ایسنا- وحید جعفریان، مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری از وارد آمدن خسارات چند هزار میلیاردی فرسایش بادی و طوفان‌های ماسه‌ای به اماکن، تأسیسات، حمل‌ونقل ریلی و اراضی کشاورزی خبر داد.

ایسنا- فریدون فعالی، مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کرمان درباره آخرین وضعیت پروژه‌های ساخت‌وسازی که به بافت تاریخی شهر کرمان و حریم محوطه تاریخی شیوشگان تعرض کرده‌اند، گفت: درباره ساخت تله‌کابین در کوه شیوشگان، میراث فرهنگی متولی نیست و نمی‌تواند در این‌باره پاسخگو باشد، اما تخلف پروژه «ساروج پارس» در بافت تاریخی کرمان را از طریق مراجع قضایی پیگیر هستیم.

مهر- محسن حاجی سعید، رئیس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری کشور گفت: راهنمایان گردشگری کشور ارتباط مستقیمی با گردشگران خارجی دارند که اگر توجه ویژه‌ای به آنها نشود، مهاجرت خواهند کرد. بعد از شیوع کرونا گردشگری به صفر نزدیک شد.

ایرنا- بهمن امیری‌مقدم، استاندار کرمانشاه با تأکید بر حفظ بافت تاریخی و حساسیت ویژه برای نگهداری این میراث برای آیندگان، تأکید کرد: بافت فرسوده کرمانشاه دچار مشکلات بزرگی شده و نیازمند مطالعه و تحقیق بیشتر برای مقاوم‌سازی و جلوگیری از مشکلات احتمالی است.

میراث خبر- حمیدرضا آذرپور، سرپرست معاونت صنایع‌دستی گیلان گفت: «سال گذشته حدود سه میلیون دلار اعم از صادرات رسمی و چمدانی صنایع‌دستی گیلان را داشتیم و از ابتدای امسال تاکنون نیز شاهد رشد ۲۵ درصدی صادرات در این بخش هستیم که نشان می‌دهد هنرمندان ما جایگاه خودشان را در بازار پیدا کرده‌اند.

ایرنا- محمدمهدی ذوالفقارزاده، مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه‌ریزی امور فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: آیین‌نامه گردشگری علم و فناوری در معاونت فرهنگی این وزارتخانه با هدف شناساندن ظرفیت‌ها و پیشرفت‌های علمی به همه مردم ایران تدوین شده است و بعد از تصویب در هیأت دولت، ابلاغ خواهد شد.
​​​​​​​
 ایرنا- بهرامعلی ظاهری، مدیرکل حفاظت محیط‌‌زیست استان سمنان گفت: «ایران»، یوزپلنگ مرکز تحقیقات پارک ملی توران شهرستان شاهرود و مادر پیروز، دی یا بهمن‌ماه سال‌ جاری پس از یک زایمان سزارین موفق، آماده باروری دوباره می‌شود.

 نیلوفر منصوری
خبرنگار

 روستای پلکانی «سر آقا سید» کوهرنگ یکی از شناخته‌شده‌ترین روستاهای کشور است که گردشگران بسیاری را به چهارمحال‌وبختیاری می‌کشاند. معماری‌اش شگفت‌زده‌ات می‌کند و فقرش دلت را می‌سوزاند. نیمی از سال در محاصره برف است. راه مناسبی ندارد و تردد با جهان بیرون از روستا به سختی انجام می‌گیرد. شاید اگر پای گردشگر در آن سفت شود، فقر در آن کمرنگ شود. برخی از مسئولان ثبت جهانی، بافت پلکانی روستا را یکی از راه‌های حضور گردشگر مؤثر در سر‌ آقا‌ سید می‌دانند اما مردمش در میان این فقر و فراموشی دنبال استحکام‌بخشی خانه‌های بومی با بتن و آهن و درهای فلزی‌اند. همین انتخاب احتمال دارد اجازه ندهد سر‌ آقا سید جهانی شود. فعالان حمایت دولت از بافت روستا و استحکام‌بخشی با توجه به معماری روستا را یکی از راه‌هایی می‌دانند که هم سر‌ آقا سید را به یونسکو می‌رساند هم دل ساکنان را  استحکام خانه‌هایشان راحت می‌کند، راهکاری که معلوم نیست اجرایی شود.
معماری پلکانی روستا
کارشناسان قدمت این روستا را مربوط به دوره پارینه‌سنگی می‌‌دانند. یکی از قدیمی‌‌ترین روستاهای هدف گردشگری در چهارمحال‌وبختیاری که در صورت ثبت جهانی، می‌‌‌تواند مورد توجه گردشگران دنیا قرار گیرد. یکی از فعالان میراث فرهنگی و گردشگری این روستا به روزنامه ایران می‌‌گوید: معماری پلکانی، پوشش اصیل و سنتی مردم، آداب و رسوم خاص، طبیعت بکر و تماشایی، این روستا را در فهرست نامزدهای ایران برای معرفی به یونسکو برای حفظ معماری پلکانی و سنتی خانه‌‌ها قرار داده؛ اما برخی از اهالی به واسطه استحکام‌سازی خانه‌‌های خود از مصالح امروزی مثل بتن و آهن استفاده می‌کنند که همین امر و برخی دیگر از مشکلات اجازه نداده‌ است که سر‌ آقا سید جهانی شود.
سرآقاسید راه دسترسی ندارد
حجت‌الله دادور می‌گوید: مردم روستای سر آقا سید از اقوام بختیاری هستند که فرهنگ سنتی و اصیل خود را حفظ کرده‌اند. گویش مردم این منطقه لری است. سالخوردگان برخلاف جوانان همچنان لباس محلی می‌پوشند. بانوان روستا غذا را روی آتش هیزم و نان را در تنورهای خانگی می‌پزند.
این روستا با وجود ظرفیت‌های برجسته گردشگری، از امکانات زندگی مدرن محروم است و مردم آن به سنتی‌ترین روش‌ها زندگی خود را می‌گذرانند و با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند. این فعال میراث فرهنگی با اشاره به این موضوع می‌‌گوید: هرچند خانه‌ها با خشت و گل ساخته شده‌اند و در زمان بارش برف و باران استحکام مناسبی دارند، اما برخی از مردم روستا برای امنیت و ایمنی خانواده‌شان در زمستان، دست به استحکام‌سازی خانه‌های خود با استفاده از تیرآهن، بتن و درهای فلزی زده‌اند.
او سخت گذر بودن و نداشتن راه دسترسی مناسب به روستای سر آقا سید را از دیگر مشکلات این روستا می‌داند: عدم آنتن‌دهی در تمام نقاط روستا، نبود سرویس بهداشتی و حمام مناسب، قطعی برق در ایام بارش، نبود لوله‌کشی آب و گاز، معضل زباله و فاضلاب از بزرگ‌ترین مشکلات این روستا محسوب می‌‌شود. جمع‌آوری زباله‌ها توسط دهیار هر 15 روز یک‌بار صورت می‌‌گیرد که این وضعیت در زمان اوج ورود گردشگر معضل بزرگی محسوب می‌‌شود.
او که از اهالی روستا و دارای اقامتگاه بومگردی است، ادامه می‌دهد: کودکان و نوجوانان این روستا تنها می‌توانند تا پایان مقطع راهنمایی را در روستا بگذرانند و برای ادامه تحصیل در مقطع دبیرستان باید به روستاها و شهرهای اطراف بروند. یک خانه بهداشت دارد که در حال حاضر مدتها است فاقد پزشک است.
به گفته این فعال گردشگری قبل از شیوع ویروس کرونا هر ساله جمعیت زیادی گردشگر داخلی و خارجی از این روستای تاریخی بازدید می‌کردند اما بعد از وقفه کرونا به علت تورم و گرانی بازدیدکنندگان کمتر شده‌اند.
حمایت از بافت اصیل روستا
راهکار پیشنهادی این فعال گردشگری، حمایت دولت از مردم در زمینه حفظ و نگهداری بافت اصیل روستا است. به گفته او، دولت در این زمینه از مردم حمایت نمی‌کند و به همین جهت جذب گردشگر به دلیل کمبود خدمات گردشگری پایین است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان چهارمحال‌وبختیاری درخصوص دلیل قرار گرفتن این روستا در پرونده‌های ثبت جهانی به «ایران» می‌گوید: خانه‌های این روستا از خشت و گل ساخته شده و فضایی ساده و صمیمی را به وجود آورده‌اند. معماری این روستا به گونه‌ای است که حیاط هر خانه، پشت‌بام خانه زیرین است و منازل به صورت زنجیر به هم متصل شده‌اند و پیوستگی خاصی با هم دارند. وجه تسمیه این روستا نیز به دلیل وجود امامزاده‌ای است که مقبره آن در پایین روستا قرار دارد.
علیرضا جیلان ادامه می‌‌دهد: ساختار خانه‌ها و معابر براساس نقشه توپوگرافی، روی شیب کوهستان واقع شده است که معمولاً به یکدیگر دسترسی دارند. فشردگی خانه‌های روستا، محدودیت زمین و خانه‌های کوچک، اشکالاتی را برای نگهداری تعداد زیادی دام بخصوص در بارندگی و برف ایجاد می‌‌کرد. به همین جهت روستاییان معماری دستکند را در دل کوه و خانه‌های خودشان حفر کردند تا دام با تعداد نسبتاً زیاد در آنجا مستقر شود که هم دام از سرما و خطر حفظ شود و هم مردم در آن بافت زندگی کنند.
ثبت ملی یک روستا
روستای سر آقا سید سال گذشته ثبت ملی شد. ثبتی که متولیان امر را به سمت جهانی شدن سوق می‌‌دهد: ازجمله الزامات بعد از ثبت ملی، حفظ ترکیب و معماری بافت تاریخی روستا، ترویج صنایع‌دستی، مرمت و نگهداری، تبلیغ و ایجاد دسترسی به منطقه و بسته فرهنگی عامه مردم است.
جیلان درخصوص فعالیت‌های صورت گرفته بعد از ثبت ملی در راستای قدم نهادن در مسیر ثبت جهانی می‌گوید: توجیه مردم محلی برای حفظ بافت و معماری روستا در کنار استحکام‌بخشی به بناهای خود از جمله برنامه‌هایی بود که صورت گرفت. در این زمینه ضوابطی مثل متراژ بنا، نمای بنا، مصالح مورد استفاده، ترکیب بافت و معماری و... برای استحکام‌سازی بنای اهالی در نظر گرفته و به ایشان ابلاغ شد. این ضوابط به‌‌رغم سختگیرانه بودن در حال اجرا است.
احداث واحدهای بومگردی از دیگر فعالیت‌هایی بود که جیلان به آن اشاره می‌کند: صدور سه مجوز بومگردی برای روستاییان و ترغیب برای ایجاد بومگردی‌های بیشتر از جمله فعالیت‌هایی است که باعث می‌‌شود گردشگر با خیال راحت و امنیت، شب در آنجا سکنی گزیند.
چند دهه توقف ساخت یک جاده
روستای سر آقا سید بخشی از دهستان موگویی شهرستان کوهرنگ در چهارمحال‌وبختیاری است. این روستا جاده مناسبی برای عبور و مرور ندارد و به هنگام بارش سنگین برف تا 6 ماه راه دسترسی به روستا ممکن نیست. در این زمینه مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال‌وبختیاری می‌‌گوید: اخیراً با اداره راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای چهارمحال‌وبختیاری برای تعریض و آسفالت بخش عمده‌ای از جاده وارد مذاکره شده‌ایم و درحال حاضر 10 کیلومتر از 45 کیلومتر آسفالت و بخش‌هایی هم زیرسازی شده است اما دادور، فعال گردشگری می‌گوید شروع ساخت این آسفالت به چند دهه گذشته برمی‌گردد و به تازگی صورت نگرفته است.
او درخصوص ساماندهی بحث فاضلاب روستا و سرویس بهداشتی و حمام نیز می‌‌گوید: با توجه به کوهستانی، پلکانی بودن خانه‌ها و پرشیب بودن روستا، حفر و برش سنگ کار سختی است. با بنیاد مسکن و شهرسازی کارهای مطالعاتی و تحقیقاتی درخصوص فاضلاب روستا انجام شده که فاضلاب را به منطقه‌ای هدایت کنیم تا آسیب‌های بهداشتی کنترل شود. هم‌اکنون چند سرویس بهداشتی عمومی جداگانه و معابری برای فاضلاب و آب تعبیه شده است.