ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
با حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی مشخص شد
ترکیب جدید مجمع تشخیص مصلحت
گروه سیاسی/ رهبر انقلاب روز گذشته طی حکمی اعضای نهمین دوره جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام را منصوب کردند؛ حکمی که در آن دو مأموریت این نهاد قانونی مهم کشور برجسته شده است: سامان بخشیدن به مسأله نظارت بر اجرای سیاستها و نیز پیشنهاد سازکار برای ارزیابی کارآمدی و اثربخشی سیاستها. با این همه، ترکیب جدید اعضای این نهاد محل توجه بوده است؛ بویژه پس از اینکه مأموریت اعضای دوره هشتم این نهاد، با هدف پایان بخشیدن به فرایند تدوین سیاستهای کلی برنامه هفتم، قریب به یک ماه نیز تمدید شده بود.
حسن روحانی، رئیس جمهور سابق مهمترین چهره کنار گذاشته شده در این فهرست بود. پس از رئیس دولت اصلاحات، حسن روحانی دومین رئیس جمهور در تاریخ جمهوری اسلامی است که پس از پایان دوره مسئولیت اجرایی، جایی در مجمع تشخیص مصلحت نظام نداشته است.
به نظر میرسد کارنامه هشت ساله اجرایی و مدیریتی حسن روحانی چنان بر نفس تجربه حضور هشت ساله در مسند ریاست جمهوری سایه انداخته است تا نتواند صلاحیت حضور در مجمع تشخیص مصلحت نظام را داشته باشد. بویژه این اتفاق درصورتی افتاده است که حسن روحانی تا پیش از رسیدن به صندلی پاستور، یکی از اعضای ادوار مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده است.
صدور حکم رهبر معظم انقلاب
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در حکمی اعضای دوره جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام را منصوب کردند.
متن حکم مقام معظم رهبری به این شرح است:
بسمالله الرحمن الرحیم
با هدایت و عنایت الهی دوره جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام آغاز میشود. این مجمع از مهمترین نهادهای قانونی در جمهوری اسلامی و متعهد به دو مسئولیت اساسی است: اوّل تشخیص مصلحت در هنگام مواجهه مجلس با شورای نگهبان، که مستلزم نگاه ژرف و مصلحتشناس و احاطه به حقایق کشور است و دوم نقش ویژه و مؤثر در تعیین سیاستهای کلی نظام که متضمن راهبردیترین تصمیمها در اداره امور کشور است. ارائه راهحل برای معضلات و نیز نظارت بر حسن اجرای سیاستهای کلی که به آن مجمع محترم احاله شده است، بر اهمیت این نهاد قانونی افزوده است. حضور جمعی از نخبگان مجرب و دارای سوابق اجرایی در این مجمع و تجربیات متراکم از دورههای گذشته، جایگاه این نهاد را برتر و انتظارات از آن را افزونتر میسازد. در بیانیه آغاز دوره قبل خواستههایی مطرح شده که اکنون نیز به علّت برآورده نشدن کامل، باید تکرار شود.
از جمله: سامان بخشیدن به مسأله نظارت بر اجرای سیاستها و نیز پیشنهاد سازکار برای ارزیابی کارآمدی و اثربخشی سیاستها. افزون بر آن، اتقان در تشخیص مصلحت، تنقیح سیاستهای ابلاغ شده و بازنگری در آن در صورت لزوم، ارتباط با مراکز علمی و دانشگاهی و نخبگانی کشور و حضور منظم اعضاء محترم در جلسات مجمع، مورد تأکید است. اکنون با تشکر از اعضاء محترم در دوره قبل و تقدیر از تلاشهای آنان، و با طلب رحمت و مغفرت برای درگذشتگان ایشان، اعضاء دوره پنجساله نهم را به این شرح منصوب میکنم:
رئیس مجمع: آیتالله آقای حاج شیخ صادق آملی
اشخاص حقوقی: رؤسای محترم قوای سهگانه، فقهای محترم شورای نگهبان (در موارد بحث تشخیص مصلحت)، رئیس ستادکل نیروهای مسلّح، دبیر شورایعالی امنیت ملی، وزیر یا رئیس دستگاهی که موضوع مورد بحث به آن دستگاه مربوط است، رئیس کمیسیون مرتبط با موضوع بحث در مجلس شورای اسلامی.
اعضای حقیقی:
حجج اسلام: آقای حاج شیخ حسن صانعی، آقای قربانعلی دری نجفآبادی، آقای محمود محمدی عراقی، آقای مجید انصاری، آقای غلامرضا مصباحی مقدم و آقای محسن اراکی.
حضرات: آقای غلامرضا آقازاده، آقای علی آقامحمدی، آقای علیاکبر احمدیان، آقای محمود احمدینژاد، آقای محمدجواد ایروانی، آقای محمدرضا باهنر، آقای احمد توکلی، آقای سعید جلیلی، آقای غلامعلی حدادعادل، آقای سید کمال خرازی، آقای داود دانشجعفری، آقای پرویز داودی، آقای محمدباقر ذوالقدر، آقای محسن رضایی، آقای سیدمحمد صدر، آقای محمدحسین صفار هرندی، آقای محمدرضا عارف، آقای محمد فروزنده، آقای عباسعلی کدخدایی، آقای علی لاریجانی، آقای حسین محمدی، آقای محمد مخبر، آقای حسین مظفر، آقای سید مصطفی میرسلیم، آقای سید مرتضی نبوی، آقای علیاکبر ولایتی، آقای صادق واعظزاده و آقای احمد وحیدی.
از خداوند متعال توفیق حضرات محترم را مسألت میکنم.
سید علی خامنهای/ ۲۹ شهریور ۱۴۰۱
تغییرات اعضای مجمع
با نگاهی به اسامی اعضای دوره نهم مجمع تشخیص مصلحت نظام، میتوان تفاوتهایی با دوره گذشته یافت؛ تفاوتهایی مانند اینکه نام برخی از چهرهها در فهرست دوره جدید نیست که برخی از دنیا رفتهاند و برخی همچون محسنی اژهای و قالیباف، امروز به عنوان رؤسای قوای قضائیه و مقننه، اعضای حقوقی مجمع تشخیص مصلحت نظام محسوب میشوند و به همین دلیل نامشان به عنوان اعضای حقیقی دوره نهم این نهاد نیامده است. اگر محمدباقر ذوالقدر، دبیر مجمع تشخیص را کنار بگذاریم که در یک سال پایانی فعالیت مجمع تشخیص در دوره هشتم به آن اضافه شد، 6 چهره و اسم جدید نیز در میان اعضا دیده میشود که در دوره گذشته عضو این نهاد نبودهاند.
آیتالله ابراهیم امینی نجفآبادی، آیت الله سیدمحمود شاهرودی و آیتالله مجتهد شبستری از اعضای دوره هشتم مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند که از دنیا رفتهاند. در کنار آن، حجج اسلام موحدی کرمانی و ناطق نوری به رغم عضویت در دوره هشتم، به دلیل ناتوانی در حضور در جلسات، به عنوان اعضای دوره نهم منصوب نشدهاند. آیتالله رئیسی که دوره گذشته به عنوان عضو حقیقی در مجمع حضور داشت، اکنون عضو حقوقی این نهاد است و این اتفاقی است که برای محمدباقر قالیباف رئیس مجلس و حجتالاسلام محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه نیز افتاده است. سیدحسن فیروزآبادی و سیدمحمد میرمحمدی، دیگر اعضای حقیقی دوره هشتم مجمع تشخیص مصلحت نظام بودهاند که از دنیا رفتهاند.
در دوره جدید 6 چهره جدید به عنوان اعضای حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شدهاند. آیتالله محسن اراکی عضو مجلس خبرگان رهبری، محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور، سیدکمال خرازی وزیر اسبق امور خارجه و رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، عباسعلی کدخدایی عضو حقوقدان شورای نگهبان و علی لاریجانی رئیس سابق مجلس شورای اسلامی و علی اکبر احمدیان رئیس مرکز راهبردی سپاه پاسداران از جمله چهرههای حقیقی جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند.
حسن روحانی، رئیس جمهور سابق مهمترین چهره کنار گذاشته شده در این فهرست بود. پس از رئیس دولت اصلاحات، حسن روحانی دومین رئیس جمهور در تاریخ جمهوری اسلامی است که پس از پایان دوره مسئولیت اجرایی، جایی در مجمع تشخیص مصلحت نظام نداشته است.
به نظر میرسد کارنامه هشت ساله اجرایی و مدیریتی حسن روحانی چنان بر نفس تجربه حضور هشت ساله در مسند ریاست جمهوری سایه انداخته است تا نتواند صلاحیت حضور در مجمع تشخیص مصلحت نظام را داشته باشد. بویژه این اتفاق درصورتی افتاده است که حسن روحانی تا پیش از رسیدن به صندلی پاستور، یکی از اعضای ادوار مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده است.
صدور حکم رهبر معظم انقلاب
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در حکمی اعضای دوره جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام را منصوب کردند.
متن حکم مقام معظم رهبری به این شرح است:
بسمالله الرحمن الرحیم
با هدایت و عنایت الهی دوره جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام آغاز میشود. این مجمع از مهمترین نهادهای قانونی در جمهوری اسلامی و متعهد به دو مسئولیت اساسی است: اوّل تشخیص مصلحت در هنگام مواجهه مجلس با شورای نگهبان، که مستلزم نگاه ژرف و مصلحتشناس و احاطه به حقایق کشور است و دوم نقش ویژه و مؤثر در تعیین سیاستهای کلی نظام که متضمن راهبردیترین تصمیمها در اداره امور کشور است. ارائه راهحل برای معضلات و نیز نظارت بر حسن اجرای سیاستهای کلی که به آن مجمع محترم احاله شده است، بر اهمیت این نهاد قانونی افزوده است. حضور جمعی از نخبگان مجرب و دارای سوابق اجرایی در این مجمع و تجربیات متراکم از دورههای گذشته، جایگاه این نهاد را برتر و انتظارات از آن را افزونتر میسازد. در بیانیه آغاز دوره قبل خواستههایی مطرح شده که اکنون نیز به علّت برآورده نشدن کامل، باید تکرار شود.
از جمله: سامان بخشیدن به مسأله نظارت بر اجرای سیاستها و نیز پیشنهاد سازکار برای ارزیابی کارآمدی و اثربخشی سیاستها. افزون بر آن، اتقان در تشخیص مصلحت، تنقیح سیاستهای ابلاغ شده و بازنگری در آن در صورت لزوم، ارتباط با مراکز علمی و دانشگاهی و نخبگانی کشور و حضور منظم اعضاء محترم در جلسات مجمع، مورد تأکید است. اکنون با تشکر از اعضاء محترم در دوره قبل و تقدیر از تلاشهای آنان، و با طلب رحمت و مغفرت برای درگذشتگان ایشان، اعضاء دوره پنجساله نهم را به این شرح منصوب میکنم:
رئیس مجمع: آیتالله آقای حاج شیخ صادق آملی
اشخاص حقوقی: رؤسای محترم قوای سهگانه، فقهای محترم شورای نگهبان (در موارد بحث تشخیص مصلحت)، رئیس ستادکل نیروهای مسلّح، دبیر شورایعالی امنیت ملی، وزیر یا رئیس دستگاهی که موضوع مورد بحث به آن دستگاه مربوط است، رئیس کمیسیون مرتبط با موضوع بحث در مجلس شورای اسلامی.
اعضای حقیقی:
حجج اسلام: آقای حاج شیخ حسن صانعی، آقای قربانعلی دری نجفآبادی، آقای محمود محمدی عراقی، آقای مجید انصاری، آقای غلامرضا مصباحی مقدم و آقای محسن اراکی.
حضرات: آقای غلامرضا آقازاده، آقای علی آقامحمدی، آقای علیاکبر احمدیان، آقای محمود احمدینژاد، آقای محمدجواد ایروانی، آقای محمدرضا باهنر، آقای احمد توکلی، آقای سعید جلیلی، آقای غلامعلی حدادعادل، آقای سید کمال خرازی، آقای داود دانشجعفری، آقای پرویز داودی، آقای محمدباقر ذوالقدر، آقای محسن رضایی، آقای سیدمحمد صدر، آقای محمدحسین صفار هرندی، آقای محمدرضا عارف، آقای محمد فروزنده، آقای عباسعلی کدخدایی، آقای علی لاریجانی، آقای حسین محمدی، آقای محمد مخبر، آقای حسین مظفر، آقای سید مصطفی میرسلیم، آقای سید مرتضی نبوی، آقای علیاکبر ولایتی، آقای صادق واعظزاده و آقای احمد وحیدی.
از خداوند متعال توفیق حضرات محترم را مسألت میکنم.
سید علی خامنهای/ ۲۹ شهریور ۱۴۰۱
تغییرات اعضای مجمع
با نگاهی به اسامی اعضای دوره نهم مجمع تشخیص مصلحت نظام، میتوان تفاوتهایی با دوره گذشته یافت؛ تفاوتهایی مانند اینکه نام برخی از چهرهها در فهرست دوره جدید نیست که برخی از دنیا رفتهاند و برخی همچون محسنی اژهای و قالیباف، امروز به عنوان رؤسای قوای قضائیه و مقننه، اعضای حقوقی مجمع تشخیص مصلحت نظام محسوب میشوند و به همین دلیل نامشان به عنوان اعضای حقیقی دوره نهم این نهاد نیامده است. اگر محمدباقر ذوالقدر، دبیر مجمع تشخیص را کنار بگذاریم که در یک سال پایانی فعالیت مجمع تشخیص در دوره هشتم به آن اضافه شد، 6 چهره و اسم جدید نیز در میان اعضا دیده میشود که در دوره گذشته عضو این نهاد نبودهاند.
آیتالله ابراهیم امینی نجفآبادی، آیت الله سیدمحمود شاهرودی و آیتالله مجتهد شبستری از اعضای دوره هشتم مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند که از دنیا رفتهاند. در کنار آن، حجج اسلام موحدی کرمانی و ناطق نوری به رغم عضویت در دوره هشتم، به دلیل ناتوانی در حضور در جلسات، به عنوان اعضای دوره نهم منصوب نشدهاند. آیتالله رئیسی که دوره گذشته به عنوان عضو حقیقی در مجمع حضور داشت، اکنون عضو حقوقی این نهاد است و این اتفاقی است که برای محمدباقر قالیباف رئیس مجلس و حجتالاسلام محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه نیز افتاده است. سیدحسن فیروزآبادی و سیدمحمد میرمحمدی، دیگر اعضای حقیقی دوره هشتم مجمع تشخیص مصلحت نظام بودهاند که از دنیا رفتهاند.
در دوره جدید 6 چهره جدید به عنوان اعضای حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شدهاند. آیتالله محسن اراکی عضو مجلس خبرگان رهبری، محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور، سیدکمال خرازی وزیر اسبق امور خارجه و رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، عباسعلی کدخدایی عضو حقوقدان شورای نگهبان و علی لاریجانی رئیس سابق مجلس شورای اسلامی و علی اکبر احمدیان رئیس مرکز راهبردی سپاه پاسداران از جمله چهرههای حقیقی جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند.
رئیس جمهور همزمان با ورود به مقر سازمان ملل متحد مطرح کرد
«نه» به تحریم، تروریسم و جنگ
گروه سیاسی/ «من باید صدای ملت ایران باشم.» این پاسخ رئیس جمهور به پرسش خبرنگاری بود که در مسیر پرواز به نیویورک، از او درباره هدفش از این سفر و انتظار ملت ایران پرسید. پرسش خبرنگار «تسنیم» از این قرار بود: مردم ایران چه انتظاری نسبت به حضور شما در خاک ایالات متحده دارند؟ و آیتالله رئیسی پاسخ داد: موقعیت و جایگاه من اقتضا میکند که صدای ملت ایران باشم؛ چرا که این قدرت، قدرت ملت ایران است. دفاع بیلکنت از حقوق ملت ایران، یکی از اهداف اساسی رئیس جمهور برای حضور در هفتاد و هفتمین مجمع عمومی سازمان ملل است، سفری که ظهر دوشنبه به وقت محلی، با ورود آیتالله رئیسی به فرودگاه نیویورک عملاً آغاز شد. رئیس جمهور در بدو ورود به نیویورک در گفتوگو با خبرنگاران، رویکردهای جمهوری اسلامی ایران نسبت به مسائل جهانی، از جمله سازمان ملل را تشریح کرد؛ مانند اینکه سازمان ملل نباید سازمان دول قدرتمند باشد و درعین حال تحریم، تروریسم و جنگ را از جلوههای یکجانبهگرایی خواند و تقبیح کرد. در همین روز، آیتالله رئیسی با حضور و سخنرانی در اجلاس تحول آموزش در محل سازمان یونسکو، رویکرد جمهوری اسلامی ایران را نسبت به عدالت آموزشی، چه درون مرزهای دولتها و چه در گستره جهانی تأکید کرد؛ دیدگاهی که طبق آن، معنویت و عدالت جزو ضروری آموزش است و سلطه فرهنگی و حبس دانش بدترین نوع ستم و بیعدالتی.
هیأت شش نفره سیاسی
نکتهای که تا اینجای کار مورد توجه رسانهها قرار گرفته است، ترکیب هیأت همراه رئیس جمهور در نخستین سفر به مقرر سازمان ملل در نیویورک است. برخلاف رویههای سابق، جمعی اندک اما تأثیرگذار در حوزه سیاست خارجی و بینالملل رئیس جمهور را در این سفر همراهی میکنند. غلامحسین اسماعیلی رئیس دفتر رئیسجمهور، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه و علی باقری معاون سیاسی او، محمد جمشیدی معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور و وحید جلالزاده رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، تنها همراهان سیاسی آیتالله رئیسی در این سفر هستند.
صدای ملت ایران
آیتالله رئیسی در مسیر پرواز به سمت نیویورک، در گفتوگویی کوتاه با «تسنیم» در پاسخ به اینکه مردم ایران چه انتظاری نسبت به حضور شما در خاک ایالات متحده دارند؟ گفت: بنده در جایگاهی قرار گرفتم و موقعیتم ایجاب میکند که صدای ملت ایران باشم. باید این را صدا را، آنطور که وظیفه ما است برسانیم و بگوییم که این ملت، همواره یک حق خواهی و یک عدالت خواهی داشته است. رئیس جمهور با بیان اینکه باید هرکس تریبونی که دارد و در هر جایی که هست این صدا را برساند، اضافه کرد: در فرودگاه مهرآباد گفتم که خلق این قدرت را شهید سلیمانی و ملت ایران کرده است، این قدرت ملت است و اگر کسی فکر کند که این قدرت برای او است، در خطا است و این قدرت با خون شهدا، هدایتهای امام و رهبری و صبوری مردم ایجاد شده است.
سازمان ملل نباید سازمان دول قدرتمند باشد
آیتالله رئیسی در بدو ورود به خاک امریکا، در گفتوگویی با خبرنگاران، این سفر را فرصتی برای تبیین دیدگاهها و نظرات جمهوری اسلامی ایران دانست و تأکید کرد: سازمان ملل متحد باید سازمان ملل باشد، نه سازمان دول قدرتمند.رئیس جمهور حضور در سازمان ملل را بستر مناسبی برای بحث و گفتوگو درباره مشکلات امروز جهان و یافتن راهکارهای جمعی برای رفع آنها دانست. آیتالله رئیسی تحریم را حربه قدرتهای بزرگ برای فشار به ملتها برشمرد و گفت: تحریمها به ضرر ملتها هستند و با صلح، آرامش و امنیت در تضاد است. رئیسی، تحریم، تروریسم و جنگ را از جلوههای یکجانبهگرایی معرفی و تصریح کرد: نتیجه یکجانبهگرایی، رنج جوامع بشری است.
حضور در اجلاس یونسکو
آیتالله رئیسی در نخستین برنامه این سفر، بعد از ظهر دوشنبه به وقت محلی در اجلاس تحول آموزش سازمان ملل که با همکاری یونسکو برگزار شد، دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران در زمینه آموزش را تبیین و تشریح کرد.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه تاریخ تمدن ایران، با علم و دانش آغاز شده و فرهنگ اسلامی، آن را اعتلا بخشیده و ستونهای آن را بر اندیشههای آسمانی استوار کرده است، توسعه و پیشرفت را یکی از دغدغههای عمده کشورها دانست و گفت: اگر چه دولتها در موارد زیادی توصیهها و نسخههای نهادهای بینالمللی در این زمینه را اجرا کردهاند، اما همزمان چالشهای جدی برای فرهنگ ملی و بومی کشورها نیز پدید آمده است. وی با تأکید بر اینکه ما نسبت به قرائت نهادهای بینالمللی از تاریخ معاصر جهان و صورتبندی مسائل آن نقد بنیادین داریم، افزود: اگر آرمان ما ایجاد زندگی شایسته و جهان امن است، باید از خوانشهای یک سویه اجتناب و بر نقشآفرینی همه طرفها در قالب رویکردهای چندجانبهگرایانه تأکید شود.
5 عنصر ایده توسعه فرهنگی
آیتالله رئیسی بهطور خلاصه دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران در این زمینه را اینطور تشریح کرد: پیشرفت، تربیت، خانواده، عدالت و معنویت را نمیتوان جدای از هم نگریست، هر ایدهای درباره توسعه و رفع نیازهای بشر باید اقتضائات تربیتی و ارزشی را در خود لحاظ نماید و در عین حال خانواده محور باشد؛ البته خانواده به معنای اصیل آن و نه صورتهای خودساخته که باعث انقطاع نسل بشر خواهد شد. توسعه فارغ از معنویت و اخلاق، موجب تباهی بیشتر جامعه میشود و در نهایت اینکه سلطه فرهنگی و حبس دانش بدترین نوع ستم و بیعدالتی است.
فرهنگ سلطه و بازی با جمع جبری صفر
رئیس جمهور با ابراز تأسف از اینکه فرهنگ سلطه، منفعت خود را در عقب نگه داشتن کشورهای دیگر تعریف کرده است، تأکید کرد: آنچه انتظار میرود این است که نهادهای بینالمللی با احترام به حق حاکمیت فرهنگی و تربیتی کشورها، از آنان در مقابل تهاجم فرهنگی محافظت کنند. ما معتقدیم که تحول در آموزش بدون توجه به «خانواده، عدالت و معنویت» میسر نخواهد بود.آیتالله رئیسی افزود: باید بر ارزشهای اخلاقی همچون بزرگداشت خانواده، احترام به محیط زیست، عدالت، رد خشونت و افراطیگری، فراهمسازی فضای مجازی ایمن و اخلاقی و سالم و مفید به عنوان اولویتهای دگرگونی و تحولِ تعلیم و تربیت تمرکز کنیم.
اسناد ملی به جای نسخه تجویزی 2030
رئیس جمهور تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران بر این اساس، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش خود را با ابتنا به فلسفه تربیتِ ایرانی- اسلامی و بدون اتکا به رویکردهای تک بعدی سکولارِ موجود در سند ۲۰۳۰ تدوین کرده است. از منظر کیفیت نیز در نظام آموزشی جدید ایران، چرخش از نظام حافظهمحور به نظام متکی بر پژوهش، خلاقیت، مهارتآموزی و تعهد به تربیت و ارزشهای فرهنگی و دینی را هدفگذاری کرده است. آیتالله رئیسی در پایان اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا در عین پایبندی به سیاستهای اصولی خود، وارد گفتوگوی تعاملی در چهارچوب نظام تعلیم و تربیت مبتنی بر ارزشهای والای انسانی شود.
دیدار رئیس جمهور و رئیس شورای اروپا
همچنین رئیسجمهور روز گذشته در دومین روز حضور خود در نیویورک با «شارل میشل» رئیس بلژیکی شورای اروپا در هتل محل اقامت خود دیدار و گفتوگو کرد. در این دیدار «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و «انریکه مورا» معاون وی نیز حضور داشتند.
رایزنیهای دوجانبه امیرعبداللهیان در نیویورک
همچنین حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه که همراه با رئیس جمهور برای شرکت در نشست مجمع عمومی در نیویورک حضور دارد در حاشیه این نشست با وزرای خارجه کره جنوبی، قطر و لبنان دیدار و گفتوگو کرد.
در همین چهارچوب «پارک جین»، وزیر خارجه کره جنوبی با امیرعبداللهیان در هتل محل اقامت وزیر امور خارجه دیدار و گفتوگو کرد. این نخستین دیدار وزرای خارجه ایران و کره جنوبی در دولت سیزدهم به شمار میرفت.
«شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی»، وزیر خارجه قطر هم دیگر وزیر خارجهای بود که با امیرعبداللهیان دیدار و به رایزنی درباره مناسبات دوجانبه و تحولات منطقهای پرداخت.
امیرعبداللهیان همچنین در دیداری دیگر با «عبدالله بو حبیب»، وزیر خارجه لبنان هم در حاشیه این نشست ملاقات کردند.
بــــرش
مذاکرات رفع تحریم ادامه دارد
دیدار باقری و «مورا» در نیویورک
حضور علی باقری، رئیس هیأت دیپلماتیک مذاکرات وین در هیأت بلندپایه ایران در نیویورک از پیگیری روند مذاکرات در گردهمایی جهانی سازمان ملل متحد حکایت دارد. در همین راستا باقری روز گذشته با «انریکه مورا»، مسئول اروپایی هماهنگ کننده مذاکرات دیدار و درباره آخرین تحولات گفتوگو کرد. رئیس هیأت مذاکره کننده کشورمان پیش از آن اعلام کرده بود که این ملاقات با در نظر گرفتن پیامهای دریافتی از آژانس بینالمللی انجام خواهد شد.
این دیدار در حالی صورت گرفت که رئیس جمهور پیش از عزیمت به نیویورک در گفتوگو با رسانه امریکایی «سی بی اس» آخرین مواضع ایران در این رابطه را مورد توجه قرار داد و با تأکید بر اینکه ایران با تحریم یا بدون آن هرگز متوقف نخواهد شد، گفت: «بهدلیل پیمانشکنی امریکاییها، توافق بدون تضمین برای ما بیمعنی است.»
مذاکرات وین پس از تبادل آخرین پیشنهادات ایران و امریکا به دلیل تعلل این کشور در تصمیمگیری با وقفه روبهرو شده است. مقامهای امریکایی به جای تسریع کردن روند تصمیمگیری به بهانههای مختلف میکوشند قصور این توقف را متوجه ایران کنند؛ این در حالی است که «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز گذشته در یک نشست خبری در نیویورک کوشید با مواضع ادعایی مسئولان امریکایی همراهی کند. او در این باره مدعی شد: «پاسخهای ایران، هیچ کمکی به حاصلشدن نتیجه در مذاکرات وین نمیکند.» «بورل» همچنین با ادعای اینکه «هیچ چیز جدیدی در پرونده هستهای ایران وجود ندارد و من انتظار ندارم در این هفته اتفاق جدیدی رخ دهد»، درباره پیشنویس متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای توافق در مذاکرات وین، ادعا کرد: «پیشنهاد من برای احیای توافق هستهای ایران روی میز باقی خواهد ماند و راه حلی بهتر از آن نمیبینم.» «بورل» پیش از این نیز در مصاحبه با نشریه «پالتیکو»، ضمن ادعای بیفایده بودن دیدار با رئیس جمهور ایران در نیویورک برای حصول توافق در موضوع مذاکرات وین، مدعی شده بود که از نظر او احتمال هیچ پیشرفتی در این خصوص نیست.
«میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در وین در واکنش به این ادعاها حاصل نشدن نتیجه برای توافق هستهای را بهدلیل بحران داخلی امریکا دانست. این مقام روس در صفحه توئیتر خود نوشت: «اتهامزنی و گرفتن انگشت اتهام به سمت ایران گویا به نشانهای برای به بنبست خوردن مذاکرات وین تبدیل شده است. اگر چنین چیزی هم باشد (بنبست در مذاکرات)، معلول عوامل متعددی است.» او با اشاره به اتهامزنیهای بورل علیه تهران، توضیح داد: «تلاشها برای انداختن تمام تقصیرها گردن ایران، منصفانه و عادلانه نیست. مذاکرات، بیش از حد بر وضعیت سیاسی داخل یکی از طرفهای شرکتکننده در مذاکرات امریکا وابسته شده است.»
هیأت شش نفره سیاسی
نکتهای که تا اینجای کار مورد توجه رسانهها قرار گرفته است، ترکیب هیأت همراه رئیس جمهور در نخستین سفر به مقرر سازمان ملل در نیویورک است. برخلاف رویههای سابق، جمعی اندک اما تأثیرگذار در حوزه سیاست خارجی و بینالملل رئیس جمهور را در این سفر همراهی میکنند. غلامحسین اسماعیلی رئیس دفتر رئیسجمهور، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه و علی باقری معاون سیاسی او، محمد جمشیدی معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور و وحید جلالزاده رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، تنها همراهان سیاسی آیتالله رئیسی در این سفر هستند.
صدای ملت ایران
آیتالله رئیسی در مسیر پرواز به سمت نیویورک، در گفتوگویی کوتاه با «تسنیم» در پاسخ به اینکه مردم ایران چه انتظاری نسبت به حضور شما در خاک ایالات متحده دارند؟ گفت: بنده در جایگاهی قرار گرفتم و موقعیتم ایجاب میکند که صدای ملت ایران باشم. باید این را صدا را، آنطور که وظیفه ما است برسانیم و بگوییم که این ملت، همواره یک حق خواهی و یک عدالت خواهی داشته است. رئیس جمهور با بیان اینکه باید هرکس تریبونی که دارد و در هر جایی که هست این صدا را برساند، اضافه کرد: در فرودگاه مهرآباد گفتم که خلق این قدرت را شهید سلیمانی و ملت ایران کرده است، این قدرت ملت است و اگر کسی فکر کند که این قدرت برای او است، در خطا است و این قدرت با خون شهدا، هدایتهای امام و رهبری و صبوری مردم ایجاد شده است.
سازمان ملل نباید سازمان دول قدرتمند باشد
آیتالله رئیسی در بدو ورود به خاک امریکا، در گفتوگویی با خبرنگاران، این سفر را فرصتی برای تبیین دیدگاهها و نظرات جمهوری اسلامی ایران دانست و تأکید کرد: سازمان ملل متحد باید سازمان ملل باشد، نه سازمان دول قدرتمند.رئیس جمهور حضور در سازمان ملل را بستر مناسبی برای بحث و گفتوگو درباره مشکلات امروز جهان و یافتن راهکارهای جمعی برای رفع آنها دانست. آیتالله رئیسی تحریم را حربه قدرتهای بزرگ برای فشار به ملتها برشمرد و گفت: تحریمها به ضرر ملتها هستند و با صلح، آرامش و امنیت در تضاد است. رئیسی، تحریم، تروریسم و جنگ را از جلوههای یکجانبهگرایی معرفی و تصریح کرد: نتیجه یکجانبهگرایی، رنج جوامع بشری است.
حضور در اجلاس یونسکو
آیتالله رئیسی در نخستین برنامه این سفر، بعد از ظهر دوشنبه به وقت محلی در اجلاس تحول آموزش سازمان ملل که با همکاری یونسکو برگزار شد، دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران در زمینه آموزش را تبیین و تشریح کرد.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه تاریخ تمدن ایران، با علم و دانش آغاز شده و فرهنگ اسلامی، آن را اعتلا بخشیده و ستونهای آن را بر اندیشههای آسمانی استوار کرده است، توسعه و پیشرفت را یکی از دغدغههای عمده کشورها دانست و گفت: اگر چه دولتها در موارد زیادی توصیهها و نسخههای نهادهای بینالمللی در این زمینه را اجرا کردهاند، اما همزمان چالشهای جدی برای فرهنگ ملی و بومی کشورها نیز پدید آمده است. وی با تأکید بر اینکه ما نسبت به قرائت نهادهای بینالمللی از تاریخ معاصر جهان و صورتبندی مسائل آن نقد بنیادین داریم، افزود: اگر آرمان ما ایجاد زندگی شایسته و جهان امن است، باید از خوانشهای یک سویه اجتناب و بر نقشآفرینی همه طرفها در قالب رویکردهای چندجانبهگرایانه تأکید شود.
5 عنصر ایده توسعه فرهنگی
آیتالله رئیسی بهطور خلاصه دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران در این زمینه را اینطور تشریح کرد: پیشرفت، تربیت، خانواده، عدالت و معنویت را نمیتوان جدای از هم نگریست، هر ایدهای درباره توسعه و رفع نیازهای بشر باید اقتضائات تربیتی و ارزشی را در خود لحاظ نماید و در عین حال خانواده محور باشد؛ البته خانواده به معنای اصیل آن و نه صورتهای خودساخته که باعث انقطاع نسل بشر خواهد شد. توسعه فارغ از معنویت و اخلاق، موجب تباهی بیشتر جامعه میشود و در نهایت اینکه سلطه فرهنگی و حبس دانش بدترین نوع ستم و بیعدالتی است.
فرهنگ سلطه و بازی با جمع جبری صفر
رئیس جمهور با ابراز تأسف از اینکه فرهنگ سلطه، منفعت خود را در عقب نگه داشتن کشورهای دیگر تعریف کرده است، تأکید کرد: آنچه انتظار میرود این است که نهادهای بینالمللی با احترام به حق حاکمیت فرهنگی و تربیتی کشورها، از آنان در مقابل تهاجم فرهنگی محافظت کنند. ما معتقدیم که تحول در آموزش بدون توجه به «خانواده، عدالت و معنویت» میسر نخواهد بود.آیتالله رئیسی افزود: باید بر ارزشهای اخلاقی همچون بزرگداشت خانواده، احترام به محیط زیست، عدالت، رد خشونت و افراطیگری، فراهمسازی فضای مجازی ایمن و اخلاقی و سالم و مفید به عنوان اولویتهای دگرگونی و تحولِ تعلیم و تربیت تمرکز کنیم.
اسناد ملی به جای نسخه تجویزی 2030
رئیس جمهور تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران بر این اساس، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش خود را با ابتنا به فلسفه تربیتِ ایرانی- اسلامی و بدون اتکا به رویکردهای تک بعدی سکولارِ موجود در سند ۲۰۳۰ تدوین کرده است. از منظر کیفیت نیز در نظام آموزشی جدید ایران، چرخش از نظام حافظهمحور به نظام متکی بر پژوهش، خلاقیت، مهارتآموزی و تعهد به تربیت و ارزشهای فرهنگی و دینی را هدفگذاری کرده است. آیتالله رئیسی در پایان اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا در عین پایبندی به سیاستهای اصولی خود، وارد گفتوگوی تعاملی در چهارچوب نظام تعلیم و تربیت مبتنی بر ارزشهای والای انسانی شود.
دیدار رئیس جمهور و رئیس شورای اروپا
همچنین رئیسجمهور روز گذشته در دومین روز حضور خود در نیویورک با «شارل میشل» رئیس بلژیکی شورای اروپا در هتل محل اقامت خود دیدار و گفتوگو کرد. در این دیدار «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و «انریکه مورا» معاون وی نیز حضور داشتند.
رایزنیهای دوجانبه امیرعبداللهیان در نیویورک
همچنین حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه که همراه با رئیس جمهور برای شرکت در نشست مجمع عمومی در نیویورک حضور دارد در حاشیه این نشست با وزرای خارجه کره جنوبی، قطر و لبنان دیدار و گفتوگو کرد.
در همین چهارچوب «پارک جین»، وزیر خارجه کره جنوبی با امیرعبداللهیان در هتل محل اقامت وزیر امور خارجه دیدار و گفتوگو کرد. این نخستین دیدار وزرای خارجه ایران و کره جنوبی در دولت سیزدهم به شمار میرفت.
«شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی»، وزیر خارجه قطر هم دیگر وزیر خارجهای بود که با امیرعبداللهیان دیدار و به رایزنی درباره مناسبات دوجانبه و تحولات منطقهای پرداخت.
امیرعبداللهیان همچنین در دیداری دیگر با «عبدالله بو حبیب»، وزیر خارجه لبنان هم در حاشیه این نشست ملاقات کردند.
بــــرش
مذاکرات رفع تحریم ادامه دارد
دیدار باقری و «مورا» در نیویورک
حضور علی باقری، رئیس هیأت دیپلماتیک مذاکرات وین در هیأت بلندپایه ایران در نیویورک از پیگیری روند مذاکرات در گردهمایی جهانی سازمان ملل متحد حکایت دارد. در همین راستا باقری روز گذشته با «انریکه مورا»، مسئول اروپایی هماهنگ کننده مذاکرات دیدار و درباره آخرین تحولات گفتوگو کرد. رئیس هیأت مذاکره کننده کشورمان پیش از آن اعلام کرده بود که این ملاقات با در نظر گرفتن پیامهای دریافتی از آژانس بینالمللی انجام خواهد شد.
این دیدار در حالی صورت گرفت که رئیس جمهور پیش از عزیمت به نیویورک در گفتوگو با رسانه امریکایی «سی بی اس» آخرین مواضع ایران در این رابطه را مورد توجه قرار داد و با تأکید بر اینکه ایران با تحریم یا بدون آن هرگز متوقف نخواهد شد، گفت: «بهدلیل پیمانشکنی امریکاییها، توافق بدون تضمین برای ما بیمعنی است.»
مذاکرات وین پس از تبادل آخرین پیشنهادات ایران و امریکا به دلیل تعلل این کشور در تصمیمگیری با وقفه روبهرو شده است. مقامهای امریکایی به جای تسریع کردن روند تصمیمگیری به بهانههای مختلف میکوشند قصور این توقف را متوجه ایران کنند؛ این در حالی است که «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز گذشته در یک نشست خبری در نیویورک کوشید با مواضع ادعایی مسئولان امریکایی همراهی کند. او در این باره مدعی شد: «پاسخهای ایران، هیچ کمکی به حاصلشدن نتیجه در مذاکرات وین نمیکند.» «بورل» همچنین با ادعای اینکه «هیچ چیز جدیدی در پرونده هستهای ایران وجود ندارد و من انتظار ندارم در این هفته اتفاق جدیدی رخ دهد»، درباره پیشنویس متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای توافق در مذاکرات وین، ادعا کرد: «پیشنهاد من برای احیای توافق هستهای ایران روی میز باقی خواهد ماند و راه حلی بهتر از آن نمیبینم.» «بورل» پیش از این نیز در مصاحبه با نشریه «پالتیکو»، ضمن ادعای بیفایده بودن دیدار با رئیس جمهور ایران در نیویورک برای حصول توافق در موضوع مذاکرات وین، مدعی شده بود که از نظر او احتمال هیچ پیشرفتی در این خصوص نیست.
«میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در وین در واکنش به این ادعاها حاصل نشدن نتیجه برای توافق هستهای را بهدلیل بحران داخلی امریکا دانست. این مقام روس در صفحه توئیتر خود نوشت: «اتهامزنی و گرفتن انگشت اتهام به سمت ایران گویا به نشانهای برای به بنبست خوردن مذاکرات وین تبدیل شده است. اگر چنین چیزی هم باشد (بنبست در مذاکرات)، معلول عوامل متعددی است.» او با اشاره به اتهامزنیهای بورل علیه تهران، توضیح داد: «تلاشها برای انداختن تمام تقصیرها گردن ایران، منصفانه و عادلانه نیست. مذاکرات، بیش از حد بر وضعیت سیاسی داخل یکی از طرفهای شرکتکننده در مذاکرات امریکا وابسته شده است.»
فرصتی برای دیپلماسی
سالار نامدار وندایی
کارشناس روابط بین الملل
هفتاد و هفتمین اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد از 22 شهریور آغاز شده است و تا 5 مهر ادامه خواهد داشت. نمایندگان عالی رتبه کشورهای عضو، شامل سران و وزرای امور خارجه برای اولین بار پس از شیوع ویروس کرونا، بهصورت حضوری در این اجلاس شرکت خواهند کرد. سازمان ملل متحد اصلیترین و مهمترین سازمان فراگیر بینالمللی است که موضوعات متنوع و گستردهای را در دستور کار خود دارد. جلسات دورهای و مستمر ارکان این سازمان فرصتی برای دیپلماسی از طریق تبادل نظر، بحث و گفتوگوهای دو و چندجانبه را فراهم میکند. علاوه براین، سخنرانی در اجلاس مجمع عمومی این امکان را در اختیار شرکت کنندگان قرار میدهد که مواضع و دیدگاههای دولت متبوع خود را پیرامون مهمترین موضوعات و تحولات بینالمللی تبیین کنند.
حضور دکتر ابراهیم رئیسی بهعنوان رئیسجمهور اسلامی ایران در مقر سازمان ملل متحد و سخنرانی در اجلاس مجمع عمومی، از جهات متعددی دارای اهمیت است. طی سالهای پس از انقلاب اسلامی، علیرغم انتقاداتی که ایران نسبت به عملکرد و ساختار سازمان ملل متحد بویژه شورای امنیت داشت، هیچ گاه ارتباط خود را با این سازمان قطع نکرد. بهصورت مشخص طی بیش از چهار دهه گذشته، ایران در هیچ یک از اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد غایب نبوده و در سطوح وزیر امور خارجه و رئیس جمهور شرکت داشته است. این نکته نشان دهنده نگاه فرصتمحور جمهوری اسلامی ایران نسبت به حضور در اجلاس مجمع عمومی و بهرهبرداری از آن بهعنوان فرصتی برای دیپلماسی است.
حتی در طی سالهای جنگ تحمیلی که نهاد شورای امنیت سازمان ملل متحد با پیشگامی دولتهای غربی حمایتهای آشکاری از رژیم متجاوز صدام به عمل میآورد، رابطه جمهوری اسلامی ایران با سازمان ملل بهصورت هوشمندانه و از مجرای دبیرخانه این سازمان پیگیری شد.
نتیجه این رویکرد در آن برهه، نقش آفرینی فعال آقای «خاویر پرز دکوئیار» بهعنوان دبیرکل فقید سازمان ملل متحد در جهت روشنگری و نمایاندن حقانیت ایران و نهایتاً انتشار بیانیهای بود که رژیم بعث عراق را بهعنوان متجاوز و آغازکننده جنگ معرفی میکرد. امروز نیز که جنگ اقتصادی ایالات متحده علیه کشورمان در جریان است، حضور رئیس جمهور در اجلاس سازمان ملل متحد در حقیقت ادامه رویکرد هوشمندانه بهرهگیری از ظرفیتهای موجود در این سازمان در جهت تبیین مواضع و حقانیت ایران و همچنین نشان دادن ماهیت سلطه طلبانه دولت امریکا برای جهانیان است.
مطالبی که نمایندگان جمهوری اسلامی ایران طی ادوار گذشته در سخنرانیهای خود ضمن اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد بیان کردهاند طیف وسیعی از موضوعات را در برمیگیرد. «انتقاد از استکبار جهانی و سیاستهای سلطه طلبانه برخی از کشورها بویژه ایالات متحده امریکا»، «انتقاد از ساختار و عملکرد نهادهایی مانند شورای امنیت سازمان ملل متحد»، «تأکید بر آرمان فلسطین و حمایت از مظلومان و مستضعفان جهان» در کنار ارائه پیشنهادات عملیاتی به منظور مواجهه با چالشها و مسائل موجود، ساختار اصلی و ثابت مواضع و سخنرانیهای رؤسای جمهور و وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در اجلاس سازمان ملل متحد بوده است.
در کنار مواضع ثابت و اصولی، جمهوری اسلامی ایران از فرصت حضور در مجمع عمومی، برای بیان نظرات و دیدگاههای خود پیرامون مهمترین موضوعات روز جهانی در برهههای مختلف زمانی نیز بهرهبرداری کرده است. بهصورت کلی جمهوری اسلامی ایران یک بازیگر فعال و دارای ظرفیت در سطوح منطقهای و بینالمللی شناخته میشود. از طرفی دیگر نقش ایران بهعنوان یکی از اعضای مؤسس سازمان ملل متحد و استمرار تعامل با این سازمان طی سالهای متمادی، نشاندهنده جایگاه ویژه تعاملات بینالمللی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.
اجلاس مجمع عمومی که از چند روز گذشته آغاز شده، از این جهت که اولین اجلاس حضوری پس از همهگیری ویروس کرونا و مقارن با تحولات مهم بینالمللی است، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
حضور ایران در سطح عالی رئیس جمهور میتواند زمینه ساز بهرهبرداری از فرصتهای موجود در چهارچوب دیپلماسی چندجانبه و دوجانبه باشد. سخنرانی دکتر رئیسی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، انعکاسی از سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده و از این جهت مورد توجه سایر کشورها قرار دارد. پیامهایی که در بستر مواضع و اظهارات اعلام شده در سخنرانی مجمع عمومی منتقل میشوند از کارکرد مهمی در سیاست خارجی برخوردار هستند و مجموعهای از اهداف، اولویتها و برنامههای کلان را بازنمایی میکنند. از این جهت دوستان و دشمنان جمهوری اسلامی ایران برداشتها و تفاسیر متناسب خود را از سخنرانی رئیس جمهور در مجمع عمومی دارند.
علاوهبر سخنرانی رئیس جمهور، حاشیه اجلاس مجمع عمومی زمینه مناسبی برای ملاقاتهای چندجانبه است. عضویت ایران در نهادها و سازمانهایی مانند «جنبش عدم تعهد»، «سازمان کنفرانس اسلامی»، «سازمان کشورهای صادر کننده نفت» و اخیراً هم «سازمان همکاریهای شانگهای» این فرصت را فراهم کرده است که ملاقاتهایی با هدف تقویت همکاریها و همافزایی در قالب نهادهای مزبور و تبیین مواضع و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران انجام شوند.
اجلاس سالانه سازمان ملل با توجه به اینکه سران و مقامات اغلب کشورها را گرد هم میآورد، فرصت مناسبی را برای انجام دیدارها و ملاقاتهای دوجانبه نیز فراهم میکند. تقویت مناسبات دوجانبه بویژه با کشورهای همسایه که از اولویتهای اعلامی سیاست خارجی دولت سیزدهم است، میتواند بهعنوان یکی از اهداف این دسته از ملاقاتها تعریف و پیگیری شود.
در مجموع سفر رئیس جمهور به مقر سازمان ملل متحد در نیویورک، سخنرانی در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد و انجام ملاقاتهای دو و چندجانبه در راستای سیاست خارجی تعاملگرای جمهوری اسلامی ایران قرار دارد که طی بیش از چهار دهه گذشته پیگیری و اجرا شده است. فرصت حضور و بیان مواضع در اجلاس سالانه مجمع عمومی همچنین فرصتی است که علاوهبر اظهارنظر در رابطه با مهمترین روندها و تحولات بینالمللی، سیاست خصمانه و تهاجمی که برخی از کشورهای غربی به پیشگامی ایالات متحده امریکا در قالب جنگ اقتصادی علیه ایران به راه انداختهاند، برای مقامات سایر کشورها و افکار عمومی جهان تبیین شود.
کارشناس روابط بین الملل
هفتاد و هفتمین اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد از 22 شهریور آغاز شده است و تا 5 مهر ادامه خواهد داشت. نمایندگان عالی رتبه کشورهای عضو، شامل سران و وزرای امور خارجه برای اولین بار پس از شیوع ویروس کرونا، بهصورت حضوری در این اجلاس شرکت خواهند کرد. سازمان ملل متحد اصلیترین و مهمترین سازمان فراگیر بینالمللی است که موضوعات متنوع و گستردهای را در دستور کار خود دارد. جلسات دورهای و مستمر ارکان این سازمان فرصتی برای دیپلماسی از طریق تبادل نظر، بحث و گفتوگوهای دو و چندجانبه را فراهم میکند. علاوه براین، سخنرانی در اجلاس مجمع عمومی این امکان را در اختیار شرکت کنندگان قرار میدهد که مواضع و دیدگاههای دولت متبوع خود را پیرامون مهمترین موضوعات و تحولات بینالمللی تبیین کنند.
حضور دکتر ابراهیم رئیسی بهعنوان رئیسجمهور اسلامی ایران در مقر سازمان ملل متحد و سخنرانی در اجلاس مجمع عمومی، از جهات متعددی دارای اهمیت است. طی سالهای پس از انقلاب اسلامی، علیرغم انتقاداتی که ایران نسبت به عملکرد و ساختار سازمان ملل متحد بویژه شورای امنیت داشت، هیچ گاه ارتباط خود را با این سازمان قطع نکرد. بهصورت مشخص طی بیش از چهار دهه گذشته، ایران در هیچ یک از اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد غایب نبوده و در سطوح وزیر امور خارجه و رئیس جمهور شرکت داشته است. این نکته نشان دهنده نگاه فرصتمحور جمهوری اسلامی ایران نسبت به حضور در اجلاس مجمع عمومی و بهرهبرداری از آن بهعنوان فرصتی برای دیپلماسی است.
حتی در طی سالهای جنگ تحمیلی که نهاد شورای امنیت سازمان ملل متحد با پیشگامی دولتهای غربی حمایتهای آشکاری از رژیم متجاوز صدام به عمل میآورد، رابطه جمهوری اسلامی ایران با سازمان ملل بهصورت هوشمندانه و از مجرای دبیرخانه این سازمان پیگیری شد.
نتیجه این رویکرد در آن برهه، نقش آفرینی فعال آقای «خاویر پرز دکوئیار» بهعنوان دبیرکل فقید سازمان ملل متحد در جهت روشنگری و نمایاندن حقانیت ایران و نهایتاً انتشار بیانیهای بود که رژیم بعث عراق را بهعنوان متجاوز و آغازکننده جنگ معرفی میکرد. امروز نیز که جنگ اقتصادی ایالات متحده علیه کشورمان در جریان است، حضور رئیس جمهور در اجلاس سازمان ملل متحد در حقیقت ادامه رویکرد هوشمندانه بهرهگیری از ظرفیتهای موجود در این سازمان در جهت تبیین مواضع و حقانیت ایران و همچنین نشان دادن ماهیت سلطه طلبانه دولت امریکا برای جهانیان است.
مطالبی که نمایندگان جمهوری اسلامی ایران طی ادوار گذشته در سخنرانیهای خود ضمن اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد بیان کردهاند طیف وسیعی از موضوعات را در برمیگیرد. «انتقاد از استکبار جهانی و سیاستهای سلطه طلبانه برخی از کشورها بویژه ایالات متحده امریکا»، «انتقاد از ساختار و عملکرد نهادهایی مانند شورای امنیت سازمان ملل متحد»، «تأکید بر آرمان فلسطین و حمایت از مظلومان و مستضعفان جهان» در کنار ارائه پیشنهادات عملیاتی به منظور مواجهه با چالشها و مسائل موجود، ساختار اصلی و ثابت مواضع و سخنرانیهای رؤسای جمهور و وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در اجلاس سازمان ملل متحد بوده است.
در کنار مواضع ثابت و اصولی، جمهوری اسلامی ایران از فرصت حضور در مجمع عمومی، برای بیان نظرات و دیدگاههای خود پیرامون مهمترین موضوعات روز جهانی در برهههای مختلف زمانی نیز بهرهبرداری کرده است. بهصورت کلی جمهوری اسلامی ایران یک بازیگر فعال و دارای ظرفیت در سطوح منطقهای و بینالمللی شناخته میشود. از طرفی دیگر نقش ایران بهعنوان یکی از اعضای مؤسس سازمان ملل متحد و استمرار تعامل با این سازمان طی سالهای متمادی، نشاندهنده جایگاه ویژه تعاملات بینالمللی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.
اجلاس مجمع عمومی که از چند روز گذشته آغاز شده، از این جهت که اولین اجلاس حضوری پس از همهگیری ویروس کرونا و مقارن با تحولات مهم بینالمللی است، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
حضور ایران در سطح عالی رئیس جمهور میتواند زمینه ساز بهرهبرداری از فرصتهای موجود در چهارچوب دیپلماسی چندجانبه و دوجانبه باشد. سخنرانی دکتر رئیسی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، انعکاسی از سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده و از این جهت مورد توجه سایر کشورها قرار دارد. پیامهایی که در بستر مواضع و اظهارات اعلام شده در سخنرانی مجمع عمومی منتقل میشوند از کارکرد مهمی در سیاست خارجی برخوردار هستند و مجموعهای از اهداف، اولویتها و برنامههای کلان را بازنمایی میکنند. از این جهت دوستان و دشمنان جمهوری اسلامی ایران برداشتها و تفاسیر متناسب خود را از سخنرانی رئیس جمهور در مجمع عمومی دارند.
علاوهبر سخنرانی رئیس جمهور، حاشیه اجلاس مجمع عمومی زمینه مناسبی برای ملاقاتهای چندجانبه است. عضویت ایران در نهادها و سازمانهایی مانند «جنبش عدم تعهد»، «سازمان کنفرانس اسلامی»، «سازمان کشورهای صادر کننده نفت» و اخیراً هم «سازمان همکاریهای شانگهای» این فرصت را فراهم کرده است که ملاقاتهایی با هدف تقویت همکاریها و همافزایی در قالب نهادهای مزبور و تبیین مواضع و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران انجام شوند.
اجلاس سالانه سازمان ملل با توجه به اینکه سران و مقامات اغلب کشورها را گرد هم میآورد، فرصت مناسبی را برای انجام دیدارها و ملاقاتهای دوجانبه نیز فراهم میکند. تقویت مناسبات دوجانبه بویژه با کشورهای همسایه که از اولویتهای اعلامی سیاست خارجی دولت سیزدهم است، میتواند بهعنوان یکی از اهداف این دسته از ملاقاتها تعریف و پیگیری شود.
در مجموع سفر رئیس جمهور به مقر سازمان ملل متحد در نیویورک، سخنرانی در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد و انجام ملاقاتهای دو و چندجانبه در راستای سیاست خارجی تعاملگرای جمهوری اسلامی ایران قرار دارد که طی بیش از چهار دهه گذشته پیگیری و اجرا شده است. فرصت حضور و بیان مواضع در اجلاس سالانه مجمع عمومی همچنین فرصتی است که علاوهبر اظهارنظر در رابطه با مهمترین روندها و تحولات بینالمللی، سیاست خصمانه و تهاجمی که برخی از کشورهای غربی به پیشگامی ایالات متحده امریکا در قالب جنگ اقتصادی علیه ایران به راه انداختهاند، برای مقامات سایر کشورها و افکار عمومی جهان تبیین شود.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
ترکیب جدید مجمع تشخیص مصلحت
-
«نه» به تحریم، تروریسم و جنگ
-
فرصتی برای دیپلماسی
اخبارایران آنلاین