گروه فرهنگی/ غلامعلی حداد عادل با پیوستن به پویش «کتابخوانی ملی» و معرفی چند کتاب به علاقه‌مندان اظهار امیدواری کرد این پویش موفق به تشویق جوانان برای صرف زمان بیشتری برای مطالعه شود.
حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با حضور در پویش «کتابخوانی ملی» که به همت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در حال برگزاری است، گفت: «پیشنهادم در حوزه کتاب‌های ادبی، مکتوبات مولانا جلال‌الدین رومی صاحب مثنوی است.شاید بسیاری ندانند که از مولانا غیر از مثنوی، دیوان شمس، فیه ما فیه و مجالس سبعه، مجموعه نامه‌هایی هم موجود است.»
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: «چاپ انتقادی و دانشگاهی این نامه‌ها با تصحیح توفیق سبحانی بوده که توسط مرکز نشر دانشگاهی چاپ‌ شده است. بنده نیز گزیده‌ای از این نامه‌ها را که حاوی 65 نامه است با شرح و توضیح لغات و عبارات مشکل، همراه با یک مقدمه‌ 130 صفحه‌ای منتشر کرده‌ام.»
حداد عادل تصریح کرد: «سلسله کتاب‌هــــــــــــای «روزنامـــــــــه خاطرات ناصرالدین‌شاه قاجـــــــــــار» از جمله آثار خواندنی در حوزه تاریخ است. ناصرالدین‌شاه از زمان به قدرت رسیدن تا سه روز قبل از ترور، یادداشت‌های روزانه می‌نوشته ‌است. این موضوع اهمیت دارد تا بدانیم ناصرالدین‌شاه که مهم‌ترین پادشاه قاجار است و در حساس‌ترین زمان این سلسله حکومت کرده؛ دارای چه شخصیت، تفکر و جهان‌بینی بوده و یا اساساً کارهای موردعلاقه او چه بوده است.»
او در ادامه اثر دوجلدی «شرح زندگانی من» (تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاریه) نوشته عبدالله مستوفی و یادداشت‌های روزانه محمدعلی فروغی را در «پویش کتابخوانی ملی» پیشنهاد کرد.

فرشته  فرمانی
مدرس هنر و نقاش
هفته پیش طرح بسیار بزرگی از یک فوک دریایی روی شن‌های ساحل بایتون در یورکشایر شمالی در انگلستان نقش بست. این اثر هنری 50 متری توسط موج سواران و هنرمندان در حمایت از محیط‌ زیست ایجاد شد. جامعه موج سواران مخالف آلودگی زیست‌محیطی اظهار داشت امیدوار است تا با این کار مردم را به جمع‌آوری پلاستیک و زباله در محل زندگی خود تشویق کند. هدف این گروه پاکسازی یک میلیون مایل از سواحل بریتانیا و فضای عمومی کشور تا انتهای سال 2021 است.
مسأله آلودگی پلاستیکی دهه هاست آغاز شده و در حال حاضر معضلی جدی است، این در حالی است که شیوع ویروس کرونا با استفاده از ماسک‌ها و دستکش‌های یک بار مصرف موجب افزایش این آلودگی شده و زندگی حیوانات را دچار مخاطره بیشتر می‌کند. در سواحل، پارک‌ها و فضای عمومی لیوان و نی‌های پلاستیکی دورریخته شده به وفور دیده می‌شوند. سالانه بیش از صد هزار پستاندار و بیش از یک میلیون پرنده دریایی به این دلیل از بین می‌روند. این حیوانات هر روزه در تماس با پلاستیک هستند و زندگی آنان در مواجهه با تأثیرات زیانبار آن است.
معضلات زیست محیطی و نجات کره زمین توسط هنر، موضوع نمایشگاه‌های هنری گوناگونی طی سال‌های گذشته در سرتاسر دنیا بوده است. هدف از برگزاری این نمایشگاه‌ها، نمایش هنر از دید زیست محیطی و نقش انسان در این میان است. این آثار، بیننده را به چالش می‌کشد تا به طبیعت از دید دیگری نگاه کند.
آلودگی هوا و اقیانوس‌ها، گرمایش زمین، آب شدن یخ‌های قطبی و مصرف‌گرایی بی‌حد، موجب شده تا هنرمندان بسیاری در سرتاسر دنیا به فعالان محیط زیست بدل شده و تلاش کنند تا از هنر خود به‌عنوان بستری جهت افزایش آگاهی عمومی و حفظ کره زمین بهره برند. هدف این هنرمندان تشویق شهروندان به حفظ محیط‌ زیست و ترغیب سیاستمداران به حل بحران گرمایش زمین است. 22 آوریل سال 2020 به بهانه روز جهانی زمین، 10 هنرمند برجسته دنیا گرد هم آمدند تا کورسوی امیدی به سوی حل بحران زیست محیطی باشند. جان آکامرا یکی از این 10 هنرمند می‌گوید: «بحران آب و هوا مسأله‌ای نیست که تنها به عده خاصی روی زمین مربوط باشد؛ زمانی که من در خیابانی در شهرم می‌ایستم گرما را به وضوح در اطراف خود احساس می‌کنم. دما بسیار بالاتر از سال 1960  یا حتی 1980 است. ما ناگزیریم تا به گونه‌ای دیگر به این مسأله نگاه کنیم  نه فقط به‌عنوان شهروند یک کشور پیشرفته!» جاستین گاریگلیا یکی دیگر از هنرمندان فعال در این زمینه است. او در سال 2015 از طرف ناسا به مأموریتی بر فراز اقیانوس‌ها رفت و عکس‌هایی در ابعاد بزرگ از یخ‌های آب شده که به دریا وارد شده‌اند تهیه کرد. او همچنین پنل‌های خورشیدی  را که در اتوبان‌ها جهت درج پیام‌های ترافیکی به کار می‌رود  برای انتقال پیام بحران جدی آب و هوا به کارگرفت. این تابلو‌ها به مناسبت روز زمین در مکان‌های مختلف عمومی به نمایش درآمد. او روی تعدادی از این پنل‌ها نوشت: «هیچ راه دیگری وجود ندارد!» او معتقد است: «ما نیاز داریم گامی به عقب برداشته، از خود بپرسیم هنر چه نقشی در جامعه کنونی ایفا می‌کند؟ هنر باید دچار تحول شده و به مسائل امروزی توجه کند. هم اکنون که ما از بحران زیست محیطی صحبت می‌کنیم، هنر می‌تواند به ابزار تأثیرگذاری جهت افزایش آگاهی مردم تبدیل شود.» این هنرمند در اثر دیگری به یخ‌های عظیم در گرین لند پرداخته. به گفته کلاوس جیکوب از مرکز بررسی تغییرات زمین، این مسأله بسیار حائز اهمیت است چرا که سالانه 38 میلیارد تن یخ جدا شده و به دریا فرو‌می‌ریزد که این به تنهایی فاجعه عظیمی است. مسأله دیگر، زندگی در شهرهاست که ما را با طبیعت و تغییرات آن تا حد زیادی بیگانه می‌کند.  هنرمند دیگری از این گروه، سایی گو چانگ از هنرمندان مطرح معاصر است که به طور جدی به مسائل زیست محیطی می‌پردازد. او چیدمان‌های حیرت انگیزی در ابعاد بزرگ به ما نشان می‌دهد. انسان در برابر این آثار متحیر و متأثر می‌ماند؛ آثاری که بواقع مخاطب را به فکر فرو می‌برند. یکی از مشهورترین آنها به‌نام «میراث» مجموعه‌ای از حیوانات را در ابعاد واقعی نشان می‌دهد که همگی در حال نوشیدن آب از یک دریاچه کوچک هستند. این چیدمان بسیار متأثرکننده است چرا که انقراض احتمالی این حیوانات را در آینده‌ای نه چندان دور به ما متذکر می‌شود.
دیوید باکلند از دیگر هنرمندان این گروه به شمار می‌رود. او بنیانگذار پروژه زیست‌محیطی کیپ فِیروِل در سال 2001 است. پس از سال‌ها تجربه و تحقیق در زمینه تغییرات آب و هوایی و تولید فیلم‌های مستند مرتبط، در نهایت به این نتیجه می‌رسد که جامعه هنرمندان باید هماهنگ شده و پاسخی برای این معضلات بیابد. باکلند  طی سال‌های 2005 تا 2009 مجموعه عکسی از کوه‌های عظیم یخی منتشر می‌کند که نوشته‌هایی با لیزر رویشان منعکس شده. نوشته‌ها کوتاه، مختصر و تکان دهنده‌اند و به معضل آب شدن یخ‌های قطبی اشاره می‌کند. فاجعه‌ای که حیوانات قطبی را در برابر خطر بی‌پناهی و انقراض قرار می‌دهد. در یکی از این متن‌ها نوشته شده: «آیا در آینده به چشمان نوه هایت نگاه می‌کنی و می‌گویی که از چیزی خبر نداشتی؟»

 ندا سیجانی
خبرنگار
مستند بلند «سیاوش در آتش» به‌ کارگردانی و تهیه کنندگی کیوان مهرگان ساخته شد، این مستند 129 دقیقه‌ای که ساخت آن 35 ماه به طول انجامیده، با تمرکز بر زندگی اجتماعی و هنری استاد محمدرضا شجریان، تحولات موسیقی و شعر فارسی را در بستر تاریخ اجتماعی ایران روایت می‌کند و حاصل گردآوری و پژوهش‌های این مستندساز با بیان دیدگاه‌های متخصصان حوزه موسیقی، شعر، جامعه‌شناسی و شاهدان تاریخی زندگی محمدرضا شجریان است.
مهرگان درگفت‌و‌گو با«ایران»هدف از ساخت این اثر را یافتن پرسش‌های شخصی‌اش از راز و رمز «بزرگی» شجریان بیان کرد و افزود: «از یک دوره به بعد استاد محمدرضا شجریان به مهم‌ترین شخصیت تاریخ معاصر برای من تبدیل و این موضوع موجب شد پرسش‌های بسیاری در ذهنم شکل بگیرد؛سؤالاتی که در منابع دیگر پاسخی برای آن نمی‌یافتم.» مهرگان در ادامه گفت: «به‌همین دلیل تصمیم گرفتم به شکل منسجم تر و مشخص تری پاسخ پرسش هایم را پیدا کنم. با بیش از 30 چهره مهم در این مستند صحبت کرده‌ام که البته از این تعداد چند نفر در فیلم حضور ندارند. مهم‌ترین پرسشم این بود که اهمیت تاریخی شجریان از کجا می‌آید؟»
 مهرگان درادامه افزود: «نمی توان اهمیت و تأثیرگذاری آقای شجریان را در یک یا دو جمله بیان کرد، به این دلیل که محمدرضا شجریان دارای شخصیتی چندوجهی و جامع الاطراف است مانند کوه دماوند که از هر‌ سو به آن بنگرید بلندی این قله نمایان است اما برای درک و شناخت بیشترآن نیازاست به این کوه صعود کنید. هرچند من تا پای این قله رفتم. آنچه در این مستند می‌بینید عکسی از پای قله شجریان است.»
 فرم مستند کمی داستانی، مصاحبه محور و آرشیوی است: «کسانی که در جلوی دوربین نشسته‌اند ترکیبی از دوستان استاد، شخصیت‌های ممتاز موسیقی ایرانی، استادان دانشگاه، روزنامه نگاران شناخته شده و مدیران حوزه فرهنگی هستند. تمامی مصاحبه‌ها جنبه تحلیلی دارند و افراد در پاسخ به پرسش‌های مشخص تحلیل خود را همراه با اطلاعات تازه بیان می‌کنند.»
کیوان مهرگان درباره انتخاب نام «سیاوش درآتش» برای مستندش پاسخ داد: «من فکر می‌کنم هر هزار سال یک بار سیاوشی در ایران پیدا می‌شود. آتش‌ها بر سر راهش قرار می‌گیرد، سیاوش معاصرما محمدرضا شجریان بود که آتش‌ها بر سرراهش افروختند اما او با عزت نفس از همه آنها عبور کرد.»