مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت در گفتوگو با «ایران»:
تا الان هیچ کارخانه سیمانی به خاطر کمبود گاز تعطیل نشده است
قیمت هر کیسه سیمان نهایتاً 33 هزار تومان است / اگر سیمان در بورس کالا عرضه نمیشد،قیمتش قابل کنترل نبود
گروه اقتصادی/ مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت بیان کرد: با وجود زمزمههایی که در خصوص کمبود سیمان و مشکل سوخت کارخانههای تولید سیمان در بازار وجود دارد باید بگویم که نه تنها کمبود سیمان نداریم بلکه در زمینه سوخت نیز کمبودی وجود ندارد زیرا کارخانههای سیمان علاوه بر دپو داشتن ماده اولیه سیمان که کلینکر است، سوخت مازوت را نیز در اختیار دارند. در همین راستا سیفالله امیری گفتوگویی تفضیلی با روزنامه ایران داشته است.
اخبار منفی مختلفی در خصوص وضعیت کارخانههای سیمان به گوش میرسد. اغلب این اخبار درباره کمبود سیمان و کاهش عرضه و افزایش قیمت آن در بازار است. آیا این اخبار واقعیت دارد؟
سیمان یک کالای استراتژیک در کشور است. در سالهای قبل با وجود اینکه وزارت نفت و نیرو در خصوص گاز و برق به منظور تأمین نیاز برای بخشهای مختلف برنامهریزیهایی داشتند، اما این برنامهها به شکل صحیح اجرایی نشد که باعث شد در این زمینه با مشکلاتی مواجه شوند. کمبود گاز و برق برای همه تولیدکنندگان کشور مشکلساز شد و تنها مربوط به کارخانههای سیمان نبود. اما آنچه که همیشه برای وزارت نفت مهم بوده و در اولویت قرار داشته است خانوارها هستند؛ به طوری که از حدود 850 میلیون متر مکعب تولید گاز در روز توسط این وزارتخانه حدود 500 تا 580 میلیون مترمکعب آن سهم خانوارها، 120 تا 130 میلیون مترمکعب سهم نیروگاههای خود شرکت نفت، 40 میلیون متر مکعب سهم بخش فولاد و 27 میلیون مترمکعب برای سیمان در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه از قبل وزیر نفت اعلام کرده بودند «ممکن است با توجه به شرایط حاکم، کمبود گاز داشته باشیم.» ما با شرکتهای سیمانی و شرکتهای مربوط به وزارت نفت جلسات متعددی را برگزار کردیم تا بتوانیم در زمان کمبود، تولیدات را همچنان ادامه داده و متوقف نکنیم.
اغلب کارخانههای سیمانی به دو روش فعالیت کرده و تولید میکنند که یکی استفاده از گاز و دیگری با استفاده از مازوت است. بنابراین اکثر این کارخانهها علاوه بر گاز دارای مخازن مازوت نیز هستند. با توجه به احتمال کمبود گازی که از سوی وزیر محترم نفت اعلام شد و در پی جلسات متعدد، برنامهریزیهایی صورت گرفت که بر اساس آن مخزنهای این کارخانهها را در ابتدای فصل با مازوت پر کنیم تا اگر آنها با کمبود گاز مواجه شدند بتوانند از آن سوخت برای تولید استفاده کنند. علاوه بر آن و بر اساس توافقهای صورت گرفته اعلام شد؛ در صورت اتمام این ماده (مازوت) کارخانهها میتوانند به شرکتهای ملی نفت مراجعه کرده و مجدداً مخازن خود را پر کنند. بنابراین با تدابیری که در نظر گرفته شده در حال حاضر برای تولید سیمان به هیچ عنوان مشکلی در زمینه سوخت نداریم زیرا در صورت کمبود گاز شرکتهای سیمانی از طریق این ماده(مازوت) تغذیه میشوند. در خصوص اخبار دروغ مربوط به تعطیلی کارخانههای سیمان نیز باید بگویم که در حال حاضر 89 کارخانه سیمان وجود دارد که حدود 68 میلیون تن سیمان تولید میکنند و هر هفته حدود یک میلیون و 300 هزار تن از این تولیدات با قیمتهای متعادلی در بورس کالا عرضه و به فروش میرسند. به طوری که در معاملات بازار سرمایه هر کیسه سیمان حدود 31 تا 33 هزار تومان خرید و فروش میشود که با افزودن هزینه حمل (با توجه به مسافتی که وجود دارد) نرخ آن برای مصرفکننده به حدود 49 تا 55 هزار تومان میرسد. همچنین قیمت هر تن از این محصول نیز حدود 523 تا 530 هزار تومان است. اخبار مربوط به اینکه 50 کارخانه سیمانی تعطیل شدهاند و مازوت ندارند دروغ محض است زیرا نه تنها هیچ کدام از کارخانهها تعطیل نیستند بلکه همچنان در حال تولید نیز هستند. از 27 میلیون مترمکعب گاز که برای کارخانههای سیمان در نظر گرفته شده، حدود 11/6 میلیون مترمکعب گاز در اختیار آنها قرار داده شده و کارخانههایی که گاز ندارند، در مخازن آنها به اندازه کافی مازوت وجود دارد که میتوانند این از سوخت برای فعالیت خود استفاده کنند. بنابراین مشکلی از نظر سوخت برای تأمین سیمان کشور نداریم و میزان نیاز آن که حدوداً یک میلیون تا یک میلیون و 200 تن است تأمین میشود. از سوی دیگر به طور منظم هر هفته نیز به میزانی که عنوان کردم در بورس کالا این محصول عرضه میشود که در برخی از مواقع بخشی از این سیمان باقی میماند و در هفته بعدی مجدداً در بازار سرمایه عرضه میشود. بنابراین مشکلی در خصوص تولید سیمان در کشور وجود ندارد. گفتنی است مواد اولیه سیمان-کلینکر-است که در حال حاضر کارخانههای سیمانی ما حدود 14 میلیون تن در انبار از این ماده دپو کردهاند که حدود 3 تا 4 میلیون تن آن به علت اینکه قدیمی است، استفاده نمیشود و 11 میلیون تن آن در کارخانهها مورد استفاده قرار میگیرد که نیاز به مازوت ندارد و به علت اینکه در فصل زمستان مشکل کمبود برق نداریم، میتوانیم افزودنی به آن اضافه میکنیم تا به سیمان تبدیل شود. با این تفاسیر اگر بر فرض محال کارخانههای سیمان ما هیچ سیمانی تولید نکنند کشور به میزان حدوداً دو ماه و نیم دپو کلینکر در کارخانهها دارد که براحتی تبدیل به سیمان میشود. بنابراین نه تنها کارخانهها تعطیل نیستند، بلکه سیمان نیز به اندازه کافی در کشور وجود دارد و من قول میدهم که در خصوص این محصول در کشور به مشکلی بر نخواهیم خورد.
انجمن گویا نگاه بازارسازانهای به بازار سیمان دارد. نظرتان در این خصوص چیست؟
ما با انجمنهای قبلی بسیار در تعامل بودهایم و اگر موضوع و مشکلی بود بلافاصله با هم حل میکردیم. به هر حال ما به وسیله انجمن سیمان کف عرضهها را اعلام میکنیم و نیاز کشور را تخمین میزنیم، اما مصاحبهای که انجمن فعلی انجام داد، بدون اینکه هماهنگی با وزارتخانه داشته باشد؛ صورت گرفته بود. در واقع قصد داشتند در بورس کالا قیمت را بالا ببرند که این خود یک بازارسازی محسوب میشود. بهتر است اگر مشکلی یا کمبودی وجود دارد ابتدا با ما در میان بگذارند و اگر با همکاری یکدیگر از طریق وزارتخانه نتوانستیم مشکل را برطرف کنیم بعد اعلام کنند؛ نه اینکه خودسرانه مصاحبههایی کرده و اعلام کمبود کنند که این کار خود به نوعی بازارسازی محسوب میشود.
خیلی مواقع شنیده میشود کارخانهداران اعلام میکنند قیمت سیمان پایین است و تولید آن برای ما زیانآور است. آیا این موضوع درست است؟
قیمت سیمان پایین نیست بلکه متعادل است. نباید فراموش کنید که سیمان یک کالای اساسی محسوب میشود و اگر هر پاکت آن تنها هزار تومان گران شود مسکن را متری 2 میلیون گران میکنند. در حالی که این کالا در مسکن تأثیر آنچنان زیادی نباید داشته باشد. چرا باید در برخی مناطق شمالی تهران مسکن متری 120 تا 170 میلیون تومان قیمتگذاری شود؟ مگر در یک متر چقدر سیمان بکار رفته که تا یک یا 2 هزار تومان سیمان افزایش قیمت پیدا میکند بلافاصه مسکن را 2 تا 3 میلیون افزایش قیمت میدهند؟ مگر در ساخت و ساز مسکن از طلا استفاده شده است؟
قیمتگذاری این محصول دست ما نیست و در بورس کالا قیمتها مشخص میشود. در واقع عرضه و تقاضا، قیمت سیمان را در این بازار تعیین میکند. در واقع بورس یک قیمت پایهای را اعلام میکند اگر کمبود سیمانی در کشور باشد قطعاً قیمت آن در این بازار افزایش پیدا میکند. اما خدا را شکر در حال حاضر کمبود سیمان وجود ندارد و قیمتها نیز متعادل است.
اقدامات مناسب دولت سیزدهم از نظر شما چه بوده است؟
یکی از اقدامات خوبی که دولت سیزدهم انجام داد عرضه کالاها در بورس کالا به منظور متعادل کردن قیمت آنها بود زیرا زمانی که کالا در بورس عرضه نمیشود هر فردی هر قیمتی که تمایل داشت را اعلام میکرد و قیمت یکپارچه در کشور وجود نداشت، اما در حال حاضر به علت شفافسازیای که در بورس کالا صورت میگیرد قیمتها مشخص است. به جرأت میتوان گفت اگر سیمان در بورس کالا عرضه نمیشد به هیچ عنوان قیمت آن قابل کنترل نبود. با ورود این کالا به بازار سرمایه چنان شفافیتی ایجاد شده که در حال حاضر مطلع هستیم که تولیدکننده و مصرف کننده به چه میزان وجود دارد و خریدار چه کسی است و...
بنابراین کسی نمیتواند کالا را دپو کرده و انبار کند. علاوه بر آن، سامانه جامع تجارت نیز یکی از اقدامات بسیار خوب و پرمحتوای دولت محسوب میشود زیرا در آن باید همه کالاها بدون تولید و بدون استثنا از تولید تا مصرف نهایی در این سامانه بارگذاری شود. بنابراین فردی که محصولی را خریداری کرده اگر 70 درصد آن را به فروش نرساند هفته بعد نمیتواند از بورس کالا خرید کند.
کشور کمبود روغن موتور ندارد
مدیرکل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: کارخانجات اصلی روغن موتور با قوت در حال تولید هستند و هیچ مشکلی از این بابت در کشور وجود ندارد. محسن صفدری افزود: چهار کارخانه اصلی تولیدکننده روغنموتور و همچنین تولیدکنندگان کوچک و متوسط این فرآورده، با قوت در حال تولید هستند. او مطرح شدن برخی مباحث درخصوص کمبود روغن موتور در فضای مجازی را ناشی از تلاش عدهای از عاملان توزیع برای فضاسازی افزایش قیمتها متأثر از نوسانات نرخ دلار برشمرد و یادآور شد: آخرینبار خردادماه امسال افزایش قیمت برای محصولات تولیدکنندگان روغن موتور اعمال شد. در این میان محمدجواد نظرزاده، مدیرکل دفتر خدمات آماد و توزیع وزارت صمت نیز درباره وضعیت عرضه روغن موتور در کشور گفت: امروز مشکلات روغن موتور نسبت به چهار ماه گذشته بسیار کاهش یافته است و مشکل خاصی در تولید و عرضه روغن موتور وجود ندارد. او افزود: عرضه مستقیم روغن موتور در پایانهها و افزایش بازرسیها، موجب کاهش التهابات عرضه این محصول در سطح بازار شده است و شاید هنوز به قیمت مصرفکننده نرسیده باشد که البته بخشی از این افزایش قیمت مربوط به خدماتی است که ارائه میشود. نظرزاده از ساماندهی این بازار تا دو ماه آینده خبر داد و گفت: قول میدهم تا دو ماه آینده سه درصد فروشگاههای کشور ذیل دقیقترین سامانههای اطلاعاتی وزارت صمت مدیریت شود و قیمت عرضه روغن موتور کاملاً متناسب با نرخ مصوب باشد. او با بیان اینکه شفافیت و رسمی کردن قیمت کالاها ازجمله سیاستهای وزارت صمت است، تصریح کرد: از مردم درخواست میکنیم هر خریدی که از هر فروشگاهی انجام میدهند حتماً فاکتور دریافت کنند.
مدیرکل دفتر خدمات آماد و توزیع وزارت صمت با بیان اینکه در حدود یک درصد از فروشگاهها به سامانه فروشگاهی تجهیز شدهاند، تصریح کرد: اگر ۱۵ درصد جایگاهها، عرضه با قیمت متعادل و رسمی داشته باشند، بازار کاملاً کنترل میشود و این موضوع موجب از بین رفتن حباب قیمت میشود. طی چند وقت اخیر، فضایی در بازار خودرو ایجاد شده که گویا کشور با کمبود شدید روغن موتور روبهرو است، از همین رو برخی از دارندگان روغن موتور و بخصوص توزیع کنندگان آن، بر قیمتها افزودند و روغن موتور با دو الی 3 برابر قیمت به فروش میرسد. این در شرایطی است که مسئولان وزارت صمت طی چند روز اخیر بارها تأکید کردند که کمبودی در تأمین روغن موتور وجود ندارد و بخشی از تقاضایی که در بازار وجود دارد، کاذب است. این در حالی است که میانگین تولید روغن موتور در فصل پاییز امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۰ درصد افزایش داشته است. همچنین در ۹ ماهه امسال بیش از ۱۲۰ میلیون لیتر روغن پایه گروه یک در بورس عرضه شده است. پیش از این نیز دبیر انجمن پالایشهای روغنسازی ایران گفته بود: به دلیل اختلاف قیمت بازار داخل و بازار جهانی، قاچاق رسمی روغن موتور بشدت در حال انجام است. سلمان اسماعیلی یادآور شده بود: قاچاقچیان، روغن موتورهای با قیمت مصوب را از بازار جمعآوری میکنند و تحت نشان تجاری متفرقه در گمرک اظهارنامه دریافت و صادر میکنند.