‌به نام تاریخ

12 مهر
سال 1313 در چنین روزی جشن هزاره فردوسی به مناسبت هزارمین سال تولد فردوسی در طوس و چند شهر دیگر ایران آغاز شد. آیین‌هایی که تا 16 مهر ادامه داشت و کسانی چون محمدتقی بهار، محمدعلی فروغی، حسن پیرنیا، مجتبی مینوی، بدیع‌الزمان فروزانفر و سعید نفیسی در کنار ادیبان و ایران شناسانی از 17 کشور شرکت کردند. نخستین بنای آرامگاه فردوسی هم در همین روز و همزمان با آغاز جشن افتتاح شد.
تولدها
حسن دادشکر: بازیگر تئاتر و تلویزیون و از پیشکسوتان تئاتر کودک و نوجوان سال 1326 در چنین روزی به دنیا آمد. حسن دادشکر کارش را در تئاتر با بازی در نمایش «کرگدن» به کارگردانی حمید سمندریان در سال 1350 به صورت جدی آغاز کرد. پس از آن در نمایش‌هایی مانند «تشنگی و گشنگی»، «پیک نیک در میدان جنگ»، «ملاقات بانوی سالخورده»، «آنتیگون» و «زنگ آخر» بازی کرد. او به تئاتر کودک و نوجوان علاقه زیادی داشت و از اوایل دهه 60 در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در نمایش‌های کودکان بازی می‌کرد. اولین گروه تئاتری نوجوانان هم توسط او در تهران شکل گرفت. دادشکر در سینما و تلویزیون هم فعال بود و بازی او را در فیلم‌های «شاید وقتی دیگر»، «مجنون»، «عشق شیشه ای» و «سگ کشی» و سریال‌های «گلاب بپاش»، «شاگرد اول ها»، «آرایشگاه زیبا»، «آقای بهتر»، «آقای حکایتی» و «هتل» دیدیم.
لویی آراگون: رمان‌نویس و شاعر فرانسوی سال 1897 متولد شد. لویی آراگون در جوانی تحصیل در رشته پزشکی را آغاز کرد اما مدتی بعد از این رشته انصراف داد. دوستی با آندره برتون در دوران سربازی باعث شد به نویسندگی علاقه پیدا کند و پس از چند سال نوشتن عضو کانون نویسندگان مسکو شد. آراگون از بنیانگذاران مکتب ادبی سوررئالیسم است و در واقع بیانیه آن را همراه برتون به صورت رسمی در سال 1924 منتشر کرد اما در شوروی آن زمان این مکتب محکوم شد. سال 1924 کتاب «موجی از رؤیاها» از او منتشر شد. کتابی کاملاً متفاوت با داستان‌های آن زمان. قلم قدرتمند آراگون باعث شد با این کتاب به شهرت برسد و پس از آن «محله‌های زیبا»، «مسافرین سلطنتی»، «اورلین»، «هفته مقدس»، «هانری ماتیس» و «ماجراهای ژان فوتر لا بیت» را نوشت. او سال 1982 درگذشت.
کلایو اوون: بازیگر انگلیسی سال 1964 در چنین روزی به دنیا آمد. کلایو اوون بازیگری را از سال 1991 با فیلم «چشمانم را ببند» آغاز کرد و پس از آن در فیلم‌هایی مانند «گاسفورد پارک»، «هویت بورن»، «باجه تلفن»، «نزدیک‌تر»، «شهر گناه»، «پلنگ صورتی»، «فرزندان انسان»، «آخرین شوالیه ها»، «اوفلیا» و «مرد ماه جوزا» بازی کرد. اوون برای فیلم «نزدیک تر» نامزد جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد و برای همین فیلم جایزه‌های گلدن گلوب و بفتا را به دست آورد.
 سالروز تولد علی پویان نمایشنامه نویس، جورجیو استره لر کارگردان ایتالیایی، دکلان دانلان کارگردان انگلیسی، الهه رهرونیا شاعر، رویا شاپوریان داستان نویس و سیدعلی میرفتاح داستان‌نویس هم امروز است.
درگذشت‌ها
احمد محمود: نویسنده محبوب ایرانی سال 1381 در چنین روزی درگذشت. احمد محمود متولد 1310 بود و پس از کودتای 18 مرداد 1332 مدتی را در زندان و تبعید به سر برد. یک سال بعد نخستین داستان کوتاهش را به نام «صب» در مجله امید ایران منتشر کرد و اولین مجموعه داستانش هم به نام «مول» سال 1338 با سرمایه خودش به چاپ رسید. پس از آن مجموعه داستان‌های «دریا هنوز آرام است»، «بیهودگی»، «زائری زیر باران» و «غریبه‌ها» از احمد محمود منتشر شد و در سال 1353 اولین رمانش را به نام «همسایه ها» نوشت که ابتدا بخش‌هایی از آن در بعضی نشریه‌ها منتشر شد اما وقتی نشر امیرکبیر آن را چاپ کرد با استقبال مخاطبان روبه‌رو شد. هرچند که به دلیل کنایه‌های سیاسی‌اش تا سال 1357 اجازه نشر مجدد نداشت. «داستان یک شهر»، «زمین سوخته»، «مدار صفر درجه» و «درخت انجیر معابد» هم از دیگر رمان‌های او هستند که همه آنها با اقبال عمومی مواجه شدند و «درخت انجیر معابد» برنده دور اول جایزه هوشنگ گلشیری شد.
فتح‌الله بی‌نیاز: نویسنده و منتقد ادبی 5 سال پیش در چنین روزی درگذشت. فتح‌الله بی‌نیاز در سال 1327 به دنیا آمده بود و فعالیت ادبی‌اش را از سال 1347 با انتشار داستان کوتاه، مقاله و نقد ادبی در نشریه‌های مختلف با نام مستعار آغاز کرد اما از سال 1380 با نام خودش مطالبش را می‌نوشت و به این ترتیب از او 411 نقد و مقاله و 60 داستان کوتاه به جا مانده است. رمان‌هایی مانند «مکانی به وسعت هیچ»، «حلقه نفوذناپذیر گرگ خاکستری»، «عطش ماندگار» و «گل سرخ، ای تناقض ناب». بی‌نیاز 12 سال عضو هیأت داوران جایزه مهرگان ادب بود.