مرور خاطرات کارگردانی که کم کم پا به 45 سالگی میگذارد
گفتم میخواهم نویسنده شوم
ایوب آقاخانی
کارگردان تئاتر
عشق به خواندن از شش سالگی و با خواندن کتابهای مصور، مخصوصاً مجموعه 24 جلدی «تنتن و میلو» شروع شد و تا خود امروز هم این کتابها، با من انیس و همراه هستند و حتی وقتی فرزندم به دنیا آمد اولین کتابی که برایش خریدم و به صورت سمبلیک در کتابخانهاش گذاشتم همین مجموعه «تنتن» بود. شاید برای برخی دوران کودکی جذابتر از آنچه بر من گذشت، گذشته باشد و البته که مشخصاً فخری در نوشتن این کلمات و گفتن قصهاش ندارم اما چیزی است که به آن عشق میورزم؛ از همان دوران تحصیلات ابتدایی بسیار بیشتر از همسن و سالهای خودم درگیر کتاب بودم و بعد از دوران ابتدایی بود که تمامی این مجموعهها که برای این سن مناسب بودند مثل ترجمه کتاب «ژولورن» را تمام کردم و مقطع راهنمایی وارد مطالعه جدیتر شدم و خواندن آثار نویسندگان بزرگ معاصر ایرانی از جمله بزرگ علوی، صادق هدایت، صادق چوبک، غلامحسین ساعدی، جلال آلاحمد و... را که میتوانستم از کتابخانه پدرم پیدا کنم شروع کردم. همینطور آثار بزرگ و کلاسیک جهان نظیر آثار ویکتور هوگو، بالزاک، تولستوی که تا پایان تحصیلات دوران متوسطه کنارم بودند؛ مادرم نقل میکرد که اولین دیالوگهای جدی که از تو شنیدیم این بود که میگفتی میخواهم نویسنده بشوم و این شور همان دوران کودکی بود که با تخیلات فانتزی که از کتابها به من میرسید و برایم جدی و جدیتر میشد. امروز هم اگر کسی درباره آنچه کودک باید بخواند از من سؤال کند حتماً میگویم که نباید برای او خط و مرز عقلانی برای مطالعه کشید. این یک نظریه شخصی است چون فکر میکنم خود او در کتابها غوطه ور خواهد شد و شاید حداقل بعد از یکی، دو اشتباه به مسیر درست بیفتد. این خیلی بهتر از آن است که او را بین این انتخابهای طبیعی و انتخاب فضای مجازی تنها بگذاریم. توضیح و باور من این است که فرد در سنین کودکی باید صرفاً غرق کتاب باشد. من واقعاً هیچ روزی از کودکیام را به یاد ندارم که کنار تختم، کتابی نباشد؛ ظهرها که همه خانواده استراحت میکردند من گوشهای مینشستم و کتاب میخواندم و همان کتابها بودند که مرا جذب جادوی خودشان و مسخ و مسحورم کردند و این اتفاق نمیتوانست با هیچ اجبار و تحکمی پیش بیاید. خودم را در همان موقعیتی که کتابها تصویر میکردند تصور میکردم و در همه اینها بشدت خودم را پر رنگ، دقیق و شفاف پیدا میکردم و هر چقدر بیشتر رشد کردم به سمت نمایشگر شدن سوق پیدا کردم و حس کردم میتوانم قدرت اجرای آن موقعیتها را داشته باشم و همین باعث شد از 13 سالگی وارد دنیای نمایش شوم؛هنوز معتقدم بزرگترین منجی جامعه ما از مشکلات، آغشتگی افراطی مردم با کتاب است و اگر چه ممکن است این راه نجات دیربازده باشد اما بهتر از تمام امکانات زودبازدهی است که تمام ارکان جامعه را از مغزاستخوان تهی میکند. دوست دارم در این فرصت صفحه «شنبههای کتاب» را به دوستان اهل کتاب معرفی کنم. در این صفحه به کسانی که میخواهند تازه پا به دنیای کتابخوانی بگذارند کتاب خوب پیشنهاد میدهم و اصولاً کتابهایی جذاب را برای معرفی انتخاب میکنم که خواننده را جذب کند و او را روی ریل مطالعه بیندازد. شما هم به این صفحه دعوتید:
ayoubaghakhaniofficial @
فرصتی برای شناخت بهتر نویسنده فراری از شهرت
مریم شهبازی
خبرنگار
فراری از هیاهو و شهرت بود، اگر هم بهناچار مقابل دوربینهای خبری میایستاد گرفتار ژست گرفتن و پوشیدن کت و شلوار با کراوات یا دستمالگردنهای آنچنانی نبود؛ آنقدر که نهایت تصاویر به یادگار مانده از او با همان لباس خاکیرنگ همیشگی و کت و شلوار فاستونی رنگ و رو رفتهاش هستند. تعجب نکنید، بیتوجهی به شهرتطلبی، شبیه آنچه در بازیگران یا سیاستمداران سراغ داریم در میان اهالی کتاب اتفاق عجیبی نیست؛ بویژه وقتیکه بحث ویلیام فاکنر، بزرگترین رماننویس امریکایی بین دو جنگ جهانی در میان باشد؛ نویسنده عزلتنشینی که وقتی در دوره ریاست جمهوری «جاناف کندی» به ضیافت هنرمندان در کاخ سفید دعوت شد آن را نپذیرفت و گفت:«پیرتر از آن هستم که رنج سفری طولانی را برای صرف شام با مشتی غریبه تحملکنم!» در وصف گوشهنشینی فاکنر همین بس که بزرگترین آرزوی او را بخوانید: «آرزویم این است که بهعنوان شخصی حقیقی از تاریخ محو شوم و... هم بر سر گورم و هم در آگهی فوتم بنویسند: «کتاب نوشت و مرد.»،آرزویی که پنجاه و هشت سالی است محقق شده، هم مرده و هم با خلق آثاری ماندگار جایگاهی مهم در ادبیات داستانی جهان از آن خودکرده است، اما اگر خواهان کسب اطلاعات بیشتری از فاکنر هستید بد نیست به سراغ ترجمه قاسم مؤمنی از کتاب «مقدمه کیمبریج بر ویلیام فاکنر» نوشته «تریزا م.تاونر» استاد دانشگاه تگزاس بروید که چندی پیش از سوی انتشارات علمی و فرهنگی منتشر شده است. مطالب این کتاب به چند دسته تقسیم میشود: زندگینامه، تحلیل متن، بررسی تأثیرات، تاریخنگاری و... در خلال مطالعه کتاب مذکور حتی با نقدهایی درباره نوشتههای او هم روبهرو میشوید، حتی اگر جزو مخاطبانی هستید که بهتازگی کتابخوانی را آغاز کردهاند مشکلی نیست، میتوانید از این اثر بهره بگیرید؛ حداقل از این طریق آشنایی بیشتر با خالق آثار ماندگاری همچون «خشم و هیاهو»، «گوربهگور»و «یک گل سرخ برای امیلی» پیدا خواهید کرد. این کتاب به شیوهای نوشتهشده که اگر تمایلی به مطالعه فصل به فصل آن به ترتیبی که نویسنده آورده نداشته باشید میتوانید با بخشی شروع کنید که مدنظرتان است، اما نکته مهم دیگر اینکه همه علاقهمندان ادبیات جهان میتوانند مخاطب این اثر باشند؛ از دانشآموز و دانشجوی رشته ادبیات گرفته تا حتی افراد سالخوردهای که بهتازگی تصمیم به کتابخوانی گرفتهاند و اطلاعات چندانی در این زمینه ندارند.
مقدمه کیمبریج بر ویلیام فاکنر
نویسنده: تریزا م. تاونر
مترجم: قاسم مؤمنی
ناشر: علمی و فرهنگی
مروری برزندگی تاج اصفهانی به بهانه سالروز درگذشتش
گلزارهزاردستان موسیقی
ندا سیجانی
خبرنگار
«شادروان تاج مردی سلیمالنفس و با مناعت طبع بود. وی هرگز در طول مدت زندگی اش به خاطر مال دنیا و مسائل مادی به کسی کرنش نکرد و به این خاطر مدح کسی را نگفت و از همه تعریف و تمجید میکرد و همه را با نام خیر یاد میکرد، شاید کسی به خاطر نداشته باشد که او حتی یک بار از فردی گلایه کرده و بد گفته باشد. او حتی اگر از کسی رنجشی میدید و خاطرش آزرده میشد، این رنج و آزردگی را با سکوتی بزرگوارانه تحمل میکرد. استاد تاج همیشه از استادانش با احترام فراوان یاد میکرد؛ با دوستانش با مهربانی و عطوفت رفتار میکرد و...» .این بخشی ازصحبتهای محمدرضا شجریان در ادای احترام و ادب به استادش تاج اصفهانی است. 39 سال ازمرگ جلال تاج اصفهانی اسطوره بزرگ آواز ایران میگذرد و همچنان عاشقان و شاگردانش در سالروز مرگش (13 آذر) درتخت فولاد اصفهان ودرتکیه سیدالعراقین دورهم جمع میشوند، درآنجا که روی سنگ قبر اونوشته شده «آرامگاه هزاردستان گلزار ایرانی». جلال تاج اصفهانی سال ۱۲۸۲در شهر اصفهان متولد شد.
پدرش شیخ اسماعیل معروف به تاجالواعظین علاوه برداشتن صدایی دلنشین، آشنا به گوشهها و ردیفهای آوازی ایرانی بود و این میراث گرانبهایی بود که جلال تاج اصفهانی ازآن بهرهمند شد و سرآغازی بود برای آموزش آواز نزد استادان بزرگ که همیشه از آنها به نیکی یاد کرده است ،تا آنجا که تاج اصفهانی را صاحب مکتب و شیوه منحصربه فرد میدانند، مکتبی که شاگردانی همچون محمدرضا شجریان، حسین خواجه امیری، علیاصغرشاهزیدی، علیرضا افتخاری، حمیدرضا نوربخش و... پرورش یافتهاند؛ در واقع این هنرمند بزرگ آخرین بازمانده مکتب اصفهان است و همواره کوشید تا ارزشهای این مکتب را در شیوه آوازخوانی خود مراعات و حفظ کند ،البته تاج اصفهانی تجربه آواز خوانی در همه دستگاههای ایرانی را داشته است، اما از دیگر نکات بارز و قابل توجه او تأکید برانتخاب اشعاراست بویژه اینکه علاقه خاصی به اشعار سعدی داشت. «صفحه آواز همایون» از مشهورترین آثار جلالالدین تاج اصفهانی است که سال ۱۳۱۲ در تهران ضبط شد و دهههای متوالی از شهرت و محبوبیت برخوردار بود و اکنون نیز از آثار معیار در بررسی مکتب آواز
اصفهان است.
گالریگردی را آنلاین انجام بده
مریم سادات گوشه
خبرنگار
این روزهایی که نمیتوان از خانه خارج شد و اگر هم بتوان خارج شد قطعاً همه جا تعطیل است بهترین کار نشستن در خانه است، اما برای اینکه این اوقات به بطالت نگذرد میتوان سری به گالریهایی زد که برنامههایی برای این ایام دارند البته به شکل آنلاین.
آثار آنه محمد تاتاری
نمایشگاه انفرادی آثار آنه محمد تاتاری در گالری اعتماد از 7 تا 18 آذرماه به صورت آنلاین برپاست. این نمایشگاه شامل آثار تاتاری به صورت هنر سنتی است. تاتاری معتقد است هنر سنتی به وحدت و مردم نظر دارد که همه ادیان بزرگ، از منبعی الهی برخوردارند. این ادیان در باطن یکسان و در ظاهر متفاوت اند. ردپای حکمت جاویدان اصیل را میتوان در این ادیان پیدا کرد. این همان نقاط مشترک میان آیین هاست، و در فطرت انسان جاری است.
در تمام کارهای کشورهای خاور دور به روشنایی توجه خاصی شده، همانند اینکه ماه در شب نور را از خورشید میگیرد، شیخاشراق معتقد است که کل حیات مبتنی به نور است چون هیچ چیز دیگری جز نور نداریم. این همان نقاط مشترک بین آیینها میباشد که ارتباط هنرمندان دیگر را بدنبال خواهد داشت.
قاف در گالری ایرانشهر
نمایشگاه گروهی قاف هم در گالری ایرانشهر از گروه ٣٠ تشکلی از نقاشان حرفهای است که فعالیت خود را از سال ١٣٧٩ آغاز کرده است. این نمایشگاه از 7 تا 30 آذرماه به شکل آنلاین برپاست. بازخوانی چنین نمایشگاهی بعد از ١۶ سال شکلی از ارزیابی کیفی آثار نیز به حساب میآید. اما آنچه گالری ایرانشهر را ترغیب به همکاری برای برگزاری این نمایشگاه کرده است؛ نقطهگذاری مجدد بر تاریخ فعالیت کارگروهی نقاشان گروه ٣٠ است، چرا که انرژی و اهداف یک تشکل نه در آغاز بلکه در میانه راه یا در پایان یک مسیر طولانی است که آشکار میشود. فقدانی که به عنوان عارضه جامعه تجسمی، در کارهای جمعی ما در این حیطه قابل بررسی و تأمل است. در این نمایشگاه آثاری از فریده شاهسوارانی، شهناز زهتاب، احمد مرشدلو، احمد وکیلی، مهرداد محب علی، منیژه صحی و...
دیده میشود.
نمایشگاه کوارنتوریوم: تابآوری در زمان کرونا
این نمایشگاه گروهی که در گالری محسن برپاست از 11 آذرماه تا 11 دی ماه به صورت آنلاین پذیرای مخاطبان است. در این نمایشگاه آثار ساسان ابری، آنیتا اشتاین ویدر و پیتر گارموش به چشم میخورد که به کیوریتوری نیروانا پرویزی و با حمایت انجمن فرهنگی اتریش برگزار شده است. موضوع این نمایشگاه در مورد تابآوری در زمان کروناست.
نشست خبری چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت به صورت آنلاین برگزار شد
حقیقت آنلاین
نرگس عاشوری
خبرنگار
چهاردهمین جشنواره سینما حقیقت قرار است از 25 آذر تا 2 دیماه به صورت آنلاین برگزار شود. پیش از این تقویم اجرایی جشنواره ۱۸ تا ۲۵ آذرماه اعلام شده بود اما وضعیت قرمز تهران بر اثر شیوع ویروس کرونا برگزاری جشنواره را با تأخیر یکهفتهای مواجه کرده است. جشنواره سینماحقیقت اولین جشنوارهای است که تمام بخشهای آن بهصورت آنلاین برگزار میشود و بخش فیزیکی حذف شده است. نشست مطبوعاتی این جشنواره روز گذشته به صورت آنلاین برگزار شد. محمد حمیدیمقدم دبیر این دوره از جشنواره در کنار شهنام صفاجو (مدیر روابط عمومی این رویداد) توضیحاتی درباره کم وکیف برگزاری جشنواره ارائه کرد، به ابهامات اهالی رسانه پاسخ گفت و در نهایت پوستر جشنواره سینماحقیقت با طراحی رضا عابدینی رونمایی شد.
کم و کیف برگزاری جشنواره
طبق اطلاعات ارائه شده در این نشست در کنار سایت هاشور که به عنوان خانه جشنواره به شکل اختصاصی برای اهالی رسانه و فعالان حوزه مستند درنظر گرفته شده، تیوا، نماوا و فیلیمو هم آثار این دوره از جشنواره را با فروش بلیت برای علاقهمندان به نمایش خواهد گذاشت. بلیتها تک سانس و با قیمت احتمالی بین پنج تا 10 هزار تومان خواهد بود. مخاطب میتواند سه فیلم را در بازه زمانی 6 الی هفت ساعت ببیند. نمایش فیلمها گردشی است و اگر کسی زمان نمایش فیلمی را از دست داد میتواند در سامانه دیگر آن را ببیند. تمام هزینههای فروش بلیت در این سامانهها به صاحبان آثار پرداخت میشود. بخش بینالملل جشنواره امسال به صورت غیررقابتی برگزار میشود و آثار این بخش که برگزیده فیلمها در جشنوارههای جهانی است فقط در سایت هاشور به نمایش در میآید.
در بخش مسابقه ۶۷ اثر (۲۶ مستند کوتاه، ۲۵ مستند نیمهبلند و ۱۶ مستند بلند) پذیرفته شده و در بخش شهید آوینی ۳۱ فیلم حضور دارد. همچنین برای بخش روایت کرونا که امسال به جشنواره اضافه شده ۲۵ فیلم انتخاب شده است. امسال ۱۰ فیلم هم در بخش خارج از مسابقه نمایش داده میشود. در بخش جوایز هم فارغ از بخش شهید آوینی به منظور پاسداشت قاسم سلیمانی و محسن فخریزاده یک جایزه ویژه برای بهترین فیلم در حوزه مقاومت به جوایز جشنواره اضافه شده است.
علاوه بر نمایش فیلمها، به ابتکار برگزارکنندگان جشنواره بهمنظور بزرگداشت یا نکوداشت اهالی مستند 7 روز برگزاری جشنواره به اسم یکی از فعالان این حوزه نامگذاری شده است. به همین منظور نکوداشت زندهیادان خسرو سینایی، اکبر عالمی، منوچهر طیاب و حمید سهیلی قرار است در کنار پاسداشت و یادآوری آثار مستندسازهایی همچون کامران شیردل، مهوش شیخالاسلامی و فرشاد فداییان برگزار شود. برگزاری کارگاههای آنلاین آموزشی به منظور تعامل با بزرگان سینمای مستند جهان و ایجاد فضای گفتوگو بین فعالان سینمای مستند از بخشهای جانبی جشنواره است که در قالب تولیدات تلویزیونی ارائه خواهد شد.
رنگین کمانی از مضامین
با وجود افزایش 6/22 درصدی مشارکت بانوان فیلمساز در چهاردهمین دوره جشنواره سینما، حضور زنان فیلمساز در بخش مسابقه ملی نسبت به دوره دوازدهم (آثار 20 فیلمساز زن حضور داشت) کاهش داشته است. امسال 6 فیلمساز زن در بخش مسابقه حضور دارند. دبیر جشنواره چهاردهم «سینماحقیقت» در بخش دوم این نشست که به سؤال نمایندگان رسانههای خبری اختصاص داشت درباره کاهش حضور فیلمسازان زن در بخش مسابقه دو دوره اخیر نسبت به دوره دوازدهم و اینکه چرایی این اتفاق را باید در کیفیت آثار جستوجو کرد یا ترکیب هیأت انتخاب، به «ایران» گفت: «دوستان ما در حوزه انتخاب به اثر توجه میکردند، نه سازنده و گاهی حتی گروه سازنده را نمیشناختند.» او با اشاره به حضور آزاده بیزارگیتی در شورای سیاستگذاری جشنواره اعلام کرد: «در سه حوزه مستند کوتاه، نیمهبلند و بلند از مستندسازان خانم بهره گرفتیم و افرادی بشدت مؤثر در آرا، صحبت و گفتوگو و تبادل نظر حضور داشتند.» به گفته حمیدی مقدم، سال گذشته و در جشنواره سیزدهم، ۱۴ فیلمساز خانم در بخشهای مختلف حضور داشتند و در جشنواره چهاردهم رشد داشتیم و این تعداد به ۱۹ نفر رسیده است.
حمیدی مقدم از تلاشها برای صیانت آثار گفت اما در عین حال عنوان کرد همانطور که در فراخوان هم اعلام شده امکان رخنه وجود دارد. مسأله احتمال قاچاق صادقانه با فیلمسازان در میان گذاشته و همه با علم بر این موضوع در جشنواره شرکت کردهاند. او درباره انتخاب مستندهایی با سوژههای ملتهب و احتمال نمایش این آثار هم تأکید کرد با همکاری معاونت نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی مشکلی در زمینه ممیزی پیش نیامده، امسال همین موضوعات ملتهب را هم داریم فیلمسازانی که توانستهاند مسائل اجتماعی را خوب بیان کنند به بخش مسابقه راه یافتهاند و منعی برای طرح و نمایش مسائل ندارند.
دبیر جشنواره چهاردهم «سینماحقیقت» همچنین از کاهش بودجه جشنواره امسال خبر داد: «پارسال با ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان جشنواره را برگزار کردیم اما امسال قرار است با ۲ میلیارد تومان برگزار کنیم.»
به گفته حمیدی مقدم، جشنواره امسال رنگینکمانی از مضامین است: «در حوزه مسائل زیستمحیطی، اجتماعی فیلمهای تأثیرگذاری داریم. همچنین امسال به آیینها، رسوم و فولکلور و خرده فرهنگها مثل گذشته توجه کردهایم؛ مقاومت، حوزههای برونمرزی، داخلی و مسائل حوزههای گفتمان انقلاب و دفاع مقدس و... از بخشهایی است که در این دوره فیلمهایی با این مضامین وجود دارد.»