فهرست اقدامات رفع تحریم تهیه می‌شود

گروه سیاسی/ ایران و کشورهای 1+4 با همکاری امریکا به احیای توافق هسته‌ای نزدیک شدند. در حالی که شهر وین چند روز گذشته میزبان گفت‌و‌گوهای داغ نمایندگان ایران و کشورهای 1+4 بود، دیپلمات‌ها با ابراز رضایت از این مذاکرات، اعلام کردند که چهارشنبه هفته جاری برای ازسرگیری این مذاکرات که به نتیجه نزدیک شده است، به وین باز می‌گردند. ایران لغو تحریم‌ها را گام ضروری احیای برجام اعلام کرده، نماینده امریکا برای لغو بیش از 500 تحریم اعلام آمادگی کرده و اتحادیه اروپا هم بر تشدید مشارکت و نقش آفرینی خود جهت گره‌گشایی از مسأله برجام تأکید کرده است.
مقام‌های ایران و کشورهای 1+4 روز گذشته پس از چند روز مذاکره در وین تصمیم گرفتند چهارشنبه هفته جاری برای تداوم نشست‌های دیپلماتیک و کارشناسی بار دیگر در این شهر گردهم جمع شوند. چه قرار بر این شد که در ادامه رایزنی‌های اخیر در وین، گروه‌های کارشناسی، رایزنی‌های فنی و تخصصی خود را با هدف تهیه و ارائه فهرست اقداماتی که باید از‌ سوی‌ همه طرف‌ها در حوزه رفع تحریم و اقدامات هسته‌ای برای احیای برجام صورت گیرد، در دستور کار قرار دهند. این تصمیم پس از آن گرفته شد که دومین جلسه حضوری نشست کمیسیون مشترک‌ برجام که از روز سه‌شنبه ۱۷ فروردین ماه در وین آغاز شده بود، دیروز جمعه برگزار و بعد از حدود یک ساعت و نیم پایان یافت. دیپلمات‌های حاضر در این نشست، نتیجه رایزنی‌های کارشناسان ایران و کشورهای ۱+۴ را به بحث و بررسی گذاشتند و در نهایت چاره کار را در ادامه این مذاکرات و بررسی‌های بیشتر دیدند. ناگفته پیداست که مبنای برگزاری چنین نشست‌هایی مواضع تازه‌ای است که مقام‌های امریکایی در رابطه با رفع تحریم‌های ایران مطرح کرده‌اند. جدیدترین این مواضع از سوی «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه امریکا مطرح شده که گفته است امریکا آماده برداشتن تحریم‌های ناسازگار با برجام است. او روز پنجشنبه در کنفرانس خبری هفتگی خود با اشاره به اینکه که مذاکرات فنی احیای توافق هسته‌ای در وین سازنده هستند، یادآور شد که مذاکرات در سطح کارشناسان در روز‌های آتی، هفته آینده از سر گرفته خواهد شد. سخنگوی وزارت خارجه امریکا به الجزیره هم  گفت: انتظار نداریم تحولی فوری در پرونده هسته‌ای ایران روی دهد. نشست وین اقدامی درست و رو به جلو است. انتظار نداریم اکنون گفت‌وگویی مستقیم با ایران انجام شود.
پیش از آن، «رابرت مالی»، نماینده امریکا در امور ایران که چند روز گذشته در وین به سر می‌برد، تصریح کرده بود که در صورت بازگشت ایران به برجام، امریکا آماده لغو 500 تحریم این کشور علیه ایران است. مالی همچنین در توئیتی نوشت: «گفت‌وگوهای هفته آینده با شرکای اروپایی، روسی و چینی برای بحث درباره آنچه ایران و امریکا برای از سرگیری تعهدات برجام باید انجام دهند، خواهد بود.این گام نخست است. بحث‌های دشواری پیش روست اما در مسیر درست.»
رایزنی در پایتخت‌ها
کارگروه‌های کارشناسی قرار است در هفته جاری جزئیات تفاهم امریکا و ایران را برای مشخص کردن ابعاد اقداماتی که باید اجرایی شود، به بحث بگذارند و زمانی که آماده و توافق شد که چه مجموعه تحریم‌هایی از جمله همه تحریم‌های برجامی و همه تحریم‌های دوره ترامپ برداشته شود، در آن صورت زمینه برای توافق یک‌باره فراهم می‌شود. سید عباس عراقچی، رئیس هیأت ایرانی با این توضیحات تأکید کرد که «از طرفی دیگر در رابطه با فعالیت‌های هسته‌ای ایران هم مجموعه اقداماتی که ایران باید انجام بدهد تا به پایبندی کامل برگردد مشخص می‌شود و بعد ما تنظیم خواهیم کرد و بحث خواهیم کرد ترتیب و توالی اقدامات چگونه باید باشد».
عراقچی لغو کلیه تحریم‌های امریکا را که در دوران رئیس‌جمهور گذشته آن کشور وضع شده‌اند، گام ضروری‌‌ برای احیای برجام دانست و گفت که تنها پس از راستی‌آزمایی لغو‌ این تحریم‌ها، ایران آمادگی دارد اقدامات جبرانی خود را متوقف کرده و به اجرای کامل برجام بازگردد. این مقام دیپلماتیک ایرانی درباره تحولات جاری در این هفته هم اعلام کرد: «بعد از نشست روز گذشته تصمیم داریم چند روزی را تنفسی بدهیم و هیأت‌ها به پایتخت‌هایشان برگردند و ما هم به تهران برمی‌گردیم و مشورت‌های بیشتری را در تهران انجام می‌دهیم و نتیجه مذاکرات را منتقل می‌کنیم و ظرف هفته‌ آینده مجدد به وین باز می‌‌گردیم برای ادامه مذاکرات و ممکن است لازم باشد چند بار این کار را تکرار کنیم تا بتوانیم به جمع‌بندی مطلوب که منافع ما را تأمین می‌کند، برسیم».
عراقچی در خلال حضور در وین با «رافائل گروسی»، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی هم دیدار کرد و آن را سازنده و روبه جلو خواند. معاون وزیر خارجه ایران همچنین گفت که با مدیر کل آژانس برای انجام هماهنگی‌های بیشتر و رفع ابهام از بقیه مسائل و سؤالات مطرح شده بین ایران و آژانس گفت‌و‌گو کرده است. عراقچی ابراز اطمینان کرد که «در یک تعامل سازنده اگر حسن نیت وجود داشته باشد ان‌شاءالله این مسائل می‌تواند حل و فصل شود و ما برای همیشه این مسائل را کنار بگذاریم».
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران هم با پایان نشست روز گذشته وین تأکید کرد همه تحریم‌های ترامپ ضد برجام بوده و باید رفع شود. او در‌خصوص تنها گام موجود برای حفظ توافق هسته‌ای ایران در صفحه توئیتر خود نوشت: «ایران مسیر منطقی برای پایبندی کامل به برجام را ارائه می‌کند: ایالات متحده - که این بحران را ایجاد کرد - اول باید به تعهد کامل بازگردد؛ ایران بعد از راستی‌آزمایی سریع، اقدام متقابل خواهد کرد». ظریف در ادامه تأکید کرد: «همه تحریم‌های ترامپ ضد برجام بوده و باید رفع شود، بدون توجه به تمایزات و نامگذاری‌های بی‌منطق و خودسرانه تحریم‌ها».
پیش از این هیأت ایرانی در نشست وین، رایزنی‌های مستمری با کشورهای مشارکت کننده در ‌برجام و نیز با «انریکه مورا» هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک از اتحادیه اروپا، به صورت دوجانبه و چندجانبه، انجام داد که در هیچ‌یک از آنها امریکا حضور نداشت. این مذاکرات در شرایطی جریان دارد که ایران علاوه بر مواجهه با تحریم‌های هسته‌ای با دسته‌ای از تحریم‌ها رو‌به‌رو است که با ادعای حمایت از تروریسم در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ تصویب شد و حالا رفع این تحریم‌ها هم از جمله محورهای اصلی گفت‌و‌گوهای وین است و ایران از هیأت امریکایی به سرپرستی «رابرت مالی» خواسته است که بازگشتش به نقطه آغاز اجرای برجام منوط به برداشته شدن همه این تحریم‌ها است تا سایر کشورها بتوانند طبق برجام روابط عادی اقتصادی با ایران داشته باشند.
تداوم تماس‌های «جوزپ بورل» با کشورهای عضو برجام
اتحادیه اروپا در بیانیه بعد از پایان نشست کمیسیون مشترک برجام، اعلام کرد سازوکارها جهت تضمین بازگشت به برجام و اجرای مؤثر آن نیز مورد بحث قرار گرفته و هفته آینده مجدداً نشستی در وین برگزار می‌شود. این بیانیه با اشاره به بحث‌هایی که درباره بازگشت احتمالی امریکا به برجام صورت گرفت، افزود: «جوزپ بورل، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تماس‌های جداگانه با تمام کشورهای عضو برجام و همچنین امریکا ادامه خواهد داد. کمیسیون مشترک، گروه‌های کارشناسی را ملزم کرد تا اقدامات خود را ادامه داده و توافق کرد تا در هفته آینده مجدداً در وین نشست برگزار کند».
روسیه: پیشرفت‌های اولیه حاصل شده است
نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین هم از حاصل شدن پیشرفت اولیه در گفت‌وگوها خبر داد. «میخائیل اولیانوف» درباره تحولات چند روز گذشته در وین نوشت: «کمیسیون مشترک برجام پایان یافت. طرف‌های برجام کارهای انجام شده در سه روز گذشته توسط کارشناسان را بررسی کردند و با رضایت پیشرفت اولیه حاصل شده را مورد توجه قرار دادند». این دیپلمات روس افزود: «کمیسیون هفته آینده برای ادامه این حرکت مثبت، تشکیل جلسه خواهد داد». نماینده چین هم در نشست کمیسیون برجام بعد از پایان این نشست گفت گفت‌وگوها درباره توافق هسته‌ای در مسیر درست پیش می‌رود و میزان اختلافات در حال کاهش است.
«هایکو ماس»  وزیر خارجه آلمان نیز از احیای مذاکرات هسته‌ای ایران استقبال کرد و درباره نشست کمیسیون مشترک برجام گفت: ما هیچ زمانی برای از دست‌دادن نداریم. احیای توافقی که یک بار دیگر کاملاً  به مفاد آن احترام گذاشته شود، مزیتی برای امنیت کل منطقه و بهترین پایه‌ برای مذاکرات درباره دیگر موضوعات مهم برای ثبات منطقه خواهد بود.