سیاوش رضایی
 خبرنگار
اولین روز هفته جاری، روز خوشی برای سهامداران بود. سهامدارانی که درماه‌های اخیر نوسان شدیدی را در بازار سرمایه تجربه کرده بودند، در آخرین روزهای بهمن ماه، شاهد تغییر مسیر حرکت شاخص‌های بورس هستند.
روز 25 بهمن ماه، نخستین روز اجرای دامنه نوسان نامتقارن بود. طبق تصمیم جدید شورای عالی بورس، از این روز تا اطلاع ثانوی دامنه نوسان مثبت و منفی 5 درصد به منفی 2 درصد و مثبت 6 درصد تغییر کرده که به نفع سهامداران است.
درهمین راستا پس از رشد بیش از 35 هزار واحدی شاخص کل بورس در آخرین روز کاری هفته گذشته، بازار کار خود در آخرین هفته بهمن ماه را با رشد قابل توجهی آغاز کرد. در این روز شاخص کل بورس با رشد 47 هزار و 785 واحدی معادل 3.93 درصد بالا رفت و بدین ترتیب این شاخص بر روی یک میلیون و 262 هزار و 201 واحد قرار گرفت. در این روز معامله‌گران در بورس تهران بیش از 7.9 میلیارد سهام و حق تقدم و سایر اوراق مالی در قالب 1.2 میلیون نوبت معامله به  ارزش بیش از 13 هزار و 444 میلیارد تومان داد و ستد کردند.  بنابراین با لحاظ ارزش 8 هزار و 681 میلیارد تومانی فرابورس ایران، ارزش معاملات بازار سهام ایران به بیش از 22 هزار میلیارد تومان بالغ شد.  از سوی دیگر پس از مدت‌ها ارزش بازار بورس تهران دوباره از مرز 5 هزار میلیارد تومان گذشت.
سهامداران در روزگذشته شاهد رشد دست‌جمعی شاخص‌های بازار سهام بودند. به طوری که در این روز شاخص قیمت با معیار وزنی ـ ارزشی نسبت به روز قبل 3.9 درصد رشد کرد. همچنین شاخص قیمت با معیار هموزن 2.9 درصد رشد کرد. شاخص آزاد شناور نیز 3.2 درصد افزایش یافت، شاخص بازار اول بورس 4.5 درصد رشد کرد، شاخص بازار دوم بورس 3.2 درصد افزایش یافت. دیروزنمادهای شاخص‌ساز به ترتیب شامل پتروشیمی خلیج فارس، فولاد مبارکه، ملی مس، شستا، هلدینگ نفت و گاز و پتروشیمی تأمین، پالایش نفت اصفهان و سرمایه‌گذاری غدیر بودند.
در فرابورس ایران هم شاخص کل با رشد 334 واحد به رقم 17 هزار و 873 واحد رسید. ارزش بازار اول و دوم فرابورس به بیش از یک میلیون و 224 هزار میلیارد تومان رسید. معامله‌گران روز گذشته در فرابورس بیش از 2.7 میلیارد سهام، حق تقدم و اوراق مالی در قالب 810 هزار نوبت معامله و به ارزش 8 هزار و 681 میلیارد تومان داد و ستد کردند.
علاوه بر این در روز گذشته با رشد قابل توجه تمام شاخص‌های بازار، سهامداران صندوق پالایش یکم که طی ماه‌های اخیر با زیان سنگینی مواجه شده بودند، دوباره با عبور قیمت هر واحد این صندوق از مرز 10 هزار تومان از زیان خارج شدند.
 بازدهی بورس به 146 درصد رسید
باوجود نوسان شدید بورس تهران در ماه‌های اخیر، همچنان مقایسه شاخص کل بورس تهران با انتهای سال گذشته نشان دهنده بازدهی قابل قبولی است. در حالی که پرونده بورس تهران در سال گذشته با شاخص 512 هزار و 900 واجدی بسته شده بود، با رسیدن شاخص کل به یک میلیون و 262 هزار و 201 واحد در روزگذشته بازدهی متوسط بورس از ابتدای سال تا روز قبل به 146 درصد رسید که این بازدهی به دلیل رشد بیش از 749 هزار واحدی شاخص به دست آمده است.
اما بررسی بازدهی بورس تهران در ماه‌های اخیر حکایت از زیان سهامداران بخصوص کسانی که به تازگی وارد بازار شده‌اند، دارد. برهمین اساس مقایسه شاخص کل یک میلیون و 439 هزار و 124 واحدی آخرین روز پاییز با روز گذشته نشان دهنده افت 12.2 درصدی آن است. با این حال و با وجود نوسان شدیدی که بازار سهام در بهمن ماه تجربه کرده است و دراین ماه شاخص کل پس از مدت‌ها به کانال 1.1 میلیون واحدی عقب‌نشینی کرد، بازدهی بورس در 14 روز کاری بورس تهران در بهمن ماه به بیش از 9.6 درصد رسیده است. دراین مدت شاخص با رشد بیش از 111 هزار واحدی مواجه شده است.
دورخیز بورس برای صعود
علیرضا تاج‌بر، کارشناس بازار سرمایه و عضو هیأت مدیره کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار در گفت‌وگو با «ایران» درباره شرایط این روزهای بازار سرمایه گفت: بازار سرمایه از دو جهت مستعد صعود است، یکی به دلیل اصلاح عمیقی که در ماه‌های اخیر تجربه کرده است و دلیل دوم تغییر مؤلفه‌هایی که به نفع سهام هستند.
وی ادامه داد: علاوه بر اصلاح شدیدی که بورس داشته است، متغیرهای بسیاری مانند نرخ ارز، شرایط بین‌المللی، نرخ بهره و... به نفع بازار سهام تغییر کرده است و این باعث شده است تا بازار ظرفیت بالایی برای رشد درپیش رو داشته باشد. وی با اشاره به اینکه برای سال آینده نرخ تورم بالایی پیش‌بینی می‌شود، افزود: در این شرایط تنها سپری که در برابر تورم وجود دارد بازار سرمایه است.
تاج بر اظهار کرد: همان گونه که اشاره شد، بازار سهام ظرفیت بالایی برای صعود دارد و برای آغاز این روند صعودی تنها به یک محرک نیاز دارد که به نظر می‌رسد هم اکنون اجرای دامنه نوسان نامتقارن این بهانه را برای رشد بازار ایجاد کرده است. با این حال این موضوع تنها یک بهانه است، چرا که بازار پتانسیل رشد را دارد.
به گفته وی، درماه‌های اخیر به دلیل سیاسی شدن بازار سرمایه، اعتماد بخش بزرگی از سهامداران حقیقی دچار خدشه شد و ترمیم و بازسازی این اعتماد به زمان نیاز دارد.
این کارشناس بازار سرمایه همچنین گفت: با این حال همچنان فروش حقوقی‌های بازار بالاست و این می‌تواند به عنوان یک ریسک بازی کند. چرا که اگر عرضه سنگین حقوقی‌ها ادامه‌دار باشد در آینده باعث نوسان خواهد شد.
عضو هیأت مدیره کانون کارگزاران بورس توضیح داد: عرضه حقوقی‌های بازار به طور معمول به چند دلیل انجام می‌شود. یکی از این دلایل تأمین مالی شرکت‌های حقوقی و دلیل دوم افزایش سهام شناور است. سومین دلیلی که برای عرضه حقوقی‌ها می‌توان متصور شد، دستکاری در قیمت و سیاسی کاری است. وی اضافه کرد: درصورتی که عرضه حقوقی‌ها به علت دو دلیل نخست یعنی تأمین مالی و افزایش سهام شناور صورت گیرد هیچ مشکلی ایجاد نمی‌شود، ولی اگر عرضه این شرکت‌ها به علت دستکاری در قیمت و سیاسی کاری باشد، آثار منفی بسیاری برای بازار به همراه خواهد داشت.
 احتمال تداوم تغییر دامنه نوسان معاملات بورس تا پایان امسال
درحالی که به اعتقاد کارشناسان مهمترین علت رشد بیش از 47 هزارواحدی شاخص کل بورس در روزگذشته اجرای دامنه نوسان نامتقارن بوده است، معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرده است که  تغییر دامنه نوسان و اجرای آن کوتاه مدت خواهد بود و ممکن است اجرای این تصمیم برای مدت یک ماه یا تا پایان امسال به طول بینجامد.
محمدرضا معتمد به ایرنا گفت: به محض اینکه وضعیت بازار به شراط عادی بازگردد اجرای آن منتفی خواهد شد. معتمد افزود: ممکن است اجرای این تصمیم یک ماه یا تا پایان امسال به طول بینجامد و حتی ممکن است تصمیم دیگری در این زمینه بسته به شرایط بازار اتخاذ شود.
وی با بیان اینکه دامنه نوسان نامتقارن باعث ایجاد ثبات و آرامش در بازار می‌شود، گفت: اجرای تغییر در دامنه نوسان به این دلیل بود که سرمایه‌گذار فرصت بیشتری برای تصمیم‌گیری در روند منفی بازار داشته باشد و نباید در شرایط هیجانی اقدام به خرید و فروش سهام در بازار کند.

ترخیص کالاهای ممنوعه آزاد شد

طبق اعلام معاون فنی گمرک ایران طی پیگیری‌های صورت گرفته، امکان ترخیص آن دسته از کالاهای گروه چهار(واردات ممنوع) که دارای ثبت سفارش بانکی بوده و قبل یا حتی بعد از تاریخ ممنوعیت تأمین ارز شده باشند، بدون قید زمانی فراهم شده است، در مورد ترخیص ثبت سفارش‌های بدون انتقال ارز نیز بزودی تصمیم‌گیری می‌شود. مهرداد جمال ارونقی گفت: در مورد ترخیص کالاهای گروه چهار با ثبت سفارش بانکی تصمیماتی اتخاذ شده و برای آن دسته که دارای ثبت سفارش بدون انتقال ارز نیز هستند در ادامه تصمیم‌گیری خواهد شد. وی اعلام کرد که با موافقت‌های صورت گرفته، امکان ادامه فرآیند تجاری اعم از تمدید، ویرایش یا ترخیص برای آن دسته که دارای ثبت سفارش بانکی بوده و چه قبل یا بعد از تاریخ ممنوعیت تأمین ارز شده باشند، فراهم شده است.
به‌گفته ارونقی، چنانچه بانک عامل به‌صورت کتبی و صراحتاً تأمین ارز را تأیید و در سامانه تأمین ارز بانک مرکزی رؤیت شود، امکان ادامه فرآیند تجاری و ترخیص، به‌صورت بانکی مقرر خواهد بود. وی تأکید کرد که ثبت سفارشات اخذ شده از این محل مشمول قید زمانی برای ترخیص نیست و صاحبان کالا می‌توانند از روز گذشته برای ترخیص کالاهای خود اقدام کنند./ایسنا

برنامه‌ریزی برای کاهش واردات روغن ودانه‌های روغنی

معاون وزیر صمت گفت: با توسعه کشت دانه‌های روغنی و حضور فعال صنعت روغن کشی بخش عمده‌ای از نیاز داخلی تأمین خواهد شد و با اعمال سیاست‌های حمایتی تعرفه‌ای روند کاهشی واردات اجرایی خواهد شد. مهدی صادقی نیارکی تصریح کرد: حمایت از این صنعت نیازمند طراحی برنامه جامع با رویکرد توسعه الگوی کشت دانه‌های روغنی است و الگوی کشت در تولید دانه‌های روغنی باید ساماندهی و بخشی از نیاز کشور از تولید داخلی تأمین شود. معاون امور صنایع وزارت صمت توسعه صنعت روغن را نیازمند همکاری مشترک تشکل‌ها با وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت برشمرد و گفت: با برنامه‌ریزی میان مدت و احصاء چالش‌ها و توانمندی‌ها می‌توان دورنمایی از وضعیت این صنعت به دست آورد و مدل مناسبی برای الگوی کشت در این صنعت طراحی کرد. وی برنامه‌ریزی برای کاهش واردات روغن ودانه‌های روغنی را گام دیگر این برنامه برشمرد و گفت: با توسعه کشت دانه‌های روغنی و حضور فعال صنعت روغن کشی بخش عمده‌ای از نیاز داخلی تأمین خواهد شد و با اعمال سیاست‌های حمایتی تعرفه‌ای روند کاهشی واردات اجرایی خواهد شد./مهر

شرکت‌های تعاونی از ۲۰ درصد مازاد مشوق‌ صادراتی استفاده می‌کنند

رئیس سازمان توسعه تجارت گفت: شرکت‌های مدیریت صادرات تعاونی می‌توانند از ۲۰ درصد مازاد مشوق‌های صادراتی استفاده کنند. حمیدزادبوم با اشاره به ظرفیت‌های فصل سوم سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، گفت: در بخش مشوق‌های صادراتی شرکت‌های مدیریت صادراتی در بخش تعاونی می‌توانند از ۲۰ درصد مازاد مشوق‌های صادراتی استفاده کنند./فارس