اتاقی که در آنجا اتفاق افتاد

جان بولتون / مشاورامنیت ملی سابق ترامپ / مترجمان: مسعود میرزایی و بهجت عباسی

توئیت بی‌سابقه «ملانیا»

مکرون نشست دوجانبه با ترامپ را با صحبت کردن از «ارتش اروپا» آغاز کرد که قبلاً هم آن را علناً مطرح کرده بود و بسیاری از امریکایی‌ها هم کاملاً آمادگی داشتند تا اروپایی‌های ناسپاس بدون ما چنین ارتشی را تشکیل دهند. سخنرانی 11 نوامبر مکرون در بنای طاق نصرت معروف پاریس نیز چیزی بجز توهین به ترامپ نبود. او گفت: «وطن‌پرستی دقیقاً در تضاد با ناسیونالیسم قرار دارد. ناسیونالیسم با بیان اینکه منافع ما اولویت دارد و دیگران چه اهمیتی دارند، به مثابه خیانت به وطن‌پرستی است.» ترامپ بعداً گفت که اظهارات توهین‌آمیز مکرون را نشنیده است زیرا گوشی‌ای که برای ترجمه همزمان استفاده می‌کرد، در یک لحظه حساس قطع شده بود.
بعد از پاریس، به منظور پشتیبانی از حضور معاون رئیس جمهوری در اجلاس سالانه سران مجمع کشورهای جنوب شرق آسیا (آسه آن) به امارات متحده عربی و بعد به سنگاپور پرواز کردم. ساعت 20 و 2 دقیقه صبح
14 نوامبر، ریکاردل تماس گرفت تا بگوید گزارشی که از سوی یک منبع غیردوست به روزنامه وال استریت ژورنال درز کرده، حکایت از این دارد که او بزودی اخراج خواهد شد. این گزارش همچنین مملو از گمانه‌زنی‌ها درباره اخراج کِلی و نیلسن بود. بنابراین فوراً با ترامپ و برخی دیگر از مقامات تماس گرفتم تا بپرسم موضوع از چه قرار است (سنگاپور از نظر زمانی 13 ساعت جلوتر از واشنگتن است). در همین اثنا، توئیتی باورنکردنی از «دفتر بانوی اول» منتشر شد که در آن نوشته شده بود ریکاردل دیگر شایستگی همکاری در کاخ سفید را ندارد. صحبت از اتفاقی بی سابقه بود. همچنان تلاش می‌کردم این اتفاق را هضم کنم که ترامپ ساعت پنج و نیم صبح به من زنگ زد و پرسید «ماجرای این توئیتی که از طرف دفتر بانوی اول منتشر شده، چیست؟» و سپس از وسترهوت خواست توئیت را به او نشان دهد. ترامپ برای اولین بار توئیت را خواند و داد زد: «ای وای، چطور ممکن است بدون هماهنگی با من، آن را منتشر کنند؟» به نظرم سؤال خوبی بود. او در پایان گفت این موضوع را بررسی می‌کند. ترامپ بعدها ریکاردل و کارکنان دفتر بانوی اول را به اتاق بیضی فراخواند تا هر یک از آنها نسخه‌ای از روایت خود را درباره سفر بانوی اول به آفریقا بازگو کنند؛ سفری که چیزی نمانده بود به دلیل ندانم کاری و بی خیالی کارمندان بانوی اول خراب شود اما ریکاردل جلوی آن را گرفته بود. در واقع ریکاردل هرگز بانوی اول را ملاقات نکرده بود و همه انتقادها از سوی کارکنان بانوی اول مطرح شده بود. کاملاً حق با ترامپ بود که از توئیت «دفتر بانوی اول» خشمگین باشد اگر چه کارکنان دفتر بانوی اول مسئولیت آن را نپذیرفتند. ترامپ گفت ادعای آنها چرند است و درست می‌گفت.
من موقع صرف ناهار دو نفره با پنس، با او درباره ریکاردل صحبت کردم. پنس گفت: «ریکاردل فوق‌العاده است» و قول داد کاملاً از او حمایت کند. کِلی همان روز به من زنگ زد تا بگوید ترامپ بعد از جلسه اتاق بیضی به او دستور داده مکان دیگری را برای ادامه فعالیت ریکاردل پیدا کنیم... و اینکه ترامپ به او گفته «باید ریکاردل را در دولت نگه داریم» و «به رغم اتهامات کارکنان دفتر بانوی اول، او آدم بدی نیست.»
کِلی در ادامه گفت: «سفر پاریس یک افتضاح کامل بوده است» و ترامپ در هواپیمای ایرفورس وان حین بازگشت به واشنگتن و حتی بعد از آن بی وقفه گله کرده است. او بارها و بارها درباره اشتباه های رخ داده انتقاد و درخواست کرده متیس و نیلسن عمدتاً به دلیل مسائل مربوط به مرز امریکا و مکزیک اخراج شوند. کِلی گفت سعی کرده «نگرانی ترامپ را کاهش دهد» اما درباره نتیجه آن مطمئن نیست. از او خواستم من را بی خبر نگذارد. او صرفاً به بیان این جمله اکتفا کرد که «اوکی رفیق»؛ پاسخی که به من نشان داد دوستان زیادی برای او در کاخ سفید نمانده است. ترامپ روز بعد بیانیه‌ای صادر و اعلام کرد که ریکاردل به پست جدید خود در دولت منتقل می‌شود. این بیانیه در حالی صادر شد که ما درباره آن توافق نکرده بودیم. متأسفانه کارکنان دفتر بانوی اول آنقدر فضا را مسموم کرده بودند که خود ریکاردل تصمیم گرفت دولت را ترک کند و دوباره به بخش خصوصی ملحق شود. همه این مسائل از نظر من، ناخوشایند و رقت انگیز و در رابطه با ریکاردل کاملاً غیرمنصفانه بود.
با گذشت تقریباً 9 ماه از ورودم به شورای امنیت ملی، اقدام به ارزیابی فعالیت‌های شورا کردم. ما در این مدت اساساً استانداردهایی را رعایت کرده بودیم که به واسطه آن «به کسی آسیبی وارد نشود»، وارد توافق های بد نشویم و تلاش کنیم از توافق های بدی که از گذشته به ما به ارث رسیده بود، خارج شویم (به عنوان مثال توافق هسته‌ای ایران و پیمان نیروهای میانبرد هسته‌ای). اما احساس می‌کردم که هرج و مرج و آشفتگی از جبهه‌های دیگری به سمت ما می‌آید. با فرا رسیدن زمان انتخابات کنگره در ماه نوامبر، ماشین شایعات نیز با حداکثر سرعت حرکت می‌کرد. بخصوص با توجه به حصول نتایج ناامیدکننده در انتخابات و همچنین اتفاقات مربوط به سفر پاریس، پیوسته شایعاتی درباره جانشین احتمالی کِلی مطرح می‌شد. یکی از تئوری‌هایی که همواره مطرح بود تصمیم ترامپ، برای انتخاب «نیک آیرز» رئیس دفتر مایک پنس به عنوان جانشین کِلی بود. این تصمیم در بهترین حالت کاری معمول و مرسوم نبود که رئیس دفتر معاون رئیس جمهوری از پست خود برداشته شود و بعد به عنوان رئیس ستاد کارکنان کاخ سفید و رئیس دفتر رئیس جمهوری منصوب شود. البته جیم بیکر زمانی که جورج بوش پدر معاون رئیس جمهوری ریگان بود، برای او کار می‌کرد که بعداً رونالد ریگان او را به عنوان رئیس ستاد کارکنان کاخ سفید منصوب کرد.
مهارت‌های سیاسی آیرز او را به گزینه‌ای منطقی تبدیل می‌کرد البته اگر جان کِلی واقعاً عزم خود را برای ترک کاخ سفید جزم کرده باشد. آیرز همچنین برای رئیس جمهوری که قصد داشت برای دوره دوم ریاست جمهوری‌اش مبارزه کند، انتخاب خوبی بود. اما مهم این بود که آیا آیرز اصلاً این پست را قبول می‌کند. او می‌خواست از همان ابتدا شرح وظایفش معلوم باشد و به نظر می‌رسید ترامپ هم تمایل به انجام این کار دارد اما بارها درباره برخی موارد کلیدی دبه در آورد یا اینکه کل ایده شرح  وظایف را به بهانه غیرعملی بودن، رد کرد. اگرچه آیرز وسوسه شده بود این پست را قبول کند اما تجارب دو سال گذشته در دولت ترامپ، او را به این نتیجه رساند که برعهده گرفتن یک مسئولیت مهم و حساس بدون وجود یک دستورالعمل و برگه توافق شده‌ای برای رجوع به آن در شرایط بحرانی، ارزش ریسک کردن ندارد. البته اینکه آیا یک چنین کاغذی اساساً می‌توانست ارزشی داشته باشد یا نه، سؤال مهمی بود اما این سؤال در آن شرایط هرگز قابل پاسخ دادن نبود.
در شرایطی که نارضایتی از مسائل مربوط به تغییر و تحول کارکنان کاخ سفید در شرف غلیان بود، پیمانه وزارت متیس به عنوان وزیر دفاع نیز لبریز شده بود. با اینکه کاملاً  انتظار داشتم آیرز روز دوشنبه 10 دسامبر 2018 جای کِلی را به عنوان رئیس ستاد کارکنان کاخ سفید و رئیس دفتر ترامپ بگیرد، کِلی صبح همان روز ساعت شش و نیم در یکی از آخرین مکالماتش به من گفت، آیرز بعد از دو روز کار آزمایشی مستقیم با ترامپ به این نتیجه رسیده که با این شیوه نمی‌تواند کار کند. کِلی همچنین گفت که درباره طرح ترامپ برای جایگزین کردن نیکی هیلی به جای پنس به عنوان نامزد معاونت ریاست جمهوری در انتخابات 2020 کاملاً قانع شده است؛ تحولی که آیرز را در یک موقعیت غیرممکن قرار می‌داد. در هر صورت ما باز هم به خانه اول بازگشتیم و همه جهان این را فهمید. تنها خبر خوب این بود که  دهم دسامبر و در دقیقه 90، «پیت سیپولونی» کار خود را به عنوان مشاور حقوقی کاخ سفید آغاز کرد. برنامه خروج متیس از وزارت دفاع نیز خیلی زود علنی شد.