نفس تنگی دوبله زیر تاج کرونا

 تورج نصر
دوبلور پیشکسوت
کار دوبله هم مانند بسیاری از مشاغل دیگر که به خاطر کرونا شرایط خاصی را متحمل می‌شوند، روزگار سختی پشت سر می‌گذارد. اکنون به خاطر شیوع ویروس کرونا با اینکه اتاق دوبله هر روز ضدعفونی می‌شود و تمام پروتکل‌های بهداشتی رعایت می‌شود، برای اینکه خطری همکاران ما را تهدید نکند، مثل سابق دسته جمعی کار دوبله انجام نمی‌دهیم و هر گوینده تک نفره به اتاق می‌رود و دیالوگ‌های مربوط به خود را می‌گوید. همین کار ما را سخت کرده است. اگر قبلاً کنار هم می‌نشستیم و بده بستان داشتیم، کیفیت فیلم بالا می‌رفت اما اکنون کیفیت کار دوبله خوب نیست و دوبله فیلم‌ها زیاد جالب نمی‌شوند.
مخصوصاً فیلم کمدی و انیمیشن. چون فی‌البداهه دوبله می‌کنیم و نمی‌دانیم فرد کنار دستی ما چه چیز بامزه‌ای گفته که ما همان را نگوییم. از طرفی در این مدتی که کرونا شیوع پیدا کرد و مردم بیشتر در خانه ماندند و بیننده فیلم‌ها شدند، کار دوبله فیلم بیشتر از گذشته شد. مخصوصاً دوبله سریال‌ها و کارتون‌ها. حالا با اینکه تعداد فیلم‌های دوبله شده بیش از گذشته است اما آن صدای ماندگاری که قدیم‌ها در ذهن‌ها می‌ماند، کمتر در اذهان باقی می‌ماند.
بی شک رمز ماندگاری صدای دوبلورهای قدیمی و پیشکسوت بجز جادوی صدای آنها به عوامل دیگری هم بستگی دارد. اول خود فیلم است. در گذشته کیفیت بالای فیلم‌ها و بازی هنرپیشه‌های خوب سینما در دوبله تأثیر بسزایی داشت اما اکنون با آمدن فیلم‌ها و سریال‌های چینی و کره‌ای در کیفیت کار دوبله تأثیر چندانی نمی‌گذارد. برای همین دوبله بشدت افت کرده است. چرا که کیفیت فیلم‌ها مثل گذشته نیست. از طرفی دیگر صرف نمی‌کند مثل گذشته یک هفته وقت برای دوبله یک فیلم هندی گذاشته شود.
یکی از دلایل ماندگاری صدای دوبلورهای قدیم، ذوق و قریحه مردم برای دیدن فیلم بود. قدیم‌ها مردم سینما و تئاتر می‌رفتند و تمرکز داشتند. برای همین صدا در ذهن‌شان نقش می‌بست. اما اکنون حتی اگر از شرایط کرونا و تعطیلی سینماها هم که بگذریم، مردم کمتر به سینما می‌روند یا کمتر برای دیدن تئاتر به سالن نمایش می‌روند. از طرفی فضای مجازی هم مانع از توجه کافی مردم به فیلم‌ها می‌شود. جوانان غرق دیدن موبایل یا تبلت شخصی خود هستند و در کنارش صحنه‌ای از فیلم را هم می‌بینند. همین توجه مخاطب را کم می‌کند و چه توقعی می‌توان داشت که صدا در اذهان باقی بماند. اکنون جوان‌های با استعداد بسیاری در حوزه دوبله فعالیت می‌کنند اما به خاطر مواردی که مطرح کردم، صدایشان ماندگار نشده است. امیدوارم بعد از شرایط کرونا مسئولان به حال سینمای ایران و تئاتر فکری کنند تا دوباره این کالای فرهنگی در سبد خانوار قرار بگیرد.