بهبود کیفیت زندگی مردم با فناوری «نانو»

علی نجیمی مدیر گروه صنعت ستاد نانو معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری درباره برگزاری دومین دوره نمایشگاه فناوری نانو به «ایران» گفت: اولین دوره نمایشگاه فناوری نانو پیش از کرونا برگزار شد که متأسفانه به علت شیوع بیماری کرونا در دو سال گذشته این نمایشگاه برگزار نشد. اما امسال تصمیم گرفتیم این دوره از نمایشگاه را مهرماه به‌صورت بازدید عمومی برگزار کنیم که به علت بحث بیماری کرونا و رعایت پروتکل‌های بهداشتی این برنامه لغو شد. از این‌رو قرار شد دستاوردهای نانو را از روز گذشته (27 دی ماه) تا 30 دی ماه به‌صورت اختصاصی برای مدیران صنایع و مسئولان کشور برگزار کنیم تا آنها با کارهای شرکت‌های دانش بنیان نانو از نزدیک آشنا شوند. نجیمی افزود: در دومین دوره نمایشگاه 200 محصولی که صنعتی و تجاری‌سازی شده‌اند در معرض دید مدیران و مسئولان قرار دارد که البته مانند دور اول نمایشگاه از 55 محصول جدید نانو نیز رونمایی ‌شد.مدیر کارگروه صنعت ستاد نانو به شعار دومین دوره نمایشگاه که «توسعه در مقیاس نو» است اشاره کرد و گفت: فناوری نانو از سال 84 در کشور همزمان با دنیا آغاز شده و ما در فناوری نانو هیچ عقب افتادگی نسبت به دنیا نداریم و در رتبه چهارم دنیا از نظر داشتن محصولات صنعتی و تجاری نانو قرار داریم.وی درباره اهداف برگزاری نمایشگاه فناوری نانو گفت: از اهداف نانو استفاده کاربردی برای بهبود کیفیت زندگی مردم و همچنین بحث اقتصاد مبتنی برای این فناوری است. به عبارتی یکی از مهم‌ترین اولویت‌های پرداختن به این فناوری در 20 سال گذشته با شناسایی چالش‌های کشور و حل آنها از طریق نانو بوده است تا به مردم و کشور خدمت کنیم و مشکلات زندگی آنها را حل کرده و بر کیفیتش بیفزاییم.
به گفته نجیمی، شرکت‌های دانش بنیان نانو در چهار حوزه سلامت، انرژی، آب و محیط‌زیست و کشاورزی که دارای بیشترین مشکلات و چالش است به‌دنبال راه‌حل‌های کاربردی هستند.
نجیمی با بیان اینکه از سال 92 تاکنون محصولات نانو زیادی صنعتی شده و وارد بازار شده‌اند، گفت: با اینکه بعد از برجام کشور با رکود اقتصادی روبه‌رو بود ولی به علت استقبال از حوزه فناوری نانو تقریباً هر سال 100 درصد رشد داشته است.
وی به بحث صادرات محصولات فناوری نانو اشاره کرد و گفت: در سال 99 بازار محصولات نانو200 درصد رشد یافت و حتی صادرات نیز انجام شد به طوری که در سال 97، 65 میلیون دلار در این حوزه صادرات انجام شده و این نشان از ظرفیت خوب این حوزه در بخش صادرات و ارزآوری است.به گفته نجیمی، محصولات نانو کشورمان به بیش از 40 کشور از جمله کشورهای همسایه مانند ترکیه وعراق، کشورهای شرق آسیا مانند چین، کشورهای اروپایی مانند انگلستان ، آلمان و... صادر می‌شود.وی در ادامه گفت: زمینه 3500 تبادل ایجاد شده  و 600 مورد نیز به قرارداد منجر شده و حتی در این نمایشگاه هم 6 تا قرارداد بین شرکت‌های دانش بنیان فناوری نانو و صنایع امضا شد؛ قراردادهایی که اعداد و ارقامش به چند میلیون دلار می‌رسد.
نبود انگیزه در دولتی ها
به گفته نجیمی، 350 شرکت دانش بنیان از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تأییدیه گرفته‌اند و محصولات آنها نیز برای معرفی به میهمانان خارجی به‌صورت دائمی در نمایشگاه دایر خواهد بود.
مدیر کارگروه صنعت ستاد نانو درباره استقبال داخلی‌ها از محصولات نانو تولید داخل نیز گفت: تحریم در کنار تمام معایبی که دارد یک فرصت برای تولید داخل ایجاد کرد و از این‌رو صنایع مجبور شدند به محصولات داخلی هم توجه کنند که بعد از مصرف دریافتند که این محصولات قدرت رقابت با خارجی‌ها دارند بنابراین  به آنها اعتماد کردند.نجیمی بزرگترین چالش حوزه فناوری نانو را نبود انگیزه در بخش دولتی و شبه دولتی عنوان کرد و افزود: صنایع بخش خصوصی وقتی متوجه می‌شوند که محصول داخلی دارای چه مزایایی است و بهره‌وری صنعت آنها را افزایش می‌دهد، سریع انگیزه یافته و اعتماد می‌کنند ولی این انگیزه و اعتماد هنوز در بخش دولتی کمرنگ است.وی ابراز امیدواری که مدیران صنایع و مسئولان از محصولات فناوری نانو که محصولاتی کاربردی هستند، دیدن کنند و از نزدیک با این فناوری و محصولات آن آشنا شوند تا ضمن کاهش قیمت‌ها بهره‌وری صنایع خود را نیز ارتقا دهند.
 نجیمی اعتقاد دارد با ارتباط شرکت‌های دانش بنیان نانو و صنایع است که چالش‌های صنعت حل می‌شود از این‌رو شبکه تبادل فناوری نیز راه‌اندازی شده و ارتباط با صنعت به‌وجود آمده تا بتوانند چالش‌های صنایع را با فناوری نانو رفع کنند.
وی در ادامه به چند نمونه تولید محصول برای افزایش کیفیت زندگی مردم اشاره کرد و گفت: وقتی با شیوع بیماری کرونا با کمبود و بحران ماسک بخصوص برای کادر درمان (N95)روبه‌رو شدیم برخی کشورها برای تأمین ماسک حتی به ربودن هواپیما دست زدند، اما کشور ما چون پیش از آن به فناوری الیاف نانو دست یافته بود، سریع ظرفیت خود را بالا برد و حتی توانست چند دستگاه تولید الیاف نانو را به کشورهای دیگر از جمله چین صادر کند.مدیر کارگروه صنعت ستاد نانو افزود: به‌عنوان نمونه وقتی کشور با تأمین آب شرب مواجه است از این‌رو تصفیه آب‌ها، بهره‌وری از پساب‌ها و بازگشت آن به محیط‌زیست جزو چالش‌های کشور محسوب می‌شود. بنابراین فقط در حوزه آب 40 محصول فناورانه وجود دارد. به‌عنوان مثال کاهش آرسنیک آب‌های جنوب جزو اولویت‌ها بود و شرکتی با ارائه محصول فناورانه و اجرای صنعتی آن توانست با یک ششم قیمت رقیب آلمانی‌اش، میزان آرسنیک در آب را به صفر برساند.
این مدیر کارگروه صنعت ستاد نانو با بیان اینکه با استفاده از فناوری نانو هر صنعتی متحول می‌شود، گفت: مصداق دیگر کاربردی و افزایش کیفیت زندگی مردم، تولید نانوداروها در حوزه سلامت هستند.