زهرا بردباری
تحلیلگر بازارهای مالی
بررسی بازار سرمایه اصولاً در یک طیف زمانی بین 15 تا 20 ساله منطقی بوده و به طور معمول هم به همه فعالان بازار سرمایه و افرادی که قصد ورود به بازار سرمایه را دارند، توصیه می‌شود که با یک نگاه بلند وارد این بازار شوند زیرا نگاه کوتاه مدت، نمی‌تواند بازدهی مدنظر را برای آنها به‌دنبال داشته باشد. باتوجه به رخدادهای پیش آمده در بازار سرمایه در سال 99 و حتی 1400 می‌توان گفت که اکنون این ایام مصادف با بلوغ بازار سرمایه بوده، زیرا عموم مردم در حال آشنایی بهتری با بازار سهام هستند. به طورمعمول، در هر دوره و روند در بازار که یک بلوغی وجود دارد، یکسری از اتفاقات و هیجانات هم رخ می‌دهد.
در این دوره بلوغ بازار سهام، عده زیادی از افراد وارد بازار سرمایه شدند هر چند که بعد از آن و به‌ دلیل نوسانات در بازار سهام، افرادی که دنبال سود کوتاه مدت بودند با زیان جدی مواجه شدند.
ناگفته نماند افرادی هم که در این بازار صبوری پیشه کرده‌اند به‌دلیل نوسانات موجود بازار، اذیت شدند. سال 1400 متغیرهای اقتصادی بسیار متفاوت‌تر از سال‌های قبل بود.  تحولات سیاسی و اقتصادی و اتفاقات داخلی و بازارهای جهانی سال 1400 باعث شد روند بازار دچار رکود و حتی نزول شود.
هرچند که بعید است در سال 1401 اتفاقات مشابه سال 1400 رخ بدهد. به عبارتی همه عواملی که درسال 1400 به بازار سرمایه فشار وارد کرد بعید است که در سال جدید هم ادامه دار باشد.
با توجه به اتفاقات رخ داده درعرصه بین‌الملل، از جمله در بازار جهانی در زمینه کامودیتی‌ها، فلزات اساسی و گرانبها و نفت، این اتفاقات اثرات تورمی خود را به‌ دنبال خواهد داشت. ساده‌تر اینکه، کلیات اقتصاد دنیا به سمت متورم شدن در حال حرکت بوده و این اثرات تورمی بر درآمدهای شرکت‌های فعال بازار سرمایه تأثیرگذار است.
از دیگر سو، آشنایی عموم مردم با بازار سرمایه، یک امر جدید بوده و رقابت در عرضه رمزارزها در سال گذشته هم نشان داد که ورود به این بازار با ریسک‌های مختلفی مواجه است و براحتی نمی‌توان از بازار سرمایه به بازار رمزارزها سوئیچ کرد.
نکته مهم دیگر، این است که با توجه به آگاهی بیشتر سرمایه‌گذاران در سال‌های اخیر، این امر باعث شده آنها در بازار سرمایه منطقی‌تر تصمیم‌‌گیری و کمتر برای ورود به بازار سرمایه هیجانی عمل کنند.
با این اوصاف، به نظر می‌رسد که کاهش قیمت سهام در یک‌سال اخیر، جذابیت‌های زیادی برای سهام شرکت‌ها ایجاد کرده است.
چشم‌انداز درآمدی شرکت‌ها با توجه به اینکه قیمت دلار در ماه‌های اخیر ثابت مانده و با نوسان اندکی همراه بوده، اکنون با متغیرهای اقتصادی کشور توازن دارد.
بنابراین، این موارد باعث خواهد شد درآمد شرکت‌ها هم متوازن یا قابل پیش‌بینی‌تر شده باشد. با همه این موارد، در صورت نهایی شدن مذاکرات، دربازه زمانی بلندمدت، مسیرهای صادرات و واردات محصولات و مواد اولیه کارخانجات راحت ترمی‌شود.
درآمدزایی شرکت‌ها رو به افزایش خواهد گذاشت و این چشم‌انداز باعث می‌شود سرمایه‌گذاران راحت‌تر برای ورود به بازار سرمایه تصمیم‌گیری و در تولید کشور هم مشارکت کنند. اکنون فرهنگ سهامداری در کشور در حال جا افتادن بوده و سواد سهامداری مردم هم به مرور رو به افزایش است که نتیجه آن اتفاقات مثبت برای بازار سرمایه است.
یکی دیگر از موارد مهم بازار سرمایه در سال‌جاری، اخذ مالیات از سپرده‌های حقوقی‌ها در بانک‌هاست. این امر، منجر به خروج منابع آنها از بانک‌ها و تبدیل شدن به اوراق است، چه به‌صورت دستوری یا تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری.
اما هرچه که هست درصدی از منابع سپرده شده حقوقی‌ها پس از خروج، وارد بازار سرمایه خواهد شد. در این صورت می‌تواند یک هیجان ورود پول در بازار بورس را به‌دنبال داشته باشد.
هر چند که در کل، منابع سپرده شده حقوقی‌ها به سمت تبدیل شدن به اوراق دولتی و اوراق ضمانت میل خواهند کرد، البته همه این موارد منوط به ادامه روند طبیعی اتفاقات سیاسی و توافق در برجام است.
درصورت اجرایی شدن توافق‌های برجام، فارغ از افزایش قیمت‌های سهام در یک هفته اخیر، با توجه به اینکه قیمت سهام در پایین‌ترین حد قیمتی قرار دارد اجرایی شدن توافق، روی قیمت دلار تأثیر زیادی نخواهد داشت شاید بین 10 تا 15 درصد نرخ ارز دچار کاهش قیمت شود. در صورت متعادل شدن نرخ دلار، پیش‌بینی درآمد و سود شرکت‌های بورسی منطقی‌تر خواهد شد.
باید توجه داشت که قیمت‌های جهانی روبه رشد بوده و در 18 ماه آینده، اقتصاد جهان با افزایش نرخ و متورم شدن مواجه خواهد شد.
شرکت‌های صادرات محور در این رهگذر موفق‌تر بوده و حتی شرکت‌هایی که مواد اولیه خود را وارد می‌کنند براحتی و با هزینه کمتر واردات مواد اولیه خود را انجام می‌ دهند و سودآوری آنها رو به رشد خواهد بود. با اجرایی شدن برجام، گشایش‌های اقتصادی بیشتر روی سهم‌های پالایشی، پتروشیمی، فولادی و معدنی تأثیر‌گذار خواهد بود.
ناگفته پیداست کاهش شدیدی که در قیمت سهام در ماه‌های اخیر رخ داده باعث می‌شود روند بازار رو به بازگشت باشد. البته که در ابتدای بازگشت روند، عرضه‌ها اندک بوده، اما بتدریج که قیمت‌ها رشد می‌کند عرضه‌‌ها هم بیشتر می‌شود. اکنون و با توجه به الزاماتی که سازمان بورس و اوراق بهادار برای بازارگردان‌ها در نظر گرفته، از ناحیه بازارگردان‌ها محدودیت عرضه وجود دارد و آنها در پایین‌ترین حد الزام عرضه می‌کنند.
هرچند که این امر، رخدادی طبیعی است و آنها مجبور به رعایت الزامات هستند اما واقعیت این است که در قیمت‌های بالاتر و رو به رشد سهام، عرضه‌ها نیز افزایش پیدا کرده و سهم‌ها هم متعادل خواهند شد.

مجمع کدام شرکت‌ها امروز برگزار می‌شود؟
گروه اقتصادی - بر اساس اطلاعیه‌های منتشر شده در سایت کدال، امروز 4 شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (نماد: شستا)، ایران دارو (نماد: دیران)، مدیریت سرمایه‌گذاری کوثر بهمن (نماد: وکبهمن) و صنایع بسته‌بندی ایران (نماد: فبیرا) مجامع خود را برگزارمی‌کنند.
کاهش 7درصدی سود خالص «دیران»
گروه اقتصادی - طبق صورت‌های مالی حسابرسی شده، شرکت ایران دارو در سال مالی منتهی به آذرماه سال 1400، حدود 66میلیارد تومان سود خالص شناسایی کرده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته باکاهش 7 درصدی روبه‌رو شده است. کاهش سود‌سازی شرکت در حالی بود که درآمدهای عملیاتی شرکت با رشد 29درصدی روبه‌رو شده بود. افزایش 54 درصدی در قیمت تمام شده تولیدات در کنار افزایش 44 درصدی در هزینه‌های فروش، اداری و عمومی و افزایش 63 درصدی هزینه‌های مالی شرکت از مهم‌ترین دلایل کاهش سود‌سازی شرکت است. لازم به ذکر است که شرکت‌های دارویی به‌دلیل عدم تسویه حساب بموقع مشتریان خود که عموماً داروخانه‌های بیمارستان‌ها هستند با مشکل کمبود سرمایه درگردش روبه‌رو شده‌اند و برای تأمین منابع مالی خود مجبور به تأمین مالی از طریق منابع بانکی شده‌اند که این موضوع هزینه‌های مالی این شرکت‌ها را افزایش داده است. شرکت در سال مالی مورد ذکر جهت تأمین نقدینگی مورد نیاز خود، اقدام به اخذ تسهیلات با صرفه اقتصادی بهتر در قالب مشارکت مدنی و خرید دین از بانک‌های دولتی و خصوصی کرده است. شرکت اعلام کرده که با توجه به اخذ تسهیلات جدید پیش‌بینی می‌شود هزینه‌های مالی آن در آینده نیز افزایش یابد. هیأت مدیره این شرکت مبلغ 53میلیارد تومان (معادل 81درصد سود محقق شده) را برای تقسیم بین سهامداران پیشنهاد داده است که درصورت تصویب نهایی در مجمع امروز، طبق زمانبندی اعلام شده، پرداخت خواهد شد.
 
افزایش 66درصدی زیان «فبیرا»
گروه اقتصادی -با انتشار صورت‌های مالی حسابرسی شده برای صنایع بسته‌بندی ایران، مشخص شد روند رشد زیاندهی این شرکت همچنان ادامه دارد. طبق صورت‌های مالی منتشر شده، این شرکت در سال مالی منتهی به آذرماه 1400، حدود 18میلیارد و 900میلیون تومان زیان خالص شناسایی کرده که در مقایسه با سال مالی قبل از آن به میزان 66درصد افزایش داشته است. افزایش 10درصدی درآمدهای عملیاتی این شرکت در مواجهه با رشد 33درصدی بهای تمام شده محصولات و رشد 34درصدی هزینه‌های فروش، عمومی و اداری، بسیار ناچیز می‌نماید که این موضوع مهم‌ترین دلیل تداوم زیان شرکت بوده است. بر این اساس، زیان انباشته این شرکت با 29درصد افزایش به بیش از 84میلیارد تومان رسید. به نظر می‌رسد شرکت تا اصلاح کامل فرایند درآمدی خود راه زیادی  پیش رو داشته باشد.

 پیشنهاد افزایش سرمایه 94درصدی «فولاد»
گروه اقتصادی - هیأت مدیره شرکت فولاد مبارکه اصفهان در نظر دارد سرمایه این شرکت را از مبلغ 29هزارو 300میلیارد تومان به 57هزارمیلیارد تومان (معادل 94.54درصد) افزایش دهد. طبق اطلاعیه منتشر شده از طرف این شرکت، افزایش سرمایه مذکور از محل سود انباشته خواهد بود که این افزایش سرمایه هیچ جریان نقدی جدیدی را به شرکت وارد نخواهد کرد.هدف شرکت فولاد مبارکه اصفهان از انجام این افزایش سرمایه، تأمین بخشی از منابع مورد نیاز برای تکمیل طرح‌های توسعه در دست اجرا (احداث نیروگاه سیکل ترکیبی به ظرفیت اسمی 914مگاوات)، خرید دارایی‌های سرمایه‌ای (50دستگاه لکوموتیو)، جبران مخارج انجام شده بابت مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه‌پذیر، مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های تابعه، جبران مخارج انجام گرفته بابت خرید سهام، خرید سهام جدید و تأمین‌بخشی از سرمایه درگردش مورد نیاز شرکت ذکر شده است. لازم به ذکر است که درصورت تحقق نیروگاه سیکل ترکیبی، شرکت می‌تواند بخش قابل توجهی از برق مورد نیاز خود را تأمین کند که این موضوع ضمن کاهش بار سیستم برق کشور می‌تواند از خاموشی کارخانه در ساعات اوج مصرف برق جلوگیری کند. قرارداد ساخت این نیروگاه با مشارکت مپنا منعقد شده و مدت اجرای این طرح در حدود 29 ماه از ابتدای فروردین سال‌جاری در نظر گرفته شده است. طبق گزارش‌های توجیهی منتشر شده، واحد اول گازی این نیروگاه بعد از 14ماه (ابتدای خرداد1402) و واحد بخار بعد از 29 ماه (ابتدای شهریور 1403) به بهره‌برداری خواهند رسید. با تأمین پایدار انرژی، این شرکت پیش‌بینی می‌کند در سال‌های بعد از بهره‌برداری از پروژه مذکور بتواند تولید و فروش خود را افزایش دهد.