واشنگتن پست (امریکا)
در پی بالاگرفتن بحران انسانی بین مهاجران هائیتی که کاخ سفید آنان را از امریکا اخراج کرد و پلیس این کشور آنان را مورد تحقیر قرار داد، نماینده ویژه امریکا در امور هائیتی استعفای اعتراضی خود را اعلام کرد و سیاستهای کاخ سفید در قبال پناهندگان هائیتی را بسیار ناقص خواند. این اعتراض یکبار دیگر سیاست خارجی بایدن را زیر سؤال برد.
لاوانگاردیا (اسپانیا)
پلیس مرزی ایتالیا، کارلوس پوجدمون، رئیس سابق دولت کاتالونیا و از رهبران استقلال طلبان این منطقه متمول اسپانیا را که بهعنوان یک مقام اروپایی در حال سفر بود، دستگیر کرد. پلیس ایتالیا اعلام کرده است، مصونیت قضایی وی تابستان امسال لغو شد و بنابراین دستگیری او قانونی است. اما وکلای پوجدمون آن را غیر قانونی میدانند.
دیلی صباح (ترکیه)
برنامه جهانی غذا وابسته به سازمان ملل هشدار داد 16 میلیون نفر در یمن در آستانه گرسنگی هستند. وی تأکید کرد، در این شرایط این سازمان نیز بهدلیل کمبود بودجه قادر نیست به مردم یمن کمک کند و رنجهای مردم این کشور ادامه دارد. بهگفته او بودجه این سازمان اوایل امسال نیز ته کشیده بود که با کمک چند کشور بهطور موقت برطرف شد.
درخواست سوریه برای خروج نظامیان امریکا
زهره صفاری/ هنوز زمان زیادی از خروج شتابزده امریکا از افغانستان به درخواست طالبان نگذشته، وزیر خارجه سوریه نیز خواستار خروج نظامیان ایالات متحده از خاک کشورش شد. به گزارش خبرگزاری «اسپوتنیک»، موضع سوریه در قبال امریکا در حالی در سخنرانی وزیر خارجه این کشور در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل بیان شد که امریکا پس از ترک کامل افغانستان، در نظر دارد به زودی پایگاه های خود در عراق را نیز تخلیه کند. اما در عین حال به رغم اینکه معادلات خاورمیانه بویژه در قبال امریکا و هم پیمانانش تغییر کرده، مقامات کاخ سفید تاکنون عزمی برای خروج از سوریه نشان نداده اند. به طوری که بنا بر آمار «میدل ایست آی»، امریکا همچنان 900 نظامی خود در سوریه را در پایگاه هایش نگه داشته و یک مقام ارشد دولت بایدن نیز به «پولتیکو» گفته است که نباید انتظار تغییر در این آمار را داشته باشیم. با این حال در کمتر از دو هفته از سفر ناگهانی «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه به مسکو و دیدار با «ولادیمیر پوتین» همتای روس و حامی قدرتمندش در یک دهه گذشته، «فیصل المقداد» روز پنجشنبه در حالی که این سفر را بسیار مهم و مفید برای همکاری های آتی دو کشور عنوان کرد، در پی دیدار با «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «سوریه و روسیه، حضور نیروهای امریکایی در خاک سوریه را غیرقانونی می دانند و معتقدند آنها باید در اسرع وقت کشور را ترک کنند.»
وزیر خارجه سوریه با گریز به تبعات خروج تحقیرآمیز امریکا از افغانستان افزود: «در واقع امریکا ملزم به ترک سوریه است، در غیر این صورت با همان حقارتی روبه رو خواهد شد که در افغانستان با آن مواجه شده بود. ما بر این باوریم که وقایع افغانستان درس خوبی به امریکا و متحدانش برای چگونگی رفتار در قبال سوریه داده است.»
«المقداد» در اظهاراتش، بر ترکیه نیز تاخت و گفت: «من اشغالگری ترکیه و حمایت های آنکارا از گروه های تروریستی در سوریه را عامل اصلی افزایش تنش فعلی کشور می دانم و معتقدم ترکیه نیز باید فوراً نیروهای خود را از سوریه خارج کند. در این میان جامعه بین المللی نیز باید نقش خود برای حمایت از سوریه در مسیر آزادسازی مناطق تحت اشغال در شمال این کشور به خوبی ایفا کند.» به نوشته سایت «نشنال نیوز» امارات، «فیصل المقداد» همچنین در راستای افزایش روابط امنیتی با کشورهای حامی سوریه در منطقه و همسایگانش، در دیدار با وزیرخارجه اردن درباره معاهدات امنیتی مرزی دو کشور بحث و تبادل نظر کرد.
فشار داخلی بر «بایدن» برای ترک سوریه
پس از اینکه دولت «بایدن» برای انجام توافق «ترامپ» و طالبان به ترک سریع افغانستان وادار شد و اعتبار این کشور در خاورمیانه به چالش بزرگی کشیده شد، بسیاری از قانونگذاران امریکایی خواستار اصلاح مداخلات نظامی ایالات متحده در کشورهای منطقه شدند. به نوشته «میدل ایست آی»، «جمال بومان»، از اعضای مجلس نمایندگان یکی از این معترضان حضور نظامی امریکا در کشورهای خارجی است. او معتقد است مداخلات نظامی با مصوبه کنگره بدون تأیید مردم باید پایان یابد: «پیشنهاد اصلاحی من این است که در برهه فعلی، حضور نظامی در سوریه در کنگره به رأی گذاشته شود.» به باور کارشناسان گرچه مشخص نیست این بند اصلاحی بتواند رأی لازم را در کنگره به دست آورد اما کمیته قانونگذاری مجلس نمایندگان امریکا مجوز بررسی آن را صادر کرده است. «بومان» که خروج از افغانستان را تصمیم جسورانه «جو بایدن» می داند، گفت: «اینکه رئیس جمهوری تصمیم به پایان مداخلات نظامی در افغانستان گرفت بسیار بزرگ و باجسارت بود و حالا کنگره باید این مسیر را درباره سوریه نیز پیش ببرد. بسیاری از سوری ها به دلیل سیاست های فاجعه آمیر امریکا زندگی خود را از دست داده اند اما رئیس جمهور «بایدن» فرصت استثنایی برای به دست آوردن رهبری دوباره جهانی در این مقطع دارد. بنابراین من از همه همکارانم می خواهم از بند اصلاحی حمایت کنند تا حضور نظامی امریکا در سوریه هر چه زودتر پایان یابد.»
این اظهارات در حالی درباره سوریه مطرح شده است که بسیاری از نمایندگان بر سیاست های حمایتی نظامی امریکا در یمن نیز انتقاد دارند.
کره شمالی: زمان پایان جنگ نرسیده
گروه جهان/ در پی پیشنهاد رئیس جمهوری کره جنوبی برای اعلام پایان جنگ در شبه جزیره کره، ری تای سانگ، معاون وزیر خارجه کره شمالی، اعلام چنین چیزی را بسیار زودهنگام دانست. به گزارش «رویترز» به نقل از رسانه رسمی کره شمالی، معاون وزیر خارجه کره شمالی گفته است: «این به خاطر آن است که هیچ تضمینی درباره رفتار امریکا، استانداردهای دوگانه آن و غیر خصمانه بودن سیاستهای این کشور در قبال پیونگ یانگ وجود ندارد.» او در حالی این سخنان را بیان داشته که دو کره در 10 روز اخیر چندین آزمایش تسلیحاتی انجام دادهاند و به نظر میرسد وارد رقابت تسلیحاتی شدید و خطرناکی با یکدیگر شدهاند. با این حال مون جائه این، رئیس جمهوری این کشور در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل درخواست پایان رسمی جنگ در شبه جزیره کره را مطرح کرد و پیشنهاد داد دو کره با همراهی امریکا و چین چنین بیانیهای را منتشر کنند.
گروه جهان/ تنها یک هفته پس از قرارداد جنجالی اوکاوس بین امریکا و استرالیا بههمراه انگلیس، که علاوه بر خشم فرانسه موجب حساسیت چین شد، مقامات امریکا شب گذشته در واشنگتن با مقامات عضو گروه کواد دیدار کردند تا دیگر بار اسباب ناراحتی پکن را فراهم آورند. به گزارش «الجزیره»، اولین همکاریهای این گروه شامل امریکا، استرالیا، ژاپن و هند، در قالب واکنش به زلزله و سونامی اقیانوس هند در سال 2004 شکل گرفت. اما این توافق اندک اندک با توجه به جهت گیریهای ضد چینی امریکا، سمت و سوی سیاسی پیدا کرد. بنا بر این گزارش، به اعتقاد ناظران گروه کواد هرچند اهداف متنوعی را دنبال میکند اما محور همه آنها چین است. البته اعضای این گروه و به طور خاص هند که دارای مرز مشترک با چین است، چنین چیزی را رد میکنند اما در عمل، خلاف این را نشان میدهند.
خاطرات یک دیپلمات
روایت گمشده
فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری
مکان کنفرانس
در نشست با بیکر، کشمکش سخت و درازدامنی درباره مکان برگزاری کنفرانس انجام شد. دستیاران بیکر «کاخ صلح» را در لاهه پایتخت هلند برای برگزاری کنفرانس برگزیده و همه ترتیبات اجرایی لازم را بهصورت پنهانی با حکومت این کشور هماهنگ کرده بودند. بیکر از مخالفت سوریه با برگزاری کنفرانس در لاهه بهخاطر غیردوستانه بودن بیشینه مواضع هلند درباره سوریه و عربها و همچنین نداشتن سفارت سوریه در این کشور، غافلگیر شد. من بیپرده به بیکر گفتم «وضعیت مردمی» در هلند از اسرائیل جانبداری میکند و ما رم یا مادرید را بهعنوان جایگزین ترجیح میدهیم، ضمن اینکه دلیلی برای نپذیرفتن این دو کشور غربی از سوی شما وجود ندارد.
بیکر که دستیارانش همه گامهای اجرایی را بر اساس ایده برگزاری کنفرانس در لاهه برداشته بودند، خود را در تنگنا میدید. از اینرو در روز بعد، مارگارت تتوایلر را که خانمی دلربا و پرجنبوجوش بود همراه خود به مذاکرات آورد، تا مزایای برگزاری کنفرانس را در لاهه برای رئیسجمهوری شرح دهد. مارگارت تتوایلر در جلسه، از جای خود در پشت میز مذاکرات بلند شد و دست رئیسجمهوری را گرفت و در حالی که میفشرد، با زبان گرم و خواهش گفت: آقای رئیس جمهور، از شما خواهش میکنم کوشش مرا هدر ندهید، 10 روز تمام گرفتار انجام پنهانی هماهنگیهای لازم برای برگزاری کنفرانس در کاخ صلح لاهه بوده ام. تتوایلر سپس برتریهای مکان مورد نظر و اقدامات مناسب هماهنگ شده برای همه هیأتها و بویژه هیأت سوری را تشریح کرد و نقشهای در آورد و مکان استقرار هیأت سوریه را نشان و توضیح داد که چقدر از مکان هیأت اسرائیل دور است. رئیسجمهوری در حالی که هنوز تتوایلر دست او را در دست داشت پاسخ داد: ما نمیتوانیم به مکانی برویم که با ما دشمنی دارد، ضمن اینکه در آنجا سفارت نداریم. بیکر مداخله کرد و گفت هواپیمایی اختصاصی در اختیار هیأت شما میگذاریم تا هر وقت بخواهد میان لاهه و پاریس رفت و آمد کند، اما رئیسجمهوری اسد و من بر سر موضع خود باقی ماندیم. بیکر در نهایت گریزی از این نیافت که مکان کنفرانس را از لاهه به مادرید جابهجا کند که عربها در ساخت آن نقش بزرگی داشتند. اسپانیا بهلحاظ تاریخی به عربها نزدیکتر بود، کما اینکه در آن دوره تاریخی با رواداری بیشتری در مقایسه با همه کشورهای اروپایی، با یهود برخورد کرده بود.
بیکر در کنفرانس مطبوعاتی مشترک اعلام کرد گفتوگوهایش مثبت بوده، اما یک نکته توافق نشده باقی مانده که آن هم موضوع زمان گفتوگوهای چندجانبه است که حتی بدون مشارکت سوریه انجام میشود. من پاسخ دادم سوریه در گفتوگوهای چند جانبه، جز در صورت پیشرفت ملموس در مذاکرات شرکت نخواهد کرد. نگاه دو طرف در این موضوع ناسازگار مانده بود و بیکر موضع خود را اعلام میکرد که گفتوگوهای چند جانبه بدون سوریه انجام خواهد شد.