سوآپ گاز در دستور کار

یکی از مواردی که افزون بر درآمدزایی، سهم ایران را در تجارت جهانی گاز افزایش می‌دهد، احیای سوآپ گازی است. تنها پس از چهار ماه از روی کار آمدن دولت سیزدهم، توافقی بین سه کشور ایران، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان به امضا رسید. امضای قرارداد سوآپ دو میلیارد مترمکعبی گاز ...

گروه اقتصادی -  نشست فوق‌العاده وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ ای‌ سی‌ اف) روز گذشته و پیش از برگزاری ششمین نشست سران این نهاد در دوحه با حضور نمایندگان کشورهای الجزایر، بولیوی، مصر، گینه استوایی، ایران، لیبی، نیجریه، قطر، روسیه، ترینیداد و توباگو، ونزوئلا، ١۱ عضو اصلی جی‌ ای‌ سی‌ اف و مالزی، نروژ، عراق، پرو و آذربایجان و امارات به‌عنوان اعضای ناظر برگزار شد. جواد اوجی، وزیر نفت در این نشست شرکت کرد. اوجی از روز شنبه وارد قطر شد و به محض ورودش به دوحه ملاقات‌های فشرده‌ای را با وزیران نفت و انرژی کشورهای الجزایر، قطر و نیجریه و وزیر امور خارجه ونزوئلا به‌منظور توسعه همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه در حوزه انرژی داشت، وی پس از نشست فوق‌العاده وزارتی جی‌ ای‌ سی‌ اف به ارزیابی زوایای مختلف این نشست پرداخت.
به گزارش شانا، وزیر نفت گفت: نشست فوق‌العاده کنفرانس وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز به میزبانی کشور قطر برگزار شد. دستور کار این نشست، بررسی و تبادل‌نظر وزیران کشورهای عضو مجمع درباره مسائل شکلی و محتوایی مرتبط با برگزاری ششمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز و تهیه و آمادگی اسناد و مطالب لازم برای برگزاری نشست سران بود. در این زمینه، رئیس هیأت عالی‌رتبه گزارشی از تازه‌ترین اقدام‌ها و آمادگی کشور میزبان برای برگزاری نشست سران ارائه کرد و اسناد و بیانیه‌های مربوط به این نشست مورد بحث وزیران کشورهای عضو مجمع قرار گرفت و سرانجام تصویب شد، همچنین، متن بیانیه پایانی ششمین نشست سران جی‌ ای‌ سی‌ اف ازسوی وزیران کشورهای عضو این نهاد تصویب شد.
او درباره ارزیابی و تحلیل خود از شرایط حاکم بر بازار گاز بیان کرد: در دو سال اخیر شاهد شیوع ویروس کووید۱۹ و سویه جدید آن، اُمیکرون و تبعات ناخوشایند آن بر حیات اجتماعی و اقتصادی عمده کشورهای جهان بوده‌ایم. صنعت گاز با اینکه نسبت به دیگر بخش‌ها کمتر متأثر شده است اما از این قاعده مستثنی نبوده و فراز و فرودهایی را تجربه کرده است. ریشه بحران کنونی انرژی و به‌طور ویژه نوسان‌های بازار جهانی گاز، بیشتر موضوع عرضه و تقاضای گاز در سطح جهان است بویژه در سطح اتحادیه اروپا منجر به کاهش حجم ذخیره‌سازی‌ها و محدودیت‌هایی در زمینه عرضه گاز طبیعی و بالا رفتن قیمت آن در مناطق و بازارهای مختلف شده است. از طرف دیگر، بی‌ثباتی‌های راهبردی از عوامل اصلی وقایع اخیر در ارتباط با قیمت‌های بالای گاز طبیعی در اروپا بوده است.
جایگاه و نقش ایران در چشم‌انداز بازار گاز
اوجی در خصوص نقش این مجمع در کمک به کاهش بحران انرژی و برقراری ثبات در بازار و قیمت جهانی گاز طبیعی عنوان کرد: مجمع کشورهای صادرکننده گاز با برخورداری از حدود نیمی از صادرات گاز طبیعی و ال‌ ان‌ جی جهان، توانسته است، با وجود شیوع ویروس عالم‌گیر کرونا، نقش راهبردی خود را در عرضه پایدار گاز طبیعی در جهان همچنان حفظ کند. این امر، مرهون تداوم تلاش کشورهای عضو و بیانگر راهبرد موفق مجمع ما است. مجمع کشورهای صادرکننده گاز با عنایت به دوران‌ گذار انرژی و توجه به الزامات تغییر اقلیم و توسعه پایدار، ارتقای امنیت عرضه گاز طبیعی در بازارهای منطقه‌ای و جهانی و حداکثر تلاش در بسترسازی توسعه فراگیر استفاده از گاز طبیعی و ال‌ ان‌ جی به‌عنوان سوخت قابل دسترسی و دوستدار محیط زیست در سطح جهان، بویژه ملل دچار فقر انرژی، را در دستورکار خود قرار داده است.
وزیر نفت در خصوص جایگاه و نقش ایران در چشم‌انداز بازار گاز اظهار کرد: راهبرد اساسی ایران به‌عنوان یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر اثبات‌شده گاز طبیعی جهان و همچنین از بنیانگذاران جی‌ ای‌ سی‌ اف متضمن حداکثر پشتیبانی از روح همکاری و تصمیم‌های جمعی جی‌ ای‌ سی‌ اف مطابق با اساسنامه و رویه‌های مورد توافق اعضای مجمع برای تحقق منافع صادرکنندگان و مصرف کنندگان گاز طبیعی است.
اوجی با اشاره به داشتن ۳۳۸ هزار کیلومتر شبکه داخلی گازرسانی در ایران، اذعان کرد: معتقدیم که اعمال تحریم‌های یکجانبه و فراملی قوانین داخلی بر هر یک از کشورهای عضو مجمع می‌تواند جریان پایدار و باثبات گاز طبیعی در سطح جهان را با اختلال روبه‌رو کند و امنیت عرضه گاز طبیعی را به مخاطره بیندازد. در این راستا، حمایت کشورهای عضو و ناظر مجمع از ایده «سیاست‌زدایی از همکاری‌های بین‌المللی و جهانی گاز» و «بازگشت به منطق اقتصادی و چندجانبه‌گرایی» که در بیانیه نشست سران نیز بر آن تأکید شده است، می‌تواند نقش مهمی در پایداری امنیت عرضه و تقاضای گاز در جهان و تحقق قیمت‌های عادلانه برای همه ذینفعان صنعت جهانی گاز ایفا کند، اعمال تحریم‌های یکجانبه و فراقانونی علیه اعضای مجمع نه تنها ناقض قوانین بین‌المللی، بلکه از عوامل عمده نااطمینانی‌های موجود در بازار انرژی جهانی است.
او ادامه داد: یکی از مواردی که افزون بر درآمدزایی، سهم ایران را در تجارت جهانی گاز افزایش می‌دهد، احیای سوآپ گازی است. تنها پس از چهار ماه از روی کار آمدن دولت سیزدهم، توافقی بین سه کشور ایران، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان به امضا رسید. امضای قرارداد سوآپ دو میلیارد مترمکعبی گاز بین ایران، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان علاوه بر پایداری شبکه گاز ایران در استان‌های شمالی، تقویت سهم ایران در تجارت جهانی گاز را نیز به‌دنبال خواهد داشت. عزم جدی دولت سیزدهم و وزارت نفت بر آن است که با توسعه مناسبات ایران در تجارت گاز در منطقه و پس از آن در سطح جهان، سهم خود را در تجارت گاز طبیعی و کمک به تأمین تقاضای رو به رشد گاز در جهان افزایش دهد.
آمادگی ایران برای همکاری‌ها در زمینه تجارت گاز
وزیر نفت بیان کرد: ما این آمادگی را داریم که با همه کشورهای عضو مجمع صادرکنندگان گاز به روش‌های موجود در تجارت گاز طبیعی و ال ان جی اعم از سوآپ، ترانزیت و دیگر روش‌های متداول همکاری و مشارکت داشته باشیم. باید به این مسأله توجه کرد که ژئوپلیتیک کشور ما به گونه‌ای است که می‌تواند به‌عنوان مطلوب ترین کریدور انتقال گاز به شرق و غرب مورد استفاده قرار گیرد.
او در پایان گفت: ما نه تنها صاحب بزرگترین ذخایر گاز جهان هستیم بلکه از شمال و جنوب با بزرگترین دارندگان جهان نیز همسایه هستیم، از شمال روسیه و ترکمنستان و آذربایجان و در جنوب با کشور قطر از همسایگان ما هستند، در همین حال از طریق کشور ترکیه به کریدور صادراتی با قاره اروپا دسترسی داریم همه این شرایط حاکی از اهمیت ایران به‌عنوان یکی از ارکان اصلی تجارت گاز در جهان است. در همین حال به‌دلیل وسعت زیاد کشور امکان احداث ذخیره‌سازی با همکاری اعضای مجمع برای کنترل شرایط فصلی وجود دارد. شایان ذکر است به‌عنوان کشوری پیشرو در احداث و گسترش شبکه گازرسانی داخلی ما توان فنی و مهندسی مناسب و استاندارد برای مشارکت با کشورهای عضو مجمع را داریم.
گفتنی است ششمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ای‌سی‌اف) روز گذشته با انتشار بیانیه‌ای در دوحه قطر به کار خود پایان داد و در این بیانیه بر روحیه همبستگی و همکاری در مجمع کشورهای صادرکننده گاز تأکید شد.