اتفاقی بزرگ با دو تصمیم مهم؛ حمایت تمام قد از هوادار

مهدی ملکی
دبیر گروه ورزشی
در سال‌های نه چندان دور «بازیکن سالاری» یکی از معضلات فوتبال ایران بود و در مقاطعی «مربی سالاری» هم به آن اضافه شد. اما حالا مدتی است باشگاه‌ها از این فضا فاصله گرفته و به عبارتی هر دو منسوخ شده‌اند. در این میان شاید بتوان مدعی شد که شاهد تولد «هوادار سالاری» هستیم؛ موضوعی که نه تنها معضل نیست بلکه می‌تواند حُسن هم باشد. چرا که باعث تقویت جنبه اجتماعی این ورزش می شود و آن را از انحصار پدیده صرفاً حرفه ای خارج می کند. وقتی پای مردم و هوادار به میان بیاید، وجه دموکراتیک هم تقویت می‌شود.
فوتبال ایران با معایب و نواقص ریز و درشت بسیاری دست به گریبان است. سال‌هاست لیگ این رشته ورزشی محبوب و پرطرفدار، پسوند «برتر» را یدک می‌کشد اما بسیاری از کارشناسان معتقدند علاوه بر مسائل فنی، فوتبال ایران در بخش‌های مدیریتی و پیرامونی هم مطابقت لازم با استانداردهای موجود در فوتبال دنیا را ندارد. یکی از شاخصه‌هایی که فاصله زیادی با متد جهانی دارد و اهمال در توجه ویژه به آن، گاهی اتفاقات زیانباری را هم به همراه داشته، مسأله «هواداران» است. بدون تردید، هوادار یکی از ارکان مهم و تأثیرگذار در فوتبال است که جزو لاینفک زیبایی‌های این رشته ورزشی به شمار می‌رود. بارها شنیده و خوانده‌ایم که فوتبال بدون هوادار، معنایی ندارد و از ورزشی مهیج فاصله‌ای زیاد می‌گیرد. تصور کنید که مهم‌ترین و حساس‌ترین بازی‌های فوتبال هیچ تماشاگری در ورزشگاه نداشته باشد، در این صورت چه بلایی سر آن بازی و جاذبه‌هایش می‌آید. بنابراین امروزه جذب و حفظ هواداران توسط باشگاه‌های فوتبال از دغدغه‌های اصلی در فوتبال حرفه‌ای و صنعت ورزش محسوب می‌شود که می‌تواند پتانسیل بالایی را برای درآمدزایی باشگاه‌ها ایجاد کند. به همین منظور رضایتمندی هواداران به‌عنوان مشتریان عمده در صنعت ورزش فوتبال، ارزش ویژه و بی‌بدیلی دارد.
در شرایطی که تعریف، ‌شأن و جایگاه «هوادار» در فوتبال ایران بارها توسط تصمیمات مدیران و مسئولان به چالش کشیده شده، در یک ماه گذشته دو تصمیم مهم از سوی مالک دو باشگاه را می‌توان سرمشق و الگو قرار داد. در مقاطعی «هوادار» در ایران آن هم در ظاهر شأن و منزلتی اعلا از سوی مسئولان پیدا می‌کند و آنها تأکید می‌کنند که هواداران صاحبان اصلی و معنوی باشگاه هستند اما در عمل رفتاری نامناسب می‌شود و به‌عنوان مثال در تنگناهای مالی با اعلام شماره حساب از آنها مدد می‌طلبند. این درحالی است که ابتدایی‌ترین موضوع که باعث حفظ آرامش و آسایش آنها می‌شود هم هنوز وجود ندارد و هواداران برای تهیه بلیت اینترنتی و مستقر شدن در جایگاه‌های‌شان به هنگام برگزاری بازی با مشکلاتی اساسی رو‌به‌رو هستند. در چنین وضعیتی اسماعیل حاجی‌پور مالک باشگاه داماش گیلانیان در شب فینال جام حذفی و فرهاد حمیداوی مالک باشگاه پدیده در ماجرای انتقال یحیی گل محمدی به پرسپولیس، موضعی داشتند که کاملاً برمبنای تکریم هوادار بود. در واقع مالکان داماش و پدیده که هر دو باشگاهی خصوصی محسوب می‌شوند، براساس ارزشگذاری به هواداران تیم شان، تصمیماتی گرفتند که قابل تأمل و تحسین است. اسماعیل حاجی‌پور وقتی متوجه شد هواداران داماش راهی به ورزشگاه شهدای فولاد اهواز نیافته‌اند و با نادیده گرفتن قانون از سوی سازمان لیگ در حق‌شان اجحاف شده، تا پای اینکه مانع برگزاری فینال جام حذفی شود هم پیش رفت تا اینکه به هدف رسید. فرهاد حمیداوی هم در روزهای گذشته با وجود اصرار مدیرعامل باشگاه پرسپولیس و فشارهای جانبی از سوی افرادی تأثیرگذار و تصمیم ساز، از موضع خود عقب نشینی نکرد و اجازه جدایی به یحیی گل محمدی نداد. سرمربی ای که بواسطه عملکرد فصل گذشته‌اش با پدیده مورد حمایت هواداران مشهدی است و عقد قرارداد دوساله باشگاه با او باعث رضایت و خشنودی طرفداران شد. بنابراین آنها اصلاً دوست نداشتند یحیی را از دست بدهند. برای اثبات اهمیت جایگاه هوادار کافی است اتفاقات فصل گذشته رئال مادرید را مدنظر قرار دهیم. زیدان پس از دو سال و نیم هدایت رئال و کسب سه لیگ قهرمانان متوالی از این تیم جدا شد اما ناکامی‌های سریالی باعث شد فلورنتینو پرز، رئیس باشگاه رئال مادرید پس از چند ماه مجبور شود دوباره به سراغ زیزو برود تا بلکه به اوضاع آشفته تیمش سر و سامان بدهد و دل هواداران ناراضی مادرید را به دست آورد. اما در ایران اوضاع کاملاً وارونه است. ایرج عرب مدیرعامل باشگاه پرسپولیس در مواجهه با نارضایتی هواداران پس از جدایی برانکو، پس از 3 روز با اسکورت پلیس در جمع هواداران معترض که مقابل ساختمان باشگاه تجمع کرده بودند، حاضر شد.
با این اوصاف نمی‌توان از کنار این مسأله به سادگی گذشت که در فوتبال همه راه‌ها به هوادار و رضایتش منتهی می‌شود و از بعد اقتصادی و درآمدزایی هم باشگاهی موفق است که خیل هوادار را به‌عنوان حامی، پشت سر خود می‌بیند. در این شرایط است که آن باشگاه مورد اقبال اسپانسرها قرار می‌گیرد.