیستهای اسکی اعمال کرده است.
چطور کودکان را از اضطراب مرگ مصون نگه داریم؟
عروسکم مُرده میبرم خاکش کنم
مریم طالشی
گزارش نویس
«دخترها به ظاهر داشتند بازی میکردند. یکیشان پاهای عروسک را گرفته بود و آن یکی دستهایش را. عروسک را افقی پیش میبردند. سرهایشان را پایین انداخته و ساکت بودند. پرسیدم دارید چی بازی میکنید بچهها؟ یکی از دخترها گفت: این عروسک کرونا گرفته و دیگر نشد کاری برایش بکنیم. حالش خیلی بد بود و مُرد. داریم میبریم خاکش کنیم. جوابشان شوکهام کرد. هیچ وقت فکر نمیکردم بچههای به این سن فکرشان آنقدر درگیر مرگ شود.»
مرد این را میگوید و ادامه میدهد: «این روزها آنقدر خبر مرگ میشنویم که روی خودمان هم اثر منفی گذاشته، چه برسد به بچهها.»
مادری که این روزها بشدت نگران وضعیت روحی پسرش است، میگوید: «پسر من کلاً از کرونا خیلی میترسید و نگران بود. بعد از شنیدن خبر فوت علی انصاریان اما واقعاً به هم ریخت. آنقدر تأثیر بدی رویش گذاشت که تمام بدنش از اضطراب کهیر زد. این برای یک پسربچه 12 ساله خیلی ناراحت کننده است. پسرم مثل خیلی از پسربچههای دیگر به فوتبال علاقهمند است و مرگ فوتبالیست معروف بهدلیل کرونا مسلماً خیلی ناراحتش کرده، مثل خیلیهای دیگر اما ناراحتیاش دیگر عادی نیست و نوعی اضطراب شدید است که آثار جسمی هم پیدا کرده. دائم از مرگ حرف میزند.»
مادری دیگر میگوید:«دختر من 10 ساله است. روزی که آقای انصاریان فوت کرد تا شب گریه کرد و با گریه خوابید. فکر میکنم بیشتر از ترسش بود چون خیلی نگران من و پدرش است و میترسد اتفاقی برای ما بیفتد. یک بار گفت اگر شما بمیرید، من را به پرورشگاه میبرند یا خاله نگهم میدارد؟ آنقدر به خاطر این سؤالهایش متأثر شدم که تصمیم گرفتم استعفا بدهم اما هزینه زندگی هم بالاست و نمیشود به این راحتی چنین تصمیمی گرفت. یک مدت بهتر شده بود اما الان دوباره با شنیدن این اخبار مرگ مضطرب شده و باز هم سؤالات زیادی درباره مرگ میپرسد. حتی اگر او را از اخبار دور نگه دارم باز هم از همکلاسیهایش که در فضای واتس اپ با هم ارتباط دارند درباره این مسائل میشنود.»
مادر یکی دیگر از دانشآموزان هم به نکته تأمل برانگیزی اشاره میکند: «من حرفهایی از پسر 11 سالهام شنیدم که خیلی ذهنم را مشغول کرده است. چند روز پیش گفت مامان من فکر میکنم مردن بد نیست. پرسیدم چطور؟ گفت وقتی آدم میمیرد همه مردم عکسهایش را توی پروفایلشان میگذارند و برایش گریه میکنند. کلیپ هم درست میکنند و رویش آهنگ میگذارند. این حرفهایش خیلی نگرانم کرد. میترسم توی خانه تنهایش بگذارم چون بچه در این سن تصور درستی از اتفاقات ندارد و ممکن است کار خطرناکی بکند.»
دکتر سهیل رحیمی، روانشناس و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پاسخ به این نگرانیها اینطور میگوید: «کودکان را میتوانیم از دیدگاه رشد تفکری و شناختیشان در حوزه آگاهی از مرگ در سه دسته سنی طبقهبندی کنیم. دسته اول 3 تا 5 سالگی، دسته دوم 5 تا 9 سالگی و دسته سوم 9 تا 10، 11 سالگی است. برای اینکه بتوانیم مفهوم مرگ را درک کنیم، باید بفهمیم که آگاهی از مرگ مبتنی بر 5 مفهوم اساسی است. یکی تداوم، یعنی وقتی موجود زنده میمیرد و دیگر نمیتوان او را به زندگی برگرداند. دوم اجتنابناپذیری، یعنی همه موجودات زنده سرانجام میمیرند. سوم حرکت، یعنی حرکت همه اندامهای بدن هنگام مرگ متوقف میشود. چهارم قابلیت کاربردی، یعنی مرگ فقط برای موجودات زنده کاربرد دارد و آخرین مفهوم هم علیت است یعنی مرگ به علت از کار افتادن عملکرد بدن رخ میدهد. حالا باید ببینیم کودکان در این سه رده سنی چگونه به این 5 مفهوم نگاه میکنند. در سن 3 تا 5 سالگی بچهها درباره مرگ کنجکاو هستند اما آن را موقتی و برگشتپذیر میدانند. حتی ممکن است تصور کنند که بعضی افراد اصلاً نمیمیرند یا تصور کنند اگر کسی مرده، بچهها باعث شدهاند او بمیرد. مثلاً فکر کنند پدربزرگ مرد چون با من خیلی بدو بدو میکرد اما پدربزرگ برمیگردد. در سن 5 تا 9 سالگی کودک به این درک میرسد که مرگ برگشت ناپذیر و دائمی است. او بتدریج میفهمد که خود بچهها هم میتوانند بمیرند اما الزامی برای مردن ندارند. در سن 9 تا 10 سالگی کودک متوجه میشود که مرگ اجتنابناپذیر و همگانی است و حتی به این فکر میکند که مرگ چطور میتواند به خودشان و خانوادهشان دستاندازی کند. حتی ممکن است کودکان در این سن خواب مرگ را ببینند و در مواجهه با مرگ دیگران احساس خشم و گناه کنند و سوگواریهای شدید از خودشان نشان دهند. معمولاً نوجوانان مرگ را اتفاقی میدانند که برای دیگران رخ میدهد و احساس نامیرایی در آنها وجود دارد چون درک شان از مرگ محدود است و مرگ را برای دیگران میبینند مگر اینکه از نزدیک در مواجهه با مرگ باشند مثل کودکان و نوجوانان مناطق جنگی. وقتی کودک یا نوجوان با مرگ روبهرو میشود، آیا دچار سوگ میشود؟ بله. سوگ یعنی کنار آمدن با مرگ افراد عزیز و سه وجه اجتناب، مواجهه و سازگاری دارد. جلوههای سوگ در کودکان در هر رده سنی متفاوت است و در بچههای دبستانی ممکن است حتی به افت تحصیلی منجر شود و در نوجوانی ممکن است در شکل آسیب زدن به خود بروز کند. در برابر این سوگ راهکار اساسی بالابردن آگاهی کودکان است که متناسب با سن شان باید باشد. مثلاً برای کودکان پیش دبستانی و دبستانی اگر راجع به کارکردهای اندامهای بدن توضیحاتی بدهیم و آنها متوجه شوند که موجودات به دو گروه زنده و غیرزنده طبقهبندی می شوند، کمک میکند با پدیده مرگ راحتتر کنار بیایند یا جلوههای مرگ را برای آنها به تصویر بکشیم مثلاً گیاهی که خشک شده یا ماهی قرمزی که مرده. میتوانیم ماهی را در دستمال کاغذی قرار دهیم و آن را دفن کنیم تا آیین خاکسپاری را یاد بگیرد. از گفتن واژههایی که کودک را گیج میکند باید خودداری کنیم و نگوییم طرف به سفری طولانی رفته. درباره نوجوانان قضیه کمی متفاوت است و چون مرگ را نزدیک به خودش نمیبیند، جذب جلوههای رمانتیک مرگ میشود. گاهی حتی عاشق مرگ میشوند که خودش خطرناک است. پس باید کمک کنیم که نوجوان به هویت دست پیدا کند تا این تصور از بین برود. با نوجوان درباره مرگ صحبت کنید تا برداشتهایش را تصحیح کند.»
دکتر رحیمی چند راهکار در مقابل سؤالات کودکان درباره مرگ دارد: «اول اینکه نسبت به واکنشهای غیرکلامی کودک مان هوشیار باشیم. موضوع را از طریق همدلی با کودک و نوجوان مطرح کنیم. دوم، با درایت گوش کنیم و به احساسات نهفته در کلام او توجه کنیم. گاهی بزرگسالان فقط وانمود میکنند که گوش میدهند در نتیجه کودک یا نوجوان احساس میکند به او بیتفاوت هستید. سوم، به احساسات کودک و نوجوان توجه کنید و به او اطلاعات واقعی و صادقانه با زبان قابل فهم بدهیم. نکته مهم دیگر این است که حتیالامکان اخبار ناگوار و مرگ و میر را کمتر به اطلاع کودکان و نوجوانان برسانیم. در شرایط حاضر و با توجه به مسأله کووید، ما خیلی راحت اخبار ناگوار را پخش میکنیم و کودکان را در مقابل آن بیدفاع میگذاریم و متوجه نیستیم چه آسیبی به آنها میزند. حتی وقتی برخی مرگها را بسیار بزرگ نشان میدهیم، همان احساس رمانتیک بودن مرگ را میدهیم و باعث میشویم گاهی نوجوان دست به رفتارهای آسیبزای عمدی بزند چون در جامعهای هستیم که هویت یک چالش بزرگ برای ما شده. وقتی الگویی مناسب برای نوجوان تعریف نمیشود، آن وقت است که یک فرد متوفی و مراسم او تبدیل به یک الگو برای نوجوان میشود و این بسیار خطرناک است. اینجا تفاوت الگو و اسطوره مطرح است. اسطوره دست یافتنی نیست و نمیتواند الگو باشد. ما باید به کودک و نوجوان اجازه بدهیم آن فقدان را مطرح کند و ما هم به او گوش کنیم و در موقعیتهای مناسب تلاش کنیم مشغولیتهایی برای کودک و نوجوانمان ایجاد کنیم که فکرش دائم مشغول مرگ نباشد. ما برنامهای آموزشی بهنام آموزش مرگ داریم که مهارتهایی را در کودکان و نوجوانان درباره مرگ ایجاد میکند و اضطراب مرگ را در آنها کاهش میدهد. مربیان آگاه باید در این کار به خدمت گرفته شوند. در نهایت باز تأکید میکنم که کودکان را باید از اخبار ناگوار دور نگه داشت که این وظیفه رسانه ملی است که اخبار ناگوار را کمتر بیان کند و والدین هم با حساسیت بیشتر تلاش کنند که پدیده مرگ را به زبان ساده و قابل فهم برای کودک و نوجوان با بهرهگیری از نظرات روانشناسان مجرب در این حوزه شرح و بسط دهند و آسیبها را به حداقل برسانند.»
گزارش نویس
«دخترها به ظاهر داشتند بازی میکردند. یکیشان پاهای عروسک را گرفته بود و آن یکی دستهایش را. عروسک را افقی پیش میبردند. سرهایشان را پایین انداخته و ساکت بودند. پرسیدم دارید چی بازی میکنید بچهها؟ یکی از دخترها گفت: این عروسک کرونا گرفته و دیگر نشد کاری برایش بکنیم. حالش خیلی بد بود و مُرد. داریم میبریم خاکش کنیم. جوابشان شوکهام کرد. هیچ وقت فکر نمیکردم بچههای به این سن فکرشان آنقدر درگیر مرگ شود.»
مرد این را میگوید و ادامه میدهد: «این روزها آنقدر خبر مرگ میشنویم که روی خودمان هم اثر منفی گذاشته، چه برسد به بچهها.»
مادری که این روزها بشدت نگران وضعیت روحی پسرش است، میگوید: «پسر من کلاً از کرونا خیلی میترسید و نگران بود. بعد از شنیدن خبر فوت علی انصاریان اما واقعاً به هم ریخت. آنقدر تأثیر بدی رویش گذاشت که تمام بدنش از اضطراب کهیر زد. این برای یک پسربچه 12 ساله خیلی ناراحت کننده است. پسرم مثل خیلی از پسربچههای دیگر به فوتبال علاقهمند است و مرگ فوتبالیست معروف بهدلیل کرونا مسلماً خیلی ناراحتش کرده، مثل خیلیهای دیگر اما ناراحتیاش دیگر عادی نیست و نوعی اضطراب شدید است که آثار جسمی هم پیدا کرده. دائم از مرگ حرف میزند.»
مادری دیگر میگوید:«دختر من 10 ساله است. روزی که آقای انصاریان فوت کرد تا شب گریه کرد و با گریه خوابید. فکر میکنم بیشتر از ترسش بود چون خیلی نگران من و پدرش است و میترسد اتفاقی برای ما بیفتد. یک بار گفت اگر شما بمیرید، من را به پرورشگاه میبرند یا خاله نگهم میدارد؟ آنقدر به خاطر این سؤالهایش متأثر شدم که تصمیم گرفتم استعفا بدهم اما هزینه زندگی هم بالاست و نمیشود به این راحتی چنین تصمیمی گرفت. یک مدت بهتر شده بود اما الان دوباره با شنیدن این اخبار مرگ مضطرب شده و باز هم سؤالات زیادی درباره مرگ میپرسد. حتی اگر او را از اخبار دور نگه دارم باز هم از همکلاسیهایش که در فضای واتس اپ با هم ارتباط دارند درباره این مسائل میشنود.»
مادر یکی دیگر از دانشآموزان هم به نکته تأمل برانگیزی اشاره میکند: «من حرفهایی از پسر 11 سالهام شنیدم که خیلی ذهنم را مشغول کرده است. چند روز پیش گفت مامان من فکر میکنم مردن بد نیست. پرسیدم چطور؟ گفت وقتی آدم میمیرد همه مردم عکسهایش را توی پروفایلشان میگذارند و برایش گریه میکنند. کلیپ هم درست میکنند و رویش آهنگ میگذارند. این حرفهایش خیلی نگرانم کرد. میترسم توی خانه تنهایش بگذارم چون بچه در این سن تصور درستی از اتفاقات ندارد و ممکن است کار خطرناکی بکند.»
دکتر سهیل رحیمی، روانشناس و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پاسخ به این نگرانیها اینطور میگوید: «کودکان را میتوانیم از دیدگاه رشد تفکری و شناختیشان در حوزه آگاهی از مرگ در سه دسته سنی طبقهبندی کنیم. دسته اول 3 تا 5 سالگی، دسته دوم 5 تا 9 سالگی و دسته سوم 9 تا 10، 11 سالگی است. برای اینکه بتوانیم مفهوم مرگ را درک کنیم، باید بفهمیم که آگاهی از مرگ مبتنی بر 5 مفهوم اساسی است. یکی تداوم، یعنی وقتی موجود زنده میمیرد و دیگر نمیتوان او را به زندگی برگرداند. دوم اجتنابناپذیری، یعنی همه موجودات زنده سرانجام میمیرند. سوم حرکت، یعنی حرکت همه اندامهای بدن هنگام مرگ متوقف میشود. چهارم قابلیت کاربردی، یعنی مرگ فقط برای موجودات زنده کاربرد دارد و آخرین مفهوم هم علیت است یعنی مرگ به علت از کار افتادن عملکرد بدن رخ میدهد. حالا باید ببینیم کودکان در این سه رده سنی چگونه به این 5 مفهوم نگاه میکنند. در سن 3 تا 5 سالگی بچهها درباره مرگ کنجکاو هستند اما آن را موقتی و برگشتپذیر میدانند. حتی ممکن است تصور کنند که بعضی افراد اصلاً نمیمیرند یا تصور کنند اگر کسی مرده، بچهها باعث شدهاند او بمیرد. مثلاً فکر کنند پدربزرگ مرد چون با من خیلی بدو بدو میکرد اما پدربزرگ برمیگردد. در سن 5 تا 9 سالگی کودک به این درک میرسد که مرگ برگشت ناپذیر و دائمی است. او بتدریج میفهمد که خود بچهها هم میتوانند بمیرند اما الزامی برای مردن ندارند. در سن 9 تا 10 سالگی کودک متوجه میشود که مرگ اجتنابناپذیر و همگانی است و حتی به این فکر میکند که مرگ چطور میتواند به خودشان و خانوادهشان دستاندازی کند. حتی ممکن است کودکان در این سن خواب مرگ را ببینند و در مواجهه با مرگ دیگران احساس خشم و گناه کنند و سوگواریهای شدید از خودشان نشان دهند. معمولاً نوجوانان مرگ را اتفاقی میدانند که برای دیگران رخ میدهد و احساس نامیرایی در آنها وجود دارد چون درک شان از مرگ محدود است و مرگ را برای دیگران میبینند مگر اینکه از نزدیک در مواجهه با مرگ باشند مثل کودکان و نوجوانان مناطق جنگی. وقتی کودک یا نوجوان با مرگ روبهرو میشود، آیا دچار سوگ میشود؟ بله. سوگ یعنی کنار آمدن با مرگ افراد عزیز و سه وجه اجتناب، مواجهه و سازگاری دارد. جلوههای سوگ در کودکان در هر رده سنی متفاوت است و در بچههای دبستانی ممکن است حتی به افت تحصیلی منجر شود و در نوجوانی ممکن است در شکل آسیب زدن به خود بروز کند. در برابر این سوگ راهکار اساسی بالابردن آگاهی کودکان است که متناسب با سن شان باید باشد. مثلاً برای کودکان پیش دبستانی و دبستانی اگر راجع به کارکردهای اندامهای بدن توضیحاتی بدهیم و آنها متوجه شوند که موجودات به دو گروه زنده و غیرزنده طبقهبندی می شوند، کمک میکند با پدیده مرگ راحتتر کنار بیایند یا جلوههای مرگ را برای آنها به تصویر بکشیم مثلاً گیاهی که خشک شده یا ماهی قرمزی که مرده. میتوانیم ماهی را در دستمال کاغذی قرار دهیم و آن را دفن کنیم تا آیین خاکسپاری را یاد بگیرد. از گفتن واژههایی که کودک را گیج میکند باید خودداری کنیم و نگوییم طرف به سفری طولانی رفته. درباره نوجوانان قضیه کمی متفاوت است و چون مرگ را نزدیک به خودش نمیبیند، جذب جلوههای رمانتیک مرگ میشود. گاهی حتی عاشق مرگ میشوند که خودش خطرناک است. پس باید کمک کنیم که نوجوان به هویت دست پیدا کند تا این تصور از بین برود. با نوجوان درباره مرگ صحبت کنید تا برداشتهایش را تصحیح کند.»
دکتر رحیمی چند راهکار در مقابل سؤالات کودکان درباره مرگ دارد: «اول اینکه نسبت به واکنشهای غیرکلامی کودک مان هوشیار باشیم. موضوع را از طریق همدلی با کودک و نوجوان مطرح کنیم. دوم، با درایت گوش کنیم و به احساسات نهفته در کلام او توجه کنیم. گاهی بزرگسالان فقط وانمود میکنند که گوش میدهند در نتیجه کودک یا نوجوان احساس میکند به او بیتفاوت هستید. سوم، به احساسات کودک و نوجوان توجه کنید و به او اطلاعات واقعی و صادقانه با زبان قابل فهم بدهیم. نکته مهم دیگر این است که حتیالامکان اخبار ناگوار و مرگ و میر را کمتر به اطلاع کودکان و نوجوانان برسانیم. در شرایط حاضر و با توجه به مسأله کووید، ما خیلی راحت اخبار ناگوار را پخش میکنیم و کودکان را در مقابل آن بیدفاع میگذاریم و متوجه نیستیم چه آسیبی به آنها میزند. حتی وقتی برخی مرگها را بسیار بزرگ نشان میدهیم، همان احساس رمانتیک بودن مرگ را میدهیم و باعث میشویم گاهی نوجوان دست به رفتارهای آسیبزای عمدی بزند چون در جامعهای هستیم که هویت یک چالش بزرگ برای ما شده. وقتی الگویی مناسب برای نوجوان تعریف نمیشود، آن وقت است که یک فرد متوفی و مراسم او تبدیل به یک الگو برای نوجوان میشود و این بسیار خطرناک است. اینجا تفاوت الگو و اسطوره مطرح است. اسطوره دست یافتنی نیست و نمیتواند الگو باشد. ما باید به کودک و نوجوان اجازه بدهیم آن فقدان را مطرح کند و ما هم به او گوش کنیم و در موقعیتهای مناسب تلاش کنیم مشغولیتهایی برای کودک و نوجوانمان ایجاد کنیم که فکرش دائم مشغول مرگ نباشد. ما برنامهای آموزشی بهنام آموزش مرگ داریم که مهارتهایی را در کودکان و نوجوانان درباره مرگ ایجاد میکند و اضطراب مرگ را در آنها کاهش میدهد. مربیان آگاه باید در این کار به خدمت گرفته شوند. در نهایت باز تأکید میکنم که کودکان را باید از اخبار ناگوار دور نگه داشت که این وظیفه رسانه ملی است که اخبار ناگوار را کمتر بیان کند و والدین هم با حساسیت بیشتر تلاش کنند که پدیده مرگ را به زبان ساده و قابل فهم برای کودک و نوجوان با بهرهگیری از نظرات روانشناسان مجرب در این حوزه شرح و بسط دهند و آسیبها را به حداقل برسانند.»
آنفلوانزای پرندگان به دریاچه زریوار کردستان و باغ پرندگان قم رسید
زهره افشار
خبرنگار
با دیده شدن موارد جدیدی از بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در دریاچه زریوار کردستان و باغ پرندگان قم درگیری استانهای کشور با این بیماری به 11استان رسید. اما سازمان دامپزشکی کشور میگوید مورد جدیدی در 36 کانون قبلی آنفلوانزای فوق حاد پرندگان که در 9 استان مازندران، اردبیل، آذربایجان غربی، کرمانشاه، مرکزی، تهران، خراسان جنوبی، البرز و خوزستان واقع بود، دیده نشده و بیماری در این استانها کنترل شده است.
با شروع موج جدید این بیماری در این 9 استان بیش از 900 هزار پرنده آلوده معدوم شده بود. بر اساس اطلاعیه سازمان دامپزشکی شناسایی یک قطعه لک لک در دریاچه زریوار کردستان که مبتلا به بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان بود موجب ایجاد کانون جدید این بیماری در کردستان شده است. قم استان دیگری است که درگیری پرندگان آن با این بیماری به تأیید سازمان دامپزشکی رسیده است .
بیماری فوق حاد پرندگان در سال 97 موجب تلف شدن 7 میلیون قطعه مرغ در این استان شده بود ولی در دو سال گذشته موردی از این بیماری در قم دیده نشده بود. اما این بار بیماری فوق حاد پرندگان در باغ پرندگان قم دیده شده است که در اول آذرماه سالجاری و در شرایطی که این شهر در وضعیت قرمز کرونایی قرار داشت، افتتاح شده است. «سیدبهمن نقیبی» معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی به «ایران» گفت: در استان کردستان آزمایش یک لکلک وجود این بیماری را در این پرنده تأیید کرد که از نظر دامپزشکی وقوع این رخداد در هر نقطه بدون در نظر گرفتن تعداد پرندگان درگیر برای ما یک کانون خواهد بود. در واقع از نظر ما درگیری یک مرغداری 3000 قطعهای با آنفلوانزا یک کانون و حتی تأیید آنفلوانزای یک پرنده فرضاً در دریاچه زریوار هم یک کانون است. در قم نیز علائم آنفلوانزا در چند پرنده از باغ پرندگان دیده شد که با آزمایش هایی که انجام دادیم، مشخص شد 4قطعه از این پرندگان به بیماری آنفلوانزای فوق حاد مبتلا شدهاند که با توجه به این مسأله باغ پرندگان قم از نظر ما کانون آنفلوانزای فوق حاد پرندگان شناخته شد و همه پرندگان این باغ معدوم شدند. ولی خوشبختانه تاکنون موردی از آنفلوانزا در مرغداریهای صنعتی استان دیده نشده است.
نقیبی خاطرنشان کرد: در 9 استانی نیز که قبلاً با این بیماری درگیر بودهاند، مورد جدیدی دیده نشده است.
گونه نادری در باغ پرندگان نبود
«سیدمهدی هاشمی» مدیر پروژه باغ پرندگان قم به «ایران» میگوید: خوشبختانه تنها 20 درصد ظرفیت باغ پرندگان که 640 قطعه پرنده میشود در حال حاضر در این باغ نگهداری میشد ضمن اینکه هیچ گونه پرنده نادری هم در میان پرندگان نبوده و جای نگرانی برای مردم وجود ندارد. البته ما با توجه به اینکه معمولاً همه ساله تا 15 اسفند ماه امکان درگیری با بیماری آنفلوانزا برای پرندگان در کشور وجود دارد ، امسال با تفاهم با پیمانکار از آوردن گونههای نادر یا تعداد بیشتر پرندگان خودداری کردیم. بهگفته وی در قالب قرارداد با پیمانکار در نهایت 100 گونه پرنده که حدود 3هزار و 700 قطعه میشود که برخی از آنها هم از گونههای نادر هستند در باغ پرندگان مستقر خواهد شد. وی تصریح کرد: در حال حاضر این باغ قرنطینه شده ولی با پایان قرنطینه و کنترل آنفلوانزا بار دیگر درهای این باغ برای نوروز به روی دوستداران پرندگان باز میشود. بهگفته وی باغ پرندگان قم در فضای 11هکتاری در جنوب شرقی قم جانمایی شده که بهدلیل اینکه از سه جهت توسط کوه محصور است و فقط یک جهت باز دارد، در شرایطی مانند آنفلوانزا امکان قرنطینه بهتر و کنترل را خواهد داشت. هاشمی تأکید کرد: همه 12 قفس 20 تا 100 متر مربعی پرندگان در فضای 6 هکتاری باغ و محوطه 2800 متر مربعی داخل گلخانه دو منظوره باغ که اختصاص به پرندگان حارهای مانند طوطی و درنا دارد محصور است ولی به هر جهت حتی حضور یک پرنده آلوده در برکه 540 مترمربعی باغ میتواند زمینه ساز بیماری شود که اجتنابناپذیر است.
خبرنگار
با دیده شدن موارد جدیدی از بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در دریاچه زریوار کردستان و باغ پرندگان قم درگیری استانهای کشور با این بیماری به 11استان رسید. اما سازمان دامپزشکی کشور میگوید مورد جدیدی در 36 کانون قبلی آنفلوانزای فوق حاد پرندگان که در 9 استان مازندران، اردبیل، آذربایجان غربی، کرمانشاه، مرکزی، تهران، خراسان جنوبی، البرز و خوزستان واقع بود، دیده نشده و بیماری در این استانها کنترل شده است.
با شروع موج جدید این بیماری در این 9 استان بیش از 900 هزار پرنده آلوده معدوم شده بود. بر اساس اطلاعیه سازمان دامپزشکی شناسایی یک قطعه لک لک در دریاچه زریوار کردستان که مبتلا به بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان بود موجب ایجاد کانون جدید این بیماری در کردستان شده است. قم استان دیگری است که درگیری پرندگان آن با این بیماری به تأیید سازمان دامپزشکی رسیده است .
بیماری فوق حاد پرندگان در سال 97 موجب تلف شدن 7 میلیون قطعه مرغ در این استان شده بود ولی در دو سال گذشته موردی از این بیماری در قم دیده نشده بود. اما این بار بیماری فوق حاد پرندگان در باغ پرندگان قم دیده شده است که در اول آذرماه سالجاری و در شرایطی که این شهر در وضعیت قرمز کرونایی قرار داشت، افتتاح شده است. «سیدبهمن نقیبی» معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی به «ایران» گفت: در استان کردستان آزمایش یک لکلک وجود این بیماری را در این پرنده تأیید کرد که از نظر دامپزشکی وقوع این رخداد در هر نقطه بدون در نظر گرفتن تعداد پرندگان درگیر برای ما یک کانون خواهد بود. در واقع از نظر ما درگیری یک مرغداری 3000 قطعهای با آنفلوانزا یک کانون و حتی تأیید آنفلوانزای یک پرنده فرضاً در دریاچه زریوار هم یک کانون است. در قم نیز علائم آنفلوانزا در چند پرنده از باغ پرندگان دیده شد که با آزمایش هایی که انجام دادیم، مشخص شد 4قطعه از این پرندگان به بیماری آنفلوانزای فوق حاد مبتلا شدهاند که با توجه به این مسأله باغ پرندگان قم از نظر ما کانون آنفلوانزای فوق حاد پرندگان شناخته شد و همه پرندگان این باغ معدوم شدند. ولی خوشبختانه تاکنون موردی از آنفلوانزا در مرغداریهای صنعتی استان دیده نشده است.
نقیبی خاطرنشان کرد: در 9 استانی نیز که قبلاً با این بیماری درگیر بودهاند، مورد جدیدی دیده نشده است.
گونه نادری در باغ پرندگان نبود
«سیدمهدی هاشمی» مدیر پروژه باغ پرندگان قم به «ایران» میگوید: خوشبختانه تنها 20 درصد ظرفیت باغ پرندگان که 640 قطعه پرنده میشود در حال حاضر در این باغ نگهداری میشد ضمن اینکه هیچ گونه پرنده نادری هم در میان پرندگان نبوده و جای نگرانی برای مردم وجود ندارد. البته ما با توجه به اینکه معمولاً همه ساله تا 15 اسفند ماه امکان درگیری با بیماری آنفلوانزا برای پرندگان در کشور وجود دارد ، امسال با تفاهم با پیمانکار از آوردن گونههای نادر یا تعداد بیشتر پرندگان خودداری کردیم. بهگفته وی در قالب قرارداد با پیمانکار در نهایت 100 گونه پرنده که حدود 3هزار و 700 قطعه میشود که برخی از آنها هم از گونههای نادر هستند در باغ پرندگان مستقر خواهد شد. وی تصریح کرد: در حال حاضر این باغ قرنطینه شده ولی با پایان قرنطینه و کنترل آنفلوانزا بار دیگر درهای این باغ برای نوروز به روی دوستداران پرندگان باز میشود. بهگفته وی باغ پرندگان قم در فضای 11هکتاری در جنوب شرقی قم جانمایی شده که بهدلیل اینکه از سه جهت توسط کوه محصور است و فقط یک جهت باز دارد، در شرایطی مانند آنفلوانزا امکان قرنطینه بهتر و کنترل را خواهد داشت. هاشمی تأکید کرد: همه 12 قفس 20 تا 100 متر مربعی پرندگان در فضای 6 هکتاری باغ و محوطه 2800 متر مربعی داخل گلخانه دو منظوره باغ که اختصاص به پرندگان حارهای مانند طوطی و درنا دارد محصور است ولی به هر جهت حتی حضور یک پرنده آلوده در برکه 540 مترمربعی باغ میتواند زمینه ساز بیماری شود که اجتنابناپذیر است.
قائم مقام وزیر صمت در امور بازرگانی اعلام کرد
اجرای تنظیم بازار به شیوه منطقهای از اوایل اسفند
مرجان اسلامی فر
خبرنگار
«با تنظیم بازار به شیوه منطقهای که از اوایل اسفند شروع میشود عید آرامی را سپری خواهیم کرد و دیگر مردم با کمبود و گرانی کالا در روزهای پایانی سال و حتی سال آینده روبهرو نخواهند شد.»
محمد صادق مفتح، قائم مقام وزیر صمت در امور بازرگانی این اطمینان را به مردم داد و تأکید کرد: «مردم نگران نوسان قیمت نباشند، چرا که سعی ما این است که بر زنجیره تأمین کالا نظارت داشته باشیم.»
زمانی که به روزهای پایانی سال نزدیک میشویم و خریدهای مردمی نسبت به ماههای گذشته بیشتر میشود، این سؤال وجود دارد که آیا دولت میتواند بخوبی و بموقع کالاهای مورد نیاز را تأمین کند؟ حال در مقطع فعلی که اخبار متعددی از کمبود برخی از کالاها همچون روغن در بازار شنیده میشود نگرانیهای مردم دو چندان شده است، حتی این امر سبب شده که برخیها به سمت احتکار خانگی بروند.
فعالان بازار میگویند کالا در بازار وجود دارد و تنها مشکل، نوسان قیمتها است، اما گزارشهای مردمی حاکی از آن است که در برخی از استانها پیدا کردن اقلامی همچون روغن، مرغ با قیمت دولتی و... بسیار سخت شده است و حتی برای خرید همین کالاها مجبورند در صفهای طولانی بایستند.
شب عید آرامی خواهیم داشت
محمد صادق مفتح، قائم مقام وزیر صمت در امور بازرگانی که سالها در حوزه بازرگانی کشور فعالیت کرده، تصویر روشنی از اسفندماه و عید 1400 دارد، او به «ایران» میگوید: «با هماهنگیهای بسیار خوبی که با اصناف، تولیدکنندگان و واردکنندگان در زمینه میوه و تره بار و بخصوص نارنگی، سیب، پرتقال و اخیراً موز صورت گرفته است از نظر تأمین میوه در شب عید نگرانی وجود ندارد و حتی بیش از حد نیاز، عرضه میوه خواهیم داشت.»
او ادامه داد: «در جلسه ستاد تنظیم بازار که بهصورت هفتگی برگزار میشود در مورد سایر کالاهای اساسی همچون گوشت، مرغ، تخم مرغ و لبنیات هماهنگیهای خوبی بین وزارتخانههای صمت، جهاد کشاورزی، تولیدکنندگان و شبکه توزیع انجام شده است تا مردم بدون مشکل بتوانند کالاهای مورد نیاز را تهیه کنند؛از اینرو امیدوار هستم که قیمت کالاهای اساسی در بازار نوسان پیدا نکند و شب عید آرامی داشته باشیم.»
قائم مقام وزیر صمت در امور بازرگانی ادامه داد: «در حال حاضر تشکلها و کارخانهها با هماهنگی وزارتخانههای صمت و جهاد کشاورزی برای بازار شب عید برنامهریزیهای لازم را انجام داده اند و در نشستهای هفتگی ستاد تنظیم بازار بهصورت تخصصی تمام مواردی که به معیشت مردم مربوط میشود مورد رسیدگی قرار میگیرد؛ با توجه به فعالیتهای صورت گرفته و برنامههای تعریف شده، امیدوارم نوسان بسیار کمی در بازار داشته باشیم و نوسان قیمت کالاهای اساسی صفر شود.» نوسان قیمت کالاها، موضوعی است که طی چند وقت اخیر تمام ایرانیان بارها آن را تجربه کردند؛ قیمتهایی که هفتگی و حتی در برخی موارد روزانه تغییر میکند. این در حالی است که به گفته تولیدکنندگان وقتی قیمت مواد اولیه متأثر از قیمت ارز و تورم تغییر پیدا میکند بعد از یک ماه اثر خود را بر قیمت کالاها میگذارد؛ در مقطع فعلی وقتی قیمت ارز در کشور حتی 500 تومان گران میشود، میتوان تغییر قیمت را بسرعت در بخش قابل توجهی از کالاها دید.
خداحافظی با نوسان قیمت کالا
مفتح درباره اینکه نوسان قیمت کالاها بخصوص کالاهای اساسی، مردم را گلهمند کرده است و آیا این چالش ادامه دار خواهد بود، گفت: «قطعاً حل خواهد شد و دیگر مانند گذشته قیمتها سیر صعودی پیدا نمیکند. برای اینکه رشد قیمتها به حداقل برسد و مردم با نوسان قیمت روبهرو نشوند در حال تنظیم بازار به شیوه منطقهای هستیم.»
او درباره تنظیم بازار به شیوه منطقهای توضیح داد: «برای تنظیم بازار میخواهیم کشور را به چند منطقه تقسیمبندی کنیم که این امر بر اساس زنجیره ارزش در هر منطقه خواهد بود. حلقههای زنجیره ارزش در برخی استانها وجود دارد و در برخی از استانها همه زنجیره نیست، بدین جهت برای اینکه هماهنگی بین تولید و توزیع در سریعترین زمان ممکن انجام شود و تنظیم بازار در محل تولید آن کالا صورت گیرد برنامهریزی جدید در وزارت صمت این است که تنظیم بازار منطقهای زیر نظر رؤسای سازمان صنعت ، معدن و تجارت استانها، سازمانهای جهاد کشاورزی استانی و با همکاری استانداریها دنبال شود.»
داد و ستد با مناطق همجوار استانی
قائم مقام وزیر صمت در امور بازرگانی گفت: «با رویکرد جدید که تجربه آن را در دهه 70 و 80 داشتهایم و البته بسیار موفقیتآمیز بوده است، وزارت صمت قادر خواهد بود، برنامهریزی و تنظیم بازار را دقیقتر و نزدیکتر به محیط انجام دهد، از اینرو سیستم منطقهای از اوایل اسفندماه برقرار خواهد شد. باید تأکید کنم که منطقهبندی بهگونهای است که منابع تأمین، حداکثر در خود آن مناطق وجود داشته باشد، یعنی در اصل تولید و توزیع بهصورت منطقهای برنامهریزی شود و در این راستا مازادها در مرزهای این مناطق مبادله شود، اگر منطقهای مازاد داشته باشد میتواند با منطقه همجوار خود داد و ستد کند.»
او درباره اینکه آیا در زمینه توزیع روغن هم بهصورت منطقهای عمل خواهد شد، تصریح کرد: «این امر بستگی به روغن خام دارد؛ توزیع روغن خام بهصورت ملی است اما سیاست توزیع به شکل منطقهای خواهد بود.»
نکته دیگری که قائم مقام وزیر صمت در امور بازرگانی به آن اشاره کرد، نوسان قیمت بود. به اعتقاد اصناف و فعالان بازار، طی سالهای اخیر مهار گرانی و جلوگیری از هرگونه گرانفروشی همواره در مراکز توزیع کالا بوده است. این در حالی است که اصناف اعتقاد دارند قبل از آنکه کالا به دستشان برسد قیمتها رشد داشته است؛ از طرفی سازمان حمایت به جهت آنکه توانایی بازرسی از تمام صنوف را ندارد در صورت بروز تخلف از سوی اصناف پیگیری آن بسیار سخت است و حتی امکانپذیر نیست. لذا بازرسیهای دورهای و تعطیلی برخی از واحدهای صنفی هیچ چارهای نداشته است و مردم همچنان شاهد گرانفروشی هستند.
تنظیم بازار در زنجیره ارزش افزوده دیده نشده است
مفتح به نکته مهمی در نوسان قیمت اشاره کرد. او گفت: «ریشه اصلی نوسان قیمت این است که تنظیم بازار در زنجیره ارزش افزوده دیده نشده است؛ همواره در آخرین حلقه زنجیره که شبکه توزیع است متمرکز شدهایم و تنظیم بازار را در این حلقه دنبال کردهایم، در حالی که این امر یک فرآیند است. ما با زنجیرهای از کارخانه ها مواجه هستیم و تولیدکنندگان در راستای هم قرار میگیرند تا محصول نهایی عرضه شود.»
بر فروشنده کالا فشار وارد نکنیم
او با بیان اینکه باید حلقههای زنجیره ارزش افزوده را مورد توجه قرار دهیم، تصریح کرد: «زمانی میتوان در کنترل قیمتها موفق شد که کل این زنجیره را تحت نظارت داشته باشیم و فقط به حلقه آخر که فروشنده کالا است فشار وارد نکنیم و نخواهیم که تنها بر فعالیت او نظارت کنیم، با چنین کنترلی بازار آرام نمیشود، لذا تأکید میکنم که باید کل زنجیره از زمان تولید تا عرضه رصد شود.»
قائم مقام وزیر صمت در امور بازرگانی اظهارداشت: «در این مدت تلاش شده که قیمتها در شبکه توزیع کنترل شود در حالی که باید نظارت از ابتدا تا انتها باشد، با چنین روشی میتوان جلوی نوسان قیمتها را گرفت؛ از طرفی نظارت بر حلقههای قبلی باید بیشتر شود تا مطمئن شویم که کالا از حلقه اولیه تا حلقههای بعدی با سلامت عبور میکند و این امر در مورد کالاهایی که با ارز 4200 تومانی توزیع میشود بسیار حیاتیتر است.»
او گفت: «اگر سیستم نظارتی به شکلی که عنوان شد دنبال شود قطعاً نظارتها مؤثرتر خواهد بود، لذا شیوه منطقهای که از اسفندماه آغاز میشود این اجازه را میدهد که در محیط جغرافیایی کوچک تری زنجیره را نظارت کنیم.»
نقشآفرینی متفاوت قطر در منطقه
سید صباح زنگنه
کارشناس سیاست خارجی
قطـــــر خصـــوصاً در سالهای اخیر به سمت تبدیل شدن به یک بازیگر سیاسی فعال در منطقه خاورمیانه و جهان عرب پیش میرود و به شکل واضح مایل است تا بتواند به کنش فعال در بسیاری از معادلات بپردازد. قطر از مدتها قبلتر دریافته بود که برای آنکه بتواند علیرغم محدودیتهای جغرافیایی خود تبدیل به یک قدرت شود لازم است تا نقش سیاسی فعالی در تحولات منطقهای برعهده بگیرد. این از آنرو برای دوحه دارای اهمیت بود که این کشور کوچک اما دارای منابع قابل توجه انرژی، به شکلی در محاصره جغرافیایی عربستان و البته زیر سایه تجارت امارات متحده عربی قرار دارد. رقابتهای معمول سیاسی - اقتصادی از یکسو و شکاف ایدئولوژیک با این دو کشور از سوی دیگر قطر را وامیداشت تا به دنبال یک ایفای نقش مستقلتر باشد. راهاندازی رسانههایی در ابعاد جهانی همچون الجزیره در این کشور نیز در راستای همین سیاست و قویتر کردن ابزارهای سیاستورزی و تأثیرگذاری بینالمللی قطر بود. با این پیشینه قطریها خصوصاً طی چهار سال گذشته تحولات بسیار مهمی را در عرصه بینالملل تجربه کردهاند که اوج آن عمیق شدن اختلافات دامنهدار آنها با عربستان سعودی و قطع رابطه دو طرف بود. در چنین شرایطی است که سفر وزیرامور خارجه قطر به کشورمان را باید در راستای تلاشهایی بیشتر و مهمتر از روابط دوجانبه تفسیر کرد.
به نظر میرسد در این میان بجز مسأله روابط دو جانبه، سه موضوع مهم دیگر هم مطرح باشند؛ مسأله لبنان، مسأله یمن و همینطور میانجیگری بین ایران و امریکا. قطر پیش از این هم در بحث لبنان و تلاش برای میانجیگری بین گروههای لبنانی تلاشهای جدی انجام داده بود. زمانی تمام گروههای لبنانی با دعوت قطر در این کشور به یک توافق مشترک رسیده بودند. هر چند عملاً این اقدام شبیه اقدام پیشتر عربستان تحت عنوان «توافق طائف» بود و در عمل هم به تمام اهداف خود نرسید اما نشان میدهد که قطر هم علاقهمند به این مسأله است و هم آشنا به موضوع. مخصوصاً اینکه این کشور مایل است معادلات لبنان کمتر به دست بازیگران سعودی رقم بخورد. از همینروست که قطریها ایران را در این شرایط هم به لحاظ میزان نفوذ در لبنان و هم نزدیکی به مواضع همدیگر در برخی مسائل دیگر، به چشم یک متحد بالقوه در این معادله میبینند. از همین روست که سعی دارد با این رایزنی هم جبهه خود را تقویت کند و هم به راهحلی عینیتر برای مسأله لبنان برسد. بخصوص اینکه عربستان هماکنون از جناح دیگری از اهل سنت حمایت میکند که عملاً آقای سعد حریری را در مقابل خود قرار داده است.
در بحث یمن هر چند قطریها در سالهای ابتدایی همسوتر با سعودیها و اماراتیها ظاهر شده بودند اما در ادامه اختلافات بین آنها و این دو کشور و تحولات دیگری باعث تغییر موضع آنها شد. تا آنجا که شاهد هستیم در سالهای اخیر قطریها موضعی منطقیتر و سازندهتر در قبال مسأله یمن دارند. با روی کار آمدن دولت آقای بایدن و تغییر کلی در سیاست امریکا در قبال بحران یمن که در همین مدت کوتاه شاهد آن بودهایم، قطر امیدوار به تضعیف موضع و سیاستمحور سعودی - اماراتی در یمن میباشد و یکی از نتایج روشن این وضعیت هم تقویت سیاستی است که جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا در قبال این مسأله بر آن تأکید داشت. از همینروست که قطر هم تمایل دارد در چشمانداز آینده تحولات یمن در اردوگاهی قرار بگیرد که دست بالای احتمالی را در اختیار دارد و مهمتر از آن اینکه دارای زاویه مشخص و جدی با سیاستهای عربستان و امارات باشد. به عبارتی اکنون قطر دریافته که زمان طلایی تشکیل یک ائتلاف علیه جنگ یمن و اقدامات نظامی در این کشور و رفتن به سمت گفتوگوهای یمنی-یمنی وجود دارد و اگر چنین شود قطعاً بازیگر اصلی این جناح در منطقه جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. اما مهمتر از همه اینها پتانسیلی است که قطر احساس میکند در میانجیگری میان ایران و امریکا میتواند از خود نشان دهد. این کشور اساساً دولت جدید امریکا را با توجه به روابط ترامپ و سعودیها، موقعیتی متفاوت برای خود میداند و در عین حال واقف است که سطح مطلوبی از روابط دوجانبه را چه با واشنگتن و چه تهران دارد. متوجه باشیم که این میانجیگری نه تنها نزدیکی بیشتر به دو قدرت، یکی در سطح جهانی و دیگری در سطح منطقهای است بلکه اگر منجر به موفقیت شود عملاً معنای آن یک پرستیژ سیاسی متفاوت برای قطر خواهد بود. توجه کنیم که این در شرایطی است که فرانسه خواستار ورود عربستان به مذاکرات برجام شده و با توجه به رقابت قطر با این کشور اگر حکومت دوحه موفق به کار خود شود، عملاً معنایش این است که کاری را انجام داده که اتحادیه اروپا موفق به انجامش نشده بود و مهمتر اینکه یک دهنکجی هم به عربستان انجام شده است.
کارشناس سیاست خارجی
قطـــــر خصـــوصاً در سالهای اخیر به سمت تبدیل شدن به یک بازیگر سیاسی فعال در منطقه خاورمیانه و جهان عرب پیش میرود و به شکل واضح مایل است تا بتواند به کنش فعال در بسیاری از معادلات بپردازد. قطر از مدتها قبلتر دریافته بود که برای آنکه بتواند علیرغم محدودیتهای جغرافیایی خود تبدیل به یک قدرت شود لازم است تا نقش سیاسی فعالی در تحولات منطقهای برعهده بگیرد. این از آنرو برای دوحه دارای اهمیت بود که این کشور کوچک اما دارای منابع قابل توجه انرژی، به شکلی در محاصره جغرافیایی عربستان و البته زیر سایه تجارت امارات متحده عربی قرار دارد. رقابتهای معمول سیاسی - اقتصادی از یکسو و شکاف ایدئولوژیک با این دو کشور از سوی دیگر قطر را وامیداشت تا به دنبال یک ایفای نقش مستقلتر باشد. راهاندازی رسانههایی در ابعاد جهانی همچون الجزیره در این کشور نیز در راستای همین سیاست و قویتر کردن ابزارهای سیاستورزی و تأثیرگذاری بینالمللی قطر بود. با این پیشینه قطریها خصوصاً طی چهار سال گذشته تحولات بسیار مهمی را در عرصه بینالملل تجربه کردهاند که اوج آن عمیق شدن اختلافات دامنهدار آنها با عربستان سعودی و قطع رابطه دو طرف بود. در چنین شرایطی است که سفر وزیرامور خارجه قطر به کشورمان را باید در راستای تلاشهایی بیشتر و مهمتر از روابط دوجانبه تفسیر کرد.
به نظر میرسد در این میان بجز مسأله روابط دو جانبه، سه موضوع مهم دیگر هم مطرح باشند؛ مسأله لبنان، مسأله یمن و همینطور میانجیگری بین ایران و امریکا. قطر پیش از این هم در بحث لبنان و تلاش برای میانجیگری بین گروههای لبنانی تلاشهای جدی انجام داده بود. زمانی تمام گروههای لبنانی با دعوت قطر در این کشور به یک توافق مشترک رسیده بودند. هر چند عملاً این اقدام شبیه اقدام پیشتر عربستان تحت عنوان «توافق طائف» بود و در عمل هم به تمام اهداف خود نرسید اما نشان میدهد که قطر هم علاقهمند به این مسأله است و هم آشنا به موضوع. مخصوصاً اینکه این کشور مایل است معادلات لبنان کمتر به دست بازیگران سعودی رقم بخورد. از همینروست که قطریها ایران را در این شرایط هم به لحاظ میزان نفوذ در لبنان و هم نزدیکی به مواضع همدیگر در برخی مسائل دیگر، به چشم یک متحد بالقوه در این معادله میبینند. از همین روست که سعی دارد با این رایزنی هم جبهه خود را تقویت کند و هم به راهحلی عینیتر برای مسأله لبنان برسد. بخصوص اینکه عربستان هماکنون از جناح دیگری از اهل سنت حمایت میکند که عملاً آقای سعد حریری را در مقابل خود قرار داده است.
در بحث یمن هر چند قطریها در سالهای ابتدایی همسوتر با سعودیها و اماراتیها ظاهر شده بودند اما در ادامه اختلافات بین آنها و این دو کشور و تحولات دیگری باعث تغییر موضع آنها شد. تا آنجا که شاهد هستیم در سالهای اخیر قطریها موضعی منطقیتر و سازندهتر در قبال مسأله یمن دارند. با روی کار آمدن دولت آقای بایدن و تغییر کلی در سیاست امریکا در قبال بحران یمن که در همین مدت کوتاه شاهد آن بودهایم، قطر امیدوار به تضعیف موضع و سیاستمحور سعودی - اماراتی در یمن میباشد و یکی از نتایج روشن این وضعیت هم تقویت سیاستی است که جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا در قبال این مسأله بر آن تأکید داشت. از همینروست که قطر هم تمایل دارد در چشمانداز آینده تحولات یمن در اردوگاهی قرار بگیرد که دست بالای احتمالی را در اختیار دارد و مهمتر از آن اینکه دارای زاویه مشخص و جدی با سیاستهای عربستان و امارات باشد. به عبارتی اکنون قطر دریافته که زمان طلایی تشکیل یک ائتلاف علیه جنگ یمن و اقدامات نظامی در این کشور و رفتن به سمت گفتوگوهای یمنی-یمنی وجود دارد و اگر چنین شود قطعاً بازیگر اصلی این جناح در منطقه جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. اما مهمتر از همه اینها پتانسیلی است که قطر احساس میکند در میانجیگری میان ایران و امریکا میتواند از خود نشان دهد. این کشور اساساً دولت جدید امریکا را با توجه به روابط ترامپ و سعودیها، موقعیتی متفاوت برای خود میداند و در عین حال واقف است که سطح مطلوبی از روابط دوجانبه را چه با واشنگتن و چه تهران دارد. متوجه باشیم که این میانجیگری نه تنها نزدیکی بیشتر به دو قدرت، یکی در سطح جهانی و دیگری در سطح منطقهای است بلکه اگر منجر به موفقیت شود عملاً معنای آن یک پرستیژ سیاسی متفاوت برای قطر خواهد بود. توجه کنیم که این در شرایطی است که فرانسه خواستار ورود عربستان به مذاکرات برجام شده و با توجه به رقابت قطر با این کشور اگر حکومت دوحه موفق به کار خود شود، عملاً معنایش این است که کاری را انجام داده که اتحادیه اروپا موفق به انجامش نشده بود و مهمتر اینکه یک دهنکجی هم به عربستان انجام شده است.
اصلاحات لایحه بودجه 1400
مژگان خانلو
سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه و بودجه
اصلاحیه لایحه بودجه سال 1400 کل کشور 26 بهمن ماه در موعد مقرر 2 هفتهای تعیین شده توسط دولت تقدیم مجلس محترم شورای اسلامی شد. در این اصلاحات تلاش شد که بهصورت حداکثری و در حدود مقدورات نظرات نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی لحاظ گردد که مهمترین موارد اصلاحی به شرح زیر میباشد:
با توجه به اصلاحات صورت گرفته در بخش بودجه عمومی، پیشبینی منابع و مصارف بودجه عمومی در سقف 854 هزار میلیارد تومان انجام شده است که به تفکیک شامل 366 هزار میلیارد تومان درآمد عمومی، 225 هزار میلیارد تومان واگذاری دارایی سرمایهای و 262 هزار میلیارد تومان واگذاری داراییهای مالی میباشد. اهم اصلاحات انجام شده به شرح زیر میباشد:
دراجرای دستور مقام معظم رهبری، سهم صندوق توسعه ملی از منابع حاصل از صادرات نفت خام و میعانات گازی تاسقف یک میلیون بشکه در روز و خالص صادرات گاز، 20درصد و مازاد بر یک میلیون بشکه در روز نفت خام و میعانات گازی، 38 درصد تعیین شده است، لذا سهم استفاده از منابع صندوق توسعه ملی از 75 هزار میلیارد تومان در بخش واگذاری داراییهای مالی به 36 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است به عبارتی میزان وابستگی بودجه به تسهیلات صندوق توسعه ملی حدود 40 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. همچنین براساس تدابیر معظم له بازپرداخت اقساط وامهای صندوق توسعه ملی به دولت که در سال 1400 سررسید میشوند نیز در مصارف بودجه عمومی پیشبینی شده است.درخصوص نرخ تسعیر ارز مقرر شده است به دولت اجازه داده شود در شش ماهه اول سال 1400 و براساس ارزیابی شرایط اقتصادی، اجتماعی و بینالمللی کشور نسبت به تغییر تمام یا بخشی از نرخ ترجیحی کالاهای اساسی به نرخ سامانه معاملات الکترونیکی (ETS) اقدام و مابهالتفاوت منابع وصولی را صرف تأمین معیشت مردم نماید. همچنین اجازه تعدیل حقوق ورودی واردات هم به دولت داده شده است.
با توجه به دغدغه مهم نمایندگان محترم مجلس در مورد تأمین ارز ترجیحی برای دارو و تجهیزات پزشکی مورد نیاز آحاد مردم، منابع ارزی ترجیحی برای این منظور تأمین شده است.
با توجه به ضرورت استمرار پرداختهای ناشی از متناسبسازی حقوق بازنشستگان و مستمریبگیران صندوقهای بازنشستگی و رد بخشی از بدهی دولت به سازمان تأمین اجتماعی، تأمین بخشی از پاداش پایان خدمت کارکنان دستگاههای اجرایی، رتبهبندی معلمان، تأمین بخشی از مطالبات ایثارگران و بیمههای تکمیلی، تأمین پاداش پایان خدمت و ذخیره مرخصی شهدا و ایثارگران بازنشسته مشمول قانون حالت اشتغال و متناسبسازی حقوق شهدای بازنشسته و همسانسازی حقوق اعضای هیأت علمی، مطالبات قانون حمایت از حقوق معلولان و نظام تأمین اجتماعی فراگیر، به دولت اجازه داده میشود، مبلغ 125 هزار میلیارد تومان (با 35 هزار میلیارد تومان افزایش نسبت به لایحه دولت و مطابق ارقام توافقی با مجلس محترم) از محل ارائه حقالامتیاز، واگذاری سهام و حقوق مالکانه، واگذاری طرح های تملک داراییهای سرمایهای و طرح های سرمایهگذاری متعلق به دولت و شرکت های دولتی و همچنین واگذاری اموال و داراییهای غیرمنقول مازاد تأمین نماید. این رقم همانند لایحه بودجه در سقف بودجه عمومی لحاظ نشده است.
اعتبارات بند و تبصره (4) قانون بودجه سالجاری طبق دستور رهبر معظم انقلاب در سقف بودجه عمومی دیده شده است.
میزان انتشار اوراق مالی اسلامی 128 هزار میلیارد تومان منظور شده است که در تبصره (5) لایحه، ارقام اصلاحی لحاظ شده است. در اصلاحات به عمل آمده برای افزایش ضریب حقوق گروههای مختلف حقوق بگیر، اعمال ضریب در سال 1400 باید به نحوی باشد که جمع مبلغ حکم کارگزینی هر یک از افراد شاغل و جمع حکم حقوقی هر یک از بازنشستگان و متوسط ماهانه قرارداد هر یک از نیروهای قراردادی و کارمعین و مشخص از دو برابر سقف تبصره ذیل ماده (75) قانون مدیریت خدمات کشوری بیشتر نگردد. در بخش کاهش هزینهها تلاش شد در اصلاحیه بودجه 40 هزار میلیارد تومان مصارف کاهش داده شود و در هزینهها صرفهجویی گردد. در بخش درآمدهای مالیاتی هم 25 هزار میلیارد تومان افزایش درآمد مالیاتی لحاظ شده است که با احتساب کاهش هزینهها و افزایش درآمد عمومی، کسری تراز عملیاتی به میزان 34 هزار میلیارد تومان بهبود یافته است.
در اصلاحات به عمل آمده میزان اعتبارات عمرانی از حدود 104 هزار میلیارد تومان به 109 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. درخصوص تأمین ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی و نهادههای دامی حسب اهمیت تأمین کالاهای اساسی، ارز مورد نیاز بهصورت ترجیحی تأمین شده اما مقرر است بهصورت تدریجی حذف و منابع حاصله صرف معیشت مردم شود.
از دیگر اصلاحات انجام شده بحث حمایت از تولید و اشتغال بود که سعی شده است مواردی که به تولید و اشتغال آسیب وارد میکند اجتناب شود و قیمت برق و گاز واحدهای تولید همانند سالجاری خواهد بود. همچنین تعرفه گمرکی برای واردات دارو، تجهیزات پزشکی، کالاهای اساسی و مواد اولیه کارخانجات کماکان به نرخ ترجیحی انجام میشود و سایر کالاها با نرخ روز خواهد بود. با توجه به تأکید کمیسیون محترم تلفیق مجلس مبنی بر افزایش حق تعرفه واردات گوشیهای هوشمند لوکس، اصلاح حق پروانه اپراتورها و اصلاح درآمد دولت از حق امتیاز معادن، این اصلاحات مورد توجه قرار گرفته و رعایت شدهاند.
1-در اصلاحات بهعمل آمده سعی شد نسبت به تأمین منابع برای تقویت علم و نوآوری و شرکتهای دانشبنیان و افزایش سرمایه صندوق شکوفایی و نوآوری اقدام شود.
امید است با تصویب اصلاحات مذکور که نسبت به لایحه اولیه انجام شده است، قانون بودجه در زمان مقرر تصویب و اجرای آن از ابتدای سال 1400 به بهترین شکل عملیاتی شود.
سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه و بودجه
اصلاحیه لایحه بودجه سال 1400 کل کشور 26 بهمن ماه در موعد مقرر 2 هفتهای تعیین شده توسط دولت تقدیم مجلس محترم شورای اسلامی شد. در این اصلاحات تلاش شد که بهصورت حداکثری و در حدود مقدورات نظرات نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی لحاظ گردد که مهمترین موارد اصلاحی به شرح زیر میباشد:
با توجه به اصلاحات صورت گرفته در بخش بودجه عمومی، پیشبینی منابع و مصارف بودجه عمومی در سقف 854 هزار میلیارد تومان انجام شده است که به تفکیک شامل 366 هزار میلیارد تومان درآمد عمومی، 225 هزار میلیارد تومان واگذاری دارایی سرمایهای و 262 هزار میلیارد تومان واگذاری داراییهای مالی میباشد. اهم اصلاحات انجام شده به شرح زیر میباشد:
دراجرای دستور مقام معظم رهبری، سهم صندوق توسعه ملی از منابع حاصل از صادرات نفت خام و میعانات گازی تاسقف یک میلیون بشکه در روز و خالص صادرات گاز، 20درصد و مازاد بر یک میلیون بشکه در روز نفت خام و میعانات گازی، 38 درصد تعیین شده است، لذا سهم استفاده از منابع صندوق توسعه ملی از 75 هزار میلیارد تومان در بخش واگذاری داراییهای مالی به 36 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است به عبارتی میزان وابستگی بودجه به تسهیلات صندوق توسعه ملی حدود 40 هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. همچنین براساس تدابیر معظم له بازپرداخت اقساط وامهای صندوق توسعه ملی به دولت که در سال 1400 سررسید میشوند نیز در مصارف بودجه عمومی پیشبینی شده است.درخصوص نرخ تسعیر ارز مقرر شده است به دولت اجازه داده شود در شش ماهه اول سال 1400 و براساس ارزیابی شرایط اقتصادی، اجتماعی و بینالمللی کشور نسبت به تغییر تمام یا بخشی از نرخ ترجیحی کالاهای اساسی به نرخ سامانه معاملات الکترونیکی (ETS) اقدام و مابهالتفاوت منابع وصولی را صرف تأمین معیشت مردم نماید. همچنین اجازه تعدیل حقوق ورودی واردات هم به دولت داده شده است.
با توجه به دغدغه مهم نمایندگان محترم مجلس در مورد تأمین ارز ترجیحی برای دارو و تجهیزات پزشکی مورد نیاز آحاد مردم، منابع ارزی ترجیحی برای این منظور تأمین شده است.
با توجه به ضرورت استمرار پرداختهای ناشی از متناسبسازی حقوق بازنشستگان و مستمریبگیران صندوقهای بازنشستگی و رد بخشی از بدهی دولت به سازمان تأمین اجتماعی، تأمین بخشی از پاداش پایان خدمت کارکنان دستگاههای اجرایی، رتبهبندی معلمان، تأمین بخشی از مطالبات ایثارگران و بیمههای تکمیلی، تأمین پاداش پایان خدمت و ذخیره مرخصی شهدا و ایثارگران بازنشسته مشمول قانون حالت اشتغال و متناسبسازی حقوق شهدای بازنشسته و همسانسازی حقوق اعضای هیأت علمی، مطالبات قانون حمایت از حقوق معلولان و نظام تأمین اجتماعی فراگیر، به دولت اجازه داده میشود، مبلغ 125 هزار میلیارد تومان (با 35 هزار میلیارد تومان افزایش نسبت به لایحه دولت و مطابق ارقام توافقی با مجلس محترم) از محل ارائه حقالامتیاز، واگذاری سهام و حقوق مالکانه، واگذاری طرح های تملک داراییهای سرمایهای و طرح های سرمایهگذاری متعلق به دولت و شرکت های دولتی و همچنین واگذاری اموال و داراییهای غیرمنقول مازاد تأمین نماید. این رقم همانند لایحه بودجه در سقف بودجه عمومی لحاظ نشده است.
اعتبارات بند و تبصره (4) قانون بودجه سالجاری طبق دستور رهبر معظم انقلاب در سقف بودجه عمومی دیده شده است.
میزان انتشار اوراق مالی اسلامی 128 هزار میلیارد تومان منظور شده است که در تبصره (5) لایحه، ارقام اصلاحی لحاظ شده است. در اصلاحات به عمل آمده برای افزایش ضریب حقوق گروههای مختلف حقوق بگیر، اعمال ضریب در سال 1400 باید به نحوی باشد که جمع مبلغ حکم کارگزینی هر یک از افراد شاغل و جمع حکم حقوقی هر یک از بازنشستگان و متوسط ماهانه قرارداد هر یک از نیروهای قراردادی و کارمعین و مشخص از دو برابر سقف تبصره ذیل ماده (75) قانون مدیریت خدمات کشوری بیشتر نگردد. در بخش کاهش هزینهها تلاش شد در اصلاحیه بودجه 40 هزار میلیارد تومان مصارف کاهش داده شود و در هزینهها صرفهجویی گردد. در بخش درآمدهای مالیاتی هم 25 هزار میلیارد تومان افزایش درآمد مالیاتی لحاظ شده است که با احتساب کاهش هزینهها و افزایش درآمد عمومی، کسری تراز عملیاتی به میزان 34 هزار میلیارد تومان بهبود یافته است.
در اصلاحات به عمل آمده میزان اعتبارات عمرانی از حدود 104 هزار میلیارد تومان به 109 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. درخصوص تأمین ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی و نهادههای دامی حسب اهمیت تأمین کالاهای اساسی، ارز مورد نیاز بهصورت ترجیحی تأمین شده اما مقرر است بهصورت تدریجی حذف و منابع حاصله صرف معیشت مردم شود.
از دیگر اصلاحات انجام شده بحث حمایت از تولید و اشتغال بود که سعی شده است مواردی که به تولید و اشتغال آسیب وارد میکند اجتناب شود و قیمت برق و گاز واحدهای تولید همانند سالجاری خواهد بود. همچنین تعرفه گمرکی برای واردات دارو، تجهیزات پزشکی، کالاهای اساسی و مواد اولیه کارخانجات کماکان به نرخ ترجیحی انجام میشود و سایر کالاها با نرخ روز خواهد بود. با توجه به تأکید کمیسیون محترم تلفیق مجلس مبنی بر افزایش حق تعرفه واردات گوشیهای هوشمند لوکس، اصلاح حق پروانه اپراتورها و اصلاح درآمد دولت از حق امتیاز معادن، این اصلاحات مورد توجه قرار گرفته و رعایت شدهاند.
1-در اصلاحات بهعمل آمده سعی شد نسبت به تأمین منابع برای تقویت علم و نوآوری و شرکتهای دانشبنیان و افزایش سرمایه صندوق شکوفایی و نوآوری اقدام شود.
امید است با تصویب اصلاحات مذکور که نسبت به لایحه اولیه انجام شده است، قانون بودجه در زمان مقرر تصویب و اجرای آن از ابتدای سال 1400 به بهترین شکل عملیاتی شود.
گفتوگو با حسن ناهید نوازنده پیشکسوت ساز نی به بهانه تجلیل از این هنرمند در سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر
روایت نی و سالها دلدادگی
گفتوگو: ندا سیجانی
خبرنگار
«77 سال ازسنم میگذرد اما پند استاد همچنان در گوشم زمزمه میشود، درسی که ازاستادم حسن کسایی آموختم این بود که هیچ گاه خود را دست بالا نگیرم و همیشه و همه حال فکر و حواسم روی کارم باشد و... .» سخن از استاد حسن ناهید است، موسیقیدان و نوازنده پیشکسوت و نام آشنای ساز نی؛ هنرمندی که با دممسیحاییاش براین خشک چوب حکایتهای بیشماری را روایت کرده و توانسته نام خود را در تاریخ موسیقی ایران به ثبت برساند و حال قراراست به پاس بیش از 60 سال تلاش حرفهای او درعرصه موسیقی درسی و ششمین جشنواره موسیقی فجرازمقام هنری این هنرمند تجلیل به عمل آید. حسن ناهید چندی پیش بهدلیل بیماری قلبی در بیمارستان بستری شد. این روزها در قرنطینه و مرور خاطرات گذشته بسرمیبرد، خاطراتی که همیشه در وجودش تازگی دارد و هرگاه به سراغ این مرد بزرگ زاده کویر بروید آنچنان با عشق و لذت از دوران طلایی زندگی هنری اش سخن میگوید که گویا همین چند سال پیش است و... .
«من متولد شهرکرمان هستم و در یک خانواده 6 نفره بزرگ شدم اما بهدلیل شغل پدرم که ارتشی بود به شیراز منتقل شدیم و تمام دوران کودکی و تحصیل در دبستان و دبیرستان ما دراین شهر سپری شد؛ آن دوران هیچ وسیله صوتی وجود نداشت و در خانه کمتر کسی رادیو پیدا میشد و دسترسی به رادیو یعنی همان زندگی اشرافی، البته درخانه ما هم یک رادیو بود که هیچ کدام از ما اجازه دست زدن به آن را نداشتیم و تنها همان گهگاهی که پدر رادیو را روشن میکرد میتوانستیم صدای موسیقی را بشنویم و این نغمهها از آن دوران آرام آرام در گوشم زمزمه شد و این لحظات کوتاه لذت خوب شنیدن، اشتیاقم را به رادیو و صدای موسیقی بیشتر و بیشتر کرد تا آنجا که روزهای یکشنبه که به یک برنامه خاص موسیقی اختصاص داشت، هنگام بازگشت از مدرسه جلوی درِ برخی از مغازهها که صدای موسیقی از رادیو آنها به گوش میرسید میایستادم و از همان دقایق کوتاه لذت میبردم، البته پدرم بهخاطر مذهبی بودنش مخالف شدید موسیقی بود؛ بالعکس مادر که یک رفیق تمام عیار بود و... پدر اکثراً حدود ساعت 4 بعدازظهر به خانه باز میگشت و تا فردای آن روز از منزل خارج نمیشد، از قضا یک روز صبح و زودتر از زمان همیشگی به خانه آمد و من درحیاط مشغول نواختن ساز بودم و نی را در دست من دید سؤال کرد: پسرم چه کاری انجام میدهی! گفتم ساز نی است و در دم سازم را شکست ومن هم شروع به گریه کردم تا آنکه مادرم با ناراحتی آمد و گفت چکار به این پسرداری؟! و پدر در پاسخ به مادر جواب داد این پسر صدای شیطان در میآورد و از آن روز به بعد متوجه شدم تا زمانی که پدرم در خانه است نباید صدایی از این ساز خارج شود؛ به یاد دارم یک روزمی خواستم یکی ازکارهای استاد کسایی را که قبل ترشنیده بودم تمرین کنم تا فراموش نشود اما چون پدر در خانه بود مجبور شدم دو- سه لحاف روی سرم بکشم و آرام آرام نی بنوازم و... .»
در جست وجوی استاد
حس ناهید به استادش حسن کسایی نابغه نی نواز موسیقی ایران علاقه بسیاری دارد و سحر جادوی سازاستاد، او را شیفته خود کرد تا آنجا که عزمش را جزم میکند به دیدار استاد برود و از نزدیک محضر او را درک کند: «صدای ساز نی استاد کسایی را بارها و بارها از رادیو شنیده بودم و شیفته این هنر و موسیقی شدم اما مشکل از آن روز شروع شد که تنها یک نوازنده نی در ایران وجود داشت و آن شخص هم آقای کسایی بود که در اصفهان زندگی میکرد و دسترسی به ایشان بسیار مشکل بود ،اما سرانجام تصمیم گرفتم با یکی از قوم و خویشانم به اصفهان سفر کنم. همسرخواهرم رئیس بانک سپه این شهر بود و زمانی که به آنجا رسیدم با همراهی خواهرم به یک مغازه ساز فروشی رفتیم و یک نی تهیه کردم. آن فروشنده نی را در لای دندان خود گذاشت و شروع به نواختن کرد و آن زمان بود که متوجه شدم شیوه نواختن این ساز به چه صورت است و بعد آن که به شیراز آمدم این روش را تمرین کردم تا 10 سالگی؛ در همان زمان نامهای برای استاد کسایی نوشتم البته چون آدرسی از ایشان نداشتم این نامه را به شورای رادیو تهران ارسال کردم بر این مبنا که علاقهمند به ساز و هنر شما هستم و آقای کسایی در نهایت لطف و بزرگواری من را راهنمایی کرد و دو سال بعد به دعوت ایشان به اصفهان رفتم. استاد کسایی شاگردی داشت به نام آقا رضا بیلیاردی که هم نوازنده و هم سازنده نی بود و دریکی از پاساژهای اصفهان مغازهای داشت و در مغازه دو میز بیلیارد بود و چون استاد علاقهمند به این ورزش بود با همراهی او به مغازه رضا بیلیاردی رفتیم. استاد به آن آقا اشاره کرد دو تا نی به من بدهند و راهنماییهای لازم هم انجام گرفت.ابتدا فکر میکردم برای نواختن این ساز، یک نی کافی است اما بعدها متوجه شدم برای کوکهای مختلف، نیهای متعدد وجود دارد و بعد ازآن دیدار فراموش نشدنی این رابطه شاگرد واستادی از طریق نامهنگاری یا تلفن ادامه داشت تا سال 1338 که در اردو رامسر نفر اول شدم و به مدت دو ماه به کشورهای اروپایی سفر کردم.»
نی حدیث پر خون میکند
در میان سازهای موسیقی ایران، کمتر کسی را میتوان یافت که با ساختار فیزیکی و نام ساز نی آشنایی نداشته باشد و نوای دلنشین آن بر دلش ننشسته باشد، چرا که نی حال و هوای غریبی دارد و به گفته حضرت مولانا «آتش است این بانگ نای و نیست باد /هر که این آتش ندارد نیست باد ... نی حدیث راه پر خون میکند/ قصههای عشق مجنون میکند» حسن ناهید بعد از آن دیدارروزها و شبها به تمرین ساز پرداخت و در خلال آن سالها، فرصتیهای دیگری به دست آورد تا به ملاقات استاد کسایی برود و آن طور که تعریف میکند یک زمان هم در سالروز بازگشایی آموزشگاه موسیقی استاد که «نغمه گشایش» نام داشت به دعوت آقای کسایی به اصفهان سفر کرد و در آن روز به یاد ماندنی تابلویی به دستخط استادش هدیه گرفت و همچنان خط به خط آن را از بر است واین هدیه با ارزش را بر دیوار رو به روی سالن پذیرایی اش نصب کرده تا خاطرات آن روزها را همچنان در ذهنش مرور کند.
از او سؤال میکنم بعد از این همه علاقه و شیفتگی چرا موسیقی را به صورت آکادمیک در هنرستان ادامه ندادید و او پاسخ میدهد: «دیگر از سن من گذشته بود، چرا که زمان ورود به هنرستان از ششم ابتدایی است اما خوشبختانه درآن دوران فرصتی پیش آمد تا با مرد نیک سیرتی بهنام مهدی کمالیان که استاد سه تار بود آشنا شوم. آقای کمالیان از من سؤال کرد نت میدانم پاسخ دادم نه و گفت تو را نزد استادی میبرم که کم نظیر است امیدوارم تو را بپذیرد و به خدمت استاد حسین دهلوی رفتیم. روحشان شاد مرد بسیارشریفی بود ودرآن سالها بدون آنکه یک دیناراز من دریافت کند تئوری موسیقی را به من آموخت، البته این لطف بزرگ را به خاطر آقای کمالیان و به شرط آنکه قول بدهم بازیگوشی نکنم و کارم را به صورت جدی انجام بدهم قبول کرد و از آن روز به بعد هفتهای یک روز خدمت استاد میرفتم تا مدتها گذشت و یک روز به من گفت به تالار فارابی برویم. این تالار در پشت ساختمان اداره هنرهای زیبا در خیابان بهارستان قرار داشت و در آنجا ارکسترها تمرین میکردند و آن روز استاد دهلوی من را به استاد نصرتالله گلپایگانی معرفی کرد. مرحوم گلپایگانی سرپرست این ارکستر بود و حدود 30 نوازنده داشت که این ارکستر زیر نظر اداره فرهنگ و هنر فعالیت میکرد و اعضای آن از استادان موسیقی زمانه بودند، مانند استادان هوشنگ ظریف، محمد حیدری، محمد اسماعیلی، ایزدی، خانمها افیلیا پرتو، سیمین آقا رضی و... این اولین فعالیت من درارکستر بود ،اما متأسفانه ایشان خیلی زود فوت کردند و بعد از فوتشان سرپرستی ارکستر به آقای مهدی مفتاح رسید، البته آقای مفتاح یک ارکستر دیگر هم در رادیو داشت به نام «درویش» و دراین ارکستر استادان بزرگی چون احمد عبادی، علی اصغر بهاری، روح افزا، سرخوش، اکبر محسنی و... حضور داشتند و من نیز به این ارکستر معرفی شدم...»
حکایت ارکسترها
حسن ناهید در طول فعالیت هنری اش در13 ارکستر فعالیت داشته است. ارکسترهایی همچون رودکی، پایور، درویش، فارابی، گلها و...و درکنار آن با گروههای کوچک موسیقی هم همکاری داشت که همه از بزرگان موسیقی ایران هستند: «آن زمان که درارکستر درویش فعالیت میکردم به ارکستر دیگری هم دررادیو دعوت شدم که استاد روحالله خالقی سرپرستی آن را برعهده داشت و ساز من را شنیده بود و خوشبختانه مورد رضایت شان قرار گرفت و نامهای به شورای موسیقی رادیو نوشت با این مضمون که ایشان علاوه براینکه نی خوب مینوازند با نت هم آشنایی کامل دارد و این نامه را به شورا ارسال کرد تا با تأیید و تصویب آنها در رادیو مشغول به کار شوم. آن زمان دستمزد همه نوازندگان رادیو جلسهای 70 تومان بود و دستمزد من جلسهای 100 تومان که به نسبت آن دوره مبلغ بسیاری بود و10جلسه آن 1000 تومان میشد که 500 تومان آن را برای پدرومادرم میفرستادم و 500 تومانش را خرج خودم میکردم.»
حسن ناهید به شرایط آن روزها اشاره دارد: «آن دوران در هیچ ارکستری نوازنده نی وجود نداشت حتی در ارکستر آقای دهلوی و من هم سولیست ارکستر بودم و هم نوازنده و هر نتی را که با سازهای دیگر نواخته میشد، اجرا میکردم و باعث تعجب کسانی بود که در ارکستر بودند که چطور یک پسر شهرستانی میتواند به این خوبی نی بنوازد. البته علاوه بررادیو، در تلویزیون هم فعالیت داشتم و هفتهای یک شب به یک کانال تلویزیونی میرفتم و به صورت زنده اجرای برنامه داشتیم.ناگفته نماند آن سالهایی که در ارکستر «درویش» آقای مفتاح کار میکردم در دو ارکستر دیگر رادیو هم فعالیت داشتم، یکی ارکستر «شاعران قصه میگویند» و دیگر ارکستر برنامه FM رادیو که به تازگی توسط استاد همایون خرم راهاندازی شده بود که به آن برنامه سوم هم گفته میشد چون برنامه اول رادیویی ایران بود و برنامه دوم تهران. ارکستر دیگری هم بود که آقای اسدالله ملک و منوچهر جهان بیگلو تأسیس کرده بودند بهنام «نوایی از موسیقی ملی» که خواننده آن محمودی خوانساری بود و یک کار معروف داشت بهنام «مرغ شباهنگ» که بسیار زیباست. بعد آن سالهای 43 -42 بود که استاد فرامرزپایور به تازگی از انگلیس به ایران آمد و نوازندگی و صدای ساز من را برسرتمرین ارکستر آقای مفتاح دید و شنیده بود و از کارم خوششان آمد و گفت میخواهم یک ارکستر ایرانی برپا کنم شما هم همکاری داشته باشید و من با اشتیاق و افتخار به این ارکستر رفتم البته قبلاً همدیگر را میشناختیم و در خیابان پالیزی همسایه بودیم اما از نظر کاری آشنایی چندانی به نوع فعالیت شان نداشتم.»
حسن ناهید در آن سالها که استاد حسن کسایی در اصفهان زندگی میکردند و دور از دسترس همگان بودند تنها نوازنده نی در برنامههای رادیویی و تلویزیونی بود و این توفیق سبب شد با ارکسترها و هنرمندان بسیاری آشنا شود و در مقابل مردم هم بیشتر و بیشتر با ساز او آشنا شوند و ابراز علاقه کنند:«مردم صدای ساز نی را بسیار دوست داشتند و حتی به پیشنهاد آقای دهلوی قرار شد در هنرستان موسیقی که ریاست آن را برعهده داشت تدریس کنم و نزدیک به 30 سال به آموزش موسیقی پرداختم. آقایان حسین علیزاده، داریوش طلایی، داریوش دولتشاهی، علی رهبری و... همه از شاگردان من هستند و آن زمان که در هنرستان تحصیل میکردند نی ساز دوم آنها بود اما این عزیزان نواختن نی را بهطور جدی دنبال نکردند و به ساز اول شان بیشتر علاقه نشان می دادند، البته ناگفته نماند نواختن ساز نی بسیار مشکل است چرا که باید از یک لوله وشش سوراخ تمامی دستگاههای آوازی ایران را اجرا کنید اما اجرای این کار با تار و سه تار ودیگر سازها کمی آسانتر است.»
این نوازنده پیشکسوت در ارکستر دیگری هم بهنام «رودکی» فعالیت داشت که آقای ابراهیم منصوری آن را تأسیس کرده بود و نوازندگان آن از استادان آن زمان بودند، استادانی همچون احمد عبادی، رضا ورزنده، حبیبالله بدیعی، اکبر محسنی و...و کارهای زیبایی با این گروه اجرا و ضبط شده که به گفته او سرنوشت این آثار فاخر معلوم نیست چه شده است!
البته درآن سالها استاد مرتضی حنانه ارکستری راهاندازی کرد بهنام ارکستر ایرانی که یک سال بعد از افتتاح تلویزیون ملی ایران تأسیس شد؛ سال 1348 با سرپرستی آقای حنانه که در این ارکستر آقایان زرین پنجه، صالحی، زندگانی و پدر آقای چشم آذر و... فعالیت داشتند. در کنار آن با گروههای کوچک موسیقی هم همکاری داشت مانند گروه آقای لطفالله مجد که دو، سه نفر از همین استادان حضور داشتند یا گروه مرحوم فرهنگ شریف. یک برنامه رادیویی هم اجرا میشد بهنام «هفت شهر عشق» که خانم فخری نیک زاد گوینده آن بود و سرپرست موسیقی آن بر عهده آقای اکبر محسنی بود.
او سالها بعد با همکاری حسین قوامی به ارکستر گلها راه پیدا کرد و به استاد پیرنیا معرفی شد. در این ارکستر استاد عبدالوهاب شهیدی هم حضور داشت و آشنایی او با این خواننده بزرگ موسیقی ایران در این ارکستر شکل گرفت و تاریخ این دوستی به بیش از 50 سال میرسد و همچنان رفیق گرمابه و گلستان یکدیگرهستند، هنرمندانی از نسل طلایی موسیقی ایران: «آقای شهیدی انسان بسیار شریفی است و جدا از برنامههای ارکسترال گلها در گروههای کوچک هم اجراهایی داشتهایم.»
ارکستر فرامرز پایور آخرین ارکستری بود که حسن ناهید در آن فعالیت داشت: «آقای پایور دو ارکستر داشت و من در هر دو ارکستر ساز مینواختم، یک ارکستر دیپلمهای اول هنرستان شرکت داشتند مانند آقایان هوشنگ ظریف، رحمتالله بدیعی، حسن منوچهری و محمد اسماعیلی و خانمها پروین صالح و پروین شکالور. یک ارکستر دیگر هم بود بهنام ارکستر استادان با حضور استادان حسین تهرانی، جلیل شهناز، علی اصغر بهاری و خود استاد پایور. این آخرین ارکستری بود که درآن حضور داشتم و بعد از آن انقلاب شد و آرام آرام ارکسترها منحل شدند.»
استاد حسن ناهید در کنار فعالیت موسیقی در ارکسترها کم و بیش در موسیقی فیلمها هم همکاری داشته است: «کارهای بسیاری با آقای لوریس چکناواریان انجام دادهام مانند فیلم «بیتا» و «تنگسیر» که نی آن را من نواختهام. همچنین «باله سیمرغ» که یک کار ارکسترال است.
حسن ناهید به این روزها و کارهایی که از صداوسیما پخش میشود انتقاد دارد: «آثاری که امروزه از صداوسیما پخش میشود محتوایی ندارد و بسیار متفاوت با کارهایی است که آن دوره از رادیو و تلویزیون پخش میشد حتی یک نفر ازهنرمندان آن شناخته شده نیستند و نمیتوان نام شاگردی برای آنها انتخاب کرد.»
جالب است بدانید با وجود امکانات آن دوران، ارکسترهای بسیاری برپا بودند و اعضای آن همه از نوازندگان سرشناس موسیقی ایران هستند اما دراین سالها تعداد ارکسترهایی که راهاندازی شد بسیار اندک و عمرشان کوتاه بود و پایداری چندانی نداشتند. استاد ناهید درباره معضلات ارکسترهای امروز میگوید: «نکته اول عشقی بود که موجب شد این ارکسترها سرپا بماند و مادیاتی مطرح نبود همه هنرمندان در حد امرار و معاش روزانه خود کار میکردند و حقوق میگرفتند و چند شغله نبودند. حقوق من ماهی 243 تومان بود و روزی 21 قران خرج میکردم که میشد 63 تومان و مابقی آن را پسانداز میکردم و زندگیمان براحتی سپری میشد. البته هزینه آن دوران با دخل و خرج امروز جور درنمیآید و با این درآمدها ارکستری باقی نخواهد ماند. البته نوازندههای خوب هم دیگر حضور ندارند و خوبان ارکسترها همه فوت کرده اند مانند سیروس حدادی، محمود ذوالفنون، سلیم فرزان و... و اگر تعداد معدود نوازنده خوب هم باشد به خارج ازایران میروند چرا که در کشور خود نه احترامی دارد و نه کارشان بازگشت مالی خواهد داشت با این حساب باید بگویم فاتحه موسیقی سالها پیش خوانده شده است.»
دپیلماسی فرهنگی با اجرای خارج از ایران
استاد حسن ناهید برای شناساندن موسیقی سنتی و اصیل ایران، مسافرتهایی همراه با خوانندگانی چون حسین قوامی، محمدرضا شجریان، محمود محمودی خوانساری و عبدالوهاب شهیدی به کشورهای ترکیه، بلغارستان، یوگسلاوی، ایتالیا، فرانسه، بلژیک، هلند، آلمان، اتریش انجام داده و در برنامههایی تحت عنوان کنسرت سازهای ملی ایران شرکت کرده است: «من تقریباً همه کشورهای دنیا را سفر کردهام ودر هرکشور چندین کنسرت اجرا داشتهایم بعد از انقلاب هم با همراهی یکی از ارکسترهای تلویزیون در خارج از ایران اجرای برنامه داشتیم و آقای حسن ریاحی هم حضور داشت؛ کشورهایی چون ژاپن، چین، سنگاپور، مالزی، هند، الجزایر و.... البته امروزبه نسبت گذشته شرایط بسیار بهتر است و اغلب کشورها با ساز نی ایران و موسیقی ایرانی آشنا هستند به این دلیل که هنرمندان بسیاری چون آقای کیهان کلهر تلاش کردند موسیقی ما را به دنیا معرفی کنند. اگرچه وظیفه این کار برعهده مسئولان فرهنگی است اما حمایتی صورت نمیگیرد؛ البته آن دوران هم موسیقی ما را بخوبی میشناختند و بسیاراستقبال میکردند به یاد دارم در سفری که به الجزایر داشتیم ارکستر «ام الکلثوم » هم آمده بود و اجرای برنامه داشتند با رهبری عبدالعزیز محمود. همه در یک هتل بودیم و دوستی و آشناییهایی صورت گرفت و گاهی درکنار هم ساز مینواختیم.شاید جالب باشد بدانید نی ایرانی با دندان نواخته میشود اما نی عربی با لب و آن روز هر در هتل ساز مینواختم؛ میگفتند: «حسن عجیبا غریبا» و برایشان جای تعجب بود که این صدا چگونه از لای دندان خارج میشود.»
استاد ناهید آشنایی و همکاری بسیاری با زندهیاد استاد محمدرضا شجریان داشت وحال خاطرات خوبی از آن دوران دارد: «آشنایی من و آقای شجریان به 60 سال قبل برمیگردد و درجشن هنر شیراز آشنا شدیم و بعد آن در ارکستر آقای پرویز مشکاتیان، فرامرز پایور و ارکستر تلویزیون، ارکستر رادیو و... همکاری داشتیم تا سالها قبل که کمی فاصله بین ما ایجاد شد اما این خاطرات همچنان درذهن وقلب من به یادگارثبت شده است وصد حیف وصد افسوس که چنین خواننده بزرگی دیگردربین ما نیست. آقای شجریان در حفظ و ترویج موسیقی آوازی ایران زحمات بسیاری کشید. به یاد دارم سالها قبل که به جشن هنر شیراز دعوت شده بودیم از تهران تا شیراز با یک ماشین همسفر شدیم و تا رسیدن به مقصد به طوردائم نوار کاستهای قمرالملوک وزیری، ظلی یا موسیقیهای قاجار گوش میداد و شاید تنها در هنگام صرف ناهار یا شام از شنیدن این کارها فارغ میشد و باید بگویم جای چنین هنرمند بزرگی در موسیقی ما بسیار خالی است ومادر دهر چنین فرزندی را دیگر نخواهد زایید. مکتب شجریان یک شیوهآوازی کاملاً اصولی و درست بود وحتی شاگردان او هم نمیتوانند ادامه دهند مسیر او باشند.
انتظار از جوانان
حسن ناهید از سال 39 تا 99 به فعالیت در حوزه موسیقی مشغول بود اگرچه چند سالی است بهدلیل ایمپلنت دندان نمیتواند ساز بنوازد اما همچنان جوانان را به شنیدن و آموختن موسیقی خوب تشویق ودعوت میکند ودراین سالها که عضو هیأت داوران جشنواره ملی موسیقی جوان بوده تلاش کرده این انگیزه در جوانان بارور شود تا با اشتیاق مسیر هنری و موسیقی را ادامه دهند و این هنر بزرگ و فاخر را بهجد پیگیری کنند: «ساز نی در کشورهای مختلف وجود دارد اما خاستگاه اصلی این ساز و شیوه نواختن با دندان مختص به ایران و از دوران نایب اسدالله ترویج پیدا کرده است البته استاد کسایی تحول بزرگی دراین ساز ایجاد کرد و این ساز را به کمال رساند و نیاز نیست فرم جدیدی دراین ساز ایجاد شود.»
سبک کاری او براساس تلاشش شکل گرفته است:«هیچ گاه از هنرمندی تقلید نکردهام و سبکی که دراین سالها در نی نوازی اجرا کردهام مختص به خودم بوده و حتی یک کار آقای کسایی را ننواختهام به این دلیل که آقای کسایی بهترینش را نواخته است من چه حرف جدیدی خواهم داشت البته کسانی که علاقهمند به این ساز و نوازندگان آن هستند کاملاً تفاوتها را تشخیص میدهند.»
با وجود بیش از 60 سال فعالیت در موسیقی تنها سه آلبوم از او به یادگار باقی مانده «گل نی»، «آوای نی» و «ابوعطا» و دراین سالها حتی شاگردان او تلاش نکردند آثاری که در محافل و مجالس اجرا شده است را بهصورت آلبوم جمعآوری کنند.او دلایل اینکه چرا درخصوص ساز نی آثارمکتوب چندانی به چاپ نرسیده و پژوهشها کمی صورت گرفته است، قدمت ساز نی را مهم تلقی کرد:«ساز نی قدمت طولانی ندارد واززمان نایب اسدالله به بعد بهصورت جدی به آن پرداخته شد اما آثار چندانی ازایشان باقی نمانده تا به نت تبدیل شود وبه نت تبدیل کردن این آثاربه کارامروزیها نخواهد آمد و قطعاً در سلیقه نسل امروز موسیقی نسل جوان نیست اما قراراست سبک نوازندگی آقای کسایی و من به نت تبدیل شود و آقایی به نام ابراهیمپور که اصالتاً اصفهانی هستند علاقهمند به انجام این کاربودهاند.»
آهنگساز «آوای نی» به فضای آموزشی موسیقی امیدواراست و نقش خانواده ها را بسیار تأثیرگذار عنوان میکند البته براین نظر است اگر در مراکز آموزشی ساز نی با هنرجویان بسیاری تدریس میشد امروز باید نوازندگان خوبی دراین ساز داشته باشیم مانند دیگر سازها همچون سه تار و تار اما چون استاد خوبی وجود ندارد این ساز همچنان مهجور مانده است.
او در یک سال گذشته و در شرایط کرونا هیچ فعالیتی نداشته است: «کسانی که در راه موسیقی کوشش میکنند سلامت و موفق باشند و برای آنها امکانات خوب فراهم شود تا شاگردان با استعداد پرورش پیدا کنند.البته محقق شدن این آرزو به کمک و حمایت مسئولان دولتی نیازاست. موسیقی مخالفان بسیاری دارد اما بااین وجود بسیار خوشحالم با دست و پنجه نرم کردن همچنان پابرجا مانده است.»
خبرنگار
«77 سال ازسنم میگذرد اما پند استاد همچنان در گوشم زمزمه میشود، درسی که ازاستادم حسن کسایی آموختم این بود که هیچ گاه خود را دست بالا نگیرم و همیشه و همه حال فکر و حواسم روی کارم باشد و... .» سخن از استاد حسن ناهید است، موسیقیدان و نوازنده پیشکسوت و نام آشنای ساز نی؛ هنرمندی که با دممسیحاییاش براین خشک چوب حکایتهای بیشماری را روایت کرده و توانسته نام خود را در تاریخ موسیقی ایران به ثبت برساند و حال قراراست به پاس بیش از 60 سال تلاش حرفهای او درعرصه موسیقی درسی و ششمین جشنواره موسیقی فجرازمقام هنری این هنرمند تجلیل به عمل آید. حسن ناهید چندی پیش بهدلیل بیماری قلبی در بیمارستان بستری شد. این روزها در قرنطینه و مرور خاطرات گذشته بسرمیبرد، خاطراتی که همیشه در وجودش تازگی دارد و هرگاه به سراغ این مرد بزرگ زاده کویر بروید آنچنان با عشق و لذت از دوران طلایی زندگی هنری اش سخن میگوید که گویا همین چند سال پیش است و... .
«من متولد شهرکرمان هستم و در یک خانواده 6 نفره بزرگ شدم اما بهدلیل شغل پدرم که ارتشی بود به شیراز منتقل شدیم و تمام دوران کودکی و تحصیل در دبستان و دبیرستان ما دراین شهر سپری شد؛ آن دوران هیچ وسیله صوتی وجود نداشت و در خانه کمتر کسی رادیو پیدا میشد و دسترسی به رادیو یعنی همان زندگی اشرافی، البته درخانه ما هم یک رادیو بود که هیچ کدام از ما اجازه دست زدن به آن را نداشتیم و تنها همان گهگاهی که پدر رادیو را روشن میکرد میتوانستیم صدای موسیقی را بشنویم و این نغمهها از آن دوران آرام آرام در گوشم زمزمه شد و این لحظات کوتاه لذت خوب شنیدن، اشتیاقم را به رادیو و صدای موسیقی بیشتر و بیشتر کرد تا آنجا که روزهای یکشنبه که به یک برنامه خاص موسیقی اختصاص داشت، هنگام بازگشت از مدرسه جلوی درِ برخی از مغازهها که صدای موسیقی از رادیو آنها به گوش میرسید میایستادم و از همان دقایق کوتاه لذت میبردم، البته پدرم بهخاطر مذهبی بودنش مخالف شدید موسیقی بود؛ بالعکس مادر که یک رفیق تمام عیار بود و... پدر اکثراً حدود ساعت 4 بعدازظهر به خانه باز میگشت و تا فردای آن روز از منزل خارج نمیشد، از قضا یک روز صبح و زودتر از زمان همیشگی به خانه آمد و من درحیاط مشغول نواختن ساز بودم و نی را در دست من دید سؤال کرد: پسرم چه کاری انجام میدهی! گفتم ساز نی است و در دم سازم را شکست ومن هم شروع به گریه کردم تا آنکه مادرم با ناراحتی آمد و گفت چکار به این پسرداری؟! و پدر در پاسخ به مادر جواب داد این پسر صدای شیطان در میآورد و از آن روز به بعد متوجه شدم تا زمانی که پدرم در خانه است نباید صدایی از این ساز خارج شود؛ به یاد دارم یک روزمی خواستم یکی ازکارهای استاد کسایی را که قبل ترشنیده بودم تمرین کنم تا فراموش نشود اما چون پدر در خانه بود مجبور شدم دو- سه لحاف روی سرم بکشم و آرام آرام نی بنوازم و... .»
در جست وجوی استاد
حس ناهید به استادش حسن کسایی نابغه نی نواز موسیقی ایران علاقه بسیاری دارد و سحر جادوی سازاستاد، او را شیفته خود کرد تا آنجا که عزمش را جزم میکند به دیدار استاد برود و از نزدیک محضر او را درک کند: «صدای ساز نی استاد کسایی را بارها و بارها از رادیو شنیده بودم و شیفته این هنر و موسیقی شدم اما مشکل از آن روز شروع شد که تنها یک نوازنده نی در ایران وجود داشت و آن شخص هم آقای کسایی بود که در اصفهان زندگی میکرد و دسترسی به ایشان بسیار مشکل بود ،اما سرانجام تصمیم گرفتم با یکی از قوم و خویشانم به اصفهان سفر کنم. همسرخواهرم رئیس بانک سپه این شهر بود و زمانی که به آنجا رسیدم با همراهی خواهرم به یک مغازه ساز فروشی رفتیم و یک نی تهیه کردم. آن فروشنده نی را در لای دندان خود گذاشت و شروع به نواختن کرد و آن زمان بود که متوجه شدم شیوه نواختن این ساز به چه صورت است و بعد آن که به شیراز آمدم این روش را تمرین کردم تا 10 سالگی؛ در همان زمان نامهای برای استاد کسایی نوشتم البته چون آدرسی از ایشان نداشتم این نامه را به شورای رادیو تهران ارسال کردم بر این مبنا که علاقهمند به ساز و هنر شما هستم و آقای کسایی در نهایت لطف و بزرگواری من را راهنمایی کرد و دو سال بعد به دعوت ایشان به اصفهان رفتم. استاد کسایی شاگردی داشت به نام آقا رضا بیلیاردی که هم نوازنده و هم سازنده نی بود و دریکی از پاساژهای اصفهان مغازهای داشت و در مغازه دو میز بیلیارد بود و چون استاد علاقهمند به این ورزش بود با همراهی او به مغازه رضا بیلیاردی رفتیم. استاد به آن آقا اشاره کرد دو تا نی به من بدهند و راهنماییهای لازم هم انجام گرفت.ابتدا فکر میکردم برای نواختن این ساز، یک نی کافی است اما بعدها متوجه شدم برای کوکهای مختلف، نیهای متعدد وجود دارد و بعد ازآن دیدار فراموش نشدنی این رابطه شاگرد واستادی از طریق نامهنگاری یا تلفن ادامه داشت تا سال 1338 که در اردو رامسر نفر اول شدم و به مدت دو ماه به کشورهای اروپایی سفر کردم.»
نی حدیث پر خون میکند
در میان سازهای موسیقی ایران، کمتر کسی را میتوان یافت که با ساختار فیزیکی و نام ساز نی آشنایی نداشته باشد و نوای دلنشین آن بر دلش ننشسته باشد، چرا که نی حال و هوای غریبی دارد و به گفته حضرت مولانا «آتش است این بانگ نای و نیست باد /هر که این آتش ندارد نیست باد ... نی حدیث راه پر خون میکند/ قصههای عشق مجنون میکند» حسن ناهید بعد از آن دیدارروزها و شبها به تمرین ساز پرداخت و در خلال آن سالها، فرصتیهای دیگری به دست آورد تا به ملاقات استاد کسایی برود و آن طور که تعریف میکند یک زمان هم در سالروز بازگشایی آموزشگاه موسیقی استاد که «نغمه گشایش» نام داشت به دعوت آقای کسایی به اصفهان سفر کرد و در آن روز به یاد ماندنی تابلویی به دستخط استادش هدیه گرفت و همچنان خط به خط آن را از بر است واین هدیه با ارزش را بر دیوار رو به روی سالن پذیرایی اش نصب کرده تا خاطرات آن روزها را همچنان در ذهنش مرور کند.
از او سؤال میکنم بعد از این همه علاقه و شیفتگی چرا موسیقی را به صورت آکادمیک در هنرستان ادامه ندادید و او پاسخ میدهد: «دیگر از سن من گذشته بود، چرا که زمان ورود به هنرستان از ششم ابتدایی است اما خوشبختانه درآن دوران فرصتی پیش آمد تا با مرد نیک سیرتی بهنام مهدی کمالیان که استاد سه تار بود آشنا شوم. آقای کمالیان از من سؤال کرد نت میدانم پاسخ دادم نه و گفت تو را نزد استادی میبرم که کم نظیر است امیدوارم تو را بپذیرد و به خدمت استاد حسین دهلوی رفتیم. روحشان شاد مرد بسیارشریفی بود ودرآن سالها بدون آنکه یک دیناراز من دریافت کند تئوری موسیقی را به من آموخت، البته این لطف بزرگ را به خاطر آقای کمالیان و به شرط آنکه قول بدهم بازیگوشی نکنم و کارم را به صورت جدی انجام بدهم قبول کرد و از آن روز به بعد هفتهای یک روز خدمت استاد میرفتم تا مدتها گذشت و یک روز به من گفت به تالار فارابی برویم. این تالار در پشت ساختمان اداره هنرهای زیبا در خیابان بهارستان قرار داشت و در آنجا ارکسترها تمرین میکردند و آن روز استاد دهلوی من را به استاد نصرتالله گلپایگانی معرفی کرد. مرحوم گلپایگانی سرپرست این ارکستر بود و حدود 30 نوازنده داشت که این ارکستر زیر نظر اداره فرهنگ و هنر فعالیت میکرد و اعضای آن از استادان موسیقی زمانه بودند، مانند استادان هوشنگ ظریف، محمد حیدری، محمد اسماعیلی، ایزدی، خانمها افیلیا پرتو، سیمین آقا رضی و... این اولین فعالیت من درارکستر بود ،اما متأسفانه ایشان خیلی زود فوت کردند و بعد از فوتشان سرپرستی ارکستر به آقای مهدی مفتاح رسید، البته آقای مفتاح یک ارکستر دیگر هم در رادیو داشت به نام «درویش» و دراین ارکستر استادان بزرگی چون احمد عبادی، علی اصغر بهاری، روح افزا، سرخوش، اکبر محسنی و... حضور داشتند و من نیز به این ارکستر معرفی شدم...»
حکایت ارکسترها
حسن ناهید در طول فعالیت هنری اش در13 ارکستر فعالیت داشته است. ارکسترهایی همچون رودکی، پایور، درویش، فارابی، گلها و...و درکنار آن با گروههای کوچک موسیقی هم همکاری داشت که همه از بزرگان موسیقی ایران هستند: «آن زمان که درارکستر درویش فعالیت میکردم به ارکستر دیگری هم دررادیو دعوت شدم که استاد روحالله خالقی سرپرستی آن را برعهده داشت و ساز من را شنیده بود و خوشبختانه مورد رضایت شان قرار گرفت و نامهای به شورای موسیقی رادیو نوشت با این مضمون که ایشان علاوه براینکه نی خوب مینوازند با نت هم آشنایی کامل دارد و این نامه را به شورا ارسال کرد تا با تأیید و تصویب آنها در رادیو مشغول به کار شوم. آن زمان دستمزد همه نوازندگان رادیو جلسهای 70 تومان بود و دستمزد من جلسهای 100 تومان که به نسبت آن دوره مبلغ بسیاری بود و10جلسه آن 1000 تومان میشد که 500 تومان آن را برای پدرومادرم میفرستادم و 500 تومانش را خرج خودم میکردم.»
حسن ناهید به شرایط آن روزها اشاره دارد: «آن دوران در هیچ ارکستری نوازنده نی وجود نداشت حتی در ارکستر آقای دهلوی و من هم سولیست ارکستر بودم و هم نوازنده و هر نتی را که با سازهای دیگر نواخته میشد، اجرا میکردم و باعث تعجب کسانی بود که در ارکستر بودند که چطور یک پسر شهرستانی میتواند به این خوبی نی بنوازد. البته علاوه بررادیو، در تلویزیون هم فعالیت داشتم و هفتهای یک شب به یک کانال تلویزیونی میرفتم و به صورت زنده اجرای برنامه داشتیم.ناگفته نماند آن سالهایی که در ارکستر «درویش» آقای مفتاح کار میکردم در دو ارکستر دیگر رادیو هم فعالیت داشتم، یکی ارکستر «شاعران قصه میگویند» و دیگر ارکستر برنامه FM رادیو که به تازگی توسط استاد همایون خرم راهاندازی شده بود که به آن برنامه سوم هم گفته میشد چون برنامه اول رادیویی ایران بود و برنامه دوم تهران. ارکستر دیگری هم بود که آقای اسدالله ملک و منوچهر جهان بیگلو تأسیس کرده بودند بهنام «نوایی از موسیقی ملی» که خواننده آن محمودی خوانساری بود و یک کار معروف داشت بهنام «مرغ شباهنگ» که بسیار زیباست. بعد آن سالهای 43 -42 بود که استاد فرامرزپایور به تازگی از انگلیس به ایران آمد و نوازندگی و صدای ساز من را برسرتمرین ارکستر آقای مفتاح دید و شنیده بود و از کارم خوششان آمد و گفت میخواهم یک ارکستر ایرانی برپا کنم شما هم همکاری داشته باشید و من با اشتیاق و افتخار به این ارکستر رفتم البته قبلاً همدیگر را میشناختیم و در خیابان پالیزی همسایه بودیم اما از نظر کاری آشنایی چندانی به نوع فعالیت شان نداشتم.»
حسن ناهید در آن سالها که استاد حسن کسایی در اصفهان زندگی میکردند و دور از دسترس همگان بودند تنها نوازنده نی در برنامههای رادیویی و تلویزیونی بود و این توفیق سبب شد با ارکسترها و هنرمندان بسیاری آشنا شود و در مقابل مردم هم بیشتر و بیشتر با ساز او آشنا شوند و ابراز علاقه کنند:«مردم صدای ساز نی را بسیار دوست داشتند و حتی به پیشنهاد آقای دهلوی قرار شد در هنرستان موسیقی که ریاست آن را برعهده داشت تدریس کنم و نزدیک به 30 سال به آموزش موسیقی پرداختم. آقایان حسین علیزاده، داریوش طلایی، داریوش دولتشاهی، علی رهبری و... همه از شاگردان من هستند و آن زمان که در هنرستان تحصیل میکردند نی ساز دوم آنها بود اما این عزیزان نواختن نی را بهطور جدی دنبال نکردند و به ساز اول شان بیشتر علاقه نشان می دادند، البته ناگفته نماند نواختن ساز نی بسیار مشکل است چرا که باید از یک لوله وشش سوراخ تمامی دستگاههای آوازی ایران را اجرا کنید اما اجرای این کار با تار و سه تار ودیگر سازها کمی آسانتر است.»
این نوازنده پیشکسوت در ارکستر دیگری هم بهنام «رودکی» فعالیت داشت که آقای ابراهیم منصوری آن را تأسیس کرده بود و نوازندگان آن از استادان آن زمان بودند، استادانی همچون احمد عبادی، رضا ورزنده، حبیبالله بدیعی، اکبر محسنی و...و کارهای زیبایی با این گروه اجرا و ضبط شده که به گفته او سرنوشت این آثار فاخر معلوم نیست چه شده است!
البته درآن سالها استاد مرتضی حنانه ارکستری راهاندازی کرد بهنام ارکستر ایرانی که یک سال بعد از افتتاح تلویزیون ملی ایران تأسیس شد؛ سال 1348 با سرپرستی آقای حنانه که در این ارکستر آقایان زرین پنجه، صالحی، زندگانی و پدر آقای چشم آذر و... فعالیت داشتند. در کنار آن با گروههای کوچک موسیقی هم همکاری داشت مانند گروه آقای لطفالله مجد که دو، سه نفر از همین استادان حضور داشتند یا گروه مرحوم فرهنگ شریف. یک برنامه رادیویی هم اجرا میشد بهنام «هفت شهر عشق» که خانم فخری نیک زاد گوینده آن بود و سرپرست موسیقی آن بر عهده آقای اکبر محسنی بود.
او سالها بعد با همکاری حسین قوامی به ارکستر گلها راه پیدا کرد و به استاد پیرنیا معرفی شد. در این ارکستر استاد عبدالوهاب شهیدی هم حضور داشت و آشنایی او با این خواننده بزرگ موسیقی ایران در این ارکستر شکل گرفت و تاریخ این دوستی به بیش از 50 سال میرسد و همچنان رفیق گرمابه و گلستان یکدیگرهستند، هنرمندانی از نسل طلایی موسیقی ایران: «آقای شهیدی انسان بسیار شریفی است و جدا از برنامههای ارکسترال گلها در گروههای کوچک هم اجراهایی داشتهایم.»
ارکستر فرامرز پایور آخرین ارکستری بود که حسن ناهید در آن فعالیت داشت: «آقای پایور دو ارکستر داشت و من در هر دو ارکستر ساز مینواختم، یک ارکستر دیپلمهای اول هنرستان شرکت داشتند مانند آقایان هوشنگ ظریف، رحمتالله بدیعی، حسن منوچهری و محمد اسماعیلی و خانمها پروین صالح و پروین شکالور. یک ارکستر دیگر هم بود بهنام ارکستر استادان با حضور استادان حسین تهرانی، جلیل شهناز، علی اصغر بهاری و خود استاد پایور. این آخرین ارکستری بود که درآن حضور داشتم و بعد از آن انقلاب شد و آرام آرام ارکسترها منحل شدند.»
استاد حسن ناهید در کنار فعالیت موسیقی در ارکسترها کم و بیش در موسیقی فیلمها هم همکاری داشته است: «کارهای بسیاری با آقای لوریس چکناواریان انجام دادهام مانند فیلم «بیتا» و «تنگسیر» که نی آن را من نواختهام. همچنین «باله سیمرغ» که یک کار ارکسترال است.
حسن ناهید به این روزها و کارهایی که از صداوسیما پخش میشود انتقاد دارد: «آثاری که امروزه از صداوسیما پخش میشود محتوایی ندارد و بسیار متفاوت با کارهایی است که آن دوره از رادیو و تلویزیون پخش میشد حتی یک نفر ازهنرمندان آن شناخته شده نیستند و نمیتوان نام شاگردی برای آنها انتخاب کرد.»
جالب است بدانید با وجود امکانات آن دوران، ارکسترهای بسیاری برپا بودند و اعضای آن همه از نوازندگان سرشناس موسیقی ایران هستند اما دراین سالها تعداد ارکسترهایی که راهاندازی شد بسیار اندک و عمرشان کوتاه بود و پایداری چندانی نداشتند. استاد ناهید درباره معضلات ارکسترهای امروز میگوید: «نکته اول عشقی بود که موجب شد این ارکسترها سرپا بماند و مادیاتی مطرح نبود همه هنرمندان در حد امرار و معاش روزانه خود کار میکردند و حقوق میگرفتند و چند شغله نبودند. حقوق من ماهی 243 تومان بود و روزی 21 قران خرج میکردم که میشد 63 تومان و مابقی آن را پسانداز میکردم و زندگیمان براحتی سپری میشد. البته هزینه آن دوران با دخل و خرج امروز جور درنمیآید و با این درآمدها ارکستری باقی نخواهد ماند. البته نوازندههای خوب هم دیگر حضور ندارند و خوبان ارکسترها همه فوت کرده اند مانند سیروس حدادی، محمود ذوالفنون، سلیم فرزان و... و اگر تعداد معدود نوازنده خوب هم باشد به خارج ازایران میروند چرا که در کشور خود نه احترامی دارد و نه کارشان بازگشت مالی خواهد داشت با این حساب باید بگویم فاتحه موسیقی سالها پیش خوانده شده است.»
دپیلماسی فرهنگی با اجرای خارج از ایران
استاد حسن ناهید برای شناساندن موسیقی سنتی و اصیل ایران، مسافرتهایی همراه با خوانندگانی چون حسین قوامی، محمدرضا شجریان، محمود محمودی خوانساری و عبدالوهاب شهیدی به کشورهای ترکیه، بلغارستان، یوگسلاوی، ایتالیا، فرانسه، بلژیک، هلند، آلمان، اتریش انجام داده و در برنامههایی تحت عنوان کنسرت سازهای ملی ایران شرکت کرده است: «من تقریباً همه کشورهای دنیا را سفر کردهام ودر هرکشور چندین کنسرت اجرا داشتهایم بعد از انقلاب هم با همراهی یکی از ارکسترهای تلویزیون در خارج از ایران اجرای برنامه داشتیم و آقای حسن ریاحی هم حضور داشت؛ کشورهایی چون ژاپن، چین، سنگاپور، مالزی، هند، الجزایر و.... البته امروزبه نسبت گذشته شرایط بسیار بهتر است و اغلب کشورها با ساز نی ایران و موسیقی ایرانی آشنا هستند به این دلیل که هنرمندان بسیاری چون آقای کیهان کلهر تلاش کردند موسیقی ما را به دنیا معرفی کنند. اگرچه وظیفه این کار برعهده مسئولان فرهنگی است اما حمایتی صورت نمیگیرد؛ البته آن دوران هم موسیقی ما را بخوبی میشناختند و بسیاراستقبال میکردند به یاد دارم در سفری که به الجزایر داشتیم ارکستر «ام الکلثوم » هم آمده بود و اجرای برنامه داشتند با رهبری عبدالعزیز محمود. همه در یک هتل بودیم و دوستی و آشناییهایی صورت گرفت و گاهی درکنار هم ساز مینواختیم.شاید جالب باشد بدانید نی ایرانی با دندان نواخته میشود اما نی عربی با لب و آن روز هر در هتل ساز مینواختم؛ میگفتند: «حسن عجیبا غریبا» و برایشان جای تعجب بود که این صدا چگونه از لای دندان خارج میشود.»
استاد ناهید آشنایی و همکاری بسیاری با زندهیاد استاد محمدرضا شجریان داشت وحال خاطرات خوبی از آن دوران دارد: «آشنایی من و آقای شجریان به 60 سال قبل برمیگردد و درجشن هنر شیراز آشنا شدیم و بعد آن در ارکستر آقای پرویز مشکاتیان، فرامرز پایور و ارکستر تلویزیون، ارکستر رادیو و... همکاری داشتیم تا سالها قبل که کمی فاصله بین ما ایجاد شد اما این خاطرات همچنان درذهن وقلب من به یادگارثبت شده است وصد حیف وصد افسوس که چنین خواننده بزرگی دیگردربین ما نیست. آقای شجریان در حفظ و ترویج موسیقی آوازی ایران زحمات بسیاری کشید. به یاد دارم سالها قبل که به جشن هنر شیراز دعوت شده بودیم از تهران تا شیراز با یک ماشین همسفر شدیم و تا رسیدن به مقصد به طوردائم نوار کاستهای قمرالملوک وزیری، ظلی یا موسیقیهای قاجار گوش میداد و شاید تنها در هنگام صرف ناهار یا شام از شنیدن این کارها فارغ میشد و باید بگویم جای چنین هنرمند بزرگی در موسیقی ما بسیار خالی است ومادر دهر چنین فرزندی را دیگر نخواهد زایید. مکتب شجریان یک شیوهآوازی کاملاً اصولی و درست بود وحتی شاگردان او هم نمیتوانند ادامه دهند مسیر او باشند.
انتظار از جوانان
حسن ناهید از سال 39 تا 99 به فعالیت در حوزه موسیقی مشغول بود اگرچه چند سالی است بهدلیل ایمپلنت دندان نمیتواند ساز بنوازد اما همچنان جوانان را به شنیدن و آموختن موسیقی خوب تشویق ودعوت میکند ودراین سالها که عضو هیأت داوران جشنواره ملی موسیقی جوان بوده تلاش کرده این انگیزه در جوانان بارور شود تا با اشتیاق مسیر هنری و موسیقی را ادامه دهند و این هنر بزرگ و فاخر را بهجد پیگیری کنند: «ساز نی در کشورهای مختلف وجود دارد اما خاستگاه اصلی این ساز و شیوه نواختن با دندان مختص به ایران و از دوران نایب اسدالله ترویج پیدا کرده است البته استاد کسایی تحول بزرگی دراین ساز ایجاد کرد و این ساز را به کمال رساند و نیاز نیست فرم جدیدی دراین ساز ایجاد شود.»
سبک کاری او براساس تلاشش شکل گرفته است:«هیچ گاه از هنرمندی تقلید نکردهام و سبکی که دراین سالها در نی نوازی اجرا کردهام مختص به خودم بوده و حتی یک کار آقای کسایی را ننواختهام به این دلیل که آقای کسایی بهترینش را نواخته است من چه حرف جدیدی خواهم داشت البته کسانی که علاقهمند به این ساز و نوازندگان آن هستند کاملاً تفاوتها را تشخیص میدهند.»
با وجود بیش از 60 سال فعالیت در موسیقی تنها سه آلبوم از او به یادگار باقی مانده «گل نی»، «آوای نی» و «ابوعطا» و دراین سالها حتی شاگردان او تلاش نکردند آثاری که در محافل و مجالس اجرا شده است را بهصورت آلبوم جمعآوری کنند.او دلایل اینکه چرا درخصوص ساز نی آثارمکتوب چندانی به چاپ نرسیده و پژوهشها کمی صورت گرفته است، قدمت ساز نی را مهم تلقی کرد:«ساز نی قدمت طولانی ندارد واززمان نایب اسدالله به بعد بهصورت جدی به آن پرداخته شد اما آثار چندانی ازایشان باقی نمانده تا به نت تبدیل شود وبه نت تبدیل کردن این آثاربه کارامروزیها نخواهد آمد و قطعاً در سلیقه نسل امروز موسیقی نسل جوان نیست اما قراراست سبک نوازندگی آقای کسایی و من به نت تبدیل شود و آقایی به نام ابراهیمپور که اصالتاً اصفهانی هستند علاقهمند به انجام این کاربودهاند.»
آهنگساز «آوای نی» به فضای آموزشی موسیقی امیدواراست و نقش خانواده ها را بسیار تأثیرگذار عنوان میکند البته براین نظر است اگر در مراکز آموزشی ساز نی با هنرجویان بسیاری تدریس میشد امروز باید نوازندگان خوبی دراین ساز داشته باشیم مانند دیگر سازها همچون سه تار و تار اما چون استاد خوبی وجود ندارد این ساز همچنان مهجور مانده است.
او در یک سال گذشته و در شرایط کرونا هیچ فعالیتی نداشته است: «کسانی که در راه موسیقی کوشش میکنند سلامت و موفق باشند و برای آنها امکانات خوب فراهم شود تا شاگردان با استعداد پرورش پیدا کنند.البته محقق شدن این آرزو به کمک و حمایت مسئولان دولتی نیازاست. موسیقی مخالفان بسیاری دارد اما بااین وجود بسیار خوشحالم با دست و پنجه نرم کردن همچنان پابرجا مانده است.»
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
# من - ماسک - میزنم
-
پخش زنده سخنرانی رهبر معظم انقلاب در سالروز قیام ۲۹ بهمن مردم تبریز
-
شرط باز کردن در زندانها به روی مدعیان حقوق بشر
-
11 اصلاح بربودجه 1400
-
امنیت منطقه با ابتکار صلح هرمز
-
زنگ خطر مصوبه حذف الزام دولتیها به انتشار آگهی در روزنامهها
-
یادگیری در عصر کرونا تعطیلی بردار نیست
-
تحریمها لغو نشود پروتکل الحاقی متوقف میشود
-
نگرانی کادر بیمارستانها از ورود موج چهارم کرونا
-
قرنطینه در قاره سبز
-
عروسکم مُرده میبرم خاکش کنم
-
آنفلوانزای پرندگان به دریاچه زریوار کردستان و باغ پرندگان قم رسید
-
اجرای تنظیم بازار به شیوه منطقهای از اوایل اسفند
-
نقشآفرینی متفاوت قطر در منطقه
-
اصلاحات لایحه بودجه 1400
-
روایت نی و سالها دلدادگی
اخبارایران آنلاین