ثبت در یونسکو به منزله جهانی بودن است نه ثبت ملی یک کشور
علی شیرازی
خوشنویس
بهطور اتفاقی در تماس با یکی از مطلعین سازمان میراث فرهنگی متوجه شدم که هر کشوری که هنری دارد میتواند آن را بهعنوان یک شیوه و مکتب در جهان ثبت کند نه بهعنوان ثبت ملی کشورش. ایشان برای من متنی فرستادند که کاملاً گویای این موضوع است. در این متن آمده:«طبق کنوانسیون مصوب سال ۲۰۰۳ در یونسکو (سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد)، میراث فرهنگی ناملموس جوامع و کشورها شامل رسوم، بازنماییها، تجلیات، دانشها، مهارتها و ابزارها، اشیا، دستساختهها و فضاهای فرهنگی مرتبط با آنهاست و ثبتشان، احترام به تنوع فرهنگی و خلاقیت بشری را ترویج میدهد. از این رو، کشورها تلاش میکنند با ثبت میراث ناملموس خود، علاوه بر حفظ و نگهداری آن از خطر انحراف یا انقراض، توجه دیگر ملل را به آن مقوله جلب کنند.» بنابر این باید به منزله یک میراث بشری در یونسکو ثبت شود و این کار به منزله انحصاری بودن هنر یک کشور نیست. در حقیقت جهانی بودن مد نظر یونسکو است. مثل موزهها که آثاری را نگهداری میکنند. مثلاً در یکی از موزههای کشور فرانسه بخشی است بهنام هنر ایران باستان که به معنای این نیست که آن آثار ایرانی مربوط به کشور فرانسه است. داستان ثبت آثار ملموس و غیرملموس هم همین است. بعضی هنرها در بین کشورها مشترک است. مثلاً هنر ابریسازی یا ابر و باد که روی کاغذ به اشکال مختلف رنگ آمیزی میکنند. در چین، ژاپن، ترکیه، ایران و برخی کشورهای عربی این کار انجام میشود و اگر کشوری آن را ثبت کند نشان دهنده میراث بشری است نه میراث ملی آن کشور. ما نگران بودیم که خط نستعلیق، شکسته و خط تعلیق که خط خاص ایرانی است بهنام کشور ترکیه ثبت شود اما وقتی بررسی کردیم متوجه شدیم جای نگرانی نیست و این ثبتها میراث جهانی است.
خوشنویس
بهطور اتفاقی در تماس با یکی از مطلعین سازمان میراث فرهنگی متوجه شدم که هر کشوری که هنری دارد میتواند آن را بهعنوان یک شیوه و مکتب در جهان ثبت کند نه بهعنوان ثبت ملی کشورش. ایشان برای من متنی فرستادند که کاملاً گویای این موضوع است. در این متن آمده:«طبق کنوانسیون مصوب سال ۲۰۰۳ در یونسکو (سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد)، میراث فرهنگی ناملموس جوامع و کشورها شامل رسوم، بازنماییها، تجلیات، دانشها، مهارتها و ابزارها، اشیا، دستساختهها و فضاهای فرهنگی مرتبط با آنهاست و ثبتشان، احترام به تنوع فرهنگی و خلاقیت بشری را ترویج میدهد. از این رو، کشورها تلاش میکنند با ثبت میراث ناملموس خود، علاوه بر حفظ و نگهداری آن از خطر انحراف یا انقراض، توجه دیگر ملل را به آن مقوله جلب کنند.» بنابر این باید به منزله یک میراث بشری در یونسکو ثبت شود و این کار به منزله انحصاری بودن هنر یک کشور نیست. در حقیقت جهانی بودن مد نظر یونسکو است. مثل موزهها که آثاری را نگهداری میکنند. مثلاً در یکی از موزههای کشور فرانسه بخشی است بهنام هنر ایران باستان که به معنای این نیست که آن آثار ایرانی مربوط به کشور فرانسه است. داستان ثبت آثار ملموس و غیرملموس هم همین است. بعضی هنرها در بین کشورها مشترک است. مثلاً هنر ابریسازی یا ابر و باد که روی کاغذ به اشکال مختلف رنگ آمیزی میکنند. در چین، ژاپن، ترکیه، ایران و برخی کشورهای عربی این کار انجام میشود و اگر کشوری آن را ثبت کند نشان دهنده میراث بشری است نه میراث ملی آن کشور. ما نگران بودیم که خط نستعلیق، شکسته و خط تعلیق که خط خاص ایرانی است بهنام کشور ترکیه ثبت شود اما وقتی بررسی کردیم متوجه شدیم جای نگرانی نیست و این ثبتها میراث جهانی است.
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه