
تحفه خوش طعم و خوش رایحه ایلام چگونه جهانی شد؟
راز پخت برنج عنبربو در دست زنان ایلامی
ایلام- محمدکریم ویسی: برنج عنبربو برای اولین بار در مناطق مختلف شهرستان سیروان از توابع استان ایلام کاشت شد، هر چند این محصول از تولیدات محلی منطقه است ولی بهدلیل طعم، عطر و مزه آن هماکنون شهرتی جهانی دارد.
در سال های نه چندان دور بهدلیل عدم وجود کود شیمیایی در منطقه و استفاده کشاورزان از کود دامی، بوی عطر این محصول حتی از فرسنگ ها به مشام میرسید ولی امروزه همچون گذشته نیست.
در حال حاضر علاوه بر منطقه یاد شده، در شهرستان چرداول نیز برنج عنبربو کاشت میشود و اکثر مردم استان به دلایل مختلف از این محصول استفاده میکنند.
در چند سال اخیر بیشتر تاجران عراقی بهدلیل طعم، عطر و بو این محصول را حتی زودتر از مردم استان از کشاورزان پیش خرید کرده اند و باعث گرانی آن هم در سطح استان شده اند ولی تنها مشکلی که این برنج دارد طرز تهیه و پخت آن است که فقط زنان ایلامی رمز و راز پخت آن را میدانند.
برنج عنبربو امروزه دیگر محلی نیست و نه تنها در کشور بلکه حتی آوازه جهانی هم دارد و سوغاتی است که زبانزد عام و خاص شده و مکان های محل رویش آن همچون عطاری خوش بویی است که دل هر رهگذری را میرباید.
به نظر می رسد که این همه تعریف برنج عنبربو مدیون آب خوش طعم و گوارای شهر تاریخی سیروان یا همان سرآبکلان امروزی و رودخانه خروشان سیمره، هوای خوب و حاصلخیزی دشتهای بزرگ سیروان باشد که این همه خصوصیات را بهصورت یکجا در این محصول جای داده است.
با وجود مصوبه هیأت دولت مبنی بر ممنوعیت کشت برنج، بهدلیل استفاده کشاورزان از رودخانه و محرومیت منطقه، نه تنها کشت برنج ممنوع نشده بلکه سطح زیرکشت افزایش یافته که این استثنا بهخاطر حمایت دولت از مناطق کم برخوردار کشور است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ایلام در گفتوگو با خبرنگار «ایران» گفت: جشن برداشت برنج عنبربو بهعنوان رویدادهای گردشگری هر ساله در استان برگزار میشود.
«عبدالمالک شنبه زاده» افزود: معرفی این محصول به گردشگران، اطلاعرسانی و غیره توسط این سازمان انجام شده اما شاید امسال بهدلیل شیوع بیماری کرونا این مراسم برگزار نشود.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان سیروان نیز با اشاره به اینکه در سال زراعی جاری بیش از یکهزار و 710 هکتار در این منطقه زیرکشت برنج رفته است، گفت: از 64 روستای این شهرستان بیش از 60 روستا برنج کاشت میکنند که 90 درصد آنها عنبربو میباشد.
«نورالدین فتاح زاده» با بیان اینکه برنج شمشیری و هاشمی، ارقام پرمحصول اند و عنبربو نیز در 60 روستای منطقه کاشت میشود، افزود: توصیههای فنی، بهداشت مزارع، تغذیه، کود دهی مناسب و مبارزه با آفت بیماری و اصلاح از توصیههای کارشناسان این سازمان به کشاورزان بوده که این مهم باعث افزایش راندمان تولید برنج در منطقه شده است.
وی اظهار داشت: به منظور کمک به کشاورزان، توزیع نهادههای کشاورزی، بازدیدهای فنی کارشناسان در مزارع در هنگام کاشت و برداشت، توصیههای فنی در خصوص آفات و امراض بیماریها و نحوه تغذیه عواملی بوده که در میزان افزایش برداشت تأثیر بسزایی دارد.
وی با اشاره به اینکه پیشبینی میشود امسال بیش از 9 هزار و 650 تن شلتوک در مزارع این منطقه برداشت شود، تصریح کرد: طبق پیشبینی کارشناسان جهاد کشاورزی امسال بیش از 6 هزار تن برنج سفید عنبربو در مزارع شهرستان سیروان برداشت میشود.
وی ادامه داد: میزان اشتغالزایی در شالیزارهای برنج بهصورت مستقیم 4 هزار نفر و غیر مستقیم 6 هزار نفر است که این موضوع در کاهش بیکاری تأثیر بسزایی دارد.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان سیروان به دلایل افزایش سطح زیر کشت برنج عنبربو نسبت به سال های گذشته اشاره کرد و گفت: میزان تولید و قیمت بالای محصول و دوره کاربری کوتاه مدت کشاورزان و وجود منابع آبی به صورت رودخانه و چشمههای فصلی از دلایل افزایش سطح زیر کشت برنج عنبر بو در این شهرستان است.
فتاحزاده افزود: تنها منبع درآمدی بهره برداران حوزه زراعی که در منطقه از لحاظ اقتصادی به صرفه میباشد، کشت برنج عنبربو است.
وی اظهار داشت: توسعه زیرساختها و ارتقای بهرهوری عوامل و نهادهای تولید، آب، خاک، سم، کود و بخصوص ماشینآلات کشاورزی از جمله عواملی هستند که منجر به اقتصادی کردن تولید و کاهش هزینهها و در نتیجه پایین آمدن قیمت تمام شده محصولات کشاورزی میشوند.
وی به عوامل اقتصادی کردن تولید برنج عنبربو اشاره و تصریح کرد: این برنج یکی از عوامل بسیار مهم است که میتواند باعث جذب سرمایه و پایداری تولید شود که در نتیجه منجر به افزایش درآمد تولیدکنندگان خواهد شد.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان سیروان گفت: حمایت از تولید داخلی بخصوص برنج عنبربو بهعنوان محصول سالم، برای تحقق نامگذاری سالجاری یکی از برنامههای این سازمان خواهد بود.
فتاحزاده افزود: با توجه به وجود پرآبی سد سیمره و سایر رودخانههای حوزه شهرستان اگر چنانچه پمپاژ دشتهای سیروان عملیاتی شود، بالغ بر 10 هزار هکتار دیگر از زمینهای منطقه به آبی تبدیل میشود.
همچنین مدیر جهاد کشاورزی شهرستان چرداول نیز گفت: در سال زراعی امسال بیش از 2 هزار هکتار از زمینهای زراعی به کشت برنج عنبر بو و شمشیری اختصاص یافته است.
«اقبال گراوندی» افزود: از این میزان 90 درصد برنج عنبربو و 10 درصد شمشیری در بخش شباب، زاگرس و مرکزی این شهرستان کاشت شده است. وی اظهار داشت: پیشبینی میشود که امسال 4 هزار و 800 تن برنج سفید از مزارع این منطقه برداشت شود.
وی اظهار داشت: امسال حدود 30 هزار نفر در کاشت برنج مشارکت داشتهاند و با توجه به ماسکگذاری و رعایت فاصله اجتماعی هیچکدام در زمینه کرونا مشکلی نداشته اند.
وی ادامه داد: در شهرستان چرداول بین یکهزار تا یکهزار و 500 خانوار مشغول کاشت برنج هستند.
آبرسانی به همدان؛ قصه تلخی که 16 سال به درازا کشید
همدان - سمیه مظاهری: همدان در سالهایی نه چندان دور بحران بزرگ کمبود آب و بارندگی را احساس کرد و با خشکسالی غیرمنتظره ای روبهرو شد. کمبودی که نه تنها به بخش کشاورزی آسیب زد که حتی آب شرب جیرهبندی شد.
وضعیت جغرافیایی همدان و نیاز چند سال اخیر به تأمین آب شرب سبب شد تا مسئولان استان، اندیشه انتقال آب از استانی با وضعیت بهتر را در سر بپرورانند؛ طرحی که به برکت سفر مقام معظم رهبری به همدان کلید خورد.
تیر 1383 بود که موضوع آبرسانی به همدان از سد تالوار زنجان مصوب شد و بنا بود در مدت 5 سال با ایجاد شبکه انتقال آب از ذخیره تالوار به عنوان معین استان همدان استفاده شود.
هرچند بخشی از کار در ابتدا با شتاب خوبی اجرا شد، اما در نیمه راه از سرعت آن کاسته و در نهایت متوقف شد. نبود افراد پیگیر و دلسوز، کوتاهی و تعلل مسئولان وقت استان و سایر عوامل دست به دست هم داد تا قصه آبرسانی به همدان ناتمام ماند. حال با گذشت 16 سال از آن زمان، هنوز قصه پرغصه آبرسانی به همدان پایان نیافته و تأخیر در تحویل طرح موجب افزایش هزینه لازم برای اجرای آن شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای همدان در اینباره میگوید: پیگیری مجدد طرح انتقال آب به همدان از سال 96 آغاز شده، اما با مشکلاتی روبهرو شد که روند اجرای طرح را کند کرد.
منصور ستوده با اشاره به پیشرفت 63 درصدی طرح میافزاید: تاکنون 122 کیلومتر از خط انتقال و تأسیسات مرتبط با صرف نزدیک به 290 میلیارد تومان اعتبار اجرا شده است. وی تصریح میکند: چنانچه اعتبارلازم در همان 4 یا 5 سال نخست اختصاص مییافت؛ تنها 500 میلیارد تومان برای اجرای کامل آن نیاز بود، اما اکنون دستکم 800 میلیارد تومان نیاز است.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای همدان اعلام میکند: در جلسه وزیر نیرو با مسئولان استان مقرر شد تا اعتبار مورد نیاز طرح تأمین شود، اما امسال 30 میلیارد تومان اختصاص داده شده است. ستوده خاطرنشان میکند: برای اجرای طرح در مدت کوتاه دستکم باید سالی 100 تا 150 میلیارد تومان اعتبار اختصاص داده شده یا از بخش خصوصی کمک گرفته شود.
وی میگوید: با استفاده از ماده 56 و بهرهمندی از مشارکت بخش خصوصی میتوان با امضای قراردادی مشخص، طرح را اجرا کرده و پس از رسیدن به مرحله بهرهبرداری به بهرهبردار واگذار شود.
ستوده میافزاید: دولت نیز متعهد میشود که در بازه زمانی مشخص، هزینه اجرای طرح را با سود معقول، منطقی و قانونی به مجری طرح در بخش خصوصی پرداخت کند که نمونه این کار، ساخت سد خرمرود تویسرکان است.
به گزارش «ایران»، هرچند مسئولان از پیشرفت طرح و پیگیری کار خبر میدهند، ارقام اختصاصی به افتتاح طرح در آینده نهچندان نزدیک اشاره دارد. به نظر میرسد اگر وضعیت تخصیص اعتبار لازم برای آبرسانی به چند شهر و بیش از 50 روستای استان همدان همینقدر باشد؛ دستکم 8 سال طول میکشد تا طرح به نتیجه برسد.
هرچند در دو سال گذشته، بارشهای چشمگیری در استان همدان رخ داد و منابع آبی همدان پر شد، اما فراموش نباید کرد که در سالهای نهچندان دور، خشکسالی طولانی، کام مردم را تلخ کرده و زندگی را مشقتبار کرد.
پس باید بدون درنظر گرفتن وضعیت امروز منابع آب، هرچه سریعتر برای پایان دادن به طرحی 16 ساله اقدام شود چراکه تأخیر در بهرهبرداری از طرح موجب افزایش دائمی اعتبار مورد نیاز برای اجرای آن میشود.
بی شک، یکی از مرغوبترین آجرهای تولیدی در کشور متعلق به شهر شال، از توابع شهرستان بوئین زهرا است. این شهر حدود ۲۰۰ واحد کوره آجرپزی هوفمن و سفال دارد که آن را به قطب تولید آجر استانهای قزوین، زنجان، گیلان و بخشهایی از البرز، تهران و مازنداران تبدیل کرده است. ۸۰ درصد اقتصاد شهر به کورههای آجرپزی گره خورده است.
به همین خاطر، شال را شهر خشت و آجر میشناسند. شهری با مردمانی درآمیخته با خاک و گل و آتش؛ که دست به دست هم، چرخ کارگاههای تولید، پخش و عرضه آجر را می چرخانند. در میان آنها، کودکان و دختران بیش از سایر کارگران به چشم میآیند. کودکانی که رنج کار طاقت فرسای کوره را برای تحقق رؤیاهایشان به جان خریدهاند و در چنین گرمای طاقت فرسا، خشت روی خشت میگذارند. دخترکانی که باید به جای آجر عروسک به دست میگرفتند اما به اجبار سرنوشت خود را آجر به آجر در میان کورههای آجرپزی میسازند. در مورد فلسفه نام شال قزوین، عدهای آن را به درخت «شال» که قبلاً در این شهر زیاد بوده نسبت میدهند. عده دیگر بهدلیل اینکه مردم قدیم به آن «چال» میگفتند، علت این نام را قرارگرفتن شال در منطقهای با ارتفاع کم و پست میدانند. زبان شالیها، تاتی است.
سمنان دومین مقصد اتباع خارجی در ایران
سمنان- استان سمنان با توجه به شاخص جمعیت، پس از استان قم، دومین استان پذیرای اتباع خارجی در کشور است.
براساس اعلام نتایج آمار سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ از سوی مرکز آمار کشور ۲.۱ درصد جمعیت را اتباع تشکیل میدهند که از این میزان، ۹۷.۸ درصد اتباع افغانستانی هستند و استان سمنان به نسبت جمعیت بیشترین تعداد اتباع خارجی را پذیرا شده است.
35 هزار نفر از جمعیت استان سمنان را اتباع و مهاجران تشکیل میدهند و بیش از ۱۰ هزار دانشآموز اتباع خارجی در مدرسههای استان از خدمات آموزشی بهرهمند هستند.
به گزارش ایرنا، مدیرکل دفتر امور اتباع و مهاجرین خارجی استان سمنان گفت: این استان در شاخص اتباع خارجی نسبت به جمعیت در کشور، پس از استان قم، رتبه دوم را دارد.
علی سماکوش اظهار داشت: براساس سرشماری، ۳۵ هزار و ۵۴۴ تبعه خارجی در استان سمنان شناسایی شدند که این میزان، ۵.۶ درصد جمعیت استان را شامل میشود.
مدیرکل دفتر امور اتباع و مهاجرین خارجی استان سمنان گفت: ۱۰ هزار دانشآموز اتباع خارجی در مدارس استان مشغول به تحصیل هستند و سالانه هزینههایی را بر دوش نظام آموزشی میگذارد که این یک شاخص مطلوب برای ارائه خدمات به این قشر است.
معاون برنامهریزی دادگستری استان سمنان گفت: دریافت شناسه قضایی برای اتباع خارجی دارای پروانه در استان بهصورت آزمایشی برای اولین بار در کشور در استان سمنان انجام میشود.
محبوبه صابر ابراز داشت: ثبتنام برای دریافت شناسه قضایی به منظور تسهیل در امور قضایی اتباع خارجی بهصورت آزمایشی در استان سمنان آغاز شد.
همچنین مدیرکل بیمه سلامت استان سمنان گفت: یکهزار و ۸۸۰ نفر از اتباع خارجی تحت پوشش بیمه سلامت در این استان هستند و از خدمات درمانی استفاده میکنند.
رضا ممتحن اظهار داشت: هشت میلیارد و ۴۴۹ میلیون ریال هزینه درمانی اتباع خارجی تحت پوشش بیمه سلامت در استان سمنان در سال گذشته برآورد شده است.
وی ادامه داد: از مجموع یکهزار و ۸۸۰ نفر از اتباع خارجی تحت پوشش بیمه سلامت استان سمنان یکهزار و ۸۲۰ نفر در گروه آسیبپذیر و بقیه غیرآسیبپذیر هستند.
مدیرکل بیمه سلامت استان سمنان خاطرنشان کرد: اتباع خارجی آسیبپذیر بهصورت رایگان بیمه میشوند و فقط ۳۰ هزار ریال بابت چاپ دفترچه پرداخت میکنند، اما اتباع خارجی غیرآسیب پذیر باید هزینهای را هر سال پرداخت کنند.
سرنوشت نامعلوم سنگمزارهای امامزاده «یوسفرضا» پیشوا
دهها سنگمزار تاریخی آرامستان امامزاده «یوسفرضا» در شهرستان پیشوا که برخی کارشناسان آن را بخشی از هویت تاریخی منطقه میدانند، سرنوشتی نامعلوم دارد.
به گزارش ایرنا در جریان بازسازی این بنای تاریخی، سنگهای مزار قدیمی برای محافظت در دیوارههای محوطه جاسازی شد اما با اجرای طرح جدید توسعه این مکان در سال ۱۳۸۵، سنگهای قدیمی از دیوارهها جدا و در حیاط امامزاده رها شد.
«محمدرضا تاجیک» پژوهشگر بومی شهرستان پیشوا گفت: از صدر اسلام تاکنون مردم دشت ورامین برای گذشتگان خود سنگمزار درست میکردند و این اقدام علاوهبر نشان دادن هنر حجاری، دلیلی بر وجود مواد اولیه تولید سنگ مزار در منطقه بوده است.
وی تصریح کرد: بارها اهمیت سنگهای قبر تاریخی به مسئولان روستا و بقعه «یوسف رضا» یادآوری شده ولی بیتوجه به آنها، باعث نابودی بخش مهمی از تاریخ و فرهنگ این منطقه شده است.
رئیس دفتر میراث فرهنگی و صنایع دستی پیشوا نیز در اینباره اظهار داشت: با توجه به اینکه این بقعه در اختیار اداره اوقاف و امور خیریه است، هیچ اطلاعی از سرنوشت این سنگهای قبر قدیمی نداریم.
«مجید ژالهنیا» اظهار کرد: سنگ قبرهای تاریخی بهدلیل اینکه ثبت میراثی نیست، نگهداری از آنها در حوزه اختیارات این اداره قرار ندارد ولی واقعیت این است که این آثار در حوزه هویت اجتماعی و تحقیق و پژوهش تاریخی اثربخش است و متولیان باید نسبت به نگهداری از آن اقدام میکردند.
گوزلدره روستای بدون بیکار در زنجان
روستاییان گوزلدرهای با همت و پشتکارشان به روستای بدون بیکار شهره شده اند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما دهیار این روستا گفت:در این روستا ۱۱ کارگاه رشته پزی فعال است که روزانه بهصورت میانگین ۳۰۰ تا ۵۵۰ کیلو رشته در این کارگاهها تولید و روانه بازار میشود.
بابایی افزود: بواسطه این کارگاهها نزدیک به ۱۰۰ جوان این روستا مشغول به فعالیت اند.
وی گفت: علاوه بر رشته پزی، جوانان این روستا در کارگاههای کوچک روستایی همچون ۱۵ کارگاه خیاطی، ۲ کارگاه صنایع چوب و ۵ کارگاه کفاشی برای خود شغل پایدار دست و پا کردهاند. وی گفت: سوغات اصلی گوزلدره رشته است که در این کارگاهها انواع رشته آشی و سوپی، رشته پلویی زرد، رشته پلویی طلایی، رشته پلویی برشته، رشته پلویی قهوهای و رشته پلویی خرد شده تولید میشود که به علت کیفیت و طعم عالی، زبانزد خاص و عام است. بابایی افزود: از دیگر تولیدات این روستا محصولات باغی همچون سیب درختی با کیفیت است که در ۲۰۰ هکتار باغهای این روستا تولید میشود.
غنیسازی ۱۸۲ هکتار از جنگلهای هیرکانی خراسان شمالی
بجنورد- با وجود کاهش اعتبارات حفاظت و صیانت از جنگلهای هیرکانی، از سال گذشته با هدف غنیسازی این ذخایر ارزشمند، ۱۸۲ هکتار از عرصههای جنگلی مزبور در خراسان شمالی نهالکاری شده است.
به گزارش ایرنا، رئیس اداره جنگلداری و جنگلکاری ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی، گفت: جنگلهای هیرکانی از ردیف اعتبار ملی برخوردار است اما پارسال از سهم ۹۴۰ میلیون ریالی اعتبارات احیا و حفاظت از جنگلهای مزبور، هیچ رقمی به این استان تخصیص نیافت.
مهدی قدیمی افزود: اقداماتی که تاکنون برای حفاظت از جنگلهای هیرکانی استان انجام شده از محل اعتبارات داخلی این اداره کل بوده است و امیدواریم امسال بودجه این بخش تخصیص یابد تا برنامههای حفاظتی آن بدرستی اجرا شود.
وی گفت: ۲۵ هزار هکتار جنگل هیرکانی در محدوده شهرستان مانه و سملقان خراسان شمالی قرار دارد و حفاظت و احیای این عرصههای جنگلی از اولویتهای نخست منابع طبیعی خراسان شمالی است.
قدیمی افزود: طرحهای مطالعاتی در گستره ۱۹ هزار و ۶۶۷ هکتار از جنگلهای هیرکانی خراسان شمالی انجام شده، اما به علت کمبود اعتبارات این مطالعات در سطح کمی به مرحله اجرا درآمده است.
وی افزود: در صورت تخصیص اعتبار هر سال این طرحهای مطالعاتی شامل انجام اقداماتی همچون بذرکاری، غنیسازی جنگل با نهال کاری، جایگزینی سوخت فسیلی و اقدامات حفاظتی، بیولوژیکی در گسترهای نزدیک به ۵۰ هکتار انجام میشود. قدیمی، گونه درختی شاخص در جنگلهای هیرکانی را بلوط دانست و اظهار داشت: گونههای افرا، کرکو، بادامک، داغداغان و زرشک هم در این محدودهها دیده میشود و در قسمتهایی از این جنگلها نیز تلفیقی از جنگلهای هیرکانی، ایرانی و تورانی دیده میشود.
دمای خوزستان باز هم بالا میرود
اهواز- مدیرکل هواشناسی خوزستان از افزایش مجدد دما در استان خبر داد.
بهگزارش ایسنا، محمد سبزهزاری گفت: تا اوایل هفته آینده وزش بادها در برخی ساعات متوسط پیشبینی میشود و امروز و فردا خلیج فارس مواج خواهد بود. وی افزود: از امروز پنجشنبه روند افزایش دو تا سه درجهای دما را در استان خوزستان خواهیم داشت، بهگونهای که در روز شنبه هفته آینده احتمال وقوع دمای ۴۹ درجه در مناطقی از خوزستان مورد انتظار است.
سبزهزاری ادامه داد: از امروز تا اوایل هفته آینده بهطور متناوب انتظار افزایش رطوبت در سواحل جنوب شرقی استان خوزستان وجود دارد. مدیرکل هواشناسی خوزستان گفت: در روز چهارشنبه شوش با ۴۹ و ایذه با ۲۲.۲ درجه سانتیگراد به ترتیب گرمترین و خنکترین نقاط خوزستان بودند. تغییرات دمای اهواز در این مدت بین ۲۸ تا ۴۸.۲ درجه سانتیگراد در نوسان بود.