ورود به بازارهای اینترنتی با تفکر سیستمی

دکترعلی خویه
مشاور کسب و کار
سیستمی اندیشیدن و تفکر سیستمی مبحثی است که امروز محتوای بسیاری از کتب راه و رسم زندگی و حتی موفقیت و کسب و کار‌هاست. راه‌اندازی یک کسب و کار هم به تفکر سیستمی نیاز دارد. بولدینگ کسی بود که همه چیز را در جهان از منظر پیچیدگی سیستمی طبقه‌بندی کرد.
 سلسله مراتب بولدینگ  به 9 طبقه و سه سطح دسته‌بندی می‌شود. سه سطح اول مشتمل بر سیستم‌های فیزیکی و مکانیکی مثلاً ساعت ، خودرو و ...  می‌شوند. سه سطح بعدی از سیستم‌های بیولوژیکی و قلمرو زیست شناسی، گیاه شناسی، جانورشناسی و پزشکی است. سیستم‌های سه سطح آخر نیز با علوم انسانی، اجتماعی، رفتاری و... سرو کار دارند. همه ما می‌دانیم همه این سیستم‌ها کاردانی دارد. مثلاً اگر ساعت شما که در سه سطح اول قرار دارد خراب شود به سراغ یک ساعت ساز می‌روید. یا اگر دچار بیماری شوید به پزشک مراجعه می‌کنید، چرا که بدن شما در سه سطح دوم یعنی در سیستم‌های بیولوژیکی جای دارد. پس همه سیستم‌ها کاردانی دارند. طبق این تعاریف برای راه‌اندازی یک کسب و کار که نیاز به  مهارت‌های اجتماعی و بازاریابی و... دارد به چه کسی مراجعه می‌کنید؟ توجه داشته باشید که شغل شما و حتی تعامل در شبکه‌های اجتماعی که در رسته علوم انسانی هستند در سه سطح آخر قرار می‌گیرند که جزو پیچیده‌ترین سیستم‌ها هستند.
 آیا یک فرد که منطقی می‌اندیشد برای چاره کار و نجات شغلش به یک سلبریتی مراجعه می‌کند؟ یا کسی که کاردان سیستم کسب و کار است؟ یا از فردی الگو می‌گیرد که حتی توانایی مدیریت رفتار
 اجتماعی – اخلاقی اش را حتی در شبکه‌های اجتماعی ندارد؟ بستر فضای مجازی بسیار برای رشد یک تجارت حاصلخیز غیر قابل انکار است، اما راه و روش‌ها برای کسب درآمد از این بستر برای همه یک جور نیست. تا به حال دیده‌اید پزشکی شکم بیمارش را بشکافد و در استوری بگوید زین پس اگر شکم درد گرفتید این‌گونه خود را درمان کنید. مشاوره در کسب و کار امری بسیار حرفه‌ای است. اگر کارآفرینی راهی رفته و موفق شده و ثروتی کسب کرده تضمین کننده آن نیست که راهش برای شما هم به موفقیت ختم شود. کسی که پکیج میلیونی می‌فروشد آیا آن پکیج را فقط برای شخص شما تهیه کرده است یا یک نسخه را برای همه می‌پیچد؟
نکته دیگر، فلان سلبریتی که در خارج از کشور نشسته و ماشین میلیونی اش را به رخ می‌کشد  یا آن کارآفرینی که انواع کتب موفقیت را خوانده و برای شما شعار انگیزش سر می‌دهد و زندگی ثروتمندان جهان را برای شما رفرنس می‌آورد نمی‌داند که این نوشتارها بومی‌سازی نشده و در فضای اقتصادی ما پاسخگو نیست.بحث این نیست که کتب کارآفرینی و انگیزشی نخوانید. خواندن اینها بسیار هم می‌تواند مفید باشد اما روی آن فکر کنید و با کسب و کار خود و شرایطی که در آن قرار دارید قیاس کنید. بتازگی هم باب شده به هر واژه مدیریتی یک هوش می‌چسبانند و اشاعه می‌دهند. مانند هوش مدیریتی، هوش بازاریابی و... . جای تعجب اینجاست که بسیاری از اقتصاددانان مطرح دنیا به اندازه این افراد دنبال کننده ندارند.