بررسی پیامدهای اقتصادی مشارکت گریزی در انتخابات در گفتوگوی «ایران» با کارشناسان
انتخاب شایسته؛ راه حل اقتصادی کشور
گروه اقتصادی/ صندوق رأی، ظرفیت تحول اقتصادی را دارد. این جمله ترجیع بند کلام تمام متخصصان و کارشناسانی است که دغدغه اقتصادی دارند.آنها از یک بیماری حاد اقتصادی سخن میگویند که جراحی آن جز بهدست مردم و با مشارکت گسترده در انتخابات ریاست جمهوری میسر نمیشود. بیماری که دیگر نه با وعده و نه با شعار و نه پول نفت درمان پذیر است و نه میتواند در وضعیت کنونی و به دور از مسیر صحت و سلامت فعالیت کند. کارشناسان ضمن آنکه مردم را به حضور و کنشگری در انتخابات ریاست جمهوری دعوت میکنند علت این تأکید و توجه را پیامدهایی میبینند که در صورت عدم مشارکت جبرانناپذیر خواهد بود. مشکلات و بحرانهایی که توان رفع و رجوع آن وجود نخواهد داشت چون در غیاب مردم فرد کارآمد و اصلح از صحنه انتخابات به دور مانده است. پس بهبود اوضاع معیشتی در گرو اصلاحات اقتصادی و این مهم در گرو انتخاب فرد شایسته است که جز با به صحنه آمدن مردم هرگز محقق نخواهد شد.
مشکلات اقتصادی پابرجا میمانند
البرت بغزیان
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران
در پاسخ به این پرسش ابتدا باید دلایل عدم مشارکت مردم در انتخابات بررسی شود. این موضوع اصولاً به وعدههایی ارتباط دارد که داده میشود اما نتیجه آن برای مردم قابل مشاهده نبوده است. با بروز این اتفاق میتوان گفت که بسیار طبیعی است که مردم به وعدهها اعتماد نداشته باشند. از سوی دیگر ممکن است خود فرد بهصورت شخصی اعتماد ایجاد کند نه بهصورت یک ایدئولوژی که مردم بتوانند آن را بهعنوان یک فرد مورد اعتماد بپذیرند و رأی بدهند. کاندیدها صحبتهایی میکنند که سمت و سویی دارد اما درنهایت امور به فرد بر میگردد. بهعنوان مثال آقای روحانی توانست اعتماد بسیاری از مردم را جلب کنداما شرایط هم بهلحاظ جهانی و هم داخلی بهگونهای پیش رفت که وضعیت شاخصهای اقتصادی به هم خورد و نامطلوب شد.
حال نیز ترس و نگرانی حاصل از کاهش مشارکت مردم به این خاطر است که امیدواری به تغییرات ندارند و به وعدهها اعتماد ندارند. کاهش مشارکت باعث میشود که انتخاب اصلح صورت نگیرد. اگر فرض را بر این بگذاریم که در بین این افراد فرد اصلح تر، کاریتر و با تجربهتر وجود دارد اما ممکن است کاهش مشارکت به انتخاب این فرد منتهی نشود که اگر این طور باشد آن فردی که وعدههایی بدهد و عمل نکند و انتخاب شود نتیجهای نخواهیم گرفت و دود آن به چشم افرادی میرود که مشارکت نکردهاند. چون کسانی که مشارکت و همکاری میکنند و رأی میدهند از طرف فرد انتخاب شده مزایایی به آنها میرسد و تنها کسانی سرشان بیکلاه میماند که رأی ندادهاند. چون بههر حال فردی انتخاب میشود و در رأس امور قرار میگیرد و دیگر فرقی نمیکند که با حداقل مشارکت انتخاب شده یا خیر. تبعات اقتصادی این رویداد هم این است که کسی که انتخاب میشود و وعده داده است نتواند به وعدههایش عمل کند پس مشکلات اقتصادی هم حل نمیشود و در مرحله بعد مشکلات معیشتی و مالی و اقتصادی سر جای خود باقی میماند.
قدرت مذاکره کنندگان در گرو مشارکت
یحیی ال اسحاق
فعال اقتصادی
با توجه به این که جمهوری اسلامی ایران از سه واژه جمهوری، اسلام و ایران تشکیل شده است و به فرمایش امام خمینی(ره) نه یک کلمه زیاد و نه یک کلمه کم. چه در حوزههای داخلی و چه در حوزههای خارجی و چه از نظر حال و چه از نظر آینده یک پای شرایط جمهوری اسلامی ایران شرایطش در برخورد با امور و مسائل بینالمللی در تصمیمات داخلی است و اقتدارش به انتخابات بستگی دارد بنابراین حضور مردم پشتوانه این نظام است. انقلاب اسلامی ایران با موفقیتهای فراوانی که دارد ناشی از حضور مردم مخصوصاً در صحنههای متعدد شرایط زمانی و مکانی بوده است که یکی از این صحنهها انتخابات است و انتخابات برای جمهوری اسلامی ایران یک اصل اساسی است. علی رغم اختلاف سلیقههایی که همیشه بوده است در جمهوری اسلامی هیچ جای نگرانی نیست چون در نهایت باعث رشد و توسعه بیشتر خواهد شد. مخصوصاً در شرایطی که دشمنان ما تلاش فراوانی کردهاند که رابطه بین مردم و نظام را تیره کنند و از نارساییهای اقتصادی که الان در کشور وجود دارد استفاده میکنند و میخواهند این شرایط اقتصادی مردم را خسته کند و نمود آن در رأی هویدا باشد. رأی دادن از وظایف حضور مردم در صحنه با هر سلیقه، ایدهای است و حضورشان از ضرورتهاست. پس هرچه قدر تعداد شرکت کننده بیشتر باشد نشانه این است که جمهوری اسلامی ایران به اهدافش نزدیکتر شده است.
از سوی دیگر یکی از شرایط خوب جمهوری اسلامی این است که هر کس هر ایده و نظری دارد بیان میکند. گرچه ادب مذاکرات کمی کم رنگ بود اما این مهم بود که دیدگاههای مختلف و متضاد مطرح شد. این یکی از ویژگیهای جمهوری اسلامی است که ما در دنیا کمتر دیدهایم این تنوع دیدگاه و ایده وجود داشته باشد.
نتیجه این آزادی عمل این است که مردم در تعیین سرنوشت خودشان با هر گرایشی که دارند در انتخابات شرکت کنند و رأی دهند و الان وقت نتیجه گرفتن از تلاشها است. در حوزههای سیاسی عدم مشارکت نقش جدی دارد و در حوزههای اقتصادی هم با توجه به اینکه ما مشکلاتی در حوزه اقتصادی داریم تقریباً نگرانیها و دغدغههای عموم چه مردم و چه کاندیدا عموماً حول مسأله اقتصاد است. بخصوص در حوزه معیشت، اشتغال و سرمایهگذاری و برخورد با تحریم ها. توجه به این مسائل منجر به استحکام با جمعیت کثیری که میبایست در انتخابات شرکت کنند، میشود و نقش تمام کسانی که در جنگ اقتصادی نقش داشتند آشکار میشود.
جنگ تحریمهای اقتصادی، جنگ عدم امکان استفاده از منابع و ظرفیت هایمان است. دشمنان اگر ببینند که ملت پشت نظام و حکومت هستند و دولتی که سر کار میآید میتواند با توان بیشتری مذاکره کند. عدم حضور مردم آنها را تشویق میکند که ما را بیشتر در تنگناهای اقتصادی قرار دهند و از مشکل اقتصادی ما سوءاستفاده کنند. لذا اگر مردم بیشترین حضور را در انتخابات داشته باشند مذاکره کنندههای ما هم قدرت بیشتری در از بین بردن تحریمها میتوانند داشته باشند. حضور مردم باطل سحر برای دشمنان ما و قوت قلب برای دوستان ما است.
مشارکت بیشتر، جراحی اقتصادی آسان تر
وحید شقاقی
عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی
همان طور که همه ما در جریان هستیم و بر کسی پوشیده نیست، اقتصاد ایران بیمار است و سال هاست با این بیماری دست و پنجه نرم میکند.
این اقتصاد نزدیک به نیم قرن با مسکن نفت کنترل شده است اما حالا دیگر نفت بهعنوان یک مسکن برای یک اقتصاد بیمار پاسخگو نیست و نمیتوانیم این بیماری را با داروی نفت کنترل کنیم.آن چه که مشخص است این است که ما و اقتصاد بیمار ما به مرحلهای رسیدهایم که اگر در سال 1400 دست به اصلاحات ساختاری نزنیم این مشکل بسیار حادتر و غیر قابل کنترل میرسد.
ما در کشورمان نزدیک به 4 و 5 بحران بزرگ از جمله بحران آب، خشکسالی، صندوقهای بازنشستگی، ناترازیهای بانکی و پایان عصر صادرات نفت را داریم.پس روشن است که این بیماری کاملاً انباشته شده و عمیق شده است و انتظار از دولت آینده این است که دست به اصلاحات ساختاری بزند.
در مرحله بعد 85 میلیون ایرانی باید بپذیرند که در این انتخابات شرکت کنند. هرچه مشارکت مردم بیشتر باشد جراحی این اقتصاد بیمار راحتتر اتفاق میافتد. در واقع شرکت در انتخابات بدین معنا است که فرد بیمار خودش تیم پزشکی و بیمارستان را انتخاب میکند. پس عدم مشارکت مردم میتواند تبعات منفی را به همراه داشته باشد و اقتصاد ایران هم بیمارتر میشود و مردم بیشتر متضرر میشوند. اقتصاد بیمار و عدم مشارکت بر دیگر جنبههای زندگی از جمله سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نیز تأثیر میگذارد.
در نهایت آنکه اگر مشارکت مردم بیشتر باشد همدلی، اعتماد و پذیرش اصلاحات ساختاری هم راحتتر صورت میگیرد. در این صورت زمان کمتری طول میکشد تا شرایط بهبود پیدا کند. بهبود شرایط اقتصادی در گروه مشارکت مردم در انتخابات است. در غیر این صورت بیماری عمیقتر و حادتر میشود.
مصطفی رجبی مشهدی
سخنگوی صنعت برق و معاون مدیرعامل توانیر
امسال صنعت برق کشور در یک شرایط حساس قرار دارد. از یکسو با افزایش بیسابقه نیاز مصرف و از سوی دیگر با کاهش شدید منابع آبی و افت تولید برق نیروگاههای برقآبی مواجه است. در این وضعیت، تراز تولید و مصرف برق بشدت منفی شده و عبور از اوج مصرف برق (پیک) امسال سخت است.
برای تابستان سالجاری، انتظار میرفت که ظرفیت تولید برق کشور حدود 60 هزار مگاوات و نیاز مصرف نیز در حدود 59 هزار مگاوات باشد. اما به سبب همین شرایط ناتراز، اکنون نیاز مصرف در نزدیکی 60 هزار مگاوات است و توان تولید برق کشور در حدود 54 هزار مگاوات.
به عبارت دیگر، حدود 6 هزار مگاوات از ظرفیت تولید برق کشور به دلیل کمآبی و کاهش حجم ذخایر آبی نیروگاههای برقآبی از دسترس این صنعت خارج شده است و با در نظر گرفتن ظرفیت تمام نیروگاههای موجود در کشور اعم از حرارتی، تجدیدپذیر، هستهای و مقیاس کوچک، سقف قابل تأمین نیاز برق کشور در اوج مصرف امسال 54 هزار مگاوات خواهد بود.
این درحالی است که روز یکشنبه 23 خردادماه، میزان نیاز مصرف برق کشور از 59 هزار مگاوات عبور کرده بود و پیشبینی این است که هفته آینده نیز در همین محدوده، نیاز مصرف برق رقم بخورد.
اما شاید این سؤال مطرح باشد که چرا با وجود کسری 5 هزار تا 6 هزار مگاواتی تولید برق در روزهای اخیر با خاموشی برنامهریزی شده مواجه نشدیم؟ علت آن همکاریهای شکل گرفته با صنایع، بخش کشاورزی و سایر بخشها، به اضافه تدابیری بود که برای کاهش مصرف در بخشهایی مانند ادارات و همچنین معابر اندیشیده شده است. در این رابطه امسال بیش از 360 هزار تفاهمنامه به امضا رسیده است.
بر اساس همکاریهای شکل گرفته مشوقانه با صنایع و کشاورزی و همینطور اقدامات بازدارنده درخصوص بدمصرفها، ظرفیتی بیش از 6 هزار مگاوات در این بخش برای مدیریت مصرف ایجاد شده است که به تراز عرضه و تقاضای برق کمک خواهد کرد. این در حالی است که سال گذشته حداکثر میزان استفاده شده از اقدامات مدیریت مصرف در ساعات پیک حدود 1600 مگاوات بود.
اما با وجود این مدیریت مصرف که نوعی نیروگاه مجازی در ساعات اوج مصرف برق است و پیکسایی میکند، همچنان برای عبور از پیک امسال نیاز به همکاری همه مشترکان بویژه بخش خانگی است. هنوز در خردادماه هستیم و اگر مصرف مدیریت نشود ممکن است که با رسیدن به اوج گرمای تابستان میزان مصرف فراتر از مجموع توان تولید نیروگاهی و ظرفیت مدیریت مصرف برود. بویژه آنکه امسال در شرایط تنش دمایی نیز هستیم.
این تفکر که افزایش 20 درصدی مصرف در سالجاری به سبب فعالیت دستگاههای استخراج رمز ارز است، ممکن است که مانع از همکاری کامل مشترکان با صنعت برق شود؛ اما لازم به ذکر است که با تخمین حداکثری میزان مصرف برق مزارع رمز ارز مجاز و غیرمجاز، حدود 2 هزار مگاوات تقاضای برق مربوط به این بخش است.
در این رابطه 320 مگاوات مزارع مجاز استخراج رمز ارز در کشور وجود دارد که در ساعات پیک مجبور به خاموش کردن دستگاهها هستند. همچنین طی دو هفته اخیر با همکاری و گزارشهای مردمی و تلاش کارکنان صنعت برق، حدود 182 هزار ماینر کشف شد که مصرف برق آنها 370 مگاوات یعنی معادل یک میلیون مشترک خانگی بود. امیدواریم که مشارکت هموطنان به کشف مابقی این دستگاههای استخراج رمز ارز بینجامد.
اما نباید از مصرف دستگاههای سرمایشی غافل شد که بیش از یک سوم مصرف برق کشور را به خود اختصاص میدهند.
از راهکارهای ساده برای مدیریت مصرف برق نیز میتوان به تنظیم دمای وسایل سرمایشی روی 25 درجه، استفاده از دور کند کولرهای آبی، خاموش کردن روشنایی اضافی و وسایل پرمصرف در ساعات 12 الی 18 روز نام برد. فراموش نکنیم که این همکاری تمام مشترکان و اقدامات مدیریت مصرف است که کمک خواهد کرد در شرایط خشک و کم آب امسال، بدون خاموشی و یا با حداقل خاموشی برنامهریزی شده، هفتههای گرم آتی را پشت سر بگذاریم.
سند آمایش تهران آماده شد
معاون سازمان برنامه و بودجه تهران گفت: اگر سند آمایش به اجرا نرسد آینده ایران در 10 شهر خلاصه میشود و بسیاری از مناطق خالی از جمعیت خواهد شد.
شهرام عدالتی در نشست خبری رونمایی از سند آمایش استان تهران با بیان اینکه در این سند سه موضوع محیط زیست و مسائل اجتماعی، اقتصادی و مدیریتی و موضوع امنیتی در اولویت قرار دارند، گفت: این سند برنامه یک شکل و یکسانی برای تمام مناطق تهران ندارد و با توجه به مسائل و مشکلات هر شهرستان برنامه متفاوت است.
وی با اشاره به اولویت اقتصادی و مدیریتی در سند آمایش گفت: تمرکززدایی از فعالیتهای اقتصادی غیربرتر تهران و پایش توزیع فعالیتهای اقتصادی در استان مطابق با ظرفیتهای زیستی، اصلاح ساختار اقتصاد و تولید استان در مبنای ظرفیت علم و فناوری و همچنین رشد اشتغال و کاهش نرخ بیکاری است.
معاون سازمان برنامه و بودجه استان تهران با بیان اینکه سیاست ما کاهش شدت مهاجرت است،گفت: در حالی که نرخ رشد جمعیت در کشور 1.24 درصد است این عدد در تهران بیش از 1.70 درصد است و در شهر شهریار استان تهران 7 درصد در پردیس 8 درصد و در پرند بالای 10 درصد است. عدالتی با بیان اینکه تهران دیگر جایی برای ساخت و ساز ندارد و صرفاً میتواند پاسخگوی رشد طبیعی باشد اظهار داشت: در برخی مناطق یک شبه هزاران پروانه ساختمانی صادر کردند و اگر این شرایط کنترل نشود با اکبرآبادها و نسیمشهرهای جدید تهران مواجه میشویم.
این مقام مسئول تأکید کرد: شهر تهران در حال زنانه شدن و پیر شدن است، اما شهرهای پیرامونی آن جوانتر و مردانهتر میشوند، بهطوری که در این شهرها جمعیت مردها 107 در مقابل 100 زن است.
عدالتی با اشاره به مشکل آب در تهران گفت: در حالی که در کل کشور بیش از 90 درصد مصرف آب در بخش کشاورزی است اما در تهران این درصد متفاوت است و بیش از 40 درصد آب در سکونتگاهها مصرف میشود، بنابراین هر چه قلمروها را کنترل کنیم مصرف آب هم کنترل خواهد شد.
وی ادامه داد: اگر این سند آمایش به اجرا نرسد آینده ایران در 10 شهر خلاصه میشود و بسیاری از مناطق خالی از جمعیت خواهد شد.
معاون سازمان برنامه و بودجه استان تهران با بیان اینکه جدیترین بحث در برنامههای آبی تهران، کنترل پساب است، گفت: برنامههای مؤثری برای کنترل مصرف آب در نظر گرفته ایم ،اما در نهایت اگر این برنامهها تحقق نیابد آخرین گزینه این است که برای تأمین آب استان تهران به استان مازندران چنگ بیندازیم./ایلنا
مردم از سفر به عراق استقبال نمیکنند
معاون هوانوردی و امور بینالملل سازمان هواپیمایی کشوری گفت: در هفتههای اخیر مجوز بیش از ٢٠ پرواز در هفته را به شرکتهای هواپیمایی ایرانی و عراقی صادر کرده بودیم اما به دلیل نبود مسافر حدود ١۵ پرواز به اجرا رسید و عملیاتی شد. ابوالقاسم جلالی درباره سفر به عتبات عالیات به شکل محدود و احتمال افزایش پروازها پس از کاهش محدودیتهای صدور ویزای عراق اظهار داشت: استقبال از سفر به عراق بین ایرانیان بسیار کاهش یافته است. وی با اشاره به تعداد پروازهای بین ایران و عراق گفت: درحالی که طبق توافقات با عراق امکان انجام ٢٠٠ پرواز در هفته بین شهرهای مختلف این دو کشور وجود دارد اما در حال حاضر فقط ١۵پرواز انجام میشود. معاون هوانوردی و امور بینالملل سازمان هواپیمایی کشوری تأکید کرد: در هفته های اخیر مجوز بیش از ٢٠ پرواز در هفته را برای شرکتهای هواپیمایی ایرانی و عراقی صادر کرده بودیم اما به دلیل نبود مسافر حدود ١۵ پرواز به اجرا رسید و عملیاتی شد.
جلالی درباره علت کاهش درخواست سفر بین ایران و عراق اظهار داشت: همواره از سوی ایران تقاضا برای سفر به عراق بیشتر بود، اما به دلیل شیوع ویروس کرونا تقاضا کاهش یافته است.
وی ادامه داد: در ایام اربعین و دهه محرم با دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا هیچ پروازی بین دو کشور برقرار نبود و درباره پروازها در این ایام در سال جاری هم منتظر تصمیمات و دستورات ستاد ملی مبارزه با کرونا هستیم. معاون هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری در پاسخ به این سؤال که آیا در حال حاضر میزان پروازهای داخلی به تعداد پروازهای قبل از دوران کرونا رسیده است، گفت: پروازهای داخلی از نظر تعداد به میزان پروازهای داخلی قبل از کرونا رسیده ،اما به دلیل رعایت پروتکلهای بهداشتی و پذیرش مسافر با ۶٠ درصد ظرفیت هواپیما هنوز تعداد مسافران به میزان آن دوره نرسیده است./ایلنا
لوازم خانگی گران نشد
محمد حسین اسلامیان نایب رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی ضمن اعلام رکود شدید در بازار لوازم خانگی گفت: تولیدکنندگان لوازم خانگی با توجه به افزایش هزینه حاملهای انرژی، حقوق و دستمزد و بیمه هر سال ۱۰ درصد قیمت محصولات خود را افزایش میدادند، اما امسال این افزایش قیمت اعمال نشد، چراکه با همین قیمتها هم کسی خرید نمیکند. بهعبارت دقیقتر قیمت تمام شده تولید کنندگان افزایش یافته اما در لیست نهایی آن را اعمال نکردند، چرا که بازار کششِ افزایش قیمت ندارد./ایسنا