قافیه هزارساله قصیده عشق

شاید در هیچ یک از نظام‌های فرهنگی جهان به اندازه فرهنگ ایرانی و عربی مرسوم نباشد که برای جاودان‌سازی چیزی یا کسی، از شعر استفاده شود. یونانی‌ها وقتی قصد می‌کردند شخصی را ابدیت ببخشند مجسمه‌ای از او می‌ساختند؛ رومی‌ها تمثالش را نقاشی می‌کردند؛ آلمانی‌ها برایش سرود و سمفونی تصنیف می‌کردند و شرقی‌های هندو یا بودایی به افتخارش  داستان نامه‌های اساطیری می‌پرداختند، شاید فقط ایرانیان و اعراب باشند که وقتی بخواهند فردی را به ابدیت پیوند بزنند و در خاطره قومی یا وجدان جمعی جاودانه کنند برایش شعر می‌سرایند و عملاً به شعر تبدیلش می‌کنند. شعر برای فرهنگ ایرانی، گذرگاه امنی برای رسیدن به خلود و جاودانگی بوده است.
به این اعتبار است که در سنت ادبی و ذخیره شعری ایرانیان، گنجینه بالابلندی از مراثی و مناقب و مدایح علوی می‌توان سراغ گرفت که نشان‌دهنده مهر این فرهنگ به امام عدل و اخلاق، علی بن ابی طالب(ع) است. این سنت ستبر شعری که سابقه‌ای دست‌کم هزارساله دارد بیش از هر چیز نشان می‌دهد روح جمعی ایرانیان و سرشت فرهنگ ایرانی، مطلوب‌ها و محبوب‌های اخلاقی و انسانی خود را در عالی‌ترین شکل ممکن در شخصیت علوی و سیره مرتضوی می‌یابد. به حکم همین دلدادگی است که مجموعه‌ای بی‌زوال از شعر فراهم آورده است تا تمام ادوار زندگی آن امام را از تولد تا شهادت، از عبادت تا حکمرانی، ازقهر تا مهر، از جنگ و جهاد تا دانش و اجتهاد و... برای خود و در خاطره جمعی و قومی اش جاودان سازد. فرهنگ ایرانی با این کار، توگویی عزیزترین و ارجمندترین و پربهاترین سرمایه معنوی‌اش را نثار ساحت مرتضوی کرده است.
«جاری‌ترین عشق» که چندی پیش به همت سید مصطفی علوی تدوین و منتشر شد جست و جویی هزار صفحه‌ای در تاریخ شعر فارسی است تا از 230 شاعر دیروز و امروز، بیش از 700 نمونه شعری در مدح و منقبت پیشوای پارسایان، امام علی(ع) دستچین و گلچین کند و در مجموعه‌ای شوق انگیز و دیده‌گشا عرضه نماید. مؤلف در مقدمه‌ای جامع و مطول، به سنت و سابقه شعر علوی در تاریخ ادب فارسی پرداخته است و پس از آن، فهرست بلندی از شاعران قدیم و جدید فراهم آورده و به ترتیب الفبا از آذری طوسی، شاعر قرن هشتم آغازکرده و به ناهید یوسفی، شاعره همروزگار ما ختم کرده است. نمایه‌های متنوع در پایان کتاب نیز شأن علمی و پژوهشی اثر را تحکیم کرده است. در ایام زادروز فرخنده و فرح افزای مراد مؤمنان و پناه درماندگان و پیشوای پرهیزگاران، امام علی بن ابی طالب(ع) این ابیات استوار از قصیده بلند سنایی غزنوی به نقل از «جاری‌ترین عشق» بهترین چشم روشنی به اهل معنا و معرفت است:
بحر پر کشتی است لیکن جمله در گرداب خوف/ بی‌سفینه نوح نتوان چشم معبر داشتن
چون همی دانی مدینه علم را حیدر، در است/ خوب نبود جز که حیدر میر و مهتر داشتن
 
جاری‌ترین عشق
به کوشش سید مصطفی علوی
انتشارات مهرگان دانش